Morgunblaðið - 14.02.2003, Blaðsíða 20

„Eftirfarandi staðreyndir liggja fyrir
um verðmæti Skífunnar ehf:
Bókfært verð eigin fjár 31.12.1996 var
kr. 99.810.000
Bókfært verð eigin fjár 31. 12. 1997
var kr. 102.664.000
Bókfært verð eigin fjár 31.12. 1998
var kr. 164.172.000
Gengi hlutabréfa miðað við bókfært
eigið fé 31.12.1996 var 0,9981
Gengi hlutabréfa miðað við bókfært
eigið fé 31.12.1997 var 1,0266
Gengi hlutabréfa miðað við bókfært
eigið fé 31.12.1998 var 1,6417
Velta félagsins á árinu 1996 var kr.
793 milljónir
Velta félagsins á árinu 1997 var kr.
954 milljónir
Velta félagsins á árinu 1998 var kr.
1.330 milljónir
Hagnaður félagsins fyrir skatta á
árinu 1996 var enginn (smávægilegt
tap)
Hagnaður félagsins fyrir skatta á
árinu 1997 var kr. 1 milljón
Hagnaður félagsins fyrir skatta á
árinu 1998 var kr. 60 milljónir
Allt hlutafé í félaginu var selt á seinni
hluta árs 1997 á kr. 100 milljónir.
Allt hlutafé Skífunnar International
Ltd. þá móðurfélags Skífunnar ehf. var
selt þann 13. júlí 1999 fyrir kr. 2.044
milljónir.
Verðmat Skífunnar ehf. m.v. nóv-
ember 1997 annars vegar og m.v. júlí
1999 hins vegar er alls ekki samanburð-
arhæft,“ segir í andmælabréfinu.
Bent er á að meðal þess sem taka
verði tillit til sé að Spor ehf. hafi verið
sameinað Skífunni. Verðmæti eigna
Spors, hafi fyrst og fremst falist í út-
gáfurétti verulegs hluta þess íslenska
efnis sem gefið hefur verið út á hljóm-
plötum og geislaplötum á Íslandi frá
upphafi, sem hafi verið að hækka veru-
lega á þessum tíma. Ekki síður beri að
horfa til þess að fyrir kaupin á Spor átti
Skífan útgáfurétt á verulegum hluta ís-
lensks efnis sem út hafði komið á síð-
ustu þrjátíu árum. Með því að sameina
allan þennan útgáfurétt inni í Skífunni
sé óhætt að fullyrða að notagildi hans
og þar með verðmæti hafi margfaldast.
Fyrir hafi legið að veruleg samlegð-
aráhrif myndu nást með samrekstri
Skífunnar og annarra rekstrareininga
sem mynda áttu samstæðu þá sem ver-
ið var að mynda.
„ Í stuttu máli má segja að náðst hafi
fram ákveðin atriði sem JÓ hafði í raun
ákveðnar væntingar til strax á árinu
1996. Áhersla er lögð á að þetta voru
væntingar. Verð í skattskilum verður
ekki miðað við væntingar heldur raun-
veruleikann. JÓ og fleiri aðilar lögðu á
sig gríðarlega vinnu á árunum 1996—
1999 til að ná fram þeim aðstæðum sem
sköpuðust á árinu 1999. Skilyrðin fyrir
þeim voru hins vegar alls ekki fyrir
hendi á árinu 1997, þ.e. þegar JÓ seldi
hlut sinn í Skífunni [...],“ segir í and-
mælabréfinu.
Salan á Skífunni
Í SKÝRSLU skattrannsóknarstjóra segir að gögn og upplýsingar bendi eindregið til
þess að kaupsamningur um sölu Jóns Ólafssonar á hlutabréfum í Skífunni ehf. til
Inuit Enterprises Ltd. hafi verið til málamynda gerður allnokkru síðar en dagsetning
hans beri með sér. Jón hafi vanframtalið söluhagnað vegna eignarhluta sinna í Skíf-
unni um tæpl. 1,2 milljarða kr. á skattframtali fyrir gjaldárið 1998. Þessu er mótmælt
í andmælum Ragnars Aðalsteinssonar, sem segir ekki hægt að bera saman söluverð-
mæti Skífunnar 1997 og 1999. Leggur hann m.a. fram eftirfarandi upplýsingar.
20 FÖSTUDAGUR 14. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
laust brot á öllum reglum um hlut-
lægni rannsóknaraðila og á meðal-
hófsreglu stjórnsýsluréttarins.
Hann virði ekki meginreglur skatta-
laga sem síðar hafa verið lögfestar
s.s. vísireglu í 8. gr. A í lögum um
tekju- og eignarskatt og minnist
ekki á atriði sem geti verið skatt-
aðila í hag. Er þar sérstaklega vísað
til 7. mgr. 17. gr. laga nr. 75/1981
(þágildandi) sem heimilaði einstak-
lingum að fresta tekjufærslu sölu-
hagnaðar umfram tiltekin mörk og
færa niður á móti fjárfestingum í
öðrum hlutabréfum.
„Ljóst er að hlutirnir í Skífunni
hf. voru færðir til Inuit Enterprises
hlutafélags sem JÓ á einn og þar
með má segja að raunverulegur
eignarhlutur skattaðilans í Inuit
Enterprises hafi vaxið með hlið-
stæðum hætti og greinir í nefndri 7.
mgr. 17. gr. og að skattskuldbind-
ingin hafi þannig færst á eign skatt-
aðilans í Inuit Enterprises Ltd.,“
segir í andmælabréfi Ragnars.
Hann segir einnig að verðmat Skíf-
unnar í nóvember 1997 annars veg-
ar og í júlí 1999 hins vegar sé alls
ekki samanburðarhæft.
Framsal ekki til málamynda
„Því er sérstaklega andmælt að
framsal hlutanna í Skífunni ehf. hafi
verið gert til málamynda eins og
skattrannsóknarstjóri heldur. Það
fór fram í eðlilegum tengslum við
stofnun Inuit Enterprises Ltd. og
fyrirhuguðum búferlaflutningum
skattaðilans eins og áður hefur ver-
ið rakið. Söluverðið var ákvarðað í
samræmi við það sem JÓ taldi eðli-
legt markaðsverð á þeim tíma –
markaðsverð verður ekki grundvall-
að út frá öðru en því verði sem ein-
hver á þeim markaði sem um ræðir
vill kaupa á. Markaðsverðið verður
ekki grundvallað af væntingum
byggðum á forsendum og skilyrðum
sem ekki eru fyrir hendi þegar þær
eru settar fram.
Skattrannsóknarstjóri vill miða
við verðmat danska bankans BG
Bank. Því er sérstaklega andmælt
enda verður að telja að það brjóti
gegn meðalhófsreglu stjórnsýslu-
réttar, sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga
nr. 37/1993 og gegn þeirri megin-
reglu sem nú hefur verið lögfest í 8.
gr. A í lögum nr. 75/1981 sem kveð-
ur á um að markaðsverð hlutabréfa
sem ekki eru skráð á skipulegum
verðbréfamarkaði skuli vera sama
og síðasta viðskiptaverð þeirra en
ella hið sama og innra virði bréf-
anna. Bókfært verð eigin fjár (innra
virði félagsins) var kr. 102.664.000 í
árslok 1997 eins og að framan hefur
verið rakið. Ef ekki verður miðað
við kaupverðið samkvæmt samn-
ingnum þá ber að miða við innra
virðið sbr. meginreglu 8. gr. A í lög-
um nr. 75/1981.
Þá verður skattrannsóknarstjóri,
í samræmi við meðalhófsreglu
stjórnsýsluréttarins, að gæta þess
að skattaðilanum gefist kostur á því
hagræði sem fólst í 7. mgr. 17. gr.
laga nr. 75/1981. Samkvæmt því
ákvæði og með hliðsjón af 101. gr.
laga nr. 75/1981 er skattaðilanum
heimilt að fresta tekjufærslu sölu-
hagnaðar af hlutabréfum og færa
niður á móti fjárfestingum í öðrum
hlutabréfum þ. á m. hlutum í Inuit
Enterprises Ltd.,“ segir í andmæla-
bréfinu.
Einnig er mótmælt niðurstöðu
skattrannsóknarstjóra varðandi
sölu á hlutabréfum í Spori ehf.
„Telja verður ljóst að einhver mis-
brestur hafi átt sér stað varðandi
dagsetningar á samningnum um
kaup á hlutunum í Spori ehf. Þá tel-
ur JÓ að mistök hafi verið gerð í
endanlegri útfærslu samningsins
sem var svo aftur grundvöllur að
skattframtali hans. Hvað þetta at-
riði varðar er sérstaklega vísað til
þágildandi 7. mgr. 17. gr. laga nr.
75/1981 og vísað til þess að JÓ á rétt
á frestun tekjufærslu söluhagnaðar-
ins og niðurfærslu hans á móti fjár-
festingum í öðrum hlutabréfum.
Segja má að í samningi skattaðilans
og Inuit Enterprises hafi einungis
verið tilgreindur sá hluti kaup-
verðsins sem greiddur var í pen-
ingum en annar hluti kaupverðsins
skyldi færast til hækkunar á eign-
arhlut skattaðilans í inuit Enter-
prises.“
Í bréfi Ragnars Aðalsteinssonar
segir síðan um niðurstöðukafla í
skýrslu skattrannsóknarstjóra:
„Meginniðurstöður skattaðilans
varðandi málið eru hins vegar þær
að skattrannsóknarstjóri hefur í
rannsóknaraðgerðum sínum og í
framsetningu á málatilbúnaði sínum
brotið gegn 31. gr. laga nr. 19/1991
um meðferð opinberra mála og
gegn meðalhófsreglu stjórn-
sýsluréttarins sbr. 13. gr. laga nr.
37/1993. Aðgerðir í upphafi voru
alltof harkalegar. Hlutlægni í
rannsóknaraðferðum og framsetn-
ingu málsins hefur ekki verið gætt
eins og vísað er til hér að framan í
andmælunum. Ekki eru tilgreind
atriði sem teljast geta skattaðila í
hag nema á einum stað í hinni 123
blaðsíðna skýrslu. Athygli vekur að
þrír starfsmenn skattrannsóknar-
stjóra, þ. á m. skattrannsóknar-
stjóri sjálfur, fóru til fundar við
bresk skattyfirvöld vegna málsins.
Óhætt er að fullyrða að það sé eins-
dæmi. Þó hefur skattrannsóknar-
stjóri látið hafa eftir sér að málið sé
einfalt.
Í viðskiptaheiminum í dag er
unnið á miklum hraða og oft ferst
fyrir hjá mönnum að leita ráðgjafar
eða að fá sérfræðinga til að ganga
frá málum, misskilningur verður á
milli manna og mál dragast af ýms-
um ástæðum sbr. drátt á skattskil-
um skattaðilans í Englandi. Ljóst
má vera að einhver mistök eru gerð
þegar þannig stendur á. Slík mistök
ber að lagfæra. Hins vegar eru
meginatriði þessa máls vegna
deilna um lagaatriði. Engu að síður
kýs skattrannsóknarstjóri í fram-
setningu sinni að halda því fram að
JÓ hafi vanframtalið tekjur sínar og
í raun heldur hann því fram að JÓ
hafi með skipulegum hætti stundað
skattsvik. Því er vísað á bug og
bent á þá einföldu staðreynd að fyr-
ir liggur að öll gögn og allar upplýs-
ingar um þær ávirðingar sem skatt-
rannsóknarstjóri ber skattaðilanum
á brýn voru fyrirliggjandi í bókhaldi
fyrirtækja sem tengjast skattaðil-
anum.“
Leiðrétta framtöl
Niðurstaða andmælanna er svo-
hljóðandi: „Svo sem framangreind-
ar athugasemdir bera með sér voru
aðgerðir SKR í engu samræmi við
tilefnið. SKR hefur reynt að gera
lítið úr upphafsaðgerðum sínum og
þannig viðurkennt að alltof langt
var gengið og farið út fyrir allt með-
alhóf í aðgerðum gegn JÓ. Unnið
hefði verið að því upplýsa og skýra
málið með því að beita hefðbundn-
um aðgerðum. Sú leið sem valin var
hefur að sjálfsögðu valdið JÓ miklu
tjóni, sem seint verður bætt. Rann-
sókn SKR hefur aðeins leitt í ljós að
fyrst og fremst er ágreiningur um
túlkun á skattalögum, tvísköttunar-
samningi Íslands og Bretlands og
um lögsögu íslenskra skattyfirvalda
gagnvart skattyfirvöldum í þeim
löndum sem JÓ hefur haft starf-
semi í og gagnvart heimalandi JÓ,
Englandi.
Þar sem málið er nú að fullu upp-
lýst ætti að vera einfalt að ljúka því
milli skattyfirvalda hér og JÓ. Telji
íslensk skattyfirvöld JÓ bera tak-
markaða skattskyldu hér framyfir
það sem fram kemur í framtölum
hans, þá ætti að vera einfalt að
komast að því hvað á milli ber og
leiðrétta framtölin að því leyti og
greiða mismun, ef einhver er.“
omfr@mbl.is
(#)  ;





      ! "#
D ;+5 
!  

%
( 7) 
7 ()0)6(#!
"

)$)

G##,  ,
)4
)#
7 ()0)6( , &)$#
6
()0)6(#!
"

)$)

0)6(
##,  ,
)4
)#
7 ()0)6(#)()


G )()#!
"

)$)

G##,  ,
)4
)#
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi yfirlýsing frá Jóni
Ólafssyni, stjórnarformanni Norð-
urljósa samskiptafélags hf.:
„Tæpt ár er liðið síðan Skatt-
rannsóknarstjóri ríkisins gerði
húsleit á skrifstofu minni og hjá
fyrirtæki mínu JÓCÓ ehf. (áður
Jóni Ólafssyni og Co. sf.) og Norð-
urljósum samskiptafélagi hf. Hinn
6. desember 2002 sendi skattrann-
sóknarstjóri ríkisins mér rann-
sóknarskýrslu embættisins til um-
sagnar og andmæla, eins og bæði
skatta- og stjórnsýslulög kveða á
um.
Hinn 12. febrúar afhentu lög-
menn mínir, þeir Ragnar Aðal-
steinsson hrl. og Berhard Bogason
hdl., Skattrannsóknarstjóra ríkis-
ins andsvör mín. Andsvör JÓCÓ
ehf., verða afhent við frestlok þess
félags hinn 20. febrúar.
Ég hef jafnframt heimilað lög-
mönnum mínum að afhenda Morg-
unblaðinu öll gögn varðandi
skattamál mitt og JÓCÓ ehf., enda
hef ég ekkert að fela hvorki gagn-
vart íslenskum né enskum skatta-
yfirvöldum, sem hafa úrskurðað
mig sem enskan skattþegn frá
árinu 1998 að telja. Með því að af-
henda Morgunblaðinu öll gögn svo
blaðmenn þar geti unnið úr þeim
fréttir vonast ég til að sögusögnum
um stórfelld skattsvik mín linni og
ég fái notið þeirra mannréttinda á
Íslandi að vera saklaus þar til sekt
mín hefur verið sönnuð með þeim
hætti sem lög kveða á um.
London 13. febrúar 2003,
Jón Ólafsson.“
Yfirlýsing Jóns Ólafssonar
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
ist eftirfarandi yfirlýsing frá Sím-
oni Á. Gunnarssyni, endurskoð-
anda hjá KPMG, sem send var
Jóni Ólafssyni til London í gær:
„Jón Ólafsson,
66 Canfield Gardens,
London NW6, England.
Reykjavík 13. febrúar 2003.
Efni: Skattgreiðslur 1993 til
2001.
Að beiðni þinni höfum við yfir-
farið greiðslur þínar á opinberum
gjöldum á árunum 1993 til 2001
(tekjuárin 1992 til 2000) að báðum
árum meðtöldum. Höfum við þar
miðað við upphaflega álagningu
skattstjóra, ásamt þeim breyting-
um sem skattyfirvöld hafa síðar
gert á álögðum gjöldum.
Um er að ræða útsvar, tekju-
skatt, sérstakan tekjuskatt og
fjármagnstekjuskatt sem lagðir
hafa verið á þig persónulega svo
og eignarskatt og sérstakan eign-
arskatt sem lagðir hafa verið á þig
og eiginkonu þína.
Heildargreiðslur þínar á ofan-
greindum sköttum á þessum níu
árum nema 60.055.562 kr. á verð-
lagi hvers árs. Framreiknað til
verðlags í febrúar 2003, miðað við
vísitölu neysluverð nema heildar-
greiðslurnar 83.146.925 kr. eða að
meðaltali 9.238.547 kr. á ári.
Virðingarfyllst,
KPMG.“
Yfirlýsing KPMG