Morgunblaðið - 27.03.2002, Blaðsíða 42
MINNINGAR
42 MIÐVIKUDAGUR 27. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Sigurður Steins-son fæddist í
Vestmannaeyjum
hinn 22. janúar 1916.
Hann andaðist á
Hjúkrunarheimilinu
Skógarbæ 21. mars
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru Steinn
Sigurðsson klæð-
skeri, f. 6.4. 1873, d.
7.11. 1947, og Kristín
Hólmfríður Friðriks-
dóttir, f. 4.2. 1878, d.
4.6. 1968. Börn
Steins og Kristínar
voru auk Sigurðar:
Jóhannes sem dó sem ungbarn,
Anna Guðrún, f. 4.1. 1905, d. 3.12.
1933, Margrét f. 31.7. 1906, d.
27.9. 1920, Friðrik, f. 11.11. 1907,
d. 5.8. 1975, Ásmundur, f. 17.12.
1909, d. 4.7. 1981, Anna Sigríður,
f. 4.1. 1911, d. 28.5. 1970, Jóhann-
es Kristinn, f. 19.12. 1914, d.
24.12. 1989, Auður, f. 11.2. 1917,
d. 15.2. 1986, og eftirlifandi bróðir
Ingólfur Páll, f. 1.6. 1924.
Árið 1938 giftist Sigurður eft-
irlifandi konu sinni, Guðnýju
Árnadóttur og eignuðust þau
fjögur börn. Þau eru: 1) Nanna, f.
8.3. 1940, gift Adreas Vidar Olsen.
2) Steinn, f. 16.2. 1944, kvæntur
Sjöfn Guðmundsdóttur og eiga
þau tvær dætur, Guðnýju, f. 19.12.
1974, gift Páli Georgssyni, og Þór-
dísi, f. 17.7. 1980. 3) Guðrún Krist-
ín, f. 14.8. 1954, gift Stefáni Jóni
Hafstein. 4) Árni, f. 22.11 1957,
kvæntur Elínu Ásdísi Ásgeirsdótt-
ur og eiga þau þrjú börn, Sigurð
Ásgeir, f. 19.1. 1989,
Ólaf Frey, f. 16.8.
1990, og Guðrúnu
Nönnu, f. 31.3. 1996.
Eftir almenna
skólagöngu hóf Sig-
urður árið 1933 járn-
smíðanám í Héðni og
fór í framhaldsnám
til Danmerkur í
Tekniska Instituted í
Kaupmannahöfn.
Hann starfaði fyrst
við járnsmíðar í
Héðni í um tíu ára
skeið og stundaði
síðan verslunarstörf
þar. Síðar hóf hann störf hjá Raf-
tækjaverslun Íslands þar sem
hann stundaði innflutning og sölu
auk þess sem hann lét framleiða
ýmsa hluti hér innanlands. Árið
1980 stofnaði hann sitt eigið fyr-
irtæki sem hann rak í um tíu ár.
Hann stundaði nám við Myndlista-
skólann í Reykjavík árið 1954 og
lagði stund á myndlist og tók þátt
í fjölmörgum samsýningum og
hélt einkasýningar á járnskúlp-
túrum. Hann var mjög virkur í fé-
lagslífi, var meðlimur í Frímúr-
arareglunni, var um skeið
formaður hjá Sjálfstæðisflokkn-
um í Kópavogi, var í frjálsum
íþróttum og fimleikum í ÍR og var
einnig í stjórn þess, var í Mynd-
höggvarafélagi Íslands og var um
skeið í stjórn þess. Hann var einn-
ig í Bræðrafélagi Dómkirkjunnar.
Útför Sigurðar fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
Sigurður Steinsson kveður sadd-
ur lífdaga með góða ævi að baki.
Hann getur verið stoltur af dags-
verkinu: jók kyn sitt, vann sam-
félaginu vel, skóp list sem lifir hann
lengi og lagði sitt af mörkum til
betri heims – vinsæll og eftirsóttur
til verka.
Eins og svo margir sem komust
til manns við kröpp kjör á erfiðum
tímum varð Sigurður að sætta sig
við málamiðlanir milli þess æski-
lega og mögulega. Langskóla-
menntun stóð ekki til boða þegar
stóra fjölskyldan fluttist frá Eyjum
til Reykjavíkur. Lauk iðnskólanámi
og taldi sig lánsaman að komast að
sem lærlingur í járnsmíðum í Héðni
á kreppurárunum. Þar tókust af-
drifarík kynni við járnið. ,,Ég sá
allt í einu hvernig lifandi mynd
kviknaði út úr járnhrúgunni,“ sagði
hann löngu síðar í blaðaviðtali.
Listamaðurinn varð til.
Lifandi myndir kviknuðu allt í
kringum Sigurð Steinsson. Hann
var mikill hrókur fagnaðar og fé-
lagslyndur með afbrigðum. Á ann-
asömustu árum sínum tók hann
þátt í íþróttalífi bæjarins og var
þekkur í röðum ÍR-inga, starfaði
síðar fyrir Sjálfstæðisflokkinn, Frí-
múrararegluna og gegndi for-
mennsku í bræðrafélagi Dómkirkj-
unnar, svo nokkuð sé nefnt af því
sem hann gat sér orðstír fyrir. Á
sama tíma byggði hann upp heimili
og fjölskyldu með konunni sem
hann vissi frá fyrstu stund að var
,,sú eina rétta“, Guðnýju Árnadótt-
ur. Við tók fyrirtækjarekstur og
meiri uppbygging. Fólk varð að
bjarga sér sem best það gat og ekki
alltaf auðvelt, en ætíð virðist hafa
verið tóm til félagslífs og uppá-
tækja sem gerðu lífið skemmti-
legra. Börnin urðu fjögur, heimilið
blómlegt og kaupsýslan margvísleg.
Þær fjölmörgu lifandi myndir sem
Sigurður brá upp í sögum sínum
frá þessum annasömu árum lýsa
atorku og dugnaði sem einkennir
kynslóðina sem byggði upp Ísland.
Engum duldist sem hitti Sigga
Steins að þar fór kröftugur maður.
Sjálfur kynntist ég Sigurði á síð-
ari hluta ævi hans þegar ögn var
tekið að róast. Þá var hann líka
kominn vel á veg í átökunum í
þeirri glímu sem heillaði hann mest
í lífinu. Rafsuðumaðurinn ungi í
Héðni hafði eitt sinn verið beðinn
að aðstoða Ásmund Sveinsson
myndhöggvara sem þá vann verk
fyrir Laugarnesskóla. ,,Ég sá allt í
einu hvernig lifandi mynd kviknaði
út úr járnhrúgunni og ég hugsaði
með mér hvort ég gæti ekki gert
slíkar myndir. Mig langaði til að
láta járnið tala.“ Sem verðandi
tengdasonur sá ég hvernig bílskúr-
inn í Hrauntungunni var orðinn að
þeim vettvangi þar sem Sigurður
Steinsson barði járnið til hlýðni og
lét það tala. Þá voru að baki fjöl-
margar samsýningar með Mynd-
höggvarafélaginu, sem hann var í,
og einkasýningar að auki. Myndir
hans komnar á marga opinbera
staði. Bestu myndir Sigurðar eru
sterkar í forminu og persónulegur
stíll hans með járnið augljós þegar
hann lætur efnið hlýða sér. Hann
hugsaði sig stundum djúpt inn í frá-
sögn myndarinnar og tókst best
upp þegar útkoman varð sem ein-
földust. Vænst þykir mér um járn-
fugl, sem við látum standa vörð í
lífríkinu við Elliðavatn þar sem Sig-
urður átti lítinn griðastað. Sá fugl
er undarlega skyldur því mikla
sköpunarverki sem í kring er, og
skrifast á reikning þess mikla lista-
manns sem Sigurður trúði sjálfur
svo heitt á.
Það leyndi sér ekki af fyrstu
kynnum að þarna fór svipmikill
maður á fleiri en eina lund. Við átt-
um strax skap saman, en ekki sam-
mála um neitt. Hann hélt eflaust að
þessi ungi maður léti beygjast eins
og járnið sem hann var vanur að
lemja til og móta að vild. Svo fór
ekki, en gagnkvæm virðing og vin-
átta jókst ár frá ári. Sigurður var
stekur og mótandi á umhverfi sitt.
Trú hans var rík, afstaða til þjóð-
félagsmála einörð, þátttaka í fé-
lagslífi af mikilli drift. Heill og
hamingja fjöskyldunnar stóð Sig-
urði hjarta næst og stoltustu stund-
irar ekki hans eigin, heldur þegar
aðrir sem voru honum kærir stóðu
sig vel. Börnin fjögur eru öll vel
látin í samfélaginu og barnabörnin
fimm mannvænleg, sýna að þau eru
af góðu fólki komin – stolt afa.
Þessi öflugi maður var ekki sjálf-
umglaður. Saknaði þess alltaf að
hafa ekki fengið meiri menntun og
leitaðist stöðugt við að bæta úr með
lestri og af kynnum við listir og
menningu. Fannst hann sjálfur
aldrei nógu góður, en bar sig alltaf
vel og vildi ævinlega gleðja og
kæta. Og hrósa og hvetja. Oft
fannst manni að þær kröfur sem
hann gerði til sjálfs sín væru of
miklar. Honum fannst aldrei nóg að
gert fyrir fólkið sitt. Vildi leggja
harðar að sér, og gerði. Örugglega
hefði hann líka viljað verja miklu
meiri tíma og orku í listina. Sagði:
,,Ef ég hefði haft aðstöðu til að
helga höggmyndalistinni líf mitt
hefði ég gert það, en ég er hræddur
um að ég hafi alltaf syndgað gagn-
vart sjálfum mér og öðrum í sam-
bandi við það sem ég varð að gera
með því sem ég vildi gera. Tog-
streitan hefur oft verið mikil. Víst
má telja að hann hafi séð eftir öll-
um þeim myndum sem hann sá, en
komst aldrei til að láta tala.
Mannsævin er löng. Það sér mað-
ur þegar við nú horfum að hinum
síðasta sjónarhóli Sigurðar Steins-
sonar og lítum um öxl. Unga dreng-
inn sem fluttist frá Eyjum með fá-
tækri fjölskyldu þrettán ára gat
ekki grunað hvílíkir viðburðir og
sjónarspil í mannlífi og myndum
biði sín. Honum tókst giftusamlega
að skapa tækifæri og spila úr
möguleikum á farsælan hátt fyrir
sig og sína. Fyrir það má Sigurður
Steinsson vera stoltur. Hin síðustu
ár var líkaminn lúinn og fölva tekið
að slá á þær myndir sem fylltu
huga Sigurðar þegar best lét. Sköp-
unarkraftur og minni þvarr. En
aldrei þvarr sú auðlind sem ein-
kenndi hann alla tíð, að hrósa og
hvetja. Þegar við Guðrún heimsótt-
um hann í síðasta sinn og hún
hjálpaði honum að leggja sig voru
kveðjuorðin: ,,Þú ert indæl.“ Hann
gaf til síðstu stundar. Við þökkum
það allt.
Stefán Jón Hafstein.
Mig langar til að kveðja tengda-
föður minn og þakka honum fyrir
margar ánægjulegar stundir. Það
sem fyrst kemur upp í huga minn
þegar ég hitti tengdaforeldra mína
er hve innilega þeim þótti vænt
hvoru um annað. Það var svo aug-
ljóst að mikil ást ríkti á milli þeirra
og sú ást fylgdi þeim alla tíð. Allt
til síðasta dags talaði Sigurður oft
um hve vænt honum þætti um kon-
una sína.
Sigurður var alveg einstaklega
hlýr persónuleiki og dróst fólk að
honum, enda var hann óspar á hrós
og fann alltaf eitthvað jákvætt og
uppörvandi til að segja við alla.
Hann hafði orð á því við fólk hvað
það væri gott í hinu og þessu, hvað
það væri vel klætt og fleira í þeim
dúr. Það var ótrúlegt að þrátt fyrir
veikindi sín missti hann ekki þenn-
an hæfileika.
Sigurður var mjög trúaður og
trúði því að öllu væri stýrt. Hann
trúði alltaf á það góða í öllum sem
hann hitti og var sannfærður um að
fólk væri gott. Hann var einstak-
lega greiðvikinn. Það var ósjaldan
að hann sagði: Ef það er eitthvað
sem ég get gert fyrir þig þá láttu
mig vita.
Þegar dætur okkar Steins fædd-
ust, en þær voru fyrstu barnabörn-
in í fjölskyldunni, var Sigurður yfir
sig hreykinn og montinn að vera
orðinn afi. Eftir það kölluðu
tengdaforeldrar mínir hvort annað
afa og ömmu. Sigurður var mikil
barnagæla og börn hændust að
honum. Hann var svo mikill afi að
önnur dóttir mín leyfði bestu vin-
konu sinni að eiga smáhlut í honum
af því að hún vorkenndi henni fyrir
að eiga ekki eins fínan afa og hún.
Þegar dætur mínar byrjuðu að
stunda fimleika mætti hann mjög
oft á keppnir og var óspar á að
hvetja þær áfram og láta heyra ef
hann var ekki sammála dómurun-
um enda var hann gamall fimleika-
maður og var einnig dómari.
Sigurður var mjög duglegur og
einstaklega heiðarlegur. Hann var
mikill athafnamaður og frumkvöðull
í ýmsum sviðum. Hann rak lengi
sitt eigið fyrirtæki og var einnig
myndlistarmaður og prýða styttur
eftir hann ýmsa staði í borginni.
Hann var einnig mikið í félagsstörf-
um og íþróttum.
Séra Friðrik Friðriksson var ná-
frændi Sigurðar og það er auðséð
að þeir hafa haft svipaða lífssýn og
lýsir hún sér vel í þessum erindum:
Trúr skaltu vera og tryggur í lund,
þá mun tíðin þér hamingju flytja.
Varfærin tunga og verkafús mund
þér mun verða til hagsælla nytja.
Oft má hið smáa til upphefðar ná,
ef þú gáir að veginum rétta.
Láttu nú sjá, að þú leiðina þá
leggir ávallt um sléttur og kletta.
(Friðrik Friðriksson.)
Með þessum orðum vil ég kveðja
Sigurð og vona að við sem eftir er-
um tökum hann okkur til eftir-
breytni og séum jákvæð og reynum
að gefa öðrum eins og hann var svo
óspar á.
Sjöfn.
Þegar ég sest niður til að skrifa
minningargrein um afa minn, Sig-
urð Steinsson, rifjast upp fyrir mér
margar góðar minningar. Efst er
mér í huga hversu góður og já-
kvæður maður afi minn var. Hann
var líka svo hress og skemmtilegur
og það var gaman að umgangast
hann. Ég held að í raun hafi ekki
verið hægt að hugsa sér betri afa.
Við áttum margar góðar samveru-
stundir og má þar nefna marga bíl-
túra um bæinn, ferðir á myndlist-
arsýningar, göngur uppi í
sumarbústað þar sem huldusteinar
voru skoðaðir, töfrabrögð í afmæl-
inu mínu og margt fleira. Afi sýndi
skólagöngu minni og íþróttaiðkun
mikinn og einlægan áhuga. Hann
spurði alltaf hvernig gengi og var
óspar á hrósið. Hann var líka svo
stoltur og ánægður þegar vel gekk.
Þegar ég kveð afa minn minnist
ég góðs og glaðlynds manns sem
vildi allt fyrir alla gera. Ég er
þakklát fyrir góðar og fallegar
minningar sem ég geymi.
Guðný Steinsdóttir.
Mig langar í nokkrum orðum að
kveðja móðurbróður minn, Sigurð
Steinsson, sem lést í Reykjavík 21.
mars sl. Í huga mínum verður hann
alltaf hinn eini sanni Siggi frændi.
Ég á margar minningar um
Sigga frænda og allar eru þær góð-
ar. Frá því að ég man eftir mér
fyrst var Siggi alltaf í léttu skapi.
Hann gaf sér alltaf tíma til að gant-
ast við okkur krakkana, t.d. með
því að kasta okkur upp í loftið og
þykjast ekki getað gripið okkur. Ég
man einnig vel eftir að hafa oft
fengið að fara með honum, Guð-
rúnu og Árna í sunnudagsbíltúra og
þótti mér bleiki Ramblerinn, sem
Siggi átti þá, flottasti bíllinn í bæn-
um.
Mikill samgangur var á milli
heimilis foreldra minna og heimilis
Sigga og Guðnýjar og á meðan þau
bjuggu á Tómasarhaganum fékk ég
oft að gista þar þegar foreldrar
mínir fóru til útlanda. Minnist ég
þeirra samverustunda með þakk-
læti.
Á árunum 1973-1976 vann ég á
sama vinnustað og Siggi frændi og
bar aldrei skugga þar á. Siggi var
mikill áhugamaður um bíla og þeg-
ar ég keypti mína fyrstu bifreið,
vorið 1973, var auðvitað enginn bet-
ur til þess fallinn að hjálpa mér en
hann. Siggi þekkti nefnilega alla
helstu bílasölumenn borgarinnar í
gegn um sín viðskipti með Sönnak
rafgeyma. Mín litla Fiat bifreið
reyndist ágæt en þar sem Siggi
frændi átti um þær mundir flotta
Mözdu var hann duglegur að senda
mig í smásnúninga fyrir sig, svo
sem til að þvo fínu Mözduna – bæði
græddum við á viðskiptunum, hann
fékk hreinan bílinn en ég fékk smá
útrás fyrir bíladelluna.
Siggi frændi hefur alltaf verið
nálægur á stórum stundum í mínu
lífi og var hann t.d. svaramaður í
brúðkaupi okkar Þorgeirs fyrir
nærri 25 árum. Hann kom í ferm-
ingar- og stúdentaveislur í fjöl-
skyldu minni meðan honum entist
heilsa til.
Siggi frændi var mikill listamað-
ur í sér og eru til ófá járnlistaverk
eftir hann, eitt þeirra prýðir heimili
mitt og mun það verða okkar minn-
isvarði um hann.
Þegar ég loksins lét verða af því
að heimsækja frænda minn á Skóg-
arbæ, tveimur vikum fyrir andlát
hans, fór ekki á milli mála að sjúk-
dómurinn sem hafði hrjáð hann
undanfarin ár hafði leikið hann
grátt og hann var ekki sami Siggi
frændi og ég mundi eftir. Ég er þó
afar þakklát fyrir að hafa fengið
tækifæri til að kveðja hann og feng-
ið að faðma hann að mér í síðasta
sinn.
Ég sendi mínar samúðarkveðjur
til Guðnýjar, Nönnu, Viðars, Steins,
Sjafnar, Guðrúnar, Stefáns, Árna,
Elínar og barnabarnanna fimm.
Elsku Siggi frændi, hafðu þökk
fyrir allt sem þú gerðir fyrir mig og
það stóra hlutverk sem þú gegndir í
mínu lífi. Guð blessi þig.
Þín frænka,
Halla Kristín.
Okkar góði og kæri vinur Sig-
urður Steinsson, eða Siggi Steins
eins og hann var ætíð kallaður, hef-
ur nú kvatt þennan heim.
Okkar fyrstu kynni voru á gamla
Melavellinum fyrir rúmlega 50 ár-
um í hópi ÍR-inga við æfingar í
frjálsum íþróttum. Þá æfði Siggi
stangarstökk sem var sérgrein
hans og Vestmanneyinga. Kynni
okkar við Sigga og Guðnýju urðu
mikil og traust og vinaböndin sterk
strax frá fyrstu kynnum. Siggi
vann mikið fyrir ÍR á þessum tíma
og til dæmis sáum við saman um
dansleikjahald fyrir ÍR í Tjarnar-
kaffi aðra hverja viku á fimmtu-
dagskvöldum eða svokölluðum
vinnukonufrídögum. Höfðum við
báðir gaman af en þetta var ein af
aðaltekjulindum ÍR í þá daga.
Góðar stundir áttum við einnig
saman á ferðalögum. Þá voru sam-
verustundir fjölskyldna okkar
margar og skemmtilegar, því alltaf
var stutt í léttleika, grín og
skemmtilegheit hjá Sigga. Við
hugsum nú til margra samveru-
stunda með þeim hjónum þegar
hugurinn reikar til baka. Þær verða
þó ekki taldar upp hér en þess í
stað geymdar í góðum og ljúfum
hugsunum um góðan dreng.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur hið sama.
En orðstír deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
(Hávamál.)
Okkar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Unnur og Magnús E.
Baldvinsson.
SIGURÐUR
STEINSSON
"
,
72/%
: ;
%.
+. /
'
! $2$( 29
"" 7&,
4 ( 5(+7&,
4 ( ! &
% 29 7
( 29
%&
! &7 29 )