Morgunblaðið - 14.01.2001, Blaðsíða 30
VIÐSKIPTI Á SUNNUDEGI
30 SUNNUDAGUR 14. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
KVEIKJAN að stofnun fyr-irtækisins fyrir um þrett-án árum var einfaldlegasamkomulag þriggja að-
ila, sem allir voru og eru iðnaðar-
menn í faginu, um að drífa í þessu.
Við kynntumst í Vélsmiðju Hafnar-
fjarðar þar sem við vorum allir að
vinna. Ég var þar verkstjóri. Óskar
var verkstjóri hjá mér í útivinnunni
og Þór á renniverkstæðinu. Við vor-
um allir orðnir eitthvað leiðir og
ákváðum að breyta til. Sögðum upp,
án þess að hafa hugmynd um hvað
tæki við. Hugmyndin að stofnun nýs
fyrirtækis á þessu sviði kom síðar
upp á borðið. Frá stofnun hefur
reksturinn gengið mjög vel. Við höf-
um átt velgengni að fagna og hefur
fyrirtækið vaxið mjög hratt frá
stofnun og er í dag orðið mun stærra
en okkur óraði fyrir eða höfðum uppi
áætlanir um þegar af stað var farið,“
segir Magnús Aadnegard, einn
þriggja eigenda véla- og skipaþjón-
ustunnar Framtaks í Hafnarfirði,
sem er nú orðið eitt hið stærsta sinn-
ar tegundar hér á landi.
Spurður um verkaskiptingu eig-
enda þriggja, svarar Magnús því til
að hann fái aðeins að sitja í for-
stjórastólnum inni á hlýrri skrifstof-
unni þar sem hann sé aldursforseti
þríeykisins. Hinir tveir séu í eldlín-
unni við að stjórna vinnunni. Annars
hafi lítið verið um titlatog milli
þeirra félaga í gegnum árin. Ákvarð-
anir væru teknar sameiginlega og í
mesta bróðerni enda hafi samstarfið
milli þeirra gengið með afbrigðum
vel það sem af er, þrátt fyrir tölu-
verðan aldursmun á milli þess elsta
og þess yngsta – heil 20 ár.
Á forstjóraskrifstofunni fer ekk-
ert á milli mála að það er í mörg horn
að líta ef marka má allt pappírsflóðið
á skrifborðinu. Greinilegt er að raf-
rænn hugsunarháttur er ekki alls-
ráðandi og þegar ég spyr Magnús
hvar forstjóratölvan sé, er svarið
stutt og laggott: „Ég kann ekkert á
tölvur. Hún Sæunn mín sér um þá
hlið málanna. Hún er fósturdóttir
Óskars og hefur séð um bókhaldið
hjá okkur í tíu ár. Fín stelpa.“
Uppi á veggjum hanga fjölskyldu-
myndir af börnum og barnabörnum
og stórum systkinahóp. Þar er
Magnús í stórum hópi systkina, tólf
að tölu, sem fædd og uppalin voru á
Sauðárkróki.
Meira en tíföldun
í starfsmannafjölda
Umhverfi var allt mjög gott til
reksturs slíks fyrirtækis við stofnun
árið 1988 þó þeir félagar hafi verið
sammála um að reisa sér ekki hurð-
arás um öxl til að byrja með. „Við
byrjuðum því í kjallaraholu við
Stapahraun í Hafnarfirði, 120 fer-
metra leiguhúsnæði, vorum fimm
starfsmenn til að byrja með og ætl-
uðum aldrei að vera fleiri en átta.
Nú, tæpum þrettán árum síðar, er
fjöldi starfsmanna kominn yfir 70
talsins og er fyrirtækið nú rekið í
eigin húsnæði, tveimur samliggjandi
húsum í Drangahrauni 1 og 1b í
Hafnarfirði og er samanlögð stærð
húsnæðisins 2.500 fermetrar. Við
keyptum brunarústir af Sparisjóði
Hafnarfjarðar og byggðum upp eftir
bruna sem varð hér í hjólbarðaverk-
stæði.
Í byrjun þurftum við að leggja
fram rekstraráætlun til að fá lán í
banka og var endurskoðandi fenginn
til að vinna hana. Mönnum þótti
áætlun þessi, sem átti að gilda í eitt
ár, í bjartsýnasta kantinum, en
reyndin varð sú að eftir þrjá mánuði
var hún sprungin.“
– Hver er galdurinn við þessa vel-
gengni?
„Hann er einfaldlega sá að veita
góða þjónustu og að vera með full-
komnustu tæki og verkfæri sem völ
er á á hverjum tíma. Þetta höfum við
kappkostað í gegnum árin. Svo má
ekki gleyma starfsmönnunum okk-
ar. Við höfum alltaf haft mjög gott
starfsfólk í vinnu sem ekki er síður
mikilvægt til að fyrirtæki gangi vel.“
– Voruð þið ekki bara moldríkir
þegar þið kvödduð Vélsmiðju Hafn-
arfjarðar?
„Við áttum ekki bót fyrir boruna á
okkur, skal ég segja þér. Urðum
auðvitað að slá lán fyrir vélum í byrj-
un, fengum yfirdrátt á reikninginn
og vorum allir kauplausir til að byrja
með til að geta borgað hinum. Þetta
er hin íslenska aðferð við stofnun
fyrirtækja.“
Mörg þjónustusvið
styðja hvert annað
Stærstur hluti starfseminnar hef-
ur alla tíð falist í skipaviðgerðum, en
til viðbótar hefur fyrirtækið hafið
margháttaðan innflutning á ýmsum
vörum fyrir skip auk þess sem fyr-
irtækið er með útibú við Sundahöfn í
Reykjavík sem gerir við frystigáma.
Þjónusta Framtaks skiptist í véla-
verkstæði, dísilverkstæði, renni-
verkstæði, plötusmiðju, sölu- og
markaðsdeild auk skrifstofu, þar
sem starfa þrír starfsmenn auk for-
stjórans. Megináhersla er lögð á
þjónustu við skipaflotann, fiskiskip
jafnt sem flutningaskip, en einnig er
veitt þjónusta við iðnað í landi auk
þess sem dísilverkstæðið þjónustar
bíla og vinnuvélar. „Það má segja að
okkar þjónustusvið sé mjög vítt, en
það styður hvað annað og á vel sam-
an. Starfsmenn okkar búa yfir mik-
illi reynslu af viðgerðum og vél-
stjórn. Íslenskar skipasmíðar og
verkstæðisiðnaður er að mínu mati
mjög samkeppnisfær við erlendan
iðnað enda eigum við síst verri iðn-
aðarmenn en Pólverjar og aðrar
samkeppnisþjóðir.“
Að sögn Magnúsar þjónustar
Framtak bæði Eimskip og Samskip
auk þess sem ferðalög starfsmanna
fyrirtækisins út á land séu nokkuð
tíð, t.d. til Akureyrar, Siglufjarðar
og Vestmannaeyja. Starfsmenn hafi
einnig verið sendir landa á milli, t.d.
til Færeyja, Noregs, Skotlands, Pól-
lands, Kanaríeyja og Kanada í ýmis
konar viðgerðarverkefni.
Starfsmenn hafa verið sendir í
þjálfun hjá mörgum erlendum véla-
og tækjaframleiðendum, s.s. MAK í
Þýskalandi, Ibercisa á Spáni, B&W í
Danmörku, Yanmar í Japan, Schott-
el í Þýskalandi og Turbo Internatio-
nal í Englandi. Í framhaldi af því síð-
astnefnda var keyptur stærsti og
fullkomnasti jafnvægisstillibekkur á
landinu og kom sérfræðingur frá
framleiðanda til að þjálfa starfs-
menn í notkun hans. Stillibekkurinn
er einnig notaður af sérfræðingum
fyrirtækisins Sturlaugs Jónssonar
sem er umboðsmaður fyrir hinar
þekktu BBC-túrbínur en fyrirtækin
hafa með sér samstarf um þjónustu.
Kynningarstarfsemi Framtaks
hefur hingað til að mestu farið fram í
fagtímaritum með auglýsingum og
greinum, segir Magnús. Hins vegar
tók fyrirtækið í fyrsta skipti þátt í
síðustu sjávarútvegssýningu, sem
haldin var í Kópavogi á dögunum, og
lætur Magnús vel af velgengni þar.
Sterkar líkur séu því á áframhald-
andi þátttöku í Íslensku sjávarút-
vegssýningunni. Að auki hafi fyrir-
tækið tekið þátt í nokkrum
vélasýningum erlendis, og sjávarút-
vegssýningum, t.d. í Glasgow í Skot-
landi og Vigo á Spáni.
Blikur á lofti í
rekstrarumhverfinu
Velta fyrirtækisins hefur því auk-
ist jafnt og þétt. Árið 1997 var veltan
278 milljónir, 334 milljónir árið 1998
og 431 milljón árið 1999.
Að sögn Magnúsar hefur aðeins
eitt tapár komið til sögunnar ennþá.
„Það var alveg rosaleg niðursveifla
árið 1992 og menn héldu auðvitað að
sér höndum með viðgerðir. Það, sem
við áttum, varð allt í einu að engu og
ekki lánshæft, en svo birti yfir.
Hins vegar tel ég að ýmsar blikur
séu á lofti núna sem maður er ekki
alls kostar sáttur við. Ætli það verði
ekki eitthvað rólegra að gera hjá
okkur en verið hefur undanfarin ár.
Menn hafa ekki peninga á lausu til
að láta gera við lengur. Annars veg-
ar hefur olían hækkað gríðarlega í
verði og á hinn bóginn vita menn
ekki lengur hvort þeir eiga kvóta eða
Morgunblaðið/Þorkell
Eigendur Framtaks eru þrír. Þeir eru frá vinstri: Óskar Björnsson, Magnús Aadnegard og Þór Þórsson.
GÓÐ ÞJÓNUSTA LYK-
ILL AÐ VELGENGNI
Véla- og skipaþjónustan Framtak var stofnuð hinn 1. júní
árið 1988 af þeim Magnúsi Aadnegard, Óskari Björnssyni
og Þór Þórssyni. Magnús er fæddur 9. maí 1942, vél-
virkjameistari að mennt, kvæntur Kristínu Pálsdóttur og
eiga þau eina dóttur og einn son. Áður starfaði hann í 27 ár
hjá Vélsmiðju Hafnarfjarðar og þar áður í tvö ár hjá Skipa-
smíðastöð Njarðvíkur. Magnús starfar þónokkuð að félags-
málum fyrir járniðnaðinn, er m.a. í stjórn Málms og einnig í
starfsgreina- og iðnfræðsluráðum.
Óskar, sem einnig er vélvirkjameistari að mennt, er fæddur
3. júlí 1949, kvæntur Jóhönnu Óskarsdóttur, sem á þrjár
dætur. Hann lærði í Vélsmiðjunni Kletti í Hafnarfirði, fór í
Vélskóla Íslands að hluta og vann svo við viðgerðir bæði til
sjós og lands, m.a. í Vélsmiðju Hafnarfjarðar.
Þór er fæddur 22. september 1962, meistari í rennismíði,
kvæntur Hrafnhildi Markúsdóttur hárgreiðslumeistara og
eiga þau þrjá syni. Hann nam rennismíði í Vélsmiðjunni
Héðni og starfaði svo hjá Vélsmiðju Hafnarfjarðar fram að
stofnun Framtaks.
Morgunblaðið/Þorkell
Einkunnarorð Framtaks eru „Góð þjónusta vegur þungt“. Rík áhersla
hefur verið lögð á að fylgjast með og hafa ávallt nýjasta búnað.
eftir Jóhönnu Ingvarsdóttur