Morgunblaðið - 13.10.2002, Side 19

vert að geta þess að af stórum hand-
ritum frá því tímabili, 256 að tölu, eru
hvorki fleiri né færri en 106 Jónsbæk-
ur eða 41 af hundraði. Afgangurinn
dreifist á aðrar bókmenntagreinar:
guðfræði, sögur og kveðskap, með
meiru.
Dvalarstaðir
Nú þegar menntamálaráðherra
hyggur á endurheimt íslenskra forn-
gripa frá Danmörku er þess væntan-
lega skammt að bíða að íslensk
stjórnvöld rifti handritaskiptasamn-
ingnum frá 1961 og krefjist þess að fá
hvert einasta snifsi handritakyns sent
til ævarandi varðveislu í áformuðu
húsi íslenskra fræða í líki viðbygging-
ar við Þjóðarbókhlöðu þegar Háskóli
Íslands verður aldargamall eftir níu
ár. En á meðan slíku máli er ekki
hreyft heldur næstum helmingur ís-
lenskra handrita frá miðöldum kyrru
fyrir í Kaupmannahöfn, langflest í
vörslu nýfluttrar stofnunar, Det
arnamagnæanske institut, en nokkur
í Det kongelige bibliotek steinsnar
þar frá. Tafla 3 sýnir skiptingu hand-
rita á milli höfuðborga íslenskrar
menningar, Reykjavíkur og Kaup-
mannahafnar. Niðurstaðan er afleið-
ing langra og strangra funda á sínum
tíma sem lesa má um í bók Sigrúnar
Davíðsdóttur Håndskriftsagens saga
frá 1999. Frumforsendan í því starfi
var að handrit með íslensku viðfangs-
efni „fengu“ að fara en hin urðu eftir,
til að mynda Noregskonungasögur,
útlendar lögbækur og biblíuþýðingar.
Útkoman er að flestu leyti viðunandi
en bagalegt reyndar að sex handrit
sem Árni Magnússon eignaðist í bút-
um á sínum tíma eða bútaði í sundur
sjálfur eru nú á báðum stöðum. Er
helst að geta Hauksbókar frá byrjun
14. aldar, en tveir hlutar hennar eru í
Kaupmannahöfn (AM 544 4to og AM
674 4to) en afgangurinn í Reykjavík
(AM 371 4to), þessa stundina á marg-
nefndri sýningu í Þjóðmenningar-
húsi. Í ofangreindri töflu fær Ósló að
fljóta með og tvö söfn í Svíþjóð eru
saman undir heitinu Stokkhólmur. Í
þeirri borg eru 56 íslensk miðalda-
handrit og fimm í Uppsölum.
Nokkuð fleiri íslensk handrit eru
sem sagt í Reykjavík en í Kaup-
mannahöfn og munar mestu um
handrit Jónsbókar, en þau eru miklu
fleiri en handrit að landslögum
Magnúsar Hákonarsonar frá 1274
sem eru fjölmenn í Kaupmannahöfn.
Ef litið er á skiptingu handritsbrota
og heillegra handrita er vart grein-
anlegur munur á milli Kaupmanna-
hafnar og Reykjavíkur. Ívið meira er
þó um smælki á fyrri staðnum eða 48
af hundraði handrita á móti 43 af
hundraði á hinum síðari. Aftur á móti
er örlítið meira af handritum sem eru
yfir 32 blöð að lengd í Reykjavík eða
30 af hundraði á móti 26 af hundraði í
Kaupmannahöfn. Áberandi mikið er
síðan af slíkum bókum í Svíþjóð eða
rúmlega helmingur.
Rétt er að geta þess að íslensk
handrit frá því fyrir aldamótin 1600
eru víðar og sennilega er eftirfarandi
upptalning tæmandi, með fjölda
handrita innan sviga: Dublin (2), Ed-
inborg (2), London (4), Manchester
(1), Oxford (6), París (1), Utrecht (1),
Vínarborg (1) og Wolfenbüttel (2) í
Evrópu, en Cambridge (1), Íþaka (1),
New York (1), Princeton (1) og Wash-
ington (1) í Bandaríkjunum – saman-
lagt 25. Flest þessara handrita eru
frá 16. öld og gjarnan Jónsbækur sem
ferðamenn keyptu sem minjagripi á
ferð um Ísland á 19. öld. Ókjör yngri
handrita íslenskra eru líka á þessum
stöðum og enn víðar, en þau hefur
enginn treyst sér til að telja enn sem
komið er frekar en handrit frá 17., 18.
og 19. öld yfirleitt – þó væri það hægt.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Öryggisbúrum undir handritin komið fyrir í Þjóðmenningarhúsi.
Höfundur er dósent í sagnfræði við
Háskóla Íslands.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. OKTÓBER 2002 19
Góð sala á haustferðum-uppselt í siglingu
Carnival Pride í sept. - Thailand í okt. Bali í nóv.
„Karíbahafssiglingin með „Stolti Karnivals“ var algjör smellur,“
er almennt álit farþeganna. „Eftir nokkuð erfiða byrjun vegna seinkunar á flugi tók við undra-
heimur um borð í fegursta skipi sem við höfum séð. Gæði skipsins, fjölbreytnin í hvers kyns
skemmtun og mannlífið um borð á hinni þægilegu siglingaleið, maturinn og þjónustan var okk-
ur nýr heimur, og fór langt framúr væntingum. Íslenski siglingastjórinn okkar var jafnan til
taks með nýjar uppástungur til að tryggja að ferðin yrði samfelld ánægja. Okkur var
ljóst að við höfðum gert frábær ferðakaup, enda er Heimsklúbburinn að bjóða langbestu
kjörin í siglingum. Allt skipulag og framkvæmd var til fyrirmyndar.“
Siglingar fást vikulega-brottf. á föstud.
HEIMSKLUBBURINN-PRÍMA á frátekin nokkur sæti í beinu flugi til
ORLANDO vikulega næstu mánuði. Með aukinni þjónustu við farþega er
þetta nú leikur einn: Fulltrúi okkar, Guðrún Gunnarsdóttir, búsett í
Orlando í nærri áratug og öllum hnútum kunnug, tekur á móti farþegum
okkar og flytur á hótel og til skips, tekur einnig á móti þeim eftir siglingu og
flytur á hótel og til flugvallar í lokin. Aðstoð hennar og leiðbeiningar eru
ómetanlegar. Vikusigling með CARNIVAL PRIDE fæst á frábærum kjörum
með sérsamningi Heimsklúbbsins í tilefni 10 ára þjónustu við CARNIVAL á
Íslandi. Orlando er heimsfrægur staður bæði fyrir loftslagið en einnig hafa
fræg kennileiti mikið aðdráttarafl, s.s. DISNEY WORLD, SEA WORLD, UNIVERSAL
STUDIOS o. fl. Hvíldardvöl 3-4 daga í Orlando á völdu hóteli er því góður kostur.
Sigling á CARNIVAL PRIDE er samfelld 7 daga veisla! Fleiri og fleiri halda
þannig upp á tyllidaga ævinnar - ÓDÝR T !
Einnig er hægt að halda veglega upp á afmæli og tímamót á fegurstu
strönd Karíbahafsins með öllu inniföldu á NATURA PARK, Punta
Cana. - Sjáið bækling-uppl. á skrifst.
NÝ, AUKIN ÞJÓNUSTA Í THAILANDI
Fyrsta Stóra-Thailandsferðin 16. okt., er uppseld. Þetta er eina ferðin á mark-
aðnum sem verulega kynnir Thailand með heimsókn á flesta merka og fræga
staði landsins- og hvílík upplifun fegurðar og fjölbreytni, listar og framandi
þjóðlífs, endurt. 29. jan. ‘03 - fá sæti eftir, svo pantið meðan laust er í Thai-
landsferð, sem er engri annarri lík! Íslenskur og Thailenskur fararstjóri - sam-
felld veisla og skemmtun í 17 d. ferð. Gerið verðsamanburð við styttri ferðir!
Jólaferð til Thailands - 11.-28. des. Jól í sól og fegurð!
Nær útilokað er að fá flugsæti til Austurlanda um hátíðirnar, en við eigum 10 sæti! Dvalist á
nýja glæsilega RADISSON hótelinu, sem er algjört tromp, 4 n. og ódýrustu jólainnkaup! Síð-
an sól og strönd í besta yfirlæti á JOMTIEN NEW WING, 4-5* með tilheyrandi veislum og af-
slöppun um jólin. - Nauðsynlegt að panta STRAX!
UNDRA-THAILAND - NÝ, ENDURBÆTT OG ÓDÝRUST!
Byrjið nýja árið vel - 8. jan. - 17 d. burt úr kuldanum í undrafagurt, blómskrýtt Thailand!
Í tilefni áramótanna bjóðum við nú hið stórglæsilega RADISSON hótel í Bangkok 4. n.
handa öllum sem panta fyrir 18. okt.
Síðan róleg hvíldardvöl við hreina strönd JOMTIEN PALM BEACH-NEW WING
11 n. Íslenskur fararstjóri í öllum skipulögðum Thailandsferðum. Örfá sæti.
MESTU TÖFRAR AUSTURLANDA:
SINGAPORE - MALASIA - B A L I 8. NÓV. - UPPSELT
Þessi viðhafnarferð Heimsklúbbsins býður sannarlega upp á það besta á ferðalögum, sannkallað 5
stjörnuferðalag allt í gegn með völdum íslenskum fararstjóra. Færri komust en vildu í þetta sinn,
en önnur ferð er í undirbúningi á vordögum. Auk þess bjóðum við 17 daga ferðir til KUALA LUM-
PUR með vali um 4-5 stjörnu hótel og síðan BALI með vali um frábær hótel á ótrúlegu verði í
þessari jarðnesku paradís með öllu flugi og sköttum frá kr. 154.800.- (Alm. flugf. eitt kr. 446.420).
Hnattreisan - umhverfis jörðina á 30 dögum - 3. nóv.
Nú 3 viðbótarsæti laus, sé pantað strax!
Mesti ferðaviðburður Íslandssögunnar hefst eftir 3 vikur. Ferðin hefur verið
fullskipuð frá áramótum, en við getum nú bætt við 3 sætum í ferð, sem annars
er fullfrágengin. Leiðin liggur um allar álfurnar á suðurhveli jarðar, þar sem
ríkir vor og sumar fer í hönd. Ævintýri ævinnar! - Fararstj. Ingólfs.
ÓDÝRIR FARSEÐLAR UM ALLAN HEIM- SPARIÐ Í FARGJÖLDUM!
Auglýsing Heimsklúbbsins - Príma um sparnað í fargjöldum með sérsamningum vakti feikna
athygli og pantanir streyma inn. Tugir farþega eru þegar búnir að tryggja sér þessi kjör.
VERTU VELKOMINN AÐ KANNA SÉRÞJÓNUSTU OKKAR.
Austurstræti 17, 4. hæð, 101 Reykjavík, sími 562 0400, fax 562 6564,
netfang: prima@heimsklubbur.is, heimasíða: http://www.heimsklubbur.is
Útnefnd í alþjóðasamtökin
EXCELLENCE IN
TRAVEL
NETWORK
fyrir frábærar ferðir
Nýtt fréttabréf
Heimsklúbbs-Príma
Sími
56 20 400
Ing. Guðbrandss.
Guðrún
Gunnarsdóttir