Morgunblaðið - 03.03.2002, Side 38
MINNINGAR
38 SUNNUDAGUR 3. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Dóa (ÞuríðurIngibjörg) Þór-
arinsdóttir fæddist í
Reykjavík 18. apríl
1915. Hún lést á
Landakoti 20. febr-
úar síðastliðinn.
Faðir hennar var
Þórarinn Guð-
mundsson, tónskáld
og fiðluleikari, f.
1896 á Akranesi, d.
1979. Foreldrar Þór-
arins voru Guð-
mundur Jakobsson
kirkjusmiður, f.
1860, d. 1933, sonur
Jakobs Guðmundssonar prests,
læknis og alþingismanns á Sauða-
felli í Dölum, og Þuríður Þórarins-
dóttir, f. 1862, d. 1943, dóttir Þór-
arins Árnasonar jarðyrkjumanns
á Götu í Hrunamannahreppi. Móð-
ir Dóu var Anna Ívarsdóttir, f. í
Hafnarfirði 1896, d. 1978. Foreldr-
ar Önnu voru Ívar Helgason, versl-
unarstjóri og síðar bókhaldari, f.
1856, d. 1933 og Þóra Bjarnadótt-
ir, f. 1860, d. 1905. Bróðir Dóu var
Ívar Þór Þórarinsson hljóðfæra-
smiður, f. 1916, d. 1985. Hann
kvæntist Rögnu Ágústsdóttur, f.
1921. Þau skildu. Dóa var gift Guð-
mundi Ágústssyni, bakarameist-
ara og skákmeistara, f. 1916, d.
1983. Faðir hans var Ágúst Guð-
stjóri, f. 1930. Þau eru öll búsett í
Bandaríkjunum. 3) Edgar verk-
fræðingur, f. 1940. Hann er kvænt-
ur Hönnu Eiríksdóttur banka-
manni, f. 1941. Börn þeirra eru a)
Atli sölumaður, f. 1960, maki
Kristín Sólveig Vilhelmsdóttir, b)
Guðmundur menntaskólakennari,
f. 1965, maki Hulda Jónasdóttir, c)
Svava Liv matvælafræðingur, f.
1968, maki Þráinn Vigfússon og d)
Jón Viðar starfsmaður Plastos, f.
1969. 4) Ágústa, PhD, prófessor
við HÍ, f. 1945. Hún giftist Pálma
R. Pálmasyni verkfræðingi, f.
1940. Þau skildu. Börn þeirra eru
a) Ingibjörg Ýr kennari, f. 1963,
maki Ásgeir Ásgeirsson, b) Anna
Theodóra ljósmyndari, f. 1966,
maki Guy Aroch, c) Guðmundur
lögfræðingur og rekstrarhag-
fræðingur, f. 1968, maki Sigrún
Gísladóttir. Núverandi eiginmað-
ur Ágústu er Jón Bragi Bjarnason,
prófessor við HÍ, f. 1948. 5) Stein-
unn, f. 1950. Hún giftist Guðmundi
Vikar Einarssyni þvagfæraskurð-
lækni. Börn þeirra eru: a) Edda
Vikar, M.A. í réttarsálfræði, f.
1970, unnusti Jón Örn Guðmunds-
son, og b) Þóra Vikar förðunar-
fræðingur, f. 1976, maki Jahmel
Toppin.
Þuríður ólst upp í Reykjavík.
Hún lauk námi í myndlist frá Køb-
enhavns Kunst og Handværk-
skolen, 1935. Dóa og eiginmaður
hennar Mummi ráku Sveinsbakarí
um áratugaskeið. Heimili þeirra
var lengi vel þekkt undir nafninu
Hótel Skák vegna þeirra fjölda
skákmanna sem lögðu leið sína
þangað í þeim tilgangi að iðka
íþróttina.
Útför Dóu fór fram í kyrrþey.
mundsson fiskmats-
maður, f. 1882, d.
1965. Móðir Guð-
mundar var Ingigerð-
ur Sigurðardóttir, f.
1885, d. 1918. Börn
Dóu og Guðmundar
eru:
1) Þórarinn, eðlis-
fræðingur og mennta-
skólakennari, f. 1936,
d. 1991. Hann kvænt-
ist Sólveigu Magnús-
dóttur, f. 1939. Þau
skildu. Börn þeirra
eru a) Þuríður Ingi-
björg, f. 1959, d. 1980
og b) Kristín, tölvukennari, f.
1960. Síðar kvæntist Þórarinn eft-
irlifandi eiginkonu sinni, Sigríði
Steingrímsdóttur, f. 1933. Dætur
þeirra eru c) Agla Huld, gæða-
stjóri, f. 1972, maki Hjalti Atlason
og d) Helga Dröfn, verkfræðingur,
f. 1974, maki Pétur Örn Ricther. 2)
Anna Þóra, búsett í Bandaríkjun-
um, f. 1939. Hún giftist Sverri
Georgssyni, lækni, f. 1934. Þau
skildu. Börn þeirra eru a) María
Anna, læknir, f. 1960, maki Pétur
Ó Hansson, b) Eva Þóra, textíl-
hönnuður, f. 1962, maki Nick Mil-
iakos og c) Sverrir Ólafur, tölvu-
kennari, f. 1970. Núverandi
eiginmaður Önnu er Edwin P.
Harned, fyrrum framkvæmda-
Þau eru ansi mörg árin síðan ég
kom í litla rauða húsið sem þá stóð á
Vesturgötu 46. Það var um vor í
skjóli nætur þegar Þórarinn, sem
seinna varð eiginmaður minn, leiddi
mig í þetta hús. Seinna kynntist ég
Dóu og Mumma sem af miklum
dugnaði ráku Sveinsbakarí. Húsið á
Vesturgötu 46 var ekkert venjulegt
hús, einskonar stoppistöð fyrir gesti
og gangandi. Áhugi húsbóndans á
skák dró að sér skákáhugamenn,
unga sem aldna, enda heimilið oft
kallað „Hótel Skák“. Dóa var ein-
staklega gestrisin, laðaði að sér fólk,
ekki síður þá sem yngri voru. Öllum
leið vel í návist hennar. Að koma við
á Vesturgötunni var fastur liður hjá
okkur fjölskyldunni.
Dóa var vel gefin, listræn, með
ómælda kímnigáfu, hlekkur í stórri
fjölskyldu, sýndi öllum væntum-
þykju og traust. Maður kom alltaf
ríkari af hennar fundi.
Eftir því sem árin liðu urðu kynni
okkar Dóu nánari. Báðar höfðum við
orðið fyrir þeirri sáru reynslu að
missa eiginmenn okkar á besta
aldri. Heilsuleysi dóttur hennar,
Steinunnar, var henni einnig þung
raun. Þessi stórbrotna kona sem
hafði alltaf staðið eins og klettur í
hafi fannst lífið stundum óréttlátt.
Oft veltum við fyrir okkur lífsgát-
unni „af hverju,“ „hver er tilgang-
urinn“ en fengum fá svör. Í stað
þess tókum við hvor utan um aðra,
minnugar þess hve lífið er þrátt fyr-
ir allt gjöfult.
Hún stóð meðan stætt var, var
eins lengi heima og hún gat í íbúð
sinni með útsýni yfir sundin. Hreifst
af fagurri fjallasýn og úfnum sjó.
Þannig var hún tengdamóður mín,
átti stórt skap og mildi.
Henni þakka ég samfylgdina. Hún
var góð kona sem gott var að kynn-
ast.
Sigríður Steingrímsdóttir.
Fyrir mörgum árum, í einni af
ótal heimsóknum mínum til ömmu
Dóu, tók hún af mér loforð. Í loforð-
inu fólust tvær óskir, sú fyrri að ég
sæi um að hún yrði jarðsungin í
kyrrþey, sú seinni að ég skrifaði
ekki um hana minningargrein. Fyrri
óskina hef ég þegar uppfyllt og þá
síðari mun ég virða.
Ég get þó ekki látið hjá líða að
þakka ömmu Dóu fyrir allar þær
stundir sem við áttum saman, frá
mínum fyrsta degi til hennar síðasta
dags. Virðing mín fyrir ömmu er
ótvíræð og innileg. Engin mann-
eskja hefur markað eins djúp spor í
sálarlíf mitt og hún gerði. Amma
minnti mig á það öðru hverju að ég
bæri nafn hennar rétt eins og nafn
föðursystur minnar og nöfn mín ber
ég stolt.
Elsku amma mín Dóa, ég þakka
þér fyrir allt og allt. Farðu í friði og
Guð veri með þér.
Þín nafna,
Ingibjörg Ýr.
Við frændsystkinin höfum oft haft
á orði, að eftirlætis skemmtistaður
okkar væri Amma Dóa á Vesturgöt-
unni. Í það minnsta væri hægt að
reiða sig á að koma þaðan í léttu
skapi, ef ekki beinlínis skellihlæj-
andi. Þarna hittumst við mun oftar
en gengur og gerist meðal frænd-
systkina því auk þess sem Dóa var
amma okkar allra var hún ekki síður
ein af okkar skemmtilegustu vinkon-
um.
Amma Dóa var nefnilega óum-
ræðanlega fyndin kona. Svo fyndin
og skemmtileg, að spurðist langt út
fyrir raðir fjölskyldunnar. Enda var
gestagangurinn á Vesturgötunni
slíkur, að suma daga hafði maður
vart tölu á því fólki sem leit þar inn.
Í sannleika sagt var þetta ekki eðli-
legt. Þarna var stöðugt rennerí af
alls kyns fólki. Auk ættingja og vina
mátti hitta þarna fólk úr bakaríinu,
gamla taflfélaga afa Mumma og
ýmsa furðufugla. Á árum áður gat
maður meira að segja átt von á að
hitta fólk á Vesturgötunni, sem
amma hafði kallað á út um gluggann
og heimtað að kæmi inn að fá sér
kaffisopa meðan það biði eftir
strætó! Var lygilegt að fylgjast með
hvað mörgum þeirra lá þá lítið á að
ná næsta vagni.
Einstakt lag ömmu Dóu á að ýkja
upp ýmis atvik úr hversdagslífinu
með litskrúðugum samlíkingum ein-
kenndi húmor hennar öðru fremur.
Þetta gat hún gert svo áreynslulaust
og jafnvel án svipbrigða, að engu var
líkara en hún tryði sjálf hverju ein-
asta orði. Lyftan, sem hún festist í
og seig um nokkra sentímetra, féll,
að hennar sögn, hálfa leið niður í
kjallara. Einhver í fjölskyldunni
hafði talað svo fallegt mál í útvarps-
viðtali, að henni fannst hún hefði
verið að hlýða á Völuspá (þótt aldrei
hefði hún Völuspá lesið). Hún og
Mummi fóru ekki bara nokkrum
sinnum með börnin upp í sumarbú-
stað og voru þar í einhverjar vikur. Í
hennar frásögn var farið þangað
daginn eftir að skólarnir voru búnir
og verið þar alveg þangað til daginn
áður en skólarnir byrjuðu, hvert ein-
asta sumar í tuttugu ár.
Fyndnast var þó að fylgjast með
hvernig amma Dóa talaði um glím-
una sína við aukakílóin. Sitjandi í
rauða hægindastólnum sínum með
rúgbrauðsneið í annarri hendi (með
sentímetra þykku lagi af smjöri, tvö-
földum osti og sinnepi) og lítilli kók í
hinni furðaði hún sig á hvers vegna í
ósköpunum hún fitnaði svona; hún
léti aldrei neitt upp í sig nema einn
og einn munnbita. Eitt var þó
öruggt með ömmu Dóu og aukakíló-
in. Þegar hún þyngdist hafði hún
einungis bætt á sig nokkrum kílóum,
en þegar hún léttist var hún búin að
missa ein tíu pund! Við þessu þýddi
ekkert að segja. Ekki frekar en þeg-
ar amma kom úr megrunarkúr af
heilsuhælinu í Hveragerði. Kúrinn
átti að standa í fullar sex vikur, en
amma var alveg búin að fá nóg eftir
rúmar tvær vikur eða svo. Er heim
var komið spurði ein vinkonan hvers
vegna hún hefði gefist upp svona
fljótt. Amma svaraði því til, að hún
hefði þó náð að vera heilan mánuð.
Vinkonan þóttist nú vita betur og
spurði ömmu hvort hún hefði nú
ekki eitthvað misreiknað sig. Amma
hélt nú ekki. Vinkonan gaf sig ekki
en við það varð amma enn harðari á
því, að hún hefði náð fullum mánuði.
Svona þjörkuðu þær nokkra stund
þar til amma sagði: „Nei, nei. Ég er
að segja þér það. Ég var þarna alveg
í heilan mánuð – eða hvað kallarðu
fjórar vikur?“ Við þetta varð vinkon-
an kjaftstopp og megrunarkúrinn
ekki ræddur frekar.
Auk þess að vera með eindæmum
skemmtileg manneskja var ömmu
einkar lagið að laða fram það besta
sem í okkur bjó. Hún var iðulega vel
með á nótunum hvað hvert okkar
væri að gera og hvert hugur okkar
stefndi. Þannig fékk hver og einn að
njóta sín á sínum forsendum, enda
hafði hún oft á orði, að eitt það al-
versta, sem hrjáð gæti nokkurn
mann, væri minnimáttarkennd. Hafi
einhverjir komplexar verið farnir að
grafa um sig í sálartetrinu var
næsta víst, að þeir hurfu eins og
dögg fyrir sólu eftir næstu heimsókn
á Vesturgötuna. Þannig var ekki
bara gaman á Vesturgötunni heldur
líka endurnærandi og uppörvandi.
Það er því með miklum söknuði, sem
við kveðjum þessa stórbrotnu
manneskju, Vesturgötuna og það
ÞURÍÐUR
INGIBJÖRG (DÓA)
ÞÓRARINSDÓTTIR
"##$
! "
#
$%& ! !''
( )* (
$
+( ' !''
%&, !''
'(, )&" (
- -& - - -
!
"
!" # $!
# $" %&'( " ' " ) * ("$!
! !& " ' %"$"(
!
" " ' (& !
%"$"( + , !
'(++,-
!
"#$%
&'( %
&') *)!
+)#(( ,'-&*)! . &/&!
$'*'' ,'-&*)! 0 &* %
-&/&!
1'& ,'-&*)! +/-(* )&/&!
&* ,'-&/&!
( *$
&(*)!
2(&(2&
/'
(&' 2&%
!"
# $ #!#% & #
'# & # (## )# *# !
&# + & # *+,# + & - #
#
$ #!#% (#& #
-# $ # *+,#& #"
!"
"
" " # !"# ! $! %& '(#)!(*++%,++#!
- ,#*++%%&
!. %,++#!
$!# -)!%%&