Morgunblaðið - 28.09.2001, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 28.09.2001, Blaðsíða 11
FRÉTTIR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. SEPTEMBER 2001 11 Kínaklúbbur Unnar og Veitingahúsið Shanghæ halda sameiginlega upp á þjóðhátíðardag Kína þann 1. okt. Mánudaginn 1. október kl. 19.00 hefst þjóðhátíðargleðskapurinn á Shanghæ, Laugavegi 28, með borðhaldi að hætti Kínverja, fjögurra rétta veislumáltíð. Síðan tekur við skemmtidagskrá undir stjórn Unnar Guðjónsdóttur, formanns Kínaklúbbsins, sem einnig mun kynna næstu hópferðir til Kína, en þær verða farnar í maí og september á næsta ári. Allir eru velkomnir á þetta skemmtikvöld. Verðið er kr. 2.000. á mann, en borðapantanir eru hjá Shanghæ í s. 551 6513 og 552 3535 Kínaklúbbur Unnar, Njálsgötu 33, 101 Reykjavík, s. 551 2596 BENT Scheving Thorsteinsson skrifaði á blaðamannafundi á þriðjudag undir skipulagsskrá styrktarsjóðs Margaret og Bents Scheving Thorsteinssonar og af- henti Páli Skúlasyni, rektor Há- skóla Íslands, stofnfé sjóðsins, hlutafé að verðgildi um 11 milljónir króna. Markmiðs sjóðsins er að standa fyrir rannsóknum á einelti og kanna lagalegar og siðferðilegar leiðir til að fyrirbyggja einelti og bæta fyrir afleiðingar þess. Fundinn sátu Margaret Ritter Ross Wolfe, Bent Scheving Thor- steinsson, Páll Skúlason, rektor Háskóla Íslands, Páll Sigurðsson, forseti lagadeildar, og Ólafur Þ. Harðarson, forseti félagsvís- indadeildar. Páll Skúlason sagði þetta vera háskólanum mikið fagnaðarefni. Þá gat hann þess að þetta væri þriðji sjóðurinn sem Bent Scheving stofnar við Háskóla Íslands til að sinna mikilvægum efnum. Tveir hinir fyrri voru verðlaunasjóður í minningu Óskars Þórðarsonar barnalæknis sem styrkir rann- sóknir á sviði barnalækninga, og hins vegar verðlaunasjóður Berg- þóru og Þorsteins Scheving Thor- steinssonar til styrktar rann- sóknum á sviði lyfjafræði. Páll situr, sem rektor Háskólans, í stjórn sjóðsins en ásamt honum verða tveir fulltrúar sem forsetar lagadeildar og félagsvísindadeildar tilnefna. Páll ásamt forsetum lagadeildar og félagsvísindadeildar þakkaði á fundinum höfðinglegt framlag til rannsóknar og lýsti ánægju sinni með það. Komst Ólafur Þ. m.a. svo að orði að augljóst væri, ekki síst vegna þess hve sjóðurinn væri myndarlegur, að að honum yrði verulegt gagn við rannsóknir. Hann sagði einelti gífurlega alvar- legt vandamál og að það stoðaði í raun lítið að vinna gegn einelti án þess í raun að átta sig eitthvað á því hvaða orsakir lægju þarna að baki, hann hugsaði því gott til glóð- arinnar. Páll Sigurðsson tók undir orð Ólafs og bætti við að einelti væri áhugavert viðfangsefni. Markmiðið að reyna að eyða einelti í þjóðfélaginu „Vissulega hefur það lög- fræðilega hlið, það snertir bæði refsirétt og vinnurétt,“ sagði hann og bætti við að hann vænti þess að í framtíðinni myndu áhugasamir og góðir nemendur sjá ástæðu til að gera þetta að rannsóknarefni í rit- gerðum sínum. Hann kvaðst hafa kannað lítillega hvað hefði verið skrifað hingað til og fann eina rit- gerð um kynferðislega áreitni, sem er ein tegund eineltisins, hér væri því um nánast óplægðan akur að ræða. Bent Scheving komst m.a. þannig að orði að einelti væri eitt af þess- um formum ofsókna sem óskaplega erfitt væri að verjast. „Tilefni þess að við fórum í það að stofna þennan sjóð var að okkur fannst vanta rannsóknir, vanta möguleika til að ná utan um þetta efni og við vildum reyna að koma í veg fyrir að þetta endurtæki sig og jafnvel að eyða því úr þjóðfélaginu,“ segir Bent. Í ræðu sinni sagði hann að sjóð- urinn yrði í vörslu Háskóla Íslands og ávaxtaður á sem hagkvæmastan hátt á hverjum tíma. Hann sagði gengi hlutabréfa óstöðugt og lagði því til að peningarnir yrðu ávaxtað- ir með öðrum og öruggari hætti. Í skipulagsskrá fyrir styrktar- sjóðinn kemur fram að úthluta megi úr sjóðnum árlega eða sjaldn- ar. Ekki má úthluta hærri upphæð en ¾ af ávöxtun hans. Hugmyndina með þessu segir Bent vera þá að sjóðurinn vaxi. Í fréttatilkynningu frá Páli Skúlasyni kemur fram að samtals nema gjafir Bents til Háskóla Ís- lands á síðastliðnu ári rúmlega 30 milljónum króna. Afhenti HÍ 11 milljónir Morgunblaðið/Kristinn Margaret Ritter Ross Wolfe, Bent Scheving Thorsteinsson og Páll Skúlason við undirritunina. Styrktarsjóður Margaret og Bents Sch. Thorsteinssonar SPILLING á Íslandi er með því minnsta sem þekkist í Evrópu að því er fram kemur í skýrslu úttektar- nefndar GRECO, ríkjahóps Evrópu- ráðsins um aðgerðir gegn spillingu, sem kynnt var á ríkisstjórnarfundi á þriðjudag. Í skýrslunni, sem gerð var í kjölfar heimsóknar úttektarnefndar- innar hingað til lands 2. til 4. maí sl. kemur fram að íslenska þjóðfélagið er gegnsætt og að litlar líkur séu á því að spilling geti þrifist við þær aðstæður. „Enda þótt engar sérhæfðar stofn- anir gegn spillingu hafi verið settar á fót sinnir hópur stofnana störfum sem miðast að því að fyrirbyggja og tak- marka spillingu. Meðal þeirra eru embætti ríkissaksóknara, lögreglan, umboðsmaður Alþingis, Samkeppnis- stofnun, Ríkisendurskoðun, Fjár- málaeftirlit og Ríkiskaup ásamt stofnunum utan hins opinbera og fjöl- miðlar,“ segir í skýrslunni. Þá er í skýrslunni greint frá því við- horfi íslenskra stjórnvalda að spilling sé ekki meiriháttar vandamál í þjóð- félaginu en þau séu þrátt fyrir það meðvituð um að hætta á spillingu sé alltaf fyrir hendi. Sólveig Pétursdóttir dómsmálaráð- herra sagði í samtali við Morgunblað- ið að niðurstöður skýrslunnar hlytu að vera mjög jákvæðar fyrir Ísland. Hún benti jafnframt á að í henni kæmu fram þrenn tilmæli úttektar- nefndarinnar til íslenskra stjórnvalda og að þau tilmæli yrðu skoðuð frekar í ráðuneytinu. Drög verði lögð að stefnu gegn spillingu Í fyrsta lagi er í skýrslunni lagt til að lögð verði drög að stefnu gegn spillingu og varið til þess nauðsynlegu fé þannig að innan ramma hennar verði unnt að nýta betur möguleika stofnana til að koma í veg fyrir og tak- marka spillingu. Þær stofnanir eru m.a.: Umboðsmaður Alþingis, Sam- keppnisstofnun, Ríkisendurskoðun, Fjármálaeftirlitið, Verslunarráð Ís- lands, Samtök atvinnulífsins, fjöl- miðlar og aðrir. Í öðru lagi er í skýrslunni lagt til að efnahagsbrotadeild ríkislögreglu- stjóra verði séð fyrir nauðsynlegri þjálfun til að unnt verði að sækja meira á í forvörnum, rannsóknum og saksókn spillingarmála. Deildin gæti þannig orðið sérhæfðara tæki til lög- gæslu á sviði spillingarmála. Í þriðja lagi er lagt til að leidd verði í lög ákvæði sem tryggja að upplýs- ingar, sem opinberir starfsmenn fái í starfi sínu um spillingarmál eða grun um slíkt verði tilkynntar þeim stjórn- völdum sem rannsókn annast. Smæð þjóðarinnar verður að liði Niðurstöður úttektarnefndarinnar byggjast m.a. á viðtölum við ýmsa að- ila hér á landi en þegar hún var hér í byrjun maí ræddi hún m.a. við full- trúa frá dómsmálaráðuneytinu, emb- ætti ríkissaksóknara, ríkislögreglu- stjóra, Ríkisendurskoðun, Alþingi, umboðsmanni Alþingis, Blaðamanna- félagi Íslands, ríkisféhirði, Samtökum atvinnurekenda, Fjármálaeftirlitinu og Verslunarráði Íslands. Skýrsla nefndarinnar var síðan tekin fyrir á fundi fulltrúa GRECO í Strassborg dagana 10. til 14. septem- ber sl. og mætti þá íslensk sendinefnd til andsvara um efni skýrslunnar með fulltrúum dómsmálaráðuneytis, við- skiptaráðuneytis og ríkissaksóknara. Í skýrslunni kemur m.a. fram að smæð íslensku þjóðarinnar geti ann- ars vegar orðið að liði við að hamla gegn launung og halda samfélaginu opnu en hins vegar geti hún valdið því að hagsmunaandstæður komi upp og geri spillingarvanda verri viðureignar en ella væri. Skortur á reglum um fjáröflun stjórnmálaflokka „Í þessu samhengi olli það nefnd- inni einkum áhyggjum að ekki eru til reglur um fjáröflun stjórnmálaflokka. Fulltrúar fjölmiðla sem nefndarmenn hittu að máli voru einnig þessarar skoðunar. Svo virðist sem fyrri til- raunir til að setja reglur á þessu sviði hafi mistekist. Nefndin getur þess að æskilegt sé að þetta efni verði aftur sett á málaskrá Alþingis.“ Þá segir m.a. í niðurstöðu skýrsl- unnar: „Þó að spilling sé ekki talin vandamál [hér á landi] er talin stafa hugsanleg hætta eða framtíðarhætta af spillingu. Aðild að viðeigandi þjóð- réttarsamningum er meðal viðbragða við þeirri hættu. Íslenskum yfirvöld- um er ljós þörfin fyrir frekari fyrir- byggjandi aðgerðir. Krafan hlýtur að vera að Íslendingar sofni ekki á verð- inum, að tekin sé upp virkari afstaða, að lokað sé fyrir tækifæri til spilling- ar, að nýttir séu möguleikar þeirra stofnana sem þegar eru fyrir hendi.“ Í ljósi þessara athugasemdi beindi nefndin þeim þremur tilmælum til Ís- lands sem á undan voru upp talin. Spilling hér með því minnsta sem gerist í Evrópu

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.