Morgunblaðið - 07.02.2003, Blaðsíða 37
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2003 37
njóta þess sem almættið veitti þeim.
Einhver hlýtur tilgangurinn að
vera.
Við erum strengjabrúður annarra
ofurafla sem toga í þá strengi sem
þeir ákveða. Við verðum að hlíta
þeirri ákvörðun á hvaða veg sem hún
er. Okkur finnst eflaust öllum sem
misst höfum ástvin að máttarvöldin
hafi ekki stjórn á þessum strengjum.
Ég varð þeirrar ánægju aðnjót-
andi að fá stóran skerf af mínu upp-
eldi í bílskúrnum og eldhúsinu á
Tryggvagötu 7. Ég held að þau hjón-
in hafi verið með ólíkindum sam-
stiga. Ég held meira að segja að
hvorugt þeirra hafi lært að segja nei.
Þess vegna gat maður þá sem
óharðnaður unglingur og fram undir
miðjan aldur leyft sér að hanga á
hurðarhúninum hjá þeim með öll sín
vandamál sem yfirleitt voru leyst í
bílskúrnum.
Án þess að gera sér grein fyrir,
var maður margítrekað að níðast á
friðhelgi heimilislífsins.
Það er of seint að iðrast þeirrar
gerðar nú. Ég veit að Jenný hefur
fyrirgefið mér. Lífið er ljósið og ljós-
ið er til að lýsa þér veginn framund-
an, það er vegurinn sem við verðum
öll að fara til að stíga aftur út úr
myrkrinu.
Ég vil biðja ykkur, Anna, Solla og
Ragna, að halda þétt utan um þann
ljúfa einstakling sem svo skjótt og
óvænt þurfti að kveðja elskuna sína
hinstu kveðju.
Lofið hinni máttugu hönd að leiða
ykkur aftur inn á hinn upplýsta veg
framundan og skapa um leið birtu og
yl í hjörtum ykkar.
Látum gleðina sigra sorgina.
Þorvaldur.
Enn og aftur hefur verið höggvið
skarð í hópinn sem var í Húsmæðra-
skólanum á Hverabökkum í Hvera-
gerði veturinn 1950–1951. Nú hefur
Jenný Magnúsdóttir verið burtk-
vödd. Þessi fallega, hægláta stúlka,
sem var hvers manns hugljúfi.
Margs er að minnast þegar hugs-
að er til skólaverunnar. Vináttan
verður nánari þegar dvalið er í
heimavistarskóla en þegar farið er
heim daglega eftir skólatíma. Við
vorum líka bara 20 stúlkur á skól-
anum þennan vetur og kynntumst
þess vegna mjög vel. Skólinn starfaði
í níu mánuði og það var mjög mikið
sem við lærðum á þessum tíma. Við
saumuðum okkur föt og svo saum-
uðum við líka barnaföt og ekki má
gleyma vefnaðinum, útsaumnum og
eldamennskunni.
Við minnumst þess líka, að stund-
um fengum við að fara í gönguferðir
eftir kvöldmat, en áttum að vera
komnar til baka fyrir klukkan tíu að
kvöldi. Þetta var snjóþungur vetur
og Hellisheiðin var lokuð í langan
tíma. Þegar við fréttum að verið væri
að moka, þá báðum við um leyfi til að
ganga á fjallið og taka rútu til baka
þegar búið væri að opna. Við gengum
alla leið upp í Skíðaskála og vorum
orðnað ansi þreyttar þegar þangað
kom.
Einu sinni gengum við nokkrar
saman alveg niður að Gerðakoti.
Marta skólasystir okkar átti heima
þar og sagði að við gætum alveg ver-
ið komnar á réttum tíma til baka, því
Ragnar bróðir hennar myndi keyra
okkur. En þegar við komum í Gerða-
kot var Ragnar að gera við jeppann
úti í bílskúr. Við fórum í kaffi, en bíll-
inn var ekki kominn í lag þegar við
urðum að fara. Við stoppuðum vöru-
bíl og sátum á pallinum að Hvera-
gerði og komum allt of seint og feng-
um skammir frá kennslukonunni
sem tók á móti okkur á ganginum.
En þið Marta voruð svo skynsamar
að fara bakdyramegin inn í eldhús og
fenguð engar skammir. Grunaði þig
nokkuð að maðurinn sem lá undir
jeppanum ætti eftir að verða mað-
urinn þinn?
Árin líða og öll þessi 52 ár höfum
við komið saman heima hver hjá ann-
arri nokkrum sinnum á ári. Nú kom-
um við saman í djúpri þögn og minn-
umst þín. Við vottum manni þínum,
dætrum og öðrum aðstandendum
okkar dýpstu samúð. Blessuð sé
minning Jennýjar Magnúsdóttur.
Skólasystur úr Húsmæðraskól-
anum á Hverabökkum í Hvera-
gerði veturinn 1950–1951.
✝ Vigfús KristjánGunnarsson
fæddist á Litla-
Hamri í Eyjafjarðar-
sveit 15. október
1927. Hann lést á
Rauðakrosshótelinu
við Rauðarárstíg 30.
janúar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Hildur Vigfúsdóttir
Hjaltalín frá Brokey,
f. 20. maí 1898, d. 22.
desember 1985, og
Gunnar Jónatansson
frá Litla-Hamri í
Eyjafjarðarsveit,
ráðunautur og formaður Búnað-
ar- og ræktunarsambands Snæ-
fellsnes- og Hnappadalssýslu, f.
12. júlí 1901, d. 19. apríl 1980. Þau
bjuggu lengst af í Stykkishólmi.
Systkini Vigfúsar eru Óskar
Hreinn, fv. forstjóri, f. 31. okt
1932, og Anna Laufey bankagjald-
keri, f. 24. febr. 1941. Óskar er
kvæntur Unni Agnarsdóttur, f.
10.6. 1935, börn þeirra eru Gunn-
hildur, f. 25.10. 1959, gift Arnóri
Þóri Sigfússyni og eiga þau þrjú
börn, og Agnar, f. 12.5. 1963,
kvæntur Margréti Ásgeirsdóttur
og eiga þau þrjú börn.
Vigfús ólst upp í Stykkishólmi.
Hann stundaði nám
við Samvinnuskólann
í Reykjavík 1944–46
og öðlaðist löggild-
ingu sem löggiltur
endurskoðandi 1970.
Hann starfaði um
árabil hjá Kaupfélagi
Stykkishólms, var
kennari við Iðnskóla
Stykkishólms, starf-
aði frá 1958–1970 hjá
Endurskoðunardeild
SÍS, en réðst til Rík-
isendurskoðunar
1971 og starfaði þar
til starfsloka. Vigfús
tók virkan þátt í ýmsum félags-
málastörfum, sat í stjórn Umf.
Snæfells og Héraðssambands Snæ-
fellsnes- og Hnappadalssýslu.
Hann tók virkan þátt í félagsstarfi
fatlaðra og sat í stjórn Sjálfsbjarg-
ar, félags fatlaðra í Reykjavík, í
stjórn Styrktarfélags lamaðra og
fatlaðra, í stjórn Íþróttafélags fatl-
aðra í Reykjavík, í stjórn Öryrkja-
bandalags Íslands, í stjórn hússjóðs
Öryrkjabandalagsins, auk setu í
fjölda nefnda sem tengjast starf-
semi félaganna.
Útför Vigfúsar verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Vigfús frændi okkar er látinn.
Hann sem var nýkominn úr aðgerð
þar sem skipt var um mjaðmarlið. Að-
gerðin sem hann batt miklar vonir við
hafði heppnast vel og hann hlakkaði
til að geta farið allra sinna ferða á ný.
En skjótt skipast veður í lofti. Allar
vonir og væntingar að engu orðnar og
eftir sitjum við aðstandendur hans
sorgmæddir.
Vigfús föðurbróðir okkar hefur
verið svo stór partur af okkar lífi alla
tíð. Hann eignaðist ekki fjölskyldu
sjálfur en við systkinin fengum að
njóta umhyggju hans og alúðar í rík-
um mæli. Hann fylgdist vel með okk-
ur og öllu því sem við tókum okkur
fyrir hendur og hvatti okkur með ráð-
um og dáð. Þegar við sjálf eignuð-
umst börn fengu þau einnig að njóta
vináttu hans og hlýju.
Vigfús fékk lömunarveikina þegar
hann var fimm ára gamall. Hann seg-
ir í viðtali, sem tekið var við hann og
birtist í Fréttabréfi Öryrkjabanda-
lagsins 1997, að hans fyrstu minning-
ar séu frá árinu 1932 þegar hann kom
í fyrsta sinn til móðurafa síns og
ömmu en þau bjuggu í Brokey á
Breiðafirði. Nokkrum dögum eftir að
hann kom þangað veiktist hann af
lömunarveiki. Lagt var af stað á vél-
bát til að ná í lækni en vegna ofsaveð-
urs varð báturinn að snúa við til Brok-
eyjar. Lömunarveikin hafði þau áhrif
að annar fóturinn óx ekki eins og hinn
og var hann því upp frá því haltur og
þurfti að ganga með staf. Það var
örugglega ekki auðvelt að alast upp
við þessar aðstæður en hann átti góða
að og var einstaklega viljasterkur,
bjartsýnn og jákvæður að eðlisfari.
Þessi jákvæðni hefur hjálpað honum
alla tíð og oftar en ekki tókst honum
að ná markmiðum sínum.
Í yfir þrjátíu ár sat hann í stjórnum
ýmissa félaga fatlaðra og barðist öt-
ullega fyrir málefnum þeirra. Auk
stjórnunarstarfanna sat hann einnig í
ýmsum nefndum sem tengdust marg-
breytilegri starfsemi félaganna.
Hann hafði sérstakan áhuga á ferli-
málum fatlaðra og var vakinn og sof-
inn yfir þeim málaflokki. Hann vildi
leggja sitt af mörkum og hafði miklar
hugmyndir um hvernig bæta mætti
umhverfið til að fatlaðir gætu komist
betur leiðar sinnar.
Í seinni tíð áttu einnig tölvumálin
hug hans allan og átti hann sér draum
um að nýta sér þá tækni í auknum
mæli. Hann hafði nýlokið námskeiði
um tölvunotkun og netið og hlakkaði
til að takast á við ný verkefni þar sem
hann hugðist m.a. sameina tölvu-
áhuga sinn og áhugann á ferlimálum
fatlaðra. Þá hafði hann hug á að
skanna inn gamlar myndir sem hann
átti og skrá upplýsingar um þær til
fróðleiks fyrir fjölskylduna.
Það er skarð höggvið í okkar litlu
fjölskyldu. Við systkinin og fjölskyld-
ur okkar erum þakklát fyrir að hafa
átt Vigfús frænda okkar að og mun-
um minnast hans um ókomna tíð.
Gunnhildur og Agnar.
Starfsmenn Öryrkjabandalags Ís-
lands setti hljóða þegar sú frétt barst
að Vigfús Gunnarsson væri látinn.
Daginn áður hafði hann hringt til
framkvæmdastjóra Hússjóðs Ör-
yrkjabandalagsins og reifað hug-
myndir sem skotið höfðu upp kollin-
um. Fyrir hálfum mánuði leit hann
inn á skrifstofu Öryrkjabandalagsins
og átti erindi við marga. Fylgdi hon-
um sama glaðværðin og ákafinn og
vant var. Undirritaðan tók hann tali.
Hann sagðist nú hafa nægan tíma og
nú væri lag að nýta þekkingu hans og
reynslu til góðra verka. Vigfús sagði
að Íslendingar væru skammarlega
langt á eftir tímanum í ferlimálum;
hér hefði allt of lítið miðað áleiðis. „Ís-
lendingar skera sig úr öðrum Norð-
urlandaþjóðum. Stjórnvöld gera ekk-
ert í málunum og þess vegna verðum
við að gera það,“ sagði Vigfús. Það
varð að ráði með okkur að hann ynni
með ferlinefnd Öryrkjabandalagsins
og hugðumst við ganga frá því máli
eftir að hann hefði farið í mjaðmaað-
gerðina.
Vigfús Gunnarsson var um langt
árabil fulltrúi Styrktarfélags lamaðra
og fatlaðra í stjórn Öryrkjabandalags
Íslands og formaður þess um tveggja
ára skeið. Eftir að stjórnarsetu hans
lauk varð hann félagskjörinn endur-
skoðandi.
Vigfús varð einna fyrstur hér á
landi til þess að vekja athygli á þeim
hindrunum sem mæta hreyfihömluð-
um. Hann fór víða um, einkum í
Reykjavík og nágrenni, og tók mynd-
ir af því sem betur mátti fara. Hann
sýndi þessar myndir víða og bætti
gjarnan við hnyttnum athugasemd-
um um það sem betur mætti fara.
Vigfús einskorðaði ekki áhuga sinn
við hindranir þær sem voru í hjólastól
heldur kynnti hann jafnframt það
sem hentaði þeim sem voru blindir
eða sjónskertir. Vöktu myndasýning-
ar hans óskipta athygli þeirra sem
þær sáu. Þá var eldmóður hans svo
mikill að hann hreif alla með sér sem
hlýddu á mál hans.
Ýmsar ábendingar Vigfúsar voru
teknar til greina af borgaryfirvöldum
og hönnuðum opinberra bygginga og
margra sér stað í lögum og reglugerð-
um. Aðrar bíða þess enn að hönnuðir
átti sig á þeim. Má til að mynda nefna
hin svokölluðu fjalahandrið sem Vig-
fús amaðist mjög við. Hann benti á að
erfitt væri að grípa um þau.
Í upphafi nýrrar aldar, á ári fatl-
aðra, stöndum við Íslendingar
frammi fyrir þeirri staðreynd að Ís-
lendingar hafa unnið minnst allra
Vestur-Evrópuþjóða að því að gera
þjónustu- og ferðamannastaði að-
gengilega hreyfihömluðu fólki. Fæst-
ir eigendur veitingastaða og verslana
hafa bætt aðgengi að fyrirtækjum
sínum. Nægir að benda á miðbæ
Reykjavíkur þar sem fátt er um að-
gengileg þjónustufyrirtæki og hið
sama á við um aðra kaupstaði og þorp
þessa lands. Nýleg dæmi um söfn
sýna svo að ekki verður um villst að
aðgengi hreyfihamlaðra er ekki í
brennidepli hjá þeim sem endur-
hanna gömul hús til slíkra nota. Er
galdraminjasafnið á Ströndum átak-
anlegt dæmi um slík vinnubrögð.
Þegar við ræddum þessi mál benti ég
á að fyrir tilstilli Öryrkjabandalagsins
yrði betur hugsað um aðgengi í end-
urbættu Þjóðminjasafni Íslands en
áður og fagnaði hann því. Taldi hann
nauðsynlegt að vekja athygli á því
sem vel væri gert. Ekki mætti þó hlífa
mönnum við sannleikanum um það
sem miður hefði tekist.
Vigfús Gunnarsson hugðist m.a.
snúa sér að því að vekja athygli á því
sem betur mætti fara í ferðaþjónustu.
Guð gaf honum ekki tækifæri til þess
því að hann vill að þeir sem eftir lifa
haldi á lofti merki hans til heilla þeim
sem á þurfa að halda.
Öryrkjabandalag Íslands, starfs-
fólk þess og aðildarfélög standa í mik-
illi þakkarskuld við Vigfús Gunnars-
son.
Arnþór Helgason, framkvæmda-
stjóri Öryrkjabandalags Íslands.
Vigfús Gunnarsson var einn af
stofnendum Sjálfsbjargar, félags fatl-
aðra, á höfuðborgarsvæðinu. Vigfús
sat í stjórn félagsins um tíma. Ég
kynntist Vigfúsi fyrir nokkrum árum
eða þegar ég fór að starfa innan
Sjálfsbjargar á höfuðborgarsvæðinu.
Þá var hann svokallaður félagslegur
endurskoðandi félagsins, sem kallast
nú skoðunarmenn reikninga. Vigfús
var einmitt löggiltur endurskoðandi.
Vigfús vann mikið fyrir félagið og
sat að jafnaði á þingum Sjálfsbjargar
landssambands fyrir félagið okkar.
Vigfús hafði oft margt til málanna að
leggja og var maður með skoðanir og
var ekkert að liggja á þeim.
Sumt er svo tilviljunarkennt. Fyrir
um það bil mánuði síðan fól félagið
honum smá verkefni, sem var að
skoða göngustíga fyrir hreyfihaml-
aða, en því miður entist honum ekki
ævin til þess að klára þetta verkefni.
Þó að við sem yngri erum séum
ekki sátt við kjör fatlaðra og öryrkja
megum ekki gleyma því hvað frum-
kvöðlar eins og Vigfús hafa gert í mál-
efnum fatlaðra og öryrkja. Hvar vær-
um við stödd ef frumkvöðlarnir hefðu
ekki barist fyrir þeim réttindum sem
við þó búum við í dag?
Það var ákaflega þægilegt að vinna
með Vigfúsi og ég minnist þess að
aldrei lagði hann öðrum illt til eða tal-
aði illa um aðra. Því Vigfús var ljúf-
menni í alla staði. Hann kom oft á
skrifstofu félagins og ræddi um þá
hluti sem betur mættu fara og kom
oft með góðar hugmyndir. Þannig
minnist ég hans.
Vigfús var hugsjónamaður um kjör
fatlaðra og öryrkja og vildi allt gera
til þess að leggja málefnum okkar lið.
Lífið væri öðruvísi ef til væru margir
hugsjónamenn eins og hann var.
Ég kveð nú góðan vin og félaga
okkar allra í Sjálfsbjörgu, félags fatl-
aðra á höfuðborgarsvæðinu. Sem fyrr
segir eigum við frumkvöðlum eins og
Vigfúsi mikið að þakka.
Ég sendi skyldfólki hans mínar
dýpstu samúðarkveðjur um leið og ég
kveð góðan og heiðarlegan dreng.
Þórir Karl Jónasson, formað-
ur Sjálfsbjargar, félags fatl-
aðra á höfuðborgarsvæðinu.
Þegar fyrsta íþróttafélag fatlaðra
var stofna 1974 var þar nær eingöngu
fólk á milli tvítugs og þrítugs. Örfáar
undantekningar voru þó og ein þeirra
var Vigfús. Það var lán okkar sem
flest hver vorum að stíga okkar fyrstu
skref í félagsmálum að hann gekk til
liðs við okkur. Það var mér ómetan-
legt sem ungur maður að takast á
hendur formennsku í fyrsta íþrótta-
félagi fatlaðra á Íslandi að hafa mér
við hlið sem gjaldkera jafn félagsvan-
an, töluglöggan og áreiðanlegan
mann og Vigfús.
Á fyrstu árum félagsins kenndi
hann okkur allt sem hann gat um fé-
lagsstörf, en umfram allt um hvernig
fara ætti með, nýta og varðveita á
sem bestan hátt það fé sem við bárum
ábyrgð á fyrir félagið.
Vigfús var fatlaður frá barnæsku
og hagsmunamál fatlaðra voru hon-
um hjartans mál. Hann hafði svo
mikla vídd og sýn að hann lagði alls
staðar lið í þeim málum. Hjá Styrkt-
arfélagi lamaðra og fatlaðra, Sjálfs-
björg, Öryrkjabandalaginu og víðar.
Hann var eldhugi og baráttumaður
á þeim vettvangi og það sem ein-
kenndi hann mest var að hann var
alltaf með ferskar hugmyndir og
tilbúinn í að reyna eitthvað nýtt. Oft
kastaði hann fram alveg byltingar-
kenndum hugmyndum sem síðan
þurfti að vinna úr.
Það sýndi hvað hann var næmur og
með mikinn skilning á því að hags-
munir fatlaðra voru alstaðar í þjóð-
félaginu að hann, sem aldrei hafði lagt
stund á íþróttir, skyldi strax skynja
hversu mikilvægur þáttur þær voru
fyrir fatlaða. Hann starfaði á einn eða
annan hátt fyrir íþróttafélagið og eftir
að hann lét af starfi gjaldkera var
hann skoðunarmaður reikninga til
dauðadags. Sama á við um Sjálfs-
björg þar sem hann tók virkan þátt í
störfum margra nefnda þótt ferlimál-
in væru honum kærust.
Kæri vinur, þökk fyrir að hafa orð-
ið þeirrar gæfu aðnjótandi að kynnast
þér. Þakka þér fyrir þín miklu störf
að málefnum fatlaðra.
Hvíl þú í friði.
Arnór Pétursson.
VIGFÚS K.
GUNNARSSON
Fleiri minningargreinar um Vig-
fús Gunnarsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
SIGMUNDUR BIRGIR PÁLSSON,
Smáragrund 13,
Sauðárkróki,
verður jarðsunginn frá Sauðárkrókskirkju
laugardaginn 8. febrúar kl. 14.00.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent á
Heilbrigðisstofnunina Sauðárkróki.
Guðlaug Gísladóttir,
Sigríður G. Sigmundsdóttir, Baldvin Þór Jóhannesson,
Pálína Sigmundsdóttir, Alfreð Þór Alfreðsson,
Margrét Sigmundsdóttir, Skúli V. Jónsson,
Inga Jóna Sigmundsdóttir, Jónatan Sævarsson,
barnabörn og langafabarn.
Lokað
Vegna jarðarfarar ÓLAFS BJARNASONAR, múrarameistara,
verður lokað í dag frá kl. 12-18.
IANA, Laugavegi 53.