Morgunblaðið - 29.05.2002, Blaðsíða 48

48 MIÐVIKUDAGUR 29. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Fyrir 1250 punkta
færðu bíómiða.
Kl. 4. Ísl tal. Vit 370

kvikmyndir.is

MBL
Sýnd kl. 4. Ísl tal. Vit 358Sýnd kl. 6, 8 og 10. B.i.12. Vit 375.
150 kr. í boði VISA ef greitt er með VISA kreditkorti
Sýnd kl. 4 og 6. Vit 379.
Hasartryllir ársins.
Sýnd kl. 8 og 10.10. B. i 16. Vit 377.



kvikmyndir.is
Sýnd á klukkustundarfresti.
Kl. 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 og 11. B.i. 12 ára Vit 382.



1/2
Kvikmyndir.is



Sánd



RadioX
/
i i i
i
Sýnd kl. 6 og 9. Vit 380.
Einnig sýnd í lúxussal VIP
Hvernig er hægt
að flýja fortíð
sem þú manst
ekki eftir?
FRÁ LEIKSTJÓRA
THE SHAWSHANK REDEMPTION OG THE GREEN MILE
Sýnd í lúxus kl. 7 og 10. B. i. 16. Vit nr. 380.



1/2kvikmyndir.is


ÓHT Rás 2
J I M C A R R E Y
T H E M A J E S T I C
Sýnd kl. 7.30 og 10.15. Bi 16.
HK DV
HJ Mbl
JOHN Q.
Sýnd kl. 6 og 10.15.
Hér er hinn nýkrýndi Óskarsverðlaunahafi Denzel Was-
hington kominn með nýjan smell. Hér leikur hann JOHN Q,
föður sem tekur málin í sínar hendur þegar sonur hans
þarf á nýju hjarta að halda og öll sund virðast lokuð.
Sýnd kl. 5.
MULLHOLLAND
DRIVE
Kvikmyndir.com
„Snilld“
HK DV
Sýnd kl. 5.45 og 10.15.

ÓHT Rás 2



1/2HK DV



HL Mbl



Kvikmyndir.com
Sýnd kl. 6, 8 og 10.




Ó.H.T Rás2




Strik.is




SG. DV
Treystu mér



1/2
Kvikmyndir.is



Sánd



RadioX
/
i i i
i
Sýnd kl. 9. B. i. 16.
Sýnd kl. 6 og 8.
EDGAR-verðlaunin bandarísku,
sem draga nafn sitt af Edgar Allan
Poe, upphafsmanni nútímaglæpasög-
unnar, eru mikil viðurkenning fyrir
þá sem fást við glæpasagnaritun. Það
má enda telja það nokkur meðmæli
með bók hafi hún hlotið hin eftirsóttu
verðlaun og með það í huga las ég
verðlaunabók þessa árs, Silent Joe
eftir T. Jefferson Parker.
Parker hefur verið að talsverðan
tíma og skrifað átta bækur aðrar en
þá sem hér er til umfjöllunar. Hann
er ekki í hinum svonefnda „líkams-
vessahóp“ glæpasagnahöfunda eins
og Patricia Cornwell og Kathy
Reichs og þótt ofbeldið sé hrátt og
hrottalegt er ekki of mikið af því, og
sálarflækjur alla jafna í lágmarki. Í
verðlaunabókinni Silent Joe ætti þó
að vera nóg svigrúm til slíkra hluta
því aðalsöguhetjan, Jói þögli, varð
fyrir því sem barn í vöggu að faðir
hans hellti sýru yfir andlit hans og
skaddaði svo að hann beið þess aldrei
bætur. Þrátt fyrir hryllilegt útlit
komst hann þó bærilega áfram, enda
ættleiddi hann áhrifamikill lögreglu-
stjóri.
Þegar sagan hefst er Joe hægri
hönd kjörföður síns sem er ekki alltaf
vandur að meðulum þegar tryggja
þarf að réttlætið nái fram að ganga.
Hlutverk Joe er, eins og nafnið gefur
til kynna, að þegja og fylgjast með,
en einnig er hann sendisveinn þegar
svo ber við og lífvörður þegar á þarf
að halda. Meðfram þessu er hann
fangavörður til að afla sér reynslu
fyrir lögreglustarf. Eitt sinn þegar
þeir feðgar eru í útréttingum er faðir
Joes myrtur fyrir augunum á honum
og þegar hann tekur að grafast fyrir
um hvers vegna, meðal annars til að
geta hefnt morðsins, kemur sitthvað í
ljós um föðurinn sem Joe ekki vissi.
Parker er prýðilegur penni, stíllinn
áreynslulaus og söguþráðurinn
mátulega snúinn. Hann er þó ekki
alltaf trúverðugur, fullmikið af tilvilj-
unum sem verða til að leysa gátuna,
en vondu karlarnir eru mjög vondir
og spillingunni sem knýr þá áfram er
vel lýst. Joe er aftur á móti of mikill
tilbúningur, lesandi fær á tilfinn-
inguna að hann sé of heill persónu-
leiki til að trúlegt sé að hann hafi
gengið i gegnum aðra eins erfiðleika í
æsku og lýst er. Það er og galli á bók-
inni að endirinn er fulljákvæður, lífið
er ekki svo einfalt, eða hvað? Hugs-
anlega er Parker bara að búa til
framhaldshetju sem fær þá vonandi
að þroskast og dýpka með tímanum.
Forvitnilegar bækur
Mjög vond-
ir vondir
karlar
Silent Joe eftir T. Jefferson Parker. Harp-
er Collins gefur út 2002. 440 síðna kilja
sem kostar 1.795 kr. í Máli og menn-
ingu.
Árni Matthíasson
LENGI má deila um að hvort
rétt sé að kalla það vísindi þegar
ekki fer milli mála að menn séu að
fást við þvælu, halda í tilgátur og
kenningar sem ekkert bendir til að
eigi sér stoð í raunveruleikanum.
Þetta á meðal annars við það sem
menn kalla yfirnáttúrulega hluti, til
að mynda fjarskynjun, huglækning-
ar, smáskammtalækningar, stjörnu-
speki og svo má telja, en einnig um
ýmislegar tilgátur vísindamanna
sem hafa reynst rangar.
Í bókinni, sem hér er gerð að um-
talsefni, leitast höfundurinn, Robert
L. Park, einn af virtustu eðlisfræð-
ingum Bandaríkjanna, við að skýra
hvers vegna menn halda fast í slíkar
hugmyndir þótt allt bendi til þess
að þær séu rangar, búið að sanna
með vísindalegum aðferðum að þær
fást ekki staðist eða ekki tekst að
sanna að þeir séu réttar. Eitt af
þeim dæmum sem Park tiltekur er
svonefndur kaldur samruni sem var
í sviðsljósinu fyrir nokkrum árum.
Þá komst í heimsfréttirnar, og með-
al annars á forsíðu Morgunblaðsins,
að vísindamenn vestan hafs hefðu
náð að framkalla á tilraunastofu
samruna frumeinda sem skilaði
orku, en eins og flestir vita er slíkur
samruni undirstaða lífs á jörðinni
því hann á sér stað í sólinni. Getur
nærri að þessi uppgötvun hafi vakið
milkla athygli því ef rétt reyndist
væri búið að leysa orkuþörf heims
með mengunarlausri og endurnýj-
anlegri orku. Þegar vísindamenn
víða um heim tóku að rýna í nið-
urstöðurnar og endurtaka tilraun-
irnar kom aftur á móti í ljós að eng-
inn fótur var fyrir uppgötvuninni,
hún var niðurstaða mæliskekkju og
óskhyggju eins og Park rekur vel í
bók sinni. Það sem finnst merkilegt
við þessa sögu alla er að upphafs-
menn uppgötvunarinnar héldu fast
við sitt og halda víst enn, en Park
spyr hvað varð til þess að þessir
menntuðu og um margt færu vís-
indamenn fóru yfir strikið, stigu
skrefið úr að halda þessu fram í
góðri trú og fóru að tala gegn betri
vitund að því er Park telur víst.
Fleiri vísindamenn fá til tevatns-
ins í bók Parks, þar á meðal þeir
sem haldið hafa fram smáskammta-
lækningum, sífellt streð við að
senda menn út í geiminn, hugmynd-
ir um að hægt verði að koma mönn-
um til Mars, ofurtrú bandarískra
stjórnvalda á geimvarnir og svo má
telja. Oftar en ekki eru vísindamenn
að segja það sem þeir telja stjórn-
málamenn vilji heyra, enda upp á þá
komnir með fé til rannsókna, en al-
gengast er þó að embættismenn
ráði ferðinni og leiti ekki til vísinda-
manna fyrr en þeir eru komnir með
allt í hönk. Park er líka í nöp við
blaðamenn sem séu oftar en ekki í
leit að góðri frétt og hirði ekki um
það þótt sú frétt byggist ekki á
traustum grunni vísindalegra stað-
reynda. Voodoo Science er hin besta
bók fyrir þá sem eru efins um yf-
irnáttúruleg fyrirbrigði og vafasöm
vísindi, en þeir sem trúa á fyrirbæri
eins og smáskammtalækningar eiga
varla eftir að hafa gagn af henni því
þeir vilja trúa og hirða ekki um
sannanir eða skynsamlegan efa.
Forvitnilegar bækur
Vafasöm
vísindi
Voodoo Science: The Road from Fool-
ishness to Fraud eftir Robert L. Park.
Oxford University Press gefur út 2001.
240 síðna kilja. Kostaði um 1.000 kr. hjá
Amazon.
Árni Matthíasson
TÓNLISTARMAÐURINN
Jeff Buckley lést á svipleg-
an hátt árið 1997 er hann
drukknaði í Mississippiánni
hinn 29. maí fyrir nákvæm-
lega fimm árum. Jeff, sonur
trúbadúrsins raddsterka
Tims Buckleys, átti þá að
baki eina breiðskífu, Grace
(’94), sem er einn tilkomu-
mesti frumburður sem
rokklistamaður hefur látið
frá sér fara. Upp frá útkomu
þess grips safnaðist hópur dyggra
aðdáenda í kringum Buckley og hef-
ur sá hópur í engu minnkað í gegnum
árin, nema síður sé.
Íslendingar eru engin undantekn-
ing hvað töfra Buckleys áhrærir en í
kvöld mun hópur tónlistarmanna,
sem allir eiga það sameiginlegt að
vera undir álögum Buckleys, halda
tónleika til að heiðra minningu hans.
Og að sjálfsögðu verða einungis flutt
lög eftir kappann.
Hljómsveitina skipa Franz Gunn-
arsson (Ensími), Arnar Örn Gíslason
(Bang Gang), Pétur Hallgrímsson
(Lhooq / Stríð og friður), Birgir
Kárason (Englar) og Hrafn Thor-
oddsen (Ensími).
Söngvarar eru þau Karl Henry
Hákonarson (Útópía), Kristófer
Jensson (Vítamín), Sara Guðmunds-
dóttir (Lhooq / Megas), Guðfinnur
Karlsson (Dr. Spock), Krummi
Björgvins (Mínus), Magnús Har-
aldsson (Atingere), Gunnar Ólason
(SSSól/Skímó), Rósa Birgitta Sigríð-
ardóttir (Andmæli) og Elín Jóns-
dóttir.
Sjá nánari upplýsingar í dálkinum
Í dag, bls. 46.
Jeff Buckley
Jeff Buckley 1966–1997
Eilífur Buckley
ÍTALSKI fatahönnuðurinn
Giorgio Armani verður næsti
velvildarsendiherra umboðs-
skrifstofu Sameinuðu þjóð-
anna í málefnum flótta-
manna, að því er Flótta-
mannahjálp SÞ (UNHCR)
greindi frá síðastliðinn
þriðjudag. Athöfnin fór fram
í heimalandi hans samdæg-
urs í borginni Modena. Þar
voru haldnir sérstakir tón-
leikar sem skipulagðir voru
af ítalska tenórnum Luciano
Pavarotti. Á tónleikunum
komu fram stórstjörnurnar
Sting, Lou Reed, Andrea
Bocelli, James Brown og
fleiri. Ágóði tónleikanna
rann í sjóð handa angólskum
flóttamönnum í Zambíu.
Yfirmaður UNHCR, Ruud
Lubbers, segir að Armani
hafi verið gerður að sendi-
herra vegna „umfangsmikils
framlags hans til afganskra
flóttamanna“.
„Mér þótti mikið til koma
skjótra viðbragða Armanis
og fyrirtækis hans til hjálpar afg-
önskum flóttamönnum,“ sagði
Lubbers. „Hann var virkur á mörg-
um sviðum, þar á meðal í fjáröflun
og að vekja athygli á neyð flótta-
mannanna.“
Aðrir sem hlotið hafa nafnbót
UNHCR eru hnefaleikakappinn
Muhammad Ali, leikkonan Ang-
elina Jolie, leikarinn Michael
Douglas og franski knattspyrnu-
maðurinn Zinedine Zidane.
Armani næsti velvild-
arsendiherra UNHCR
Giorgio Armani (til vinstri) stillir sér
upp með bandaríska leikstjóranum
Martin Scorsese á kvikmyndahátíðinni í
Cannes nú á dögunum.
Reuters