Morgunblaðið - 17.12.2002, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 17. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudag 17. des.
14.00-20.00
Miðvikudag 18. des.
12.00-20.00
Fimmtudag 19.des.
12.00-20.00
Föstudag 20. des.
12.00-22.00
Laugardag 21. des.
10.00-22.00
Sunnudag 22. des.
10.00-22.00
Mánudag 23. des.
10.00-22.00
...er opið
Allir krakkar sem koma í Ævintýralandið
til jóla fá jólasveinahúfu.*
* meðan birgðir endast.
Verslanir Kringlunnar eru opnar til 22.00 til jóla.
„MÉR finnst rigningin góð,“ söng
Helgi Björnsson í hljómsveitinni
Síðan skein sól af mikilli innlifun
um árið og er hann ekki einn um
að vera hrifinn af rigningu. Leik-
arar Þjóðleikhússins dönsuðu í úr-
helli á stóra sviðinu síðasta vetur
og fetuðu þar með í fótspor ekki
ófrægari dansara en Gene Kelly,
Debbie Reynolds og Donald
O’Conner sem steppuðu sig inn í
hjörtu áhorfenda í hinni ódauð-
legu kvikmynd Singin’ in the rain.
Þessi vegfarandi virðist hafa
sérstakt dálæti á þeirri kvikmynd,
hann skýldi sér a.m.k. undan
regndropunum í höfuðborginni
með þessari regnhlíf, sem er
merkt myndinni frægu. Hann hef-
ur kannski tekið nokkur dansspor
í regnpollunum þegar enginn sá
til.
Morgunblaðið/Jim Smart
Rigning í Reykjavík
UM 23 þúsund manns eru í vanskil-
um með lífeyrisiðgjald til lífeyris-
sjóða vegna tekna síðasta árs. Um
helmingur þessa hóps eru einstak-
lingar með eigin atvinnurekstur.
Meðalvanskil eru um 79 þúsund
krónur, en margir skulda nokkur
hundruð þúsund í lífeyrisiðgjöld.
Ný lög um skyldutryggingu lífeyr-
isréttinda tóku gildi 1. júlí árið 1998,
en samkvæmt lögunum ber öllum
launþegum á aldrinum 16-70 ára að
greiða iðgjald í lífeyrissjóði af launum
sínum. Þó eldri lög hafi einnig gert
ráð fyrir þessari skyldutryggingu
varð sú breyting árið 1998 að eftirlit
með því að fólk stæði skil á greiðslum
var stóraukið.
Nú eru upplýsingar frá lífeyris-
sjóðum samkeyrðar með upplýsing-
um frá skattstjórum. Allir sem skulda
meira en 10 þúsund krónur í lífeyr-
isiðgjald fá senda tilkynningu um
vanskil. Ríkisskattstjóri sendir lífeyr-
issjóðum vanskilalista 20. september
ár hvert og viðbótarvanskilalistar eru
sendir 20. desember.
Dregið hefur úr vanskilum
Ásgeir Heimir Guðmundsson, for-
stöðumaður eftirlitsskrifstofu ríkis-
skattstjóra, segir að vissir hnökrar
hafi verið á eftirliti fyrst eftir gild-
istöku laganna. Eftirlitið sé hins veg-
ar komið í betra horf nú. Árið 1999
voru 27 þúsund manns í vanskilum,
25 þúsund árið eftir og nú séu 23 þús-
und launþegar í vanskilum vegna
tekna síðasta árs.
Meðalvanskil hafa hins vegar ekki
lækkað að sama skapi, en þau voru
heldur hærri í fyrra en árin á undan.
Þetta þarf hins vegar ekki að koma á
óvart þegar haft er í huga að launa-
vísitala hækkaði um 8,9% í fyrra.
Fyrirtækjum ber að draga lífeyr-
isiðgjöld af starfsmönnum sínum og
skila þeim til lífeyrissjóða. Ásgeir
segir að um helmingur af vanskilun-
um sé til kominn af því að fyrirtæki
skili ekki iðgjöldunum. Harðar kröfur
séu gerðar til fyrirtækja um að gera
strax full skil. Sum þessara fyrir-
tækja skili ekki iðgjöldunum vegna
þess að þau séu komin í þrot og sum-
um tilfellum lendi það á Ábyrgðar-
sjóði launa að greiða iðgjöldin. Sjóð-
urinn ber hins vegar ekki ábyrgð á
iðgjöldum vegna séreignasparnaðar.
Þeir sem eru með eigin atvinnu-
rekstur verða einnig að greiða lífeyr-
isiðgjald, en þeir þurfa að gera skil á
bæði hlut launþegans (4%) og hlut at-
vinnurekandans (6%).
Um 23 þúsund eru með
lífeyrisiðgjöld í vanskilum
JÓN Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra og forysta Alþýðusambands
Íslands, ASÍ, eru í meginatriðum
sammála um hvernig heilbrigðis-
kerfi landsmanna eigi að vera best
rekið og hvað helst þurfi að laga.
Meðal þess er að bæta aðgengi að
grunnþjónustunni, efla hana og
draga úr kostnaði vegna sérfræði-
þjónustu. Helsti ágreiningurinn snýr
að því hvort taka eigi upp tilvísana-
kerfi eða ekki.
Þetta kom fram á fundi sem ráð-
herra átti í gær ásamt embættis-
mönnum sínum með Grétari Þor-
steinssyni, forseta ASÍ, Gylfa
Arnbjörnssyni, framkvæmdastjóra
ASÍ, og Þorbirni Guðmundssyni, for-
manni velferðarnefndar ASÍ.
Jón óskaði eftir fundinum í kjölfar
ítarlegrar samþykktar ársfundar
ASÍ fyrr í vetur um velferðarmál.
Ákveðið var að samstarfsnefnd ráðu-
neytisins og ASÍ taki til starfa að
nýju til að fjalla um heilbrigðis- og
velferðarmál í heild sinni.
Jón segir jákvætt þegar stór sam-
tök á borð við ASÍ láta heilbrigðis-
málin sig miklu skipta. „Mér þótti
rétt að við skiptumst á skoðunum um
samþykkt ársfundarins. Í ljós kom
að okkar skoðanir fara saman í
veigamiklum atriðum. ASÍ gerir sér
grein fyrir því að við fáum ekki án
enda meiri fjármuni í heilbrigðis-
kerfið, með um 40% af ríkisútgjöld-
unum. Ekki getum við vænst þess að
það rjúki upp næstu áratugina. Þess
vegna ríkir mikill skilningur á því að
peningarnir innan kerfisins nýtist
sem best. Áherslur okkar og ASÍ
fara m.a. saman um það að nýta
grunnþjónustuna sem mest og
byggja hana upp. Ég er einnig sam-
mála því að í ýmsum greinum megi
nýta kosti einkarekstrar í heilbrigð-
isþjónustu en ég geri skýran grein-
armun á einkarekstri og einkavæð-
ingu,“ sagði Jón.
Gagnlegur fundur að mati ASÍ
Grétar Þorsteinsson, forseti ASÍ,
segir að fundurinn með ráðherra hafi
verið einkar gagnlegur og ekki hefðu
mörg ágreiningsatriði komið fram.
Varðandi hugmyndir um tilvísana-
kerfi sagði Grétar þær ekki fullmót-
aðar og ekki væri endilega verið að
tala um sama kerfi og hefði komið til
tals á sínum tíma. Þetta mál og fleiri
yrðu tekin fyrir í nefndinni.
„Útaf fyrir sig er heilbrigðiskerfið
okkar bara ágætt en við teljum að
ýmis einkenni hafi komið fram á
seinni árum sem séu að veikja það.
Við teljum það ekki lausn til fram-
tíðar að kalla eftir sífellt meira fjár-
magni heldur er þetta frekar spurn-
ing um að skipuleggja kerfið betur
innan frá,“ sagði Grétar.
Heilbrigðisráðherra og forysta
ASÍ ræddu heilbrigðiskerfið
Aðilar sam-
mála um hvað
þarf að bæta
ÞÓRÓLFUR Halldórsson, formað-
ur stjórnar kjördæmisráðs Sjálf-
stæðisflokksins í Norðvesturkjör-
dæmi, segir að niðurstöður próf-
kjörsins standi eins og fram hafi
komið á stjórnarfundi ráðsins í
Hrútafirði fyrir um mánuði.
Í gær sendi Vilhjálmur Egilsson
alþingismaður stjórn kjördæmisráðs
flokksins í Norðvesturkjördæmi
bréf þar sem hann fer fram á að próf-
kjörið, sem haldið var 9. nóvember,
„verði ógilt vegna þeirra annmarka
sem voru á framkvæmd utankjör-
staðakosningar vegna þess“. Vil-
hjálmur vísar til 20. gr. þágildandi
prófkjörsreglna Sjálfstæðisflokksins
þar sem kemur fram að ágreiningi
um önnur atriði vegna prófkjörsins
megi skjóta til úrskurðar stjórnar
kjördæmisráðs, en með bréfinu
fylgir ýtarleg greinargerð.
Vilhjálmur segist ekki líta svo á að
málið hafi verið afgreitt í Staðarflöt
fyrir um mánuði, eins og formaður
kjördæmisráðs segi, heldur hafi nið-
urstaða kjörnefndar fyrst og fremst
verið kynnt en ekki samþykkt eða
rædd. Framkvæmd prófkjörsins og
óskin um ógildingu þess séu aðalat-
riði málsins, „hvort eigi að ríkja eðli-
legt lýðræði í landinu að þessu leyti“.
Ekki tilefni til að kjördæmis-
ráð taki málið upp á ný
Þórólfur segir að stjórn kjördæm-
isráðsins hafi fjallað um málið á fyrr-
nefndum fundi. Samkvæmt 20. grein
prófkjörsreglnanna komi fram að
hægt sé að vísa ágreiningi sem komi
upp í kjörnefnd til stjórnar kjör-
dæmisráðs. Komi þar upp ágreining-
ur megi vísa honum til miðstjórnar
flokksins. „Það var raunar á þessum
forsendum sem miðstjórnin tók ekki
efnislega afstöðu til erindisins í síð-
ustu viku vegna þess að þá var ekki
ágreiningur í stjórn kjördæmisráðs-
ins. Sömu rök lúta að því að það er
ekki ágreiningur í kjörnefndinni og
þar af leiðandi er ekki tilefni til þess
að stjórn kjördæmisráðs taki þetta
mál upp á ný.“
Að sögn Þórólfs verður erindi Vil-
hjálms tekið fyrir á fundi stjórnar í
janúar, en það hafi verið rætt efn-
islega í síma og breyti engu um
framhaldið.
Krafa
Vilhjálms
breytir
ekki nið-
urstöðum
ÖRYGGISNEFND Háskóla Íslands
hefur hafið samstarf við forvarnar-
deild lögreglunnar í því skyni að
tryggja betur öryggi nemenda,
starfsmanna og ökutækja á svæðinu.
Lögreglan fagnar frumkvæði Há-
skólans í þessu máli.
Fyrir helgi var ráðist á nemanda
og hann rændur á göngustígnum
milli aðalbyggingar HÍ og Fé-
lagsstofnunar stúdenta. Nemandinn,
sem var á leið í próf um klukkan 9 að
morgni, slapp með minni háttar lík-
amlega áverka en árásarmaðurinn
var vopnaður eggvopni. Árásir hafa
áður átt sér stað á stígnum en aldrei
áður á vinnutíma.
Öryggisnefnd HÍ sendi frá sér til-
kynningu til nemenda og starfs-
manna í gær þar sem fólk á leið um
háskólasvæðið í skammdeginu beðið
um að fara gætilega. Segir að HÍ líti
árásina mjög alvarlegum augum en
vegna fjölgunar innbrota í bifreiðar
á svæðinu hafi lýsing verið bætt á
bílastæðum skólans og stefnt sé að
því að auka lýsingu í trjágöngunum
milli Félagsstofnunar og Árnagarðs.
Öryggismál
skoðuð á há-
skólasvæðinu
KARLMAÐUR á níræðisaldri,
sem býr á Hrafnistu í Reykjavík,
tilkynnti á sunnudag að 160.000
krónum hefði verið stolið úr íbúð
hans á heimilinu. Málið var kært
til lögreglunnar í Reykjavík sem
hefur það til rannsóknar.
Sveinn H. Skúlason, forstjóri
Hrafnistuheimilanna, segir að
ránið muni hafa verið framið á
fimmtudag. Stjórnendur Hrafn-
istu muni aðstoða lögreglu eftir
mætti við rannsóknina. Á Hrafn-
istu séu öryggiseftirlitsmyndavél-
ar á göngum og hægt sé að skoða
upptökur frá þeim tíma sem
þjófnaðurinn er sagður hafa átt
sér stað og kanna hverjir fóru inn
í vistarverur mannsins.
Yfir 300 manns búa á Hrafnistu
í Reykjavík og starfsfólk er um
450 talsins. Enn fleiri fara um
heimilið á hverjum degi, m.a. ætt-
ingjar heimilisfólksins.
160.000 krónum stolið
frá íbúa á Hrafnistu
♦ ♦ ♦