Morgunblaðið - 20.04.2002, Qupperneq 26

ERLENT
26 LAUGARDAGUR 20. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SEX manns fórust og meira en
tvö hundruð slösuðust, þar af
tólf alvarlega, þegar lest fór út
af spori í í Flórída-ríki í Banda-
ríkjunum seint í fyrrakvöld að
ísl. tíma. Slysið átti sér stað
tæplega eitt hundrað kílómetra
norður af Orlando-borg en lest-
in var á leið til Washington.
Ekki er vitað hvað olli slysinu
en meira en 450 farþegar voru
um borð í lestinni.
AP
Sex fór-
ust í
Flórída
Andstæðingar tillögunnar höfðu beitt
málþófi til að koma í veg fyrir að
frumvarpið yrði borið undir atkvæði
vegna deilunnar um olíuboranirnar.
Repúblikanar reyndu að knýja fram
atkvæðagreiðslu með sérstakri til-
lögu og sextíu þingmenn þurftu að
samþykkja hana. Hún var felld með
54 atkvæðum gegn 46.
Áður hafði fulltrúadeild Banda-
ríkjaþings samþykkt að heimila olíu-
boranir í friðlandinu í Alaska.
Ari Fleischer, talsmaður Bush, við-
urkenndi að niðurstaða atkvæða-
greiðslunnar í fyrradag ylli forsetan-
um vonbrigðum. „Nú þegar olíu- og
gasverðið fer hækkandi missti öld-
ungadeildin af tækifæri til að auka
sjálfstæði Bandaríkjanna í orkumál-
um,“ sagði Fleischer.
Stjórn Bush hafði haldið því fram
að olíuboranir í Alaska væru nauðsyn-
legar fyrir þjóðaröryggi Bandaríkj-
anna, m.a. vegna ástandsins í Mið-
Austurlöndum og óvissu í Venesúela.
Hafa ekki gefist upp
Joe Lieberman, sem var varafor-
setaefni demókrata í síðustu kosning-
um, fagnaði niðurstöðu atkvæða-
greiðslunnar og lýsti henni sem sigri
fyrir bandarísku þjóðina. „Við áttum í
höggi við stóru olíufyrirtækin, stór
verkalýðssamtök, stórfyrirtækin, en
niðurstaðan sýnir að valdið er enn í
höndum fólksins.“
Repúblikanar, undir forystu
Franks Murkowskis, öldungadeildar-
þingmanns frá Alaska, sögðust þó
ekki hafa gefið tillöguna upp á bátinn.
„Þetta er ekki síðasti blaðamanna-
fundurinn um þetta mál,“ sagði
Murkowski við fréttamenn. „Við er-
um aðeins að hita okkur upp.“
„Þetta er aðeins tíunda lotan í 25
lotna slag,“ sagði annar stuðnings-
maður tillögunnar, verkalýðsleiðtog-
inn Jerry Hood.
Repúblikaninn Ted Stevens sagði
að repúblikanar kynnu að leggja fram
nýja tillögu um olíuboranirnar og
leggja þá áherslu á að Alaskabúar
hefðu rétt til að nýta olíulindirnar.
Hann sagði að um 8.000 Alaskabúar
ættu hluta þess landsvæðis sem olíu-
fyrirtækin vilja nýta. „Þeir ættu að
hafa rétt til að bora á eigin landi,“
sagði hann.
Repúblikaninn Lincoln Chafee við-
urkenndi að olíuboranirnar yrðu að
öllum líkindum ekki heimilaðar í ár.
Hann rakti ósigurinn til þess að repú-
blikanar hefðu ekki áttað sig á því
hversu mikilvæg umhverfisvernd
væri í augum bandarískra kjósenda.
„Ég tel að umhverfisvernd sé stórmál
og við repúblikanar stöndum illa að
vígi á því sviði,“ sagði Chafee.
Hann benti á að repúblikanar
misstu meirihluta sinn í öldungadeild-
inni vegna deilna um umhverfismál.
Þingmaðurinn Jim Jeffords kvartaði
meðal annars yfir því að repúblikanar
legðu ekki næga áherslu á umhverf-
isvernd þegar hann sagði sig úr
flokknum í fyrra, en það varð til þess
að demókratar náðu eins sætis meiri-
hluta í öldungadeildinni.
Stjórn Bush bíð-
ur ósigur í deilu
um olíuboranir
Washington. AFP, AP.
STJÓRN George W. Bush Bandaríkjaforseta beið mikinn ósigur í fyrradag
þegar meirihluti öldungadeildar þingsins hafnaði atkvæðagreiðslu um tillögu
repúblikana um að heimila olíuboranir í friðlandi í Alaska. Tillagan er liður í
frumvarpi stjórnarinnar í orkumálum og búist er við að repúblikanar neyðist
til að falla frá henni til að greiða fyrir því að orkufrumvarpið verði samþykkt.
Í FRAMTÍÐINNI kunna hermenn að hafa í
fórum sínum nýjar gerðir vopna; sleipt slím,
sársaukageisla, hávaðabyssur og fýlu-
sprengjur. Bandaríska varnarmálaráðu-
neytið er að láta þróa vopn, sem ekki eru ban-
væn, fyrir hermenn sem sífellt oftar lenda í
þeirri aðstöðu að skilin milli óvinahers og
óbreyttra borgara eru hvergi nærri ljós.
Flest þessi nýju þróunarverkefni beinast
að afbrigðum af hefðbundnum vopnum, eins
og t.d. vaxkúlur er valda stingandi sársauka
þegar þær springa við snertingu. En herinn
er líka að kanna tækni sem hljómar meira
eins og út úr vísindaskáldsögum.
Fyrirtæki í San Diego í Bandaríkjunum er
að þróa meðfærilegan, rafhlöðuknúinn hljóð-
bylgjuriffil sem sendir frá sér ærandi „hljóð-
kúlur“. Fyrirtækið, American Technology,
segir að vopnið mætti nota til að yfirbuga
flugræningja án þess að hætta sé á að gat
komi á flugvélarskrokkinn.
Þá hafa sérsveitir flotans ráðið til sín vís-
indamenn til að hanna slím sem hægt er að
úða og gerir t.d. stiga eða gangstéttar flug-
hálar. Einnig hefur varnarmálaráðuneytið
farið fram á það við vísindamenn í Fíladelfíu
að þeir rannsaki bragð- og lyktarskyn í því
augnamiði að búa til verstu lykt í heimi.
Tilraunir til að þróa þessar gerðir vopna
hófust í kjölfar aðgerða Bandaríkjamanna í
Sómalíu 1992–93 þar sem hermenn lentu í
átökum í íbúðahverfum þar sem óbreyttir
borgarar voru – og 18 bandarískir hermenn
og hundruð Sómala féllu í miklum bardögum.
Þessi óhefðbundnu framtíðarvopn ná mun
lengra en gúmmíkúlur og táragas. Þeim er
beint að viðbragðakerfi líkamans, eins og til
dæmis hvötinni til að hrökklast undan þegar
maður finnur til óþæginda eða sársauka.
„Það er hugmyndin að leggja til atlögu
gegn öllum fimm skilningarvitunum og líka
getu okkar til að ganga,“ sagði kafteinn
Shawn Turner, talsmaður þeirrar deildar
varnarmálaráðuneytisins er hefur á sinni
könnu þróun vopna, sem ekki eru banvæn.
Eftir tveggja ára tilraunir á fólki hvaðan-
æva úr heiminum hafa rannsóknir á ólykt
leitt af sér „líkamsúrgangsefnasúpu“, sagði
Pamela Dalton, sem stjórnaði rannsókninni
fyrir hönd Monell-efnarannsóknarmiðstöðv-
arinnar í Fíladelfíu. „Þetta er verulega
ógeðslegt. Við fundum ekki marga sem gátu
lyktað af þessu án þess að sýna nokkur við-
brögð.“ Það þarf bara nokkur mólikúl –
hvergi nærri nóg til að hafa eituráhrif.
Margt af því sem verið er að athuga er
ekki fjármagnað lengra en sem nemur til-
lögustigi, en sumt er þegar komið í gagnið
hjá bandaríska hernum. Sérsveitirnar, sem
hafa það verkefni með höndum að gæta
bandarískra sendiráða erlendis, ætla að nota
sleipa slímið til að hafa hemil á ófriðlegum
múg, og vænta þess að geta tekið það í gagn-
ið á næsta ári.
Sleipt slím og fýlusprengjur
San Diego. AP.
’ Hugmyndin er að leggja til atlögu gegn öllum
fimm skilningarvitunum ‘
TILRAUNIR verkalýðsfélaga og
vinnuveitenda til að koma í veg fyrir
verkföll í raf- og málmiðnaði í Ba-
den-Würtemberg í Þýskalandi fóru
út um þúfur í gærmorgun. Ber all-
mikið á milli.
Verkalýðsfélögin fóru upphaflega
fram á 6,5% launahækkun en hafa nú
lækkað kröfuna í 4%. Er þá miðað
við eingreiðslu upp á rúmlega 16.000
ísl. kr. fyrir fyrstu tvo mánuðina en
3,3% kauphækkun fyrir hina 13.
Vinnuveitendur buðu upphaflega 2%
fyrir þetta ár og 2% fyrir næsta.
Talsmenn helsta félags málmiðn-
aðarmanna, IG Metall, segja það boð
vera „beina ögrun“ og miklu lægra
en það, sem samið var um við starfs-
menn í þýskum efnaiðnaði í fyrra-
dag. Með þeim samningi fá þeir rúm-
lega 7.000 kr. eingreiðslu og 3,3%
launahækkun í 13 mánuði frá 1. apríl
sl. Er sá samningur raunar talinn
hafa veikt samningsstöðu IG Metalls
þótt vinnuveitendur hafi talið hann
of rausnarlegan.
IG Metall hefur verið með skyndi-
verkföll að undanförnu til að leggja
áherslu á kröfur sínar en í Þýska-
landi er samið sérstaklega í sér-
hverju sambandslandanna. Þeir,
sem semja fyrst, leggja hins vegar
yfirleitt línurnar fyrir aðra.
Líklegt þótti í gær, að áfram yrði
reynt að finna einhvern samnings-
grundvöll fram eftir degi. Bæri það
engan árangur ætlaði launanefnd
verkalýðsfélaganna að taka ákvörð-
un um atkvæðagreiðslu um boðun
allsherjarverkfalls.
Horfur á verkföll-
um í Þýskalandi
Stuttgart. AFP.

 

! "!"##$"%& "
'("! ")*% "%+","%" 
)"- +.")"% !! * /"
0"1!11"2"! 1













 



  "%+",
%"!" 1"'3
". 1".!


4 56

 

7