Morgunblaðið - 05.02.2002, Blaðsíða 28

LISTIR
28 ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
UTANRÍKISVIÐSKIPTA- og efna-
hagsráðherra Kína, herra Tang Jiax-
uan, veitti í gær móttöku fyrsta ein-
taki bókar um Kína sem Carol China
ltd útgáfan hefur gefið út en bókin er
sú þriðja í röðinni The New Millen-
ium Series.
Halldór Pálsson, forstjóri útgáf-
unnar, ásamt Ólafi Gränz fylgdi bók-
inni úr hlaði en fyrirhuguð er útgáfa á
bókum um hvert eitt aðildarlanda
Sameinuðu þjóðanna á næstu árum.
Það var kínverski sendiherrann á
Íslandi, herra Wang Ronghua, ásamt
útgáfunni, sem efndi til athafnarinnar
í tilefni af útkomu bókarinnar en fyr-
irhugaðar eru á þessu ári sambæri-
legar bækur um átta önnur lönd,
Kanada, Danmörku, Finnland, Skot-
land, Svíþjóð, Þýskaland, Noreg og
Eistland.
Halldór Pálsson segir hugmyndina
að útgáfunni hafa kviknað hjá þeim
Ólafi Gräns fyrir fjórum árum en þeir
hafa báðir reynslu af útgáfumálum,
hér heima og erlendis. „Við höfum
verið svo lánsamir að margir hafa trú
á okkur og hjálpað okkur með fjár-
magn innanlands og erlendis,“ segir
Halldór. Aðspurður
segir hann kostnað við útgáfuna
vera í kringum 100 milljónir á þessu
stigi en nú þegar sé mikil eign í fyr-
irtækinu. „Þetta er algjörlega íslensk
framkvæmd. Við hófum útgáfuna
með bók um Ísland í 10 þúsund ein-
tökum og annarri um Færeyjar í
sama upplagi. Á þessu ári koma svo
átta næstu bækur út.“
Halldór segir bókunum ætlað að
bregða upp jákvæðri og aðlaðandi
mynd af hverju landi. „Hverri bók er
ritstýrt og þær skrifaðar af heima-
mönnum einsog þeir sjá land sitt.
Þetta eru bækur sem geta nýst ferða-
mönnum og fólki í viðskiptahugleið-
ingum en fyrst og fremst er bókin
ætluð til gjafa fyrir stofnanir og fyr-
irtæki í hverju landi. Gjafir til ein-
staklinga, stofnana og fyrirtækja sem
þau vilja tengjast.“
Eins og að líkum lætur er mikið
lagt í útlit bókanna. „Þær eru prent-
aðar á mjög góðan pappír, bundnar í
vandað leðurlíki með gyllingu á kili og
hliðum og hver bók er í gjafakassa.“
Bókin um Kína er 224 síður og hana
prýða 200 litmyndir eftir 120 ljós-
myndara. „Hún gefur mjög góða yf-
irlitsmynd af Kína. Höfundar textans
eru tíu landsþekktir embættis- og
fræðimenn í Kína, allir mjög háttsett-
ir í stjórnkerfinu, annaðhvort ráð-
herrar eða með sambærilega stöðu.
Það er eiginlega einsdæmi að fá svona
menn til að vinna fyrir sig.“ Bókin um
Kína er á gefin út á tveimur tungu-
málum, mandarín-kínversku og
ensku. „Við stefnum að því að gefa
hverja bók út á að minnsta kosti fjór-
um tungumálum og framtíðardraum-
ur er að gefa þær út á sem flestum
tungumálum.
Hugsjónin er sú að gefa út eina bók
um hvert aðildarlanda Sameinuðu
þjóðanna. Við stöndum núna á fyrsta
þrepi en framhaldið lofar góðu því
bók um Pólland er komin langt á veg
og Arabaríkin hafa sýnt þessu mikinn
áhuga og nú er verið að vinna að því
að ná samkomulagi við Arababanda-
lagið.“
Að sögn Halldórs hafa þau Stein-
grímur Hermannsson, fyrrverandi
forsætisráðherra, og Vigdís Finn-
bogadóttir, fyrrverandi forseti Ís-
lands, veitt ómetanlega aðstoð við
undirbúning útgáfunnar. „Vigdís er
forseti útgáfuheiðursráðs, og hún hef-
ur verið okkur mikill og góður ráð-
gjafi og komið okkur í samband við
marga af æðstu mönnum heimsins.“
Carol China ltd gefur út bók um Kína í röðinni The New Millenium Series
Morgunblaðið/Þorkell
Ólafur Ragnar Grímsson og Tang Jiaxuan veita fyrstu eintökum bók-
arinnar viðtöku úr hendi Ólafs Gränz og Halldórs Pálssonar.
Stefna að útgáfu bóka um
allar þjóðirnar innan SÞ
BRESKI leikarinn Dav-
id Warner snýr aftur á
svið breskra leikhúsa
eftir 30 ára fjarveru í
aðalhlutverki í Snigla-
veislu Ólafs Jóhanns
Ólafssonar. Sýningar á
verkinu hefjast í Lyric-
leikhúsinu í Lundúnum
nú í febrúarmánuði.
„Þetta er krafta-
verk,“ sagði Warner um
endurkomu sína í viðtali
við Lundúnablaðið
Evening Standard.
Warner hefur ekki stig-
ið á svið í Bretlandi sl. 30 ár, en hann
hætti öllum sviðsleik vegna alvar-
legs sviðsótta, sem gerði vart við sig
í kjölfar taugaáfalls og slyss sem um
tíma virtist hafa komið honum í
hjólastól.
Á þeim tíma þótti Warner með
efnilegri breskum leikurum, þótt
nafn hans sé ekki þekkt meðal yngri
kynslóðarinnar. Warner þótti bera
af í hópi ekki ómerkari leikara en
Ian McKellen, Derek Jacobi og Mich-
ael Gambon og var hann með skær-
ari stjörnum Konunglega Shake-
speare leikflokksins. Hann hlaut til
að mynda einróma lof fyrir leik sinn
sem Hinrik sjötti og Hamlet, enda
færði hann, að mati gagnrýnenda,
karakterunum nýja dýpt. Warner
þótti þannig ná að gera hinn tauga-
veiklaða Hinrik áhugaverðan og nú-
tímaleg túlkun hans á Hamlet þótti
víðsfjarri meðvitaðri ljóðrænu.
Í kjölfarið bauðst Warner fjöldi
hlutverka í breskum kvikmyndum
og var það við gerð einnar slíkrar
sem hann féll út um glugga og fót-
brotnaði. „Það voru á kreiki sögu-
sagnir um að ég hefði reynt að
fremja sjálfsmorð, eða að ég neytti
eiturlyfja.“ Warner neitar öllu slíku,
en segist trúa því að á þessum tíma
hafi hann verið nálægt
því að fá taugaáfall. „Ég
gerði mér ekki grein
fyrir því þá, en þetta var
allt mjög skrýtið.“
Þegar hann svo sneri
aftur á svið eftir sjúkra-
húsleguna áttaði hann
sig á því að hann þjáðist
af miklum sviðsótta.
„Hann hafði læðst upp
að mér og ég skildi þetta
ekki. Bara það að fylgj-
ast með leikriti, bara
það að vera inni í leik-
húsi varð skrýtið.“ Eftir
leik sinn í uppfærslu á Great Exp-
ectations eftir Charles Dickens dró
hann sig því í hlé. Það var síðan í lok
níunda áratugarins að hann flutti til
Bandaríkjanna ásamt konu sinni og
lék þar í nokkrum kvikmyndum.
„Ég var að leika í ruslmyndum mest
allan tíman – þótt þar hafi einnig
verið nokkrar góðar myndir sem
ekki slógu í gegn.“ Það var síðan
fyrir fimm árum að hann áttaði sig á
að sviðsóttinn var horfinn. Hann fór
þá að velta fyrir sér hvort hann ætti
að taka þátt í sýningum hjá minni
jaðarleikhúsum Los Angeles og
tókst það vel.
„Þetta var yndislegt. Frá þeirri
stundu að ég áttaði mig á því að sviðs-
óttinn var horfinn skildi ég sannleiks-
gildi orðanna: Þú hefur ekkert að ótt-
ast nema óttann sjálfan.“
Endurkoma Warner til Bretlands
þar sem hann nú tekur þátt í upp-
færslu Sniglaveislunnar hefur að
vonum vakið athygli breskra fjöl-
miðla og telur Evening Standard að
hans bíði hlýjar viðtökur er hann
stígur fyrst á svið. „Ég missti af 30
árum í leikhúsinu,“ segir Warner og
bætir við með nokkurri sjálfhæðni
að gamanleikarinn í sér hafi ekki
fengið að njóta sín.
David Warner
David Warner í Sniglaveislu
Ólafs Jóhanns
Aftur á svið
eftir 30 ár
BEVERS saga er
riddarasaga sem
hefur verið þýdd
úr fornfrönsku
eftir ljóðsögu frá
tólftu öld, Boeve
de Haumtone.
Ritstýrð af Christ-
opher Sanders.
Í kynningu seg-
ir m.a.: „Til er brot úr handriti Bev-
ers sögu frá miðri fjórtándu öld, en
tvö skyld handrit eru frá því um
1400 og um 1470. Öll varðveitt
handrit sögunnar eru íslensk, en
óvíst er hvort hún hefur verið þýdd á
Íslandi eða í Noregi eða hvenær
þýðingin hefur verið gerð. Önnur
gerð sögunnar hefur verið til í mið-
aldahandriti sem glataðist í eldi í
Stokkhólmi, en til er eftirrit þess á
pappír. Allir þessir textar eru birtir í
útgáfunni ásamt franska textanum
sem þýtt er eftir. Í inngangi er gerð
grein fyrir varðveislu sögunnar og
hvernig hin íslenska þýðing víkur frá
frumtextanum.
Sagan um Boeve eða Bevers var
feikilega vinsæl á miðöldum og er til
á öllum helstu þjóðtungum Evrópu.
Úgefandi sögunnar, Christopher
Sanders, vann um skeið að verkinu
við Stofnun Árna Magnússonar, en
hefur um árabil verið einn af rit-
stjórum Orðabókar Árnanefndar í
Kaupmannhöfn.
Útgefandi er stofnun Árna Magn-
ússonar á Íslandi. Bókin er 400 bls.
kilja. Verð: 4.800 kr. Háskóla-
útgáfan sér um dreifingu.
Riddarasaga
Sæmdarmenn –
Um heiður á
þjóðveldisöld hef-
ur að geyma
greinar eftir
Gunnar Karlsson,
Helga Þorláks-
son, Sólborgu
Unu Pálsdóttur,
Sverri Jakobsson
og Torfa H. Tul-
inius.
Í kynningu segir m.a.: „Hetjur Ís-
lendingasagna töldu skammarlegt
að flýja, jafnvel þótt við ofurefli væri
að etja. Heiður þeirra bauð þeim að
verja sig. Þetta virðist mörgum bein-
línis óskynsamlegt: Hvers vegna
þessi áhersla á heiður undir slíkum
kringumstæðum? Þetta hefur oftast
verið skýrt með tilfinningu, heiður
hafi verið tilfinningalegt og ein-
staklingsbundið ástand.
Skilningur á heiðri í þjóðveldinu
(930–1262) hefur verið að breytast
á síðustu árum. Í bókinni er haft að
leiðarljósi að heiður átti félagslegar
rætur og hafði félagslega merkingu
en var ekki aðeins missterk tilfinning
eða flögrandi hugmynd.“
Útgefandi er Hugvísindastofnun
Háskóla Íslands. Bókin er 158 bls.,
kilja. Verð: 2.490 kr.
Sagnfræði
Sunnan við mær-
in vestur af sól er
eftir japanska rit-
höfundinn Haruki
Murakami.
Hajime elst
upp sem einbirni
og honum virðist
sem allir í kring-
um hann eigi
bræður eða syst-
ur. Nánasti vinur hans er stúlka á
hans reki, Shimamoto, líka einbirni.
Þegar Hajimi flyst með fjölskyldu sinni
missir hann sambandið við hana. Síð-
an líða árin og Hajimi rekur stefnu-
laust áfram uns hann loks finnur
hamingju hjá eiginkonu og tveimur
börnum. Hann hefur rekstur á djass-
bar sem öðlast mikla hylli og allt virð-
ist í lukkunnar velstandi. Þá birtist
Shimamoto.
Á síðustu árum hafa skáldsögur
Haruki Murakami vakið athygli bæði í
heimalandi höfundar og víðast ann-
ars staðar í heiminum.
Útgefandi er Bjartur. Bókin er 197
bls., prentuð í Nørhaven. Kápu gerði
Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir. Þetta er
13 bókin í neon-bókaflokki Bjarts.
Verð: 1.880 kr.
Skáldsaga
zetti, Seldu brúðinni eftir Smet-
ana, Faust eftir Gounod.
Gunnar hefur verið að syngja
hlutverk Ferrando í Cosi fan tutte
eftir Mozart í ríkisóperunni í
München, og síðasta verkefni
Kristins var hlutverk Hundings í
Valkyrjunum eftir Wagner í óp-
erunni í Köln.
ÓPERUSÖNGVARARNIR
Kristinn Sigmundsson og Gunnar
Guðbjörnsson munu, ásamt Jón-
asi Ingimundarsyni píanóleikara,
halda tónleika í Salnum í Kópa-
vogi 21. og 22. febrúar.
Á efnisskránni verða m.a. aríur
og dúettar úr Töfraflautu Moz-
arts, Ástardrykknum eftir Doni-
Gunnar
Guðbjörnsson
Kristinn
Sigmundsson
Jónas
Ingimundarson
Gunnar og Kristinn
saman í salnum
Cyrano frá Berg-
erac er leikrit eftir
Edmond Rostand í
íslenskri þýðingu
Kristjáns Árnason-
ar sem ritar einnig
inngang um leik-
ritið og höfund
þess. Nú um
stundir standa yfir
sýningar á leikritinu í Þjóðleikhúsinu.
Cyrano de Bergerac er eitt þekkt-
asta leikrit heimsbókmenntanna. Það
var frumsýnt í París árið 1897 og sló
samstundis í gegn.
Cyrano er afburðamaður í flestum
greinum en afskaplega ófríður, einkum
hefur hann ama af sínu gríðarstóra
nefi. Það torveldar honum að öðlast
ástir kvenna, en hin gullfallega Roxana
á hug hans allan. Hún heillast hins
vegar af hinum snoppufríða Christian
de Neuvillette, þótt ekki sé honum gef-
in andlega spektin. Þegar þeir Cyrano
leggja saman verður útkoman hinn full-
komni maður sem Roxana hrífst af, en
spurningin er: Hvort er það fríðleiki de
Neuvillette eða andríki Cyranos sem
sigrar hjarta hennar?
Útgefandi er Mál og menning. Bókin
er 202 bls. prentuð í Offset hf. Auglýs-
ingastofa skaparans hannaði kápu en
Grímur Bjarnason tók kápumynd en
hún sýnir Stefán Karl Stefánsson í
hlutverki Cyranos í uppsetningu Þjóð-
leikhússins.
Leikrit
mbl.isFRÉTTIR