Morgunblaðið - 22.04.2001, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. APRÍL 2001 25
LIÐ-A-MÓT
FRÁ
Miklu sterkara fyrir liða-
mótin og líka miklu ódýrara
APÓTEKIN
Ö
fl
u
g
t
ví
ta
m
ín
–
D
re
if
in
g
J
H
V
pela flaska af íslensku brennivíni
kostaði um 600 krónur.
Siglingar til Churchill
Íslensk skipafélög hafa stefnt
skipum sínum til Nýfundnalands
vegna flutninga til Kanada en Neil
bendir á að fært sé til
Churchill við Hudson-
flóa um tvo til þrjá mán-
uði á hverju sumri og
þaðan séu góðar sam-
göngur með járnbraut
beint suður til Gimli auk þess sem
flogið sé þangað nær daglega frá
Winnipeg. Þetta sé flutningsleið
sem vert sé að kanna og til dæmis
séu Hollendingar þegar farnir að
skoða þennan möguleika með
gámaflutninga í huga. Innfluttar
vörur til Vestur-Kanada fari gjarn-
an í gegnum Montreal en bent hafi
verið á að hagkvæmara sé að fara í
gegnum Churchill og það sé víða til
skoðunar.
Loren segir að Rússar séu í
auknum mæli farnir að kanna hag-
kvæmni vöruflutninga á norðurleið-
um og Íslendingar og Kanadamenn
hljóti að fylgjast grannt með gangi
mála.
Íslendingar komi að
fiskverkuninni og sölunni
Margar fisktegundir eru í vötn-
um Manitoba en fyrir sumar er lítill
eða enginn markaður og í þeim til-
vikum er fiskinum einfaldlega hent
komi hann í netin.
Að sögn Lorens er þarna um um-
talsvert hráefni að ræða, hráefni
sem Íslendingar kunni að verka og
geti gert verðmætt. Íslendingar
hafi getið sér sérstaklega gott orð
fyrir fiskverkun og markaðssetn-
ingu á sjávarafurðum og mun auð-
veldara sé að nýta fyrirliggjandi
þekkingu og kunnáttu heldur en að
reyna að finna stöðugt upp hjólið.
„Aðeins þarf að koma þessum af-
urðum í réttar hendur og þá er eft-
irleikurinn mun auðveldari en ella,“
segir hann. „Ég sé fyrir mér að Ís-
lendingar kaupi þessar afurðir,
vinni þær og selji.“
Neil segir að fiskimaður á Winni-
pegvatni, hafi rætt við embættis-
menn á Íslandi um þetta
atriði í fyrra en ekkert
hafi komið út úr þeim
viðræðum. „Við viljum
að Íslendingar kanni
þetta mál og taki af
skarið. Segi að þeir geti gert þetta
eða vísi því frá sér.“
Markaður fyrir íslenska
lambakjötið
Loren segir að oft á tíðum hafi
verið rætt um íslenska lambakjötið
í Kanada. Kanadísk veitingahús ut-
an Alberta kaupi einkum lambakjöt
frá Nýja-Sjálandi og góður mark-
aður sé almennt fyrir það í Kanada.
Í því sambandi bendir Kristine á að
aukinn áhugi sé á lífrænt ræktuðum
matvælum í Norður-Ameríku og
eftir því sem hún best viti standi ís-
lenska lambakjötið sterkt að vígi á
austurströnd Bandaríkjanna. Hugs-
anlega mætti stækka þennan mark-
að í Bandaríkjunum og skapa nýjan
í Kanada og enn og aftur gæti flutn-
ingurinn farið í gegnum Churchill
og eða Winnipeg, þegar og ef flogið
verður þangað frá Íslandi.
Loren segir að í raun væri hvergi
betra að kynna íslenska lambakjöt-
ið í Ameríku en í móttökusal Menn-
ingarmiðstöðvarinnar á Gimli, The
Waterfront Centre. Þaðan sé útsýni
til allra átta, til bóndabæja í eigu
Kanadamanna af íslenskum ættum,
út á Winnipegvatn, sem hefur verið
ein helsta lífsbjörg þeirra frá upp-
hafi og að nýja hótelinu sem sé tákn
nýrra tíma rétt eins og Menningar-
miðstöðin. „Tilvalið er að bjóða
kokkum víðs vegar að frá veitinga-
stöðum í Norður-Ameríku á ís-
lenska lambakjötskynningu sem
yrði í höndum íslenskra kokka. Þá
gæfist tækifæri til að sjá afurðirnar
í eins íslensku umhverfi og best
verður á kosið í Norður-Ameríku og
menn gætu fengið leiðsögn varð-
andi meðferðina og fleira. Svona lít-
ur það út, svona lyktar það, svona
er best að elda það, svona bragðast
það, svona er farið að því að panta
það og svo framvegis.“
Neil segir að almennt séð sé
Gimli kjörinn staður til að kynna ís-
lenskar vörur og bendir á að árleg
matarveisla ræðismanna í Winnipeg
hafi verið í höndum Íslands 26.
janúar sl. Hann og Svavar Gests-
son, sendiherra og aðalræðismaður
Íslands í Winnipeg, hafi ákveðið að
halda boðið í Menningarmiðstöðinni
á Gimli. Farið hefði verið í rútu frá
Winnipeg um miðjan dag og eftir
kynningu á Miðstöðinni, Safni ís-
lenskrar arfleifðar í Vesturheimi,
sem er þar til húsa, Íslandskynn-
ingu og borðhald hefði verið haldið
til baka um kvöldið. Framtakinu
hefði verið sérlega vel tekið og á
allt öðrum nótum en venja væri.
Þar hefði auðvitað mikið að segja að
Ísland væri sérstakt en umhverfið
hefði ekki skemmt fyrir.
Samstarfsverkefni
í orkuvinnslu
Loren segir að tækniþekking Ís-
lendinga sé mikil á mörgum sviðum
og þeir geti látið að sér kveða mun
víðar en raun ber vitni. Hann nefnir
til dæmis jarðskjálfta. Íslendingar
geti sýnt með mjög mikilli ná-
kvæmni hvenær þeirra sé að vænta,
hvar og styrkleika þeirra, en þessi
þekking sé ekki fyrir hendi í Kan-
ada í sama mæli. Því geti Íslend-
ingar selt þjónustu af þessu tagi og
tilfellið sé að vilji sé fyrir hendi til
að kaupa þjónustu eins og þessa.
Sömu sögu sé að segja af þjónustu
við orkuvinnslu. Orkumarkaðurinn
hafi tekið stórstígum breytingum á
undanförnum árum og tækifæri fyr-
ir erlenda sérfræðinga hafi opnast
víða um heim, þar á meðal í Kan-
ada. „Það er mikil spurn eftir sér-
fræðingum á þessu sviði. Ég hef
rætt við Íslendinga og Kanadamenn
um samstarf, því Íslendingar og
Kanadamenn geta vissulega unnið
saman á þessum vettvangi, bæði í
Kanada, Bandaríkjunum, Suður-
Ameríku og í raun hvar sem er,“
segir hann.
Loren segir að sérstaklega sé
ástæða til að fylgjast vel með mögu-
leikum í Suður-Ameríku því þar sé
um nýjan markað að ræða á mörg-
um sviðum, ekki síst í fiskveiðum og
-vinnslu. Hann nefnir sem dæmi að
í Perú hafi hann tekið eftir vand-
ræðum heimamanna varðandi fiski-
mjölsverksmiðjur, viðhald þeirra,
tækni og fleira, en þar væru Íslend-
ingar sérfræðingar og gætu lagt
sitt af mörkum.
Þéttriðið net
Að sögn Neils er ekkert því til
fyrirstöðu að ganga í sum sam-
starfsverkefni nú þegar en önnur
þurfi meiri undirbúning með fram-
tíðina í huga. „Mikilvægt er að
bregðast fljótt við þar sem það er
hægt en til að það sé mögulegt
þurfum við að finna að áhuginn sé
gagnkvæmur og fá svörun frá Ís-
landi. Að Íslendingar vegi og meti
aðstæður og segi hvað þeir vilji
gera og hvað ekki. Aðalatriðið er að
byrja á einhverju sem skilar strax
árangri því það ryður brautina fyrir
önnur verkefni.“
Kristine segir að í sínum huga sé
dreifingarmiðstöð á Gimli fyrir
vörur frá Íslandi einna mikilvægust
til að byrja með. Loren segir að
sennilega sé auðveldast að byrja á
því að markaðssetja íslenska
lambakjötið og fá Íslendinga til að
kanna möguleika á vinnslu og
markaðssetningu ónýtts sjávar-
fangs úr vötnum Manitoba, en um
leið að hugað verði að flutningaleið-
inni í gegnum Churchill.
Neil áréttar að á landnemaárum
Íslendinga í Kanada 1875 til 1910
hafi þeir bundist sterkum böndum
og þetta þéttriðna net sé enn við
lýði. Kanadamenn af íslenskum ætt-
um séu á öllum stöðum í kanadísku
þjóðlífi og margir í mikilvægum
stjórnunarstöðum á hæsta stigi.
„Við erum öll í viðbragðsstöðu og
þetta þéttriðna net er eitt mikil-
vægasta haldreipi íslensku þjóðar-
innar í þessu landi. Flestir sem hlut
eiga að máli eiga rætur sínar að
rekja til Manitoba, Nýja-Íslands, og
Gimli sem höfuðborg Nýja-Íslands
nýtur mikillar virðingar þeirra. Ís-
lendingar eiga ekki slíkan bakhjarl í
Bandaríkjunum og sennilega hvergi
í heiminum.“
Góð aðstaða fyrir fyrirtæki er í iðngörðum við flugvöllinn á Gimli.
steg@mbl.is
Árangursrík
samvinna ryð-
ur brautina