Morgunblaðið - 01.03.2001, Page 1

Lestar-
slys á
Englandi
JOHN Prescott, varaforsæt-
isráðherra Bretlands, sagðist í gær
ekki geta spáð fyrir um hver yrði
endanlegur fjöldi látinna í lest-
arslysi sem varð í grennd við bæinn
Selby á Norður-Englandi í gær-
morgun. Dauði þrettán manna
hefði verið staðfestur og að 75
hefðu slasazt.
Slysið varð með þeim hætti, að
fólksbíll, sem ekið var eftir hrað-
braut sem lá yfir lestarteina, endaði
með einhverjum hætti á teinunum.
Farþegalest, sem var á leið til
Lundúna, fór út af teinunum er hún
lenti á bílnum. Flutningalest, sem
kom úr hinni áttinni á miklum
hraða, rakst þá á farþegalestina.
Hér eru slökkviliðsmenn að verki
við flök lestanna.
Reuters

Þrettán látnir/24
ÖFLUGUR jarðskjálfti, sem mæld-
ist 6,8 stig á Richters-kvarða, skók
norðvesturhorn Bandaríkjanna
skömmu fyrir kl. 19 í gærkvöldi að
íslenzkum tíma. Í Seattle hrundu
múrsteinar utan af háhýsum og þús-
undir manna flýðu í ofboði út úr hús-
um sínum, skólum og vinnustöðum.
Sjónvarpsstöð í Seattle, MSNBC,
greindi frá því að 19 manns a.m.k.
hafi slasast í jarðskjálftanum sem
stóð yfir í 45 sekúndur.
Upphaflega áætlaði jarðvísinda-
stofnun Bandaríkjanna að skjálftinn
hefði náð stiginu 7 á Richter, en leið-
rétti þessa tölu síðar í 6,8. Jarð-
skjálfti af þessum styrkleika getur
valdið miklum skaða og er ástæðan
fyrir því að hann skyldi ekki hafa
orðið meiri en raun bar vitni rakin til
þess, að upptök hans voru djúpt í
jörðu, eða á um 50 km dýpi. Skjálfta-
miðjan var um 56 km SA af Seattle.
Hann fannst vel suður til Oregon og
norður yfir landamærin í Kanada.
Öflugur jarðskjálfti í Seattle
AP
Seattle-búinn Paul Riek hugar hér að bíl sínum sem múrsteinum rigndi
yfir er stykki úr vegg hússins við hliðina losnuðu í jarðskjálftanum.
Seattle. AP, Reuters.
50. TBL. 89. ÁRG. FIMMTUDAGUR 1. MARS 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 1. MARS 2001
ÓTTI við að gin- og klaufaveiki, sem
blossað hefur upp í Bretlandi, breið-
ist út um Evrópu tók á sig nýjar
myndir í gær. Í Portúgal var ákveðið
að skylda alla ferðalanga frá Bret-
landi til að dýfa skóbúnaði sínum í
sótthreinsilög við komuna til lands-
ins og í Frakklandi var ákveðið að
slátra skyldi 30.000 fjár í varúðar-
skyni.
Brezk landbúnaðaryfirvöld stað-
festu að veikin hefði nú fundizt á átta
býlum til viðbótar við þau 18 sem áð-
ur var vitað um. Brid Rodgers, sem
fer með landbúnaðarmál í norður-
írsku heimastjórninni, greindi einnig
frá því í gær, að sterkur grunur léki
á að smit hefði borizt til Norður-Ír-
lands með sauðfé sem flutt var þang-
að nýlega frá Norðvestur-Englandi.
Tony Blair, forsætisráðherra Bret-
lands, reyndi að slá á áhyggjur af
ástandinu og hét bændum stuðningi.
Yfirvöld í Portúgal gripu til að-
gerða til að lágmarka áhættuna á að
hin bráðsmitandi veiki berist með
ferðafólki til landsins, en smitberinn,
sem skaðar ekki heilsu manna, getur
borizt t.d. með fatnaði. Verður öllum
sem til Portúgals koma flug- eða sjó-
leiðis frá Bretlandi gert að afhenda
allt matarkyns og að þurrka af fótum
sér í svampi vættum sótthreinsandi
efnum.
Belgíska landbúnaðarráðuneytið
tilkynnti enn fremur í gær, að öllu
kinda- og geitakjöti, sem nú væri í
sláturhúsum í landinu, yrði fargað og
slátrun fjár yrði fyrst um sinn bönn-
uð til 19. marz.
Ekkert tilvik enn greinzt
á meginlandinu
Í Frakklandi á að slátra 30.000
fjár sem komizt hafa í snertingu við
brezkt búfé frá því 1. febrúar sl. Er
þetta varúðarráðstöfun; enn sem
komið er að minnsta kosti hefur
veikin ekki verið greind meginlands-
megin Ermarsunds. Kúariðufárið
sem skekið hefur landbúnað í Evr-
ópusambandinu að undanförnu átti
upptök í Bretlandi og þykir þeim
sem bera hag landbúnaðarins fyrir
brjósti allt til vinnandi að hindra að
ofan á kúariðufárið bætist gin- og
klaufaveikifaraldur um álfuna.
Í Þýzkalandi vörpuðu menn önd-
inni léttar er Renate Künast, ráð-
herra landbúnaðar- og neytenda-
mála, greindi frá því að fimm ær sem
fluttar voru til Þýzkalands frá Bret-
landi hefðu reynzt lausar við sjúk-
dóminn.
Enn fjölgar gin- og klaufaveikitilfellum í Bretlandi og vandinn vex
Evrópuríki grípa til rót-
tækra varúðarráðstafana
Lundúnum. Reuters, AFP.
ÞRIGGJA flokka stjórnarsamstarf
Þjóðarflokksins, Þjóðveldisflokksins
og Sjálfstjórnarflokksins í færeysku
landsstjórninni virtist í gær hanga á
bláþræði, í kjölfar þess að Anfinn
Kallsberg, lögmaður Færeyinga og
leiðtogi Þjóðarflokksins, sendi
Høgna Hoydal, varalögmanni og ráð-
herra sjálfstæðismála í landstjórn-
inni, skeyti með pólitískum afarkost-
um.
Þessa afarkosti kaus Hoydal, sem í
fjarveru Kallsbergs er starfandi lög-
maður, að virða ekki og lagði í gær-
kvöldi fyrir Lögþingið tillögu um
sjálfstæðisáætlun fyrir Færeyjar,
sem er því sem næst eins og sú áætl-
un sem landstjórnin hafði áður ætlað
sér að fylgja eftir en Kallsberg lýsti
yfir sl. föstudag að sinn flokkur
styddi ekki lengur.
Í tillögu Hoydals vantaði þó
ákvæði um að staðið skyldi við að
efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um
sjálfstæðisáformin hinn 26. maí nk.
Í skeytinu sem Kallsberg sendi
Hoydal segir, að varalögmaðurinn
„megi ekki leggja fram tillöguna um
þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir Lög-
þingið. Það yrði álitið alvarlegt brot á
trausti og yfirlýsing um, að Þjóðveld-
isflokkurinn ryfi stjórnarsamstarf-
ið.“ Hoydal lagði engu að síður fram
tillögu sína, en þótt hann hafi sleppt
úr henni ákvæðinu um þjóðaratkvæði
eru Þjóðarflokksmenn mjög óánægð-
ir með framgöngu hans. Þjóðveldis-
flokksmenn voru hins vegar mjög
ósáttir við þá ákvörðun Kallsbergs að
aflýsa þjóðaratkvæðagreiðslunni.
„Þetta var það eina sem ég gat
gert til að bjarga sjálfstæðisáætlun-
inni,“ sagði Hoydal í gærkvöldi, er
hann sætti harðri gagnrýni þing-
manna Þjóðarflokksins á Lög-
þinginu.
Kallsberg hótar
stjórnarslitum
Þórshöfn. Morgunblaðið.
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti lagði efnahagsáætlun til næstu
tíu ára fyrir Bandaríkjaþing í gær,
en í henni er gert ráð fyrir 5,6 billj-
óna (5,6 þúsunda milljarða) tekjuaf-
gangi af rekstri ríkissjóðs. Að sögn
forsetans gefur þetta svigrúm til að
greiða niður skuldir alríkisstjórnar-
innar, lækka skatta og bæta heil-
brigðisþjónustu fyrir aldraða.
Samkvæmt áætlun Bush-stjórnar-
innar munu 28 billjónir dollara renna
í ríkissjóð af skattfé á næstu tíu ár-
um en ríkisútjöld verða 22,4 billjónir.
Gert er ráð fyrir að skuldir alríkis-
ins, sem nú eru 3,2 billjónir dollara,
verði greiddar niður um 2 billjónir og
hafi þá lækkað í aðeins 7% af vergri
landsframleiðslu árið 2011. Í drögum
að fjárlögum fyrir fjárhagsárið 2002
er gert ráð fyrir að ríkisútjöld aukist
um 5,5% frá fyrra ári, í 1,9 billjónir
dollara, og að tekjuafgangur nemi
231 milljarði. Hlutfallslega mest
hækkun verður á fjárveitingum til
menntamála, 11,5%.
Bush kynnir efnahagsáætlun
Reiknað með
rekstrarafgangi

Viðbrögð/25
Washington. AFP, AP, Reuters.