Fregnir - 01.06.2005, Side 47

Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafræða
aðgengilegar fyrir borgarana. Tölvuvæðing
hefur í för með sér að fleiri þurfa að tileinka
sér tölvufæmi og þar kemur hlutverk fyrir
bókasöfnin. Tölvuvæðingin hefur einnig haft í
för með sér auknar kröfur um tjáskiptahæfni til
upplýsinga til þess að fólk finni sig í
samfélaginu. Þar þarf að koma til þjónusta við
borgara sem eiga erfitt með eða geta ekki nýtt
sér upplýsingatæknina.
> Aukin hreyfing í þjóðfélaginu
Það er aukin hreyfing meðal fólks í Danmörku.
Það flytur sig gjarnan til þeirra staða sem best
bjóða, utan héraðs sem innan, það sést t.d. með
tilkomu stórra verslunarmiðstöðva. Eldri borg-
arar eru ekki lengur ákveðinn fötlunarhópur,
þeir eru vanir því að hreyfa sig, rétt eins og
þegar þeir stunduðu vinnu og flestir hafa sinn
bíl. Böm frá 10 ára hreyfa sig líka meira um en
áður og em líklegri til að nota almennings-
farartæki.
> Menntun
Mikilvægasta auðlegð Danmerkur er vel
menntað og samkeppnishæft fólk. í framtíðinni
verður því áherslan á menntun. Það er líka vel-
þekkt að menntun og þekking úreldast með æ
meiri hraða sem leiðir af sér kröfu um ævi-
langa menntun, þ.e. endunnenntun og símennt-
un. Hvað varðar símenntun hafa yfírvöld rennt
hýru auga til bókasafnanna og víst er að áhrifín
skila sér þangað.
> Aðrir þættir sem hafa áhrif á fram-
tíð bókasafna:
Rætt hefur verið um að bókasöfnin hafí meðal
annars eftirfarandi hlutverk og starfsemi:
• „samkomustaður“ sem dragi úr félagslegri
einangmn fólks
• geymsla menningarverðmæta sem tilheyra
hverju svæði
• staður til að koma fram með verkefni sem
bæjaryfirvöld leggja áherslu á
• stuðningur við það sem einkennir bæjar-
félagið
• gefí upplýsingar um þjónustu bæjar-
félagsins
• leggi áherslu á ákveðna málefnahópa
• geti leyst ákveðin verkefni fyrir bæjar-
félagið
• geti farið í samkeppni við aðra upplýs-
ingamiðla
• geti aukið áherslu á bókasafnið sem þekk-
ingartorg
• standist væntingar viðskiptavinanna um
persónulega og betri þjónustu
> Utan múranna og innan
Bókasafnið á að vera leitandi við að fínna nýjar
leiðir til samvinnu, þ.e. að fara út fyrir múrana
til að komast í takt við íbúana. Safnið sem
stofnun á að vera hreyfanlegra í samfélaginu,
miðla og túlka netefni og leggja áherslu á það
besta. Hér lýkur umfjöllun Charlotte Plenge.
Heimsókn í Hovedbiblioteket í
Kaupmannahöfn
Forstöðumaður „Oplevelseomrádet“ Lisa
Johannsen tók á móti okkur með kaffi og
spjalli í kaffihúsi safnsins en rekstur þess
er óháður safninu. Þar var hægt að fá ýms-
ar léttar veitingar og skoða bækur og blöð.
Anddyrið lét ekki mikið yfír sér utan frá
séð en þegar innar kom var eins og „hús
væri í húsinu“ og rúllustigar upp á ljórðu
hæð. Mikið annríki var þennan laugardags-
morgun og húsið eitt lifandi mannlíf. Lisa
sagði okkur meðal annars að aukin aðsókn
væri af ungu ijölskyldufólki sem settist að
í miðborginni þar sem svo dýrt væri að búa
í úthverfunum. Hún sagði okkur einnig að
nýbygging fyrir safnið væri á teikni-
borðinu og væri núverandi aðstaða og
húsakynni safnsins orðið nokkuð gamal-
dags. Sjálfvirknin er mikil, lánþegar skila í
kassa og berast bækumar á færiband upp
þar sem þær flokkast eftir númemm og
fara beint á vagna bókavarðanna. Þessi
vagnar vom sérsmíðarir, haganlega gerðir.
Með einu handtaki var þeim breytt úr lóð-
réttri stöðu í lárétt borð.
Lessalir voru ekki staðsettir sér, aðeins
innan deildanna en tölvuver vom á tveimur
stöðum, annars vegar fyrir viðskiptavini til
að lesa póstinn sinn og á öðmm stað til
frekari vinnu.
Eftirfarandi eru atriði sem ferðafélög-
unum fundust sérstaklega eftirtektarverð
um rekstur bókasafnanna:
• notendavæn
• opnunartími (ekki lengur en til kl. 19)
• sektir nauðsynlegar v/reksturs
• samstarf við ýmsa hópa
• sjálfsafgreiðslan
• Netið sem sóknarfæri
• tónlist, hlustun, sköpun
• þjófavörn
• pantanir á Netinu
• meiri hefð notenda
• aukin aðsókn heilu fjölskyldnanna
• kostn. við upplýsingaleit eftir 15. mín.
• gamlar bækur seldar fyrir slikk
• myndbönd staðsett með efnisflokkum
(ekki sér)
Að lokum
Ferðin stóðst á allan hátt væntingar okkar
ferðafélaganna, ekki síst fyrir ágæta fram-
göngu fararstjórans okkar, Þóm Jónsdótt-
30. árg. - 2. tbl. 2005 - bls. 47