Morgunblaðið - 27.03.2002, Qupperneq 18

Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Jón Gunnar Ottósson og Ásbjörn Björgvinsson handsala samninginn í
nýja hvalasafninu sem verður opnað í vor.
NÚ nýlega skrifuðu þeir Jón Gunnar
Ottósson, forstjóri Náttúrufræði-
stofnunar Íslands, og Ásbjörn
Björgvinsson, forstöðumaður Hvala-
miðstöðvarinnar ehf. á Húsavík,
undir samkomulag. Það er þess efnis
að Náttúrufræðistofnunin lánar
ótímabundið og endurgjaldslaust
ýmsa gripi, líkön og önnur gögn í
eigu stofnunarinnar á hvalasafnið.
Auk þess að lána þá gripi sem nú
þegar eru á safninu og er getið í sam-
komulaginu er kveðið á um að ef
verði framhald á þessu verði það
einnig endurgjaldslaust og skráð í
viðauka við þetta samkomulag.
Jón Gunnar sagði þetta samstarf
ekki vera nýtt af nálinni, stofnunin
hefði lánað Ásbirni og hans fólki hina
ýmsu gripi sem hafa verið til sýnis á
hvalasafninu undanfarin fjögur ár.
Núna væri hins vegar verið að form-
festa þetta samstarf, hann sagði
þessa samvinnu við Húsvíkinga hafa
verið mjög ánægjulega til þessa og
gaman væri að sjá þessa miklu upp-
byggingu í kringum safnið.
Í samkomulaginu er þess einnig
getið að Náttúrufræðistofnunin mun
eftir föngum aðstoða Hvalamiðstöð-
ina ehf. við rekstur og uppbyggingu
hvalasafnsins á Húsavík í framtíð-
inni.
Meðal þeirra gripa sem stofnunin
hefur lánað safninu til þessa eru
beinagrind af norðsnjáldra, sem var
óuppsett. Þorvaldur Björnsson,
hvalbeinasérfræðingur stofnunar-
innar, setti hana saman vorið 2000 og
hangir hún nú uppi hér á safninu. Þá
er hér beinagrind af skuggnefju sem
fannst strönduð við Kvísker í janúar
2002. Hún var flutt ósamansett til
Húsavíkur þar sem Þorvaldur flens-
aði hana og er hún nú höfð í vatns-
baði. Þá hefur stofnunin lánað safn-
inu fjölda smærri gripa og er allt of
langt mál að telja það allt upp hér en
þetta væri frá einni lítilli búrhvals-
tönn og upp í þessar beinagrindur.
Ásbjörn Björgvinsson var að von-
um ánægður með þetta samkomu-
lag, hann sagði stuðning Náttúru-
fræðistofnunarinnar við uppbygg-
ingu hvalasafnsins ómetanlegan.
Hann tók sem dæmi alla þá vinnu
sem Þorvaldur Björnsson hefði innt
af hendi við uppsetningu þeirra
beinagrinda sem á safninu væru.
Þeir Jón Gunnar og Ásbjörn skrif-
uðu undir þetta samkomulag í hinu
gamla sláturhúsi KÞ við höfnina þar
sem með vorinu verður opnað nýtt
og stórglæsilegt hvalasafn.
Hvalamiðstöðin ehf. á Húsavík
Húsavík
Náttúrufræðistofn-
un lánar ýmsa gripi
UNDANFARIÐ hafa á Austur-
Héraði staðið yfir menningardagar
að vori. Meðal fjölbreyttra dag-
skrárliða var samvera barna og
eldri borgara í Minjasafni Austur-
lands. Nefndist dagskráin „Aldnir
hafa orðið“.
19 fimm ára börn frá Skógarbæ,
efstu deild Leikskólans á Egils-
stöðum, komu í Minjasafnið og
hlýddu á skýringar valinkunnra
eldri borgara á lífsháttum, amboð-
um og munum fyrr á tíð, þar sem
þau gengu vítt um safnið og litu auk
þess inn á gamalt baðstofuloft bæj-
Lítil börn skoða
lifandi fortíð
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Eldri kynslóðin leiddi fimm ára börn um fortíðarvegi á Minjasafni Aust-
urlands á dögunum. Árni Björnsson sýnir hér ungviði úr leikskólanum á
Egilsstöðum hvernig spunnið er á rokk eins og gert var í æsku hans.
arins Brekku í Hróarstungu, sem
reist hefur verið í safninu.
Árni Bjarnason sat við að spinna á
rokk í baðstofunni. Hann fæddist á
Hryggstekk í Skriðdal fyrir ríflega
áttatíu árum, en býr nú á Egils-
stöðum. „Þegar ég var barn,“ sagði
Árni, „var ég látinn spinna úr togi
og tvinna á rokk. Svo datt þetta nú
niður hjá mér í ein sextíu ár og ég er
núna gamall maður að gera þetta
aftur mér til skemmtunar. Mér þykir
ósköp gaman að sýna ungviðinu
handtökin.“ Auk Árna voru til leið-
sagnar þær Bjarney Jónsdóttir,
Gunnhildur Björnsdóttir, Ólöf Sölva-
dóttir og Stefanía Valdimarsdóttir.
Egilsstaðir
LANDIÐ
18 MIÐVIKUDAGUR 27. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Þessir samningar Hólaskóla, LBH
og University of Manitoba eru gerðir
í framhaldi af samstarfssamningi,
sem Háskóli Íslands og Manitoba-há-
skóli gerðu með sér í nóvember 1999.
Fyrsta ráðstefnan í framhaldi af því
var haldin við Manitoba-háskóla í
október árið 2000, undir yfirskriftinni
Building a New Relationship. Þá bauð
Manitobaháskóli 10 íslenskum fræði-
mönnum til ráðstefnuhalds og var
megináherslan á íslenska arfleifð.
Meðal kanadískra fyrirlesara var
heiðursgestur geimfarinn Bjarni
Tryggvason. Fyrir nokkrum dögum
FORRÁÐAMENN Landbúnaðarhá-
skólans á Hvanneyri og Hólaskóla
skrifuðu undir samstarfssamninga
við Manitoba-háskóla í Kanada
þriðjudaginn 19. mars s.l. Samningar
skólanna er að því leyti óvenjulegir,
að þeir eru bæði stúdenta- og starfs-
mannasamningar og í þeim er meðal
annars kveðið á um, að nemendur ís-
lensku skólanna tveggja geti dvalið
1-2 annir ytra, án þess að borga skóla-
gjöld.
Fulltrúar skólanna þriggja sem
staðfestu samninginn með undirritun
sinni voru þeir Harold Bjarnason
deildarforseti landbúnaðardeildar
Manitoba-háskóla, Skúli Skúlason
rektor Hólaskóla og Magnús B. Jóns-
son rektor Landbúnaðarháskólans á
Hvanneyri.
Þessir samningar á milli skólanna
munu stórauka samstarf þeirra á há-
skólasviði. Þar er kveðið á um árleg
skipti á nemendum, kennurum og
bókum, sem gefnar eru út af háskóla-
útgáfum skólanna þriggja, auk þess
sem fræðimönnum er veitt gagn-
kvæm starfsaðstaða til rannsókna.
Einnig er í samningunum kveðið á um
samstarfsráðstefnur, sem halda skal
á 18 mánaða fresti. Þær verða í skól-
unum til skiptis, eða á þriggja ári
fresti á hvorum stað og eiga sér í lagi
að auðvelda gagnkvæman skilning á
fræðasamfélagi skólanna og hvetja til
samstarfs milli þeirra.
var ráðstefnan í fyrsta sinn haldin hér
á landi, þverfagleg samstarfsráð-
stefna með Manitoba-háskóla undir
yfirskriftinni Northern Countries –
Norðlæg lönd.
Til gamans má geta þess, að Har-
old Bjarnason er Vestur-Íslendingur
eins og nafnið bendir til og á ættir að
rekja í Borgarfjörð. Amma hans hét
Guðveig Jónsdóttir frá Grímsstöðum í
Mýrarsýslu, fædd 16. maí 1858. Að at-
höfninni lokinni á Hvanneyri vitjaði
Harold fæðingarstaðar ömmu sinnar
og fór í heimsókn að Grímsstöðum í
fylgd Magnús B. Jónssonar rektors.
Samningur Manitoba-háskóla við Hvanneyrar- og Hólaskóla
Samstarf bæði starfs-
manna og stúdenta
Morgunblaðið/Davíð Pétursson
Við undirritun samningsins, f.v.: Magnús B. Jónsson, rektor Landbún-
aðarháskólans á Hvanneyri, Harold Bjarnason, deildarforseti landbún-
aðardeildar Manitoba-háskóla, og Skúli Skúlason, rektor Hólaskóla.
Skorradalur
SAMKVÆMT upplýsingum Hag-
stofunnar voru 1. desember 2001
105 íbúar í Sveitarfélaginu Ölfuss
með erlent ríkisfang, alls voru
1.684 á íbúaskránni, þetta eru lið-
lega 6% íbúanna.
Fréttaritara lék forvitni á að
vita hve margir erlendir ríkisborg-
arar væru í Þorlákshöfn nú en þær
upplýsingar var ekki hægt að fá
hjá Hagstofunni, aðeins tölur sem
miða við 1. desember ár hvert.
Þess vegna hringdi fréttaritari í
sjö stærstu fyrirtækin í Þorláks-
höfn og fékk þar að vita að í þeim
vinna alls 87 útlendingar. Í Grunn-
skólanum í Þorlákshöfn eru 22 tví-
tyngd börn og í Leikskólanum
Bergheimum eru 6 börn. Þessar
upplýsingar ásamt því að skoða
íbúaskrá segja að í Þorlákshöfn
eru um130 með erlent ríkisfang
sem lætur nærri að vera 10% allra
íbúa bæjarins, opinberar tölur
segja að á landinu séu 4% íbúanna
með erlent ríkisfang og þeim muni
fjölga verulega á næstu árum.
Fréttaritari leit við í Portlandi
ehf. og spjallaði þar við Beata Kil-
inska. Hún kom til Íslands fyrir 6
árum og byrjaði að vinna hjá Nes-
fiski í Garðinum, fór síðan í Borg-
ey á Höfn í Hornafirði en hefur
verið í Þorlákshöfn í 5 ár og líkar
það vel. Beata er frá Gdansk og er
menntaður fatahönnuður. Hún
vann stutt við það og lærði líka
hótelstarfsemi. Beata segist vilja
verða Íslendingur, hún á íslenskan
unnusta og systir hennar og mág-
ur eru komin til Íslands og búa nú
í Þorlákshöfn. Beata telur það lyk-
ilatriði að læra íslensku.
Gísli Jón Gústafsson, rekstrar-
stjóri Portland ehf., sagði að hjá
þeim væru núna 23 erlendir rík-
isborgarar frá 6 þjóðlöndum,
margir eru búnir að vera hjá okk-
ur í mörg ár en aðrir skemur,
þeim fer heldur fjölgandi enda
ljómandi gott starfsfólk.
Grunnskólinn í Þorlákshöfn hef-
ur eins og aðrir skólar landsins
fengið til sín fjölda nýbúa á und-
anförnum árum. Margt hefur verið
gert til að aðstoða börnin við að-
lögunina og eins hefur skólinn
reynt að nýta þá fjölbreytni sem
felst í því að hafa börn frá sjö
þjóðlöndum.
Nú fyrir skömmu var öll hefð-
bundin kennsla lögð til hliðar í
þrjá daga og börnunum skipt í
hópa og unnið með tungumál, mat-
argerð, leiki, tónlist, landafræði og
ýmislegt fleira frá þessum löndum.
Fjölmargir erlendir ríkisborgarar
sem hér starfa komu í heimsókn
og sögðu frá heimalöndum sínum.
Afraksturinn var síðan kynntur á
margvíslegan hátt.
Fjölbreytt fjölmenningarvika í Grunnskólanum
Morgunblaðið/ Jón H. Sigurmundsson
Eitt margra verkefna á fjölmenningardögum í Grunnskólanum í Þor-
lákshöfn var gerð þessa fána. Börnin sögðu að hann ætti að tákna Ísland
fyrir alla. Á myndinni eru nokkur erlendu barnanna í skólanum. Frá
vinstri: Athiphon Khod-Anu frá Taílandi, Patryk Lemanski frá Póllandi,
Gian Athan M. Gabon frá Filippseyjum, Tsomo Batbold frá Mongólíu og
Scarlett Beatriz Valdes Pizarro frá Chile.
Þorlákshöfn
Um 10% íbúanna eru
með erlent ríkisfang
Beata Kilinska frá Póllandi hef-
ur unnið í fiski í Þorlákshöfn í 5
ár. Aftan við hana er mágur
hennar, Stanislaw Tasakowski.