Fregnir - 01.06.2005, Blaðsíða 48
Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafrœða
ur. í söfnunum var tekið vel á móti okkur
og heimsóknimar verulega fræðandi og
uppörvandi í starfi.
Anna Marta Valtýsdóttir,
María Ögmundsdóttir, Fjóla Jóhannesdóttir,
Svanhildur Kjcer, Ragnhildur Arnadóttir,
Guðrún Eyjólfsdóttir, Erna Jónsdóttir
Frábært námskeið í Oxford
í maímánuði síðastliðnum átti ég þess kost
að sitja námskeiðið Libraries and libra-
rianship: Past, present and future í há-
skólaborginni Oxford á Englandi. Nám-
skeiðið, sem var afar innihaldsríkt, stóð
yfir í tvær vikur. Það var haldið á vegum
símenntunardeildar háskólans í Oxford og
OULS eða Oxford University Library
Service annars vegar og háskólans í Norð-
ur-Karólínu í Chapel Hill hins vegar.
OULS var stofnað árið 2000 og hlutverk
þess er m.a. að stuðla að samþættingu há-
skólasafnanna í Oxford; safna sem áður
höfðu hvert sína stjórn. Svipað námskeið
hefur verið haldið árlega undanfarin 12 ár
og hafa þátttakendur hingað til verið nær
einvörðungu Bandaríkjamenn. Námskeiðið
er þó opið öllum bókasafns- og upplýs-
ingafræðingum sem og nemendum í þeirri
grein og er vissulega ástæða til að vekja at-
hygli á því.
Eins og yfirskrift námskeiðsins gefur
til kynna var Qallað um sögu bókasafns-
mála í Englandi, stöðu þeirra nú og fram-
tíðarsýn. Megináhersla var þó lögð á starf-
semi bókasafnanna í Oxford. Rúmlega 20
fyrirlestrar voru haldnir á námskeiðinu en
auk þeirra var farið í kynnisferðir, fyrst og
fremst í Bodleian bókasafnið og ýmis há-
skólabókasöfn í Oxford en auk þess í
British Library, Oxford University Press
o.fl. I eftirfarandi pistli verður tæpt á því
helsta sem bar á góma og vísað í nokkrar
vefsíður þar sem áhugasamir geta aflað
frekari upplýsinga.
The OldBod...
A vegum háskólans í Oxford eru starfrækt
119 bókasöfn. 40 þeirra tilheyra OULS en
gert er ráð fyrir að þeim fjölgi á komandi
árum, 40 tilheyra hinum ýmsu deildum eða
stofnunum skólans og einstakir skólar
(colleges) eru 39, hver með sitt bókasafn.
Skólasöfnin gömlu eru mismunandi hvað
stærð og eintakafjölda varðar en öll eru
þau afar dýrmæt og bækurnar ekki lánaðar
út. Undantekningin er þó All Souls Col-
lege sem er sérstakur að því leyti að þar
eru engir nemendur. Bókasafnið þar nefn-
ist Codrington og er að mestu leyti sér-
fræðisafn á sviði laga og sagnfræði.
Nokkrir fræðimenn hafa þar aðstöðu
hverju sinni og þeir mega fá lánaðar eins
margar bækur og þeir vilja og hafa eins
lengi og þeim hentar. „A most frightening
thought...“, sagði bókavörðurinn og hryllti
sig. Nemendur annarra skóla í Oxford geta
sótt um vinnuaðstöðu á safni All Souls en
þeir geta ekki fengið bækur lánaðar út. Þá
eru önnur og nýrri bókasöfn við skólana
sem þjóna nemendum en eru venjulega
ekki opin öðrum. Stærsta bókasafnið í Ox-
ford er The Bodleian Library en það er
höfuðsafn háskólans og jafnframt er það
skylduskilasafn og fær því eintök af öllu
útgefnu efni á Bretlandseyjum, bókum,
tímaritum, dagblöðum o.s.frv. Bodleian er
fyrst og fremst rannsóknarbókasafn og það
er staðsett á nokkrum stöðum í Oxford.
Starfsemi háskólabókasafna í Oxford á
rætur að rekja aftur til íyrri hluta 14. aldar
en þá lét Thomas nokkur Cobham biskup í
Worchester reisa samkomuhús á tveimur
hæðum og skyldi sú efri þjóna sem bóka-
safn og gaf hann bækur sínar til þess.
Vegna margvíslegs ósættis innan háskól-
ans komst þetta safn þó ekki almennilega í
notkun fyrr en um 100 árum síðar. Bæk-
umar vom á þessum tíma ýmist geymdar í
kistum eða hlekkjaðar við borð. Um miðja
15. öld bættust í safnið 276 handrit, gjöf
Humphreys hertoga af Gloucester. Þar
mátti meðal annars fínna verk eftir Dante,
Petrarca og Boccacio en Humphrey her-
togi var áhugamaður um ítalska endur-
reisnartímabilið. I framhaldi af því var
ákveðið að fínna safninu framtíðarhúsnæði
í sal sem reistur yrði yfír hinum nýja guð-
fræðiskóla í Oxford og þangað fluttist það
árið 1488 og nefnist Duke Humphrey's
Library. Þetta virðulega húsnæði er notað
sem lestrarsalur enn í dag og þar er fyrst
og fremst að fínna handrit ýmiss konar og
prentaðar bækur frá því fyrir 1640. Ekki
stendur til að breyta salnum á nokkum hátt
en þess má þó geta að innan um bækur í
hlekkjum hefur raflögnum og intemetteng-
ingum verið haganlega fyrir komið. Eftir
flutninginn tók við erfíðleikatímabil í sögu
safnsins, það vantaði Qármuni til uppbygg-
30. árg. - 2. tbl. 2005 - bls. 48