Morgunblaðið - 20.04.2002, Blaðsíða 43

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. APRÍL 2002 43
s e m e r f i t t e r a ð y f i r g e f a
s
ó
fa
r
Mán.– Fös. 10.00 –18.00 • Laugard. 11.00 –16.00 • Sunnud. 13.00 –16.00
OPIÐ:
N
O
N
N
I
O
G
M
A
N
N
I
•
N
M
0
6
0
7
4
/
si
a.
is þægilegir sófar
blár, grænn, grár og svartur/hvítur
119.000kr.
Florida
2ja og 3ja sæta
tmhusgogn.is
Vortilboð
á reiðhjólum
Sími 525 3000 • www.husa.is
24” reiðhjól, 18 gíra.
Verð áður: 28.990 kr.
17.400 kr.
HUGTAKIÐ
„mannauður“ er æ
meir notað í ýmsu
samhengi. Venjulega
er það notað yfir at-
gervi vinnuaflsins,
ekki síst menntun og
færni til að skila ým-
iskonar sérhæfðri
vinnu. Tilkoma þessa
hugtaks inn í málið
veit vonandi á gott.
Fái mannauður ein-
hvern viðlíka sess í
samfélaginu og auður
af hefðbundnara tagi
er bjart framundan í
þjóðmálunum, ekki síst
í menntamálum. Fyrir
grunnskólann, það skólastig sem
nýlega komst í hendur sveitar-
stjórna, hlýtur hugtakið mannauður
að vekja væntingar um aukið vægi
og bættan aðbúnað.
Samkvæmt orðanna hljóðan er
grunnskóli, stofnun þar sem lagður
er grunnur að mennt-
un einstaklingsins, þar
sem áxöxtun mann-
auðsins hefst fyrir al-
vöru. Starf í grunn-
skóla er krefjandi. Þar
þarf að hyggja til
framtíðar en samtímis
verður að sníða starfið
þannig að það þjóni
þörfum nemenda og
foreldra í dag. Grunn-
skólinn hefur því mið-
ur á síðustu árum og
áratugum verið vett-
vangur harðvítugra
kjaradeilna, sem á
stundum hafa komið
hart niður á þriðja að-
ila, nemendum. Rót þessara deilna
er að stórum hluta gamalgróin
vantrú hérlendis á skóla og á það
starf sem þar fer fram. Í skamm-
sýni og skorti á yfirsýn hafa svo
stjórnvöld ýtt undir þessa hégilju
landans og spornað gegn réttmæt-
um kröfum uppeldisstéttanna um
betri viðgjörning. Kjarabarátta
kennara hefur því ekki síst verið
viðureign við stjórnvöld um að
koma mennta- og skólamálum fram-
ar í forgangsröðina og krafa til
þeirra um að láta verkin tala.
Hækkun á „gengi“
grunnskólans
Undirritaður hefur reynslu af
skólavist barna sinna bæði á Íslandi
og í Svíþjóð. Þar er ólíku saman að
jafna, Íslandi í óhag. Oft hefi ég
saknað þeirrar blöndu af alúð, virð-
ingu og atvinnumennsku sem mér
fannst einkenna skólavist sonar
míns í Gautaborg. Ekki það að
kennarar á Íslandi séu lakari eða að
börn á Íslandi verri nemendur.
Öðru nær. Munurinn liggur fyrst og
gremst í hinu almenna viðhorfi til
skóla og skólastarfs. „Bókvitið verð-
ur ekki í askana látið“ er vitaskuld
bara frumstæð sultardropaspeki
sem Íslendingar þurfa að gera upp
við. Verra er þó að yfirvöld hafa
gert sér skjól úr þessum viðhorfum
í viðleitni sinni við að halda niðri
kjörum uppeldisstéttanna, þeirra
sem eru að skapa og ávaxta mann-
auðinn.
Eftir að hafa upplifað skólastarf
frá fyrstu hendi sem faðir, endur-
tekin skoðanaskipti við aðra for-
eldra, samræður við kennara og
talsverðar pælingar er niðurstaða
mín sú að skólastarf skorti „status“
hér á landi. Gengi málaflokksins er
of lágt skráð ef svo má segja. E.t.v.
lætur það rótgróinni iðnaðarþjóð
eins og Svíum betur en veiðimanna-
samfélaginu á Íslandi að leggja
rækt við skólastarf, starfsemi sem
horfir svo rækilega til framtíðar.
En þetta er allt að koma hér á
Fróni. Lífið hér mitt úti í norður
Atlantshafinu er ekki lengur sá salt-
fiskur sem það var. Tilveran hefur
orðið fjölþættari með hverju árinu
ekki síst hér í borgarsamfélaginu.
Reykjavík er orðin alvöru borg þar
sem framtíðin ber að dyrum án taf-
ar. Lykillinn að þeim dyrum eru
menntamálin og sá lykill er í hönd-
um okkar sjálfra.
Sáning og uppskera
Gengi grunnskólans verður ekki
talað upp, hvorki úr ráðherra- né
borgarstjórastjól. Vilji menn upp-
skeru duga orðin ein og sér ekki
sem útsæði. Grunnskólastigið þarf
fjárframlög sem gerir það sam-
keppnisfært við aðrar atvinnugrein-
ar. Borgaryfirvöld eiga að taka af
skarið, móta stefnu þar sem grunn-
skólinn og starfið þar fær þann sess
sem því ber á okkar tímum. Reykja-
víkurborg hefur fulla lögsögu yfir
grunnskólanum og hefur því ein-
göngu í eigin barm að líta. Grunn-
skólinn þarf á því að halda að borg-
in láti verkin tala. Það er sjálfsögð
krafa að borgaryfirvöld staðfesti trú
sína á gildi menntunar með því að
stuðla að því að þau störf sem unnin
eru á vettvangi grunnskólans séu
metin að verðleikum.
Grunnskólinn er
vagga mannauðs
Björn Guðbrandur
Jónsson
Reykjavík
„Bókvitið verður ekki í
askana látið,“ segir
Björn Guðbrandur
Jónsson, er vitaskuld
bara frumstæð sultar-
dropaspeki.
Höfundur er umhverfisfræðingur og
skipar 5. sæti F-listans í Reykjavík.
NEMENDUR frum-
greinadeildar hafa
stundum komið að máli
við mig og spurt hvernig
standi á því að deildin og
það nám sem þar er boð-
ið upp á virðist lítið
þekkt í þjóðfélaginu.
Eftirfarandi greinar-
korni er ætlað að bæta
úr því.
Frumgreinadeild
Tækniskóla Íslands hef-
ur verið starfrækt síðan
1964, fyrst sem undir-
búningsdeild og síðar
bættist við raungreina-
deild, þannig að frum-
greinadeildin er fjög-
urra anna nám á framhaldsskólastigi.
Deildinni er fyrst og fremst ætlað að
tryggja verkmenntuðu fólki viðhlít-
andi undirbúning að námi í sérgreina-
deildum skólans.
Deildin hefur því verið valkostur
verkmenntaðs fólks og frá og með
hausti 2002 gefst þeim, sem lokið hafa
prófi úr iðnskóla eða sambærilegu
prófi, kostur á því að ljúka þessu námi
á þremur önnum í stað fjögurra. Von-
ast er til að þessi breyting mælist vel
fyrir meðal þessa hóps.
Annar hópur sem
sækir í síauknum mæli
nám í frumgreinadeild
TÍ er fólk sem af ein-
hverjum ástæðum lauk
ekki námi í framhalds-
skóla en vill nú taka
upp þráðinn að nýju.
Frumgreinadeildin
hefur hentað þessum
hóp vel. Námið er
stundað í dagskóla og
tekur tvö ár. Þótt um
áfangakerfi sé að ræða
eru nemendur í sama
bekk frá því þeir inn-
ritast í deildina. Þetta
er mörgum ómetanleg
festa í skólastarfinu og
auk þess hafa nemendur ríkan að-
gang að skólanum utan hefðbundins
kennslutíma. Slíkt hefur t.d. fjöl-
skyldufólk kunnað vel að meta. Inn-
gönguskilyrði fyrir þennan hóp eru 20
ára aldur og allt að tveggja ára starfs-
reynsla sem viðkomandi sérgreina-
deild metur.
Eftir 2. önn í frumgreinadeild geta
nemendur farið í bygginga-, raf-
magns- og véliðnfræði, sem m.a. gef-
ur þeim meistararéttindi. Jafnframt
geta þeir nemendur sem eru 25 ára
eða eldri farið í iðnrekstrarfræði að
lokinni 2. önn hafi þeir góða starfs-
reynslu að auki. Námi í frumgreina-
deild lýkur með raungreinadeildar-
prófi. Þetta próf veitir rétt til að hefja
nám í öllum deildum Tækniskólans,
þ.e. í tæknifræðideildum, rekstrar-
deild og heilbrigðisdeild auk náms í
öðrum háskólum, innlendum sem er-
lendum.
Við ykkur sem eruð að hugsa um
nám í haust og uppfyllið skilyrði um
inngöngu vil ég segja þetta: Verið vel-
komin í frumgreinadeild Tækniskóla
Íslands.
Þar sem reynsla
og verkmenntun
skipta máli
Málfríður
Þórarinsdóttir
Höfundur er forstöðumaður
frumgreinadeildar TÍ.
TÍ
Þeim, sem lokið hafa
prófi úr iðnskóla eða
sambærilegu prófi,
gefst kostur á því, segir
Málfríður Þórarins-
dóttir, að ljúka þessu
námi á þremur önnum í
stað fjögurra.