Morgunblaðið - 20.04.2002, Blaðsíða 33

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. APRÍL 2002 33
TÓMAS R. Einarsson bauð upp
á Kúbudjass á Jazzhátíð Reykja-
víkur í fyrra og í Múlanum mátti
enn heyra Tómas og félaga glíma
við mambóa, tjatjatja, bólero, gua-
gúanókur og kántrý. Svo hafði blús
og bopp bæst í hópinn.
Þessir tónleikar báru af tónleik-
um Tómasar á djasshátíðinni eins-
og gull af eiri. Hljómsveitin þekkti
verkin betur, en það skipti ekki
sköpum heldur hitt, að nú var ein-
um slagverksleika fleira í hljóm-
sveitinni. Pétur Grétarsson hafði
bæst í í hópinn á kongó og bongót-
rommur og munaði aldeilis um það.
Í latínusveiflunni þarf mikið slag-
verk og það skilaði sér í upphafs-
verkinu, Títóisma, sem ekki er
kennt við króatíska skæruliðafor-
ingjann sem stjórnaði Júgóslavíu af
mestri list heldur timbalemeistar-
ann frá Puerto Rico, Tito Puente.
Þar sem sem víðar lék Eyþór frá-
bæran píanósóló, uppfullan af
dramatík og dýnamík. Havana var
líka uppfullt af tíóisma og Hilmar
þar frábær einsog víðar – kannski
var það hinn nýi ryþmíski kraftur
sveitarinnar sem fyllti hann þeim
eldmóði sem mér fannst vanta í
leik hans á Jazzhátíð Reykjavíkur.
Tilbrigði Tómasar um Fallandi
lauf (Autum Leaves) nefnist Nýtt
lauf og ríkti þar trúnaður við
Kosma, ekki síst í spuna Eyþórs og
Hilmars. Þessi útgáfa var mun
betri en sú sem heyra mátti á
djasshátíðinni og bassasóló Tóm-
asar fínn. Það er þannig með Tóm-
as að sérhver sóló hans hefur list-
rænan tilgang og er þaulhugsaður
frá upphafi til enda og mátti best
heyra það í frábærum sóló hans í
Rómönsu eða Rómantík í Reykja-
vík. Þar var hvergi tóni ofaukið.
Ballöður hafa löngum verið aðal
Tómasar og Næstum of hægt og
Logn eru fyrsta klassa tónsmíðar
og andstæðurnar í Logni skemmti-
legar: impressjónískir hljómar Ey-
þórs og bassalína Tómasar hljóma í
sífellu móti rafhljóðum Hilmars og
simbalasargi Matthíasar og allt er
það samtvinnað af maragasi Pét-
urs. Í Seigfljótandi léku Eyþór og
Hilmar aftur á móti klassíska
djassballöðusólóa við karabíuhryn-
inn.
Einsog á djasshátíðinni gerði
Skagginn, eða Eftir gresjunni kem-
ur maður, mikla lukku. Þessi ópus
hefur gengið undir mörgum nöfn-
um; Vestur hér á landi á og Hall-
bjarnarhylling má nefna til viðbót-
ar og spilun þessa kántríslagara
sagði Tómas helgast af því að hann
væri fæddur á Blönduósi og stutt
væri þaðan til Skagastrandar. Það
er aukaatriði. Aðalatriðið var að
Skagginn braut tónleikana
skemmtilega upp.
Ný verk voru á efnisskrá kvölds-
ins. Leikandi latínsveifla í Skakkt
og blúsað karabíubopp í Emmblús.
Tómas á örugglega eftir að þróa
þessi verk einsog þau sem áður
höfðu heyrst og hljómuðu enn bet-
ur en fyrr. Það er háttur alvörul-
istamanna og eitt er víst; ég hef
aldrei heyrt betri karabíusveiflu
leikna af Íslendingum.
ÞAÐ var hart bopp á efnisskrá
sextetts Ástvaldar Traustasonar og
flest verkin höfðu þeir djassbræð-
ur, Ástvaldur og Ólafur Jónsson,
skrifað upp eftir plötum þar sem
hljóðfæraskipan var söm og í sext-
ettnum.
Fyrst á efnisskránni var No Me
Es Queca eftir tenórsaxófónjöfur-
inn Joe Henderson. Það var lítið
harðboppbragð af leik sextettsins í
upphafi, enda held ég að ég hafið
aldrei heyrt íslenska hljómsveit ná
tökum á þeim stíl. Ein fegursta
ballaða Billy Strayhorns var næst á
dagskrá. Þetta var sextettgerð
Ólafs á útsetningu hollenska bassa-
leikarans Joris Teepe, sem hér lék
á tónleikum með Kristjönu Stef-
ánsdóttur, og hann skrifaði fyrir
tvo saxófóna og hrynsveit. Ballaðan
var á bak og burt en hressilegur
Killer Joe andi sveif yfir vötnunum.
Svo kom Funkallero Bill Evans í
útsetningu Ástvaldar Traustasonar
og þá Blue Heaven eftir tromp-
etleikarann Dave Douglas, er hann
skrifaði undir áhrifum af frægri út-
setningu Marry Lou Williams á My
Blue Heaven. Þarna átti Birkir
Freyr fínan sóló og blés sveiflukafl-
ann af miklum krafti og Ólafur
Jónsson skreytti sóló sinn með
minnum frá svingtímanum. Þetta
var best leikna verkið fyrir hlé
enda harðboppið fjarri.
Eftir hlé var byrjað heldur dauf-
lega á klassískum Joe Henderson,
A Shade of Jade, þar sem fyrstu
taktarnir í sóló Ólafs voru beint
eftir Coltrane-bókinni. Aftur á móti
hrökk bandið í gang í túlkun sinni
á Crises eftir Freddy Hubbard og
tókst Birki Frey og Ólafi vel að
fanga hina melódísku hugsun
Hubbards í spunanum og Birgir
Braga og Erik Qvik léku stuttan
dúett í Haggard/Bauduce stílnum.
Ástvaldur Traustason lék einn I
Fall In Love Too Easily í minningu
vinar sína Sigurðar Hrafns Guð-
mundssonar, sem var liðtækur
djassgítaristi. Túlkun Ástvaldar
var einlæg og einföld en áhrifamik-
il.
Lokalagið á efnisskránni var One
By One eftir Wayne Shorter og var
hrynsveitin þar upp á sitt besta og
Samúel Jón fór um víðan völl í sóló
sínum. Hann er ekki mikill bíbopp-
leikari, en var ansi uppátektarsam-
ur í spunanum. Ástvaldur var þétt-
ur í sóló sínum og sem fyrr fólst
styrkur hans í einföldum línum
studdum sterkum hljómum.
Aukalagið var klassík af Blue
Train John Coltranes, Moments
Notice, en einsog í Henderson
ópusunum vantaði kraft í leikinn.
Mér flaug í hug eftir tónleikana að
þessum sextett hentaði vel verk af
efnisskrá Jazztetts Art Farmers og
Benny Golssons, því þótt þeir væru
miklir bopparar var tónlist Jazz-
kvartettsins mýkri og ljóðrænni en
harðbopparana.
Norrænt harðbopp og Karabíudjass
Vernharður Linnet
Múlinn í Kaffileikhúsinu
Hilmar Jensson gítar, Eyþór Gunnarsson,
píanó og kongótrommur, Tómas R. Ein-
arsson bassa, Pétur Grétarsson, kongó-
og bongótrommur og annað karab-
íuslagverk, Matthíasd M.D. Hemstock,
trommur og slagverk. Fimmtudags-
kvöldið 18.4. 2002.
KVINTETT TÓMASAR R. EINARSSONAR
DJASS
Birkir Freyr Matthíasson trompet, Sam-
úel Jón Samúelsson básúnu, Ólafur Jóns-
son tenórsaxófón, Ástvaldur Traustason
píanó, Birgir Bragason bassa og Erik
Qvik trommur. Fimmtudagskvöldið 11.4.
2001.
SEXTETT ÁSTVALDAR TRAUSTASONAR