Morgunblaðið - 25.01.2002, Blaðsíða 24

ERLENT
24 FÖSTUDAGUR 25. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
EINN af leiðtogum stríðandi herja í
borgarastríðinu í Líbanon, Elie Hob-
eika, var myrtur með bílsprengju í
gær í Beirút.
Hobeika, sem var
46 ára, var á ferð í
Range Rover-bíl
sínum í gær með
þrem lífvörðum
skammt frá heim-
ili sínu í Hazm-
iyeh, einu út-
hverfa Beirút, í
gærmorgun er
sprengja sprakk í
Mercedes Benz-bíl rétt hjá farar-
tækinu. Báðir bílarnir tættust í
sundur og fannst lík Hobeika í um 50
metra fjarlægð frá flakinu. Annað lík
fannst uppi á svölum á annarri hæð í
húsi við staðinn. Þá kviknaði í húsi
og mun einn íbúanna vera í lífs-
hættu.
„Enn er verið að rannsaka málið
en venjulega eru Ísraelar á bak við
sprengingar í Líbanon og málið gæti
tengst réttarhöldum yfir [Ariel]
Sharon í Brussel,“ sagði Nasri Lah-
oud, sem er saksóknari hersins í Líb-
anon.
Sagður kaldlyndur og grimmur
Hobeika var yfirmaður leyniþjón-
ustu kristins herflokks er nefndist
Líbanski herinn og framdi fjölda-
morð á palestínskum flóttamönnum í
Sabra- og Shattila-búðunum í Beirút
1982 en þá hafði Ísraelsher ráðist inn
í landið. Ísraelar létu hryðjuverkin
afskiptalaus og komst ísraelskur
dómstóll að þeirri niðurstöðu að Ar-
iel Sharon, þáverandi varnarmála-
ráðherra og nú forsæstiráðherra,
hefði borið óbeina ábyrgð á ódæð-
unum en kristnu Líbanarnir voru um
þetta leyti bandamenn Ísraela. Hins
vegar hefði Hobeika borið fulla
ábyrgð á hryðjuverkinu.
Robert Hatem, fyrrverandi líf-
vörður Hobeika, segir í endurminn-
ingum sínum að Hobeika hafi verið
dæmigerður, líbanskur stríðsherra,
kaldlyndur og grimmur. Hann hafi
verið ósvífinn kvennaflagari, borið á
ábyrgð á fjölda glæpa og staðið fyrir
pólitískum bellibrögðum.
Hobeika snerist á sveif með Sýr-
lendingum sem hafa síðustu áratug-
ina haft tugi þúsunda hermanna í
Líbanon og í reynd ráðið þar ríkjum.
Hann var æðsti yfirmaður fylkingar
sinnar um hríð á níunda áratugnum
en var steypt af stóli. Síðar varð
hann ráðherra í samsteypustjórn er
friður komst á um miðbik liðins ára-
tugar eftir tveggja áratuga borgara-
stríð. Hann missti þingsæti sitt í
kosningum í fyrra en einnig er bent á
að þá lést Hafez al-Assad, einræð-
isherra Sýrlands og að líkindum
verndari Hobeika.
Embættismaður í Ísrael, er ekki
vildi láta nafns síns getið, sagði að ef
menn vildu skilja hvað hefði gerst
yrðu þeir að yfirheyra Ghazi Kanaan
hershöfðingja, sem fyrir 20 árum
hefði stjórnað aðgerðum Sýrlend-
inga í Líbanon. „Ghazi stóð fyrir
mörgum morðum í Líbanon, hann lét
sprengja margar af stöðvum Banda-
ríkjamanna þar og var mikið í mun
að hindra Hobeika í að ræða um
þessi mál,“ sagði embættismaðurinn.
Málshöfðun í Brussel
Höfðað hefur verið mál í Belgíu
gegn Sharon vegna hryðjuverksins
árið 1982 í Beirút og hann er sakaður
um stríðsglæpi. Enn er ekki vitað
hve margir týndu lífi í flóttamanna-
búðunum 1982, talið að þeir hafi ver-
ið á milli 800 og 1.500. Hafa 23 Pal-
estínumenn sem sluppu lifandi frá
Sabra og Shattila eða áttu ættingja
meðal fórnarlambanna staðið að
málinu í Brussel og vilja að Sharon
verði dæmdur sekur um stríðsglæpi.
Áðurnefndur dómstóll í Ísrael taldi
að hann hefði ekki gefið skipun um
morðin. Ísraelar segja að dómstóll í
Belgíu geti ekki tekið málið fyrir og
enn er deilt um réttmæti málshöfð-
unarinnar og óvíst hvort af réttar-
höldum verði en þau gætu hafist í
mars.
Fulltrúi stjórnar Palestínuleiðtog-
ans Yassers Arafats í Líbanon, Sult-
an Abul Aynain, fullyrti í gær að ísr-
aelska leynuiþjónustan, Mossad,
hefði ráðið Hobeika af dögum til að
koma í veg fyrir að hann gæti borið
vitni í réttarhöldunum í Brussel.
Belgíski græninginn og þingmaður-
inn Josy Dubie, sem ræddi við Hob-
eika á þriðjudag sagði hann hafa
sagt sér að hann myndi fara til
Brussel og bera þar vitni en Hobeika
hafði áður gefið út sams konar yf-
irlýsingar. Að sögn Dubie var Hob-
eika hræddur um líf sitt og sagði að
hann hefði upplýsingar fram að færa
sem myndu hreinsa nafn sitt. Hob-
eika sagðist saklaus af morðunum og
kvaðst ekki hafa stigið fæti sínum
inn í umræddar flóttamannabúðir
þegar morðin voru framin. „Ég
spurði hann af hverju hann skýrði
ekki frá þessu núna og hann svaraði
mér: „Ég ætla að geyma mér það
þangað til réttarhöldin byrja,“ svar-
aði hann.“
Fyrrverandi stríðs-
herra í Líbanon myrtur
$%& ' ()*%+,
 

   
!
! " 
!#$ !%
#
& !#'#  #%( ! )!*)


+ !# 
* 
#'#  

! , &-./0
 1

 




 






     
     !  "
" 
" 

   #$%&'

 (     
 

"  )* 
  "
!   + ""
"
 

+$ 
+ #$ +

   
"+
 +"*       
-./"  
+
"
    0
  , "
 "
0
"      
'-2&-34
& !
,5.4'
12
3
4
)
5
!)
*
6
3
)
5
4
',&4626
Grunsemdir um
að morðið teng-
ist ásökunum á
hendur Ariel
Sharon um
stríðsglæpi
Beirút. AFP, AP.
Elie Hobeika
JÓHANNES Páll II páfi á friðar-
fundi í Assisi á Ítalíu í gær með um
200 leiðtogum um þrjátíu trúar-
bragða um allan heim. Til samkom-
unnar mættu múslímir, gyðingar,
hindúar, andatrúarmenn, kristnir,
elddýrkendur, shintótrúaðir og
margir fleiri. Leiðtogarnir samein-
uðust að ósk páfa einn dag í bæn fyr-
ir friði en hugmyndina að samkom-
unni fékk hann eftir hryðjuverkin
11. september. Hann sagði í ávarpi
sínu að oft yrðu átök milli manna
vegna þess að „trú er á röngum for-
sendum tengd við hagsmuni þjóð-
ernis, stjórnmála eða efnahags“.
Hatur yrði eingöngu yfirunnið með
kærleika, skuggum tortryggni og
misskilnings yrði ekki eytt með
vopnum heldur með geislum ljóssins
en aldrei mætti gleyma að kúgun og
útskúfun gætu oft verið „rætur of-
beldis og hryðjuverka“.
Við lok samkomunnar kveiktu
fransiskumunkar á olíulömpum sem
trúarleiðtogarnir báru til merkis
um vonir sínar um frið í heiminum.
Stilltu þeir lömpunum upp á borði
fyrir framan páfa, en lömpunum
verður komið fyrir til frambúðar í
kirkju heilags Frans í Assisi.
Fulltrúi eins af æðstu klerkum
múslíma í Egyptalandi, Mohammeds
Sayeds Tantawis, flutti yfirlýsingu
þar sem Tantawi þakkaði Páfagarði
sérstaklega fyrir stuðning kaþólsku
kirkjunnar við Palestínumenn.
Rabbíninn Israel Singer, yfirmað-
ur alþjóðlegrar nefndar um þver-
trúarlega ráðgjöf, sagði að orðin ein
dygðu ekki til þess að koma á friði,
sem einungis kæmist á „með raun-
verulegum viðræðum og einlægum
fyrirheitum um beina þátttöku í að
koma á friði, af hálfu leiðtoga helstu
trúarbragðanna“.
AP
Friðar-
fundur
trúar-
leiðtoga
STJÓRNVÖLDUM í Bandaríkjun-
um var kunnugt um pólitísk morð og
mannréttindabrot stjórnvalda í Perú
í um 20 ár. Þau kusu hins vegar að
líta framhjá þeim sökum þeirrar bar-
áttu sem yfirvöld í landinu háðu við
flokka kommúnískra skæruliða.
Þetta kemur fram í skjölum sem
nú hafa verið gerð opinber í Perú. Í
þeim er að finna upplýsingar um að-
gerðir stjórnvalda gegn hryðju-
verkamönnum í forsetatíð þeirra
Fernandos Belaunde, Alans Garcia,
og Albertos Fujimori.
Gögnin sýna að bandarískir sendi-
ráðsmenn í Perú fengu stöðugt upp-
lýsingar um meint grimmdarverk
sveita stjórnarhersins sem börðust
við skæruliða Tupac Amaru-bylting-
arhreyfingarinnar og samtakanna
Skínandi stígs. Ráðamenn í Banda-
ríkjunum voru hins vegar áfram um
að sveitir skæruliða og hryðjuverka-
manna yrðu upprættar í Perú og
kusu því að leiða hjá sér upplýsingar
þessar.
Skjölin geyma ýmsar upplýsingar
í þessa veru. Þannig var sendiráðinu
greint frá morðum á 12 óbreyttum
borgurum í nóvember 1986 og voru
þær upplýsingar sendar utanríkis-
ráðuneytinu í Washington. Síðla árs
var Bandaríkjamönnum skýrt frá til-
vist dauðasveita sem myrt hefðu 300
meinta „hryðjuverkamenn“ maó-
istasamtakanna Skínandi stígs. Í
skeyti sem sendiherra Bandaríkj-
anna í Perú sendi yfirboðurum sín-
um sagði m.a. að rannsókn hefði leitt
í ljós að „hryðjuverkamennirnir“
hefðu flestir verið bændur sem treg-
ir hefðu verið til að aðstoða svo-
nefndar Rondas Campesinas, vopn-
aða hópa sem her Perú og leyni-
lögregla komu á fót til að sigrast á
skæruliðum með óhefðbundnum að-
ferðum.
Í síðustu skeytunum kemur fram
að Vladimiro Montesinos, sem var
hægri hönd Alberto Fujimori forseta
um tíu ára skeið, sé beinlínis tengdur
dauðasveitum þessum. Montesinos
er nú í fangelsi í Perú ákærður um
m.a. spillingu, eiturlyfjasmygl og að
hafa stjórnað Colina-dauðasveitinni
svonefndu. Í skjali frá í janúar 1993
kemur fram að fyrrverandi herfor-
ingi hafi skýrt sendiráðsmönnum frá
því að Montesinos, nánasti aðstoð-
armaður þáverandi forseta, tengist
Colina-hópnum og grimmdarverk-
um hans.
Leiddu hjá
sér grimmd-
arverk í Perú
Skjöl sýna að Bandaríkjamönnum
var kunnugt um fjöldamorð í 20 ár
Lima. AP.