Frjáls verslun - 01.02.2000, Blaðsíða 24

STJÓRNMÁL
Una vel sínum hag
„í Noregi vinna íslendingar meðal annars í álverum Norsk Hydro. Þetta fólk unir vel
sínum hag í þessum hálaunastörfum og það eru einmitt hálaunastörf sem við þurf-
um úti á landsbyggðinni."
mætt Á suðvesturhorninu eru fyrirtækin stundum eins og
brautarstöð, starfsfólkið kemur og fer. Eftir að ég kom í ráðu-
neytið hef ég orðið fullviss um að í ýmsum tilfellum eigum við
erfitt með að keppa við aðrar þjóðir, til dæmis Norðmenn vegna
þess að þeir styrkja svo mikið atvinnulíf á landsbyggðinni og
fyrirtæki sem taka þar til starfa. Þar verðum við undir í sam-
keppninni. Þetta hefur komið í ljós nýlega.
Til dæmis verður tilraunaverksmiðja í framleiðslu á kisil-
dufti, sem við vonuðumst til að yrði sett niður á íslandi, byggð í
Noregi. Það er fyrst og fremst út af styrkjapólitíkinni þar. Eg er
nú að láta kanna þá styrkjapólitík sérstaklega og við skulum sjá
hvað við getum lært af frændum okkar í Noregi.
Álver í Eyjafirði hefur stundum komið til umræðu og Val-
gerður segir að þær hugmyndir hafi ekki verið lagðar algjör-
lega á hilluna þó að fyrst rísi álver fyrir austan. Á norðaustur-
horninu eigum við mikla möguleika hvað jarðhitann
varðar. Þar hafa farið fram rannsóknir og í sum-
ar munu frekari rannsóknir fara fram. Á
þessu svæði er mikil orka sem er óbeisluð.
Við hugsum okkur svo sannarlega að
nýta hana í heimabyggð en þær hug-
myndir eru ekki komnar það langt að
hægt sé að greina nánar frá þeim. Fyrst
er að beisla orkuna og búa til verðmæti
úr henni.“
Þér hefur verið hrósað fyrir þau rögg-
sömu viðbrögð sem þú sýndir er upp-
lýsingar komu fram um að sex
Ijármálastofnanir hefðu veitt
einhverjum starfsmönnum
sínum undanþágur til við-
skipta með hlutabréf í
óskráðum félögum. Þú kall-
aðir formenn bankaráða og
bankastjóra ríkisbank-
anna þegar á þinn fund.
Hvernig blasti þetta við
þér og hvers vegna
greipstu til þeirra að-
gerða sem þú gerðir?
Fullkominn aðskilnaður
„Mikilvægt er að menn
geri sér grein fyrir að
starfsemi á íjármagns-
markaði byggist á trausti.
Nauðsynlegt er að viðskipta-
vinir geti treyst því að hagsmunir
þeirra sitji í fyrirrúmi en ekki aðr-
ir hagsmunir. Þvi þarf að búa svo
um hnútana að fullkominn að-
skilnaður ríki á milli einstakra starfssviða innan verðbréfafyrir-
tækja og lánastofnana," svarar Valgerður.
„Það hafa komið upp ýmis ámælisverð tilvik á verðbréfa-
markaði á síðustu vikum og mánuðum. Eg taldi mér skylt að
lýsa yfir megnri óánægju með þessa þróun mála.
Eg kallaði því til mín forsvarsmenn banka í eigu ríkisins og
óskaði eftir skýringum. Jafnframt hef ég lagt fram frumvarp
sem á að taka á þessum málum. Markmiðið er að koma á þvi
siðferði sem öll þjóðin getur verið sátt við. Það getur verið póli-
tísk samstaða um að taka á þessu. Við viljum ekki sætta okkur
við þessi viðskipti eins og þau hafa farið fram. Að öðru leyti vil
ég ekki tjá mig um það mál enda er það enn í skoðun."
- Davíð Oddsson hefur lýst sig andvígan upptöku evrunnar eða
bindingu krónunnar við evruna. Hvaða skoðun hefúr þú?
„Hafa verður hugfast að við getum ekki tekið upp evruna
hér á landi nema við göngum fyrst í Evrópusambandið.
Innganga í ESB er því nauðsynlegt skilyrði fyrir upp-
töku evrunnar. Þetta vill oft gleymast. Að mínu
mati er það alls ekki fýsilegur kostur að taka upp
evruna. Við myndum glata mikilvægu hag-
stjórnartæki. Það verður líka að hafa í huga að
sveiflur í þjóðarbúskap ESB-ríkjanna eru yfir-
leitt ólíkar sveiflum í íslenska þjóðarbúskapn-
um. Hins vegar er því ekki að leyna að ef Svíar,
Danir og Bretar, og jafnvel Norðmenn, taka upp
evruna á næstu árum þá verðum við að hugsa vel
okkar gang enda megnið af okkar viðskiptum við út-
lönd þá bundin við eina mynt. Einhliða eða tví-
hliða tenging krónunnar við evruna væri
samt hugsanleg leið í stöðunni í stað þess
að leggja krónuna niður,“ svarar hún.
- Hvaða afstöðu hefurðu varðandi
ráðningar stjórnmálamanna í embættís-
störí?
„Stjórnmálamenn öðlast mjög
mikilvæga reynslu í starfi sínu og
hafa víðtæka þekkingu á málum al-
mennt eftir að hafa starfað í póli-
tík. Þess vegna finnst mér mikil-
vægt að sú þekking nýtist. Hjá
öðrum þjóðum er litið þannig á
að sú þekking sé mikilvæg sam-
félaginu. Þátttaka í stjórnmálum
má heldur ekki verða fólki til
vandræða seinna meir við
atvinnuleit því þá verður
enn erfiðara að fá gott
fólk til þátttöku og í
raun vegið að lýðræð-
inu.“ m