Morgunblaðið - 21.02.2003, Blaðsíða 27

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR 2003 27
ÞESSI fyrirsögn er titillá indælli mynd fráMáritaníu, En att-endant le bonheur,
sem fékk gagnrýnendaverðlaun
á síðustu kvikmyndahátíð í
Cannes. Hún er til sýnis á þrem-
ur stöðum í Parísarborg þessar
vikurnar. Við skelltum okkur
enn í latínuhverfisgrennd, í
Saint André des Arts í sam-
nefndri götu, nokkur skref frá
St-Michel-metróstöðinni.
En prívatbið okkar bíófélag-
anna eftir hamingju þetta kvöld
fór þannig að við tókum út for-
skot á sæluna. Okkur seinkaði
og fórum því út að borða fyrir
bíó, öfugt við það sem ráðgert
hafði verið. Stefnan var tekin á
sögufrægustu veitingastofnun í
París, le Procope, á rue de
l’Ancienne Comedie númer 13,
steinsnar frá Odéon – stofnað
1686. Þetta er sagt að sé elsta
kaffihús í heiminum sem stend-
ur undir nafni, víst er að nöfn
þeirra standa sem þangað
komu: Voltaire, Diderot, Victor
Hugo. Þar sátu byltingarfor-
ingjarnir Robespierre, Danton
og Marat á sellufundum.
En aðalatriðið er hvað er
gaman þarna inni og gott að
borða. Þar að auki vorum við á
ferðinni fyrir klukkan hálf átta
og gátum því notað okkur ódýra
matseðilinn á 18,50 evrur. Úr
fjórum samsetningum matseðla
að velja á því verði, og miðað er
við forrétt og aðalrétt, eða aðal-
rétt og eftirrétt. Nú var borð-
aður fugl og fiskur. Var þetta í
skemmstu máli einfalt, með ná-
kvæmum blæbrigðum og létt.
Fiskurinn var í ætt við þorsk
(lieu) með perlulauksmauki, og
fuglinn var kalkún. Þar komu
steiktar endívur við sögu eins
og í síðasta þætti og verð ég nú
að fara að komast að því hvað
þetta grænmeti heitir á íslensku
þótt lítið sé um það á því tungu-
máli. Þetta undragrænmeti er
líka gott hrátt, svolítið beiskt á
bragðið og sómir sér til dæmis
vel í salöt með gráðosti eða
geitaosti. Eftirrétturinn var
lostæti, svampkennd möndlu-
kaka með sorbet. Með þessu
drukkum við rauðvín frá Blaye,
Chateau Volland sem kostaði 18
evrur. Þetta er ljúft vín og er
þekking mín á þessu sviði nógu
takmörkuð til þess að mér leyf-
ist að nefna það yfirleitt.
Reyndar kom einnig aðmínum takmörk-unum í því að mérmistókst að bera
fram orðið Blaye. Það bjargaði
ekki framburðinum að hafa
flogið í þyrlu yfir þennan virk-
isbæ í grennd við Bordeaux, en
það gerðist eins og svo margt
annað skemmtilegt þegar ég
var að safna efni í bókina um-
Vigdísi Finnbogadóttur.
Þjónustan á Procope var full-
komin, ekki af settlega taginu
sem getur orðið til þess að mat-
argestur spyrji sig hvort hann
megi vera þarna.
Eftir máltíð var bakinu snúið í
Odéon, gengið niður götu og
beygt inn fyrstu götu til hægri,
Saint André des Arts, þar sem
samnefnt bíó er. En attendant le
bonheur, Beðið eftir hamingj-
unni eftir Abderrahmane Siss-
ako, er mynd sem ég mæli með,
fyrir alla sem þykir gaman í bíó
yfirleitt, fyrir þá sem vilja fá
innsýn í nýjan heim, og fyrir þá
sem hafa gaman af „framandi“
tónlist af fínustu sort. Eyði-
merkurheimurinn við hafið er
heillandi og karakterarnir, ekki
síst rafvirkinn og söngkonan.
Það er mikil upplifun þegar
söngkonan stórkostlega og
þrautþjálfaða kennir stelpu
listina, söng og hljóðfæraslátt,
með inngróinni tilfinningu fyrir
márísku hljómfalli.
Þá er rafvirkinn í eyðimerk-
urkuflinum með sterkustu kar-
akterum sem ég hef séð á bíó.
Skemmtilega er fjallað um vin-
áttu hans og strákpeyja sem
hann reynir að vígja inn í leynd-
ardóma rafurmagnsins og
óborganlegt baks þeirra við að
koma ljósi í peru. Rafvirkinn er
skaftfellskur í tali og hljómfall
tungumálsins merkilega ís-
lenskt. Einnig það hvernig sam-
tölin féllu og lengdin á þögn
milli tilsvara. En þetta er sem
sagt opinbera málið í landinu,
Hasaniya-arabíska, sem er már-
ísk mállýska.
Beðið eftir hamingjunnihefur engan sér-stakan söguþráð ann-an en að týndi son-
urinn kemur aftur um
stundarsakir til móður sinnar.
Þetta er fyrst og fremst ljóðræn
og fínleg innsýn í líf eyðimerk-
urfólksins við hafið. Og útlín-
urnar á Máritaníu skerptust í
huganum. Á vesturströnd Afr-
íku, milli Alsírs og Senegals.
Tvisvar sinnum stærra en
Frakkland, með innan við þrjár
miljónir íbúa, múslima, á vest-
urströnd Afríku. Þar held ég sé
nú þögn og pláss. En ekki víst
það sé mikið pláss í höfðinu á
stjórnvöldum, miðað við það að
bíóhöfundurinn lenti í vandræð-
um vegna ritskoðunar.
Bíókvöldinu lauk nokkuð
sögulega í skrautlega hlutanum
á átjánda hverfi þegar við áttum
fáeinar húslengdir eftir heim í
bílnum. Maður kom á harða-
hlaupum yfir þverar götur og
minnst sjö lögregluþjónar í
halarófu á eftir. Einhverjir
sneru við allsnöggt og var at-
burðarás svo hröð að við vorum
áður en varði komin inn í miðja
aksjón og sátum föst milli
löggubíla eftir að hafa reynt að
sveigja sem kurteisast úr vegi.
Hópur af fólki stóð á stéttinni
fyrir framan veitingahús sem
við ályktuðum að hefði verið
miðbik glæpsins, og nokkrir
lögregluþjónar á götunni, þar á
meðal lögreglukona sem stóð
við húddið á bílnum okkar.
Bíófélaginn sagði að hún
héldi um hríðskotabyssu, en ég
benti honum á að það væri óná-
kvæmt, því þetta var lítil hríð-
skotabyssa. Aðalatriðið nátt-
úrlega að vopn séu í réttum
höndum þegar gripið er til
þeirra, og það er nokkuð um
það þarna í grenndinni. Og þó
það sé ekki til þess gert þá
kryddar það altént bíókvöldin.
B í ó k v ö l d í P a r í s
Beðið eftir
hamingjunni
Eftir Steinunni Sigurðardóttur
Beðið eftir hamingjunni. Indæl
mynd frá Máritaníu.
TÓNLEIKAR Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands í gærkveldi hófust
á tónaljóði, eftir Camille Saint-
Saëns, sem er tónaleikur um Her-
akles, er hann var í ánauð hjá
Omfale drottningu, klæddur kven-
fötum og vann við að spinna, milli
þess sem hann fór „ýmsar afreks-
farir“ (Goðafræði Stolls, í þýðingu
Steingríms Thorsteinssonar).
Þetta verk er samið 1870 og er
leikandi létt, mjög vel ritað fyrir
hljómsveit og var fallega flutt af
hljómsveitinni.
Aðalviðburður kvöldsins var
flutningur á fiðlukonsert op.14,
eftir Samuel Barber en þar fór á
kostum Sigrún Eðvaldsdóttir.
Fyrsti og annar kafli verksins
voru sérlega fallega mótaðir af
Sigrúnu, enda syngjandi fallegur
með einstaka tilþrifum í hljóm-
sveitinni, sérstaklega
í Andante kaflanum,
Lokakaflinn er hraður
og óaflátanlegur í
kviku tónstreymi sínu
og var hann glæsilega
fluttur af Sigrúnu Eð-
valdsdóttur, sem upp-
skar fagnaðarhróp og
verðskuldað klapp frá
áheyrendum.
Tvö seinni verkin á
efnisskránni, Gæsa-
mamma og Valsinn,
eru eftir Maurice
Ravel. Gæsamamma
er svíta, sem byggð er
á barnasögum og upp-
haflega samin fyrir píanó en síðar
umskrifuð af höfundinum fyrir
hljómsveit, fallegt verk en ekki
rismikið, sem hljómsveitarstjórinn
náði að gæða fínleik og þokka.
Lokaverkið, Valsinn, er áminning
um það hvernig elskulegur ná-
granni getur breyst í hegðun og
látið ófriðlega, er hann hættir að
brosa. Þetta túlkaði Ravel með fal-
legum valsastefjum frá Vín, sem
síðan ummynduðust og urðu gróf
og ómstríð.
Hljómsveitarstjór-
inn Baldur Brönni-
mann, náði að magna
upp sterka stemningu
og minnti hlustendur
á, að enn erum við að
dansa þennan vals,
þar sem elskulegt við-
mót getur í einu vet-
fangi breyst í skelfi-
lega ógn. Það er
táknrænt, að hljóm-
sveitarstjórinn heitir
eftir Baldri hinum
góða, er samkvæmt
gosögninni lét líf sitt
vegna fláræðis Loka.
Goðunum tókst ekki
að gráta Baldur aftur til lífs, sem
ætti að vera öllum ljóst, að aldrei
verður um bætt, þar sem stigið er
yfir skil lífs og dauða. Ravel var
fágaður heimsborgari og því er
áminnig hans ekki augljós eða gróf
en undir niðri er viðkvæmur sárs-
auki, sem Sinfóníuhljómsveit Ís-
lands, undir stjórn Baldurs, náði
að koma til skila á eftirminnilegan
en fágaðan máta, í stíl við hug-
mynd Ravels.
Fáguð áminning
TÓNLIST
Háskólabíó
Flutt voru verk eftir Camille Saint-Saëns,
Samuel Barber og Maurice Ravel. Ein-
leikari: Sigrún Eðvaldsdóttir. Stjórnandi:
Baldur Brönnimann.
Fimmtudagurinn 20. febrúar, 2003.
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Jón Ásgeirsson
Sigrún Eðvaldsdóttir
„VIÐ ætlum að opna dyrnar á vinnu-
stofu okkar hér í Vesturporti og
bjóða áhorfendum að sjá hvað við
höfum verið að gera með þetta
verk,“ segir leikstjórinn Egill Heið-
ar Anton Pálsson en í kvöld verður
frumsýndur einleikurinn Herra
maður eftir írska leikskáldið Enda
Walsh. Leikari er Gísli Örn Garð-
arsson.
„Í þessu verki erum við kynnt fyr-
ir bæjarbúum í Innisfree, tilbúnum
írskum bæ, í gegnum sögumanninn
Thomas Magill. Hann hefur aðra sýn
á mannlífið en við hin og kann ekki
að lesa úr þeim tvöföldu skilaboðum
sem samfélagið gefur frá sér. Hann
er því sífellt að misskilja og mistúlka
framkomu og hegðun annarra,“ seg-
ir Egill Heiðar.
„Hann fattar ekki hvenær er verið
að spila með hann og bæjarbúar æsa
hann upp í alls kyns aðgerðir sem
þeir hlæja síðan að honum fyrir,“
segir Gísli Örn.
Aðspurðir hvort hann sé einhvers
konar einfeldningur eða þorpsfífl
upp á gamla mátann segja þeir svo
alls ekki vera. „Það er alltof einföld
lausn á þessari persónu,“ segir Egill
Heiðar.
„Með því að fylgja honum og sjá
umhverfið með hans augum þá verð-
ur okkur ljóst hversu mikill tvískinn-
ungur er ríkjandi í samfélaginu.
Hinn kristni siðferðisboðskapur sem
okkur er uppálagt að fylgja og
Thomas trúir á í blindni er í rauninni
þverbrotinn af öllum. Þannig verður
smám saman ljóst að Thomas er
ekki einfeldningur heldur sam-
kvæmur sjálfum sér og það eru hinir
„eðlilegu“ sem eru óhæfir til að lifa
samkvæmt þeim reglum sem sam-
félagið hefur sett sér.“
„Walsh var að eigin sögn mjög lít-
ill og seinþroska fram eftir öllum
aldri. Hann hefur sagt að honum
hafi liðið eins og dverg meðal risa.
Kannski er það ástæðan fyrir því að
hann fjallar í verkum sínum um þá
sem minna mega sín,“ segir Gísli
Örn.
Þeir segja að upphaflega hafi þeir
fengið styrk fyrir tveimur árum til
að sviðsetja þetta verk. „Við
ákváðum að setja fyrst upp fyrra
verk Walsh, Diskópakk, sem jafn-
framt var fyrsta sýning hins ný-
stofnaða Vesturports. Við lítum á
okkur sem vinnustofu í leiklist frem-
ur en hefðbundið leikhús og höfum
því frjálsari hendur en ella,“ segir
Egill Heiðar.
Að sögn Gísla Arnar er líklegt að
þetta verði síðasta sýning Vest-
urports í húsnæðinu við Vesturgötu.
„Þetta er að mörgu leyti mjög
óhentugt húsnæði og við erum að
svipast um eftir nýjum stað fyrir
starfsemina.“ Vesturport sýnir nú
Rómeó og Júlíu á Litla sviði Borg-
arleikhússins svo augljóst er að
starfsemin hefur sprengt plássið við
Vesturgötu utan af sér.
Tónlistin í Herra manni er flutt af
Hildi Ingunnard. Guðnadóttur selló-
leikara en hún flytur bæði frum-
samda tónlist og aðra í sýningunni.
„Hljóðfærið gegnir mikilvægu hlut-
verki í sýningunni,“ segir Gísli Örn
sem sjálfur sér um „tæknivinnuna“
meðan á sýningunni stendur. Leik-
mynd er verk Eirúnar Sigurð-
ardóttur í Gjörningaklúbbnum og
segir Egill Heiðar að þeir hafi viljað
tengja saman leikara og myndlist-
armann með þessum hætti. Þýðandi
Herra manns er Magnús Þór Þor-
bergsson. Frumsýningin verður í
kvöld kl. 20 og næstu sýningar eru
fyrirhugaðar í næstu viku fimmtu-
dag og föstudag 27. og 28. febrúar.
Herra
maður í
Vestur-
porti
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Egill Heiðar Anton Pálsson og Gísli Örn Garðarsson.
havar@mbl.is
Ríkarður Long Ingibergsson opn-
ar sýningu á verkum sínum í fé-
lagsstarfi Gerðubergs kl. 16.
Gerðubergskórinn syngur undir
stjórn Kára Friðrikssonar. Undir-
leikarar eru Unnur Eyfells, Árni Ís-
leifs, Arngrímur Marteinsson og
Benedikt Egilsson.
Þetta er fyrsta einkasýning Ríkarðs
Long og heldur hann hana í tilefni af
90 ára afmæli sínu.
Sýningin stendur til 19. mars og er
opin virka daga kl. 10–17, um helgar
kl. 13–17.
Indriði Sigurðsson og Óskar
Theódórsson sýna nú verk sín í Fé-
lags- og þjónustumiðstöð aldraðra í
Árskógum 4. Á sýningunni eru verk
unnin með blandaðri tækni. Sýning-
unni lýkur 28. febrúar.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is
Fyrsta hjálp í
óbyggðum nefn-
ist handbók með
upplýsingum um
aðferðir við grein-
ingu og fyrstu
hjálp sem unnt
er að beita í
óbyggðum þegar
einhver slasast
eða veikist og ekki er hægt að
hringja í 112.
Efni bókarinnar byggist á náms-
efni Wilderness Medical Associa-
tes, sem unnið var samkvæmt
kenningum stofnanda fyrirtækisins,
læknisins Peter Goth. Námsefnið
hefur hlotið alþjóðlega viðurkenn-
ingu,en Wilderness Medical
Associates er meðal fremstu
fræðslustofnana á sviði óbyggða-
læknisfræði í heiminum. Á nám-
skeiðum Wilderness Medical
Associates er lögð áhersla á að
nemendur læri um eðlilega starf-
semi líkamans út frá líffærakerfum
hans og rík áhersla er lögð á verk-
legar æfingar. Námskeið Wildern-
ess Medical Associates eru haldin
um allan heim og hafa verið haldin
á Íslandi frá árinu 1999.
Andrés Sigurðsson þýddi bókina,
en að auki komu að bókinni þau
Jón Baldursson, yfirlæknir Slysa- og
bráðamóttöku Landspítala háskóla-
sjúkrahúss og Anna Sigríður Vern-
harðsdóttir sem er hjúkrunarfræð-
ingur og verkefnisstjóri á sviði
fyrstu hjálpar hjá Björgunarskóla
Slysavarnafélagins Landsbjargar.
Útgefandi er Björgunarskóli
Slysavarnafélagsins Landsbjargar.
Bókin er 254 bls., prentuð í Lett-
landi.
Handbók