Morgunblaðið - 21.03.2003, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. MARS 2003 11
SLÓVENÍA og Ísland eru bæði
smáríki í Evrópu og vegna smæð-
arinnar stafar engum af þeim ógn
en vinsemd þjóða er þýðingarmeiri
nú en nokkru sinni fyrr í sögunni.
Þjóðirnar geta þó látið að sér kveða
á alþjóðavettvangi og þurfa ekki að
hræðast að verða knúnar til að láta
undan þrýstingi frá stærri ríkjum. Í
því tilliti gegna fjölmiðlar og upp-
lýsingasamfélagið stóru hlutverki.
Þetta kom meðal annars fram í er-
indi sem Ólafur Ragnar Grímsson
hélt í félagsvísindadeild háskólans í
Ljúbljana í Slóveníu í gær. Op-
inberri heimsókn forsetans til
landsins lýkur í dag. Baldur Þór-
hallsson, dósent við Háskóla Íslands
og forstöðumaður rannsóknarset-
urs um smáríki sem staðsett er á Ís-
landi, kynnti starfsemi smáríkjaset-
ursins í háskólanum. Segir Baldur
Slóvena sýna setrinu mikinn áhuga
og var í gær undirrituð viljayfirlýs-
ing við háskólann í Ljúbljana varð-
andi samstarf við HÍ um smáríkja-
rannsóknir.
Háskólastúdentar fjölmenntu á
fyrirlestur forsetans og Baldurs og
voru forvitnir að vita af hverju svo
margir íslenskir námsmenn fara til
útlanda í nám. Sagði Ólafur Ragnar
reynslu þeirra ómetanlega og við
heimkomu þeirra að loknu námi
myndaðist nokkurs konar suðupott-
ur þar sem hugmyndir og ólík
reynsla kæmu í góðar þarfir. Sagði
Ólafur marga nemendur fara út á
eigin forsendum, án þess að vera að
taka þátt í skiptinemaverkefnum
og hvatti hann slóvenska nemendur
til slíks hins sama þar sem þeir
væru af kynslóð sem allar dyr
stæðu opnar út í heim.
Á fundum forsetans og íslensku
sendinefndarinnar sem er í fylgd
með honum og slóvenskra yfirvalda
hefur komið fram að möguleikar
eru á samstarfi ríkjanna varðandi
rannsóknir og nýtingu á jarðhita en
Slóvenar nýta jarðhita fyrst og
fremst í heilsulindum sem eru vin-
sælar meðal ferðamanna. Kynnti
Lárus Elíasson, framkvæmdastjóri
Enex, starfsemi fyrirtækisins sem
sinnir ráðgjöf við jarðhitanýtingu.
Sagði Ólafur Ragnar á fundi með
viðskipta- og iðnaðarráðherra
landsins sem og með borgarstýru
Ljúbljana að hann vonaðist eftir
samstarfi á þessu sviði sem myndi
gagnast báðum aðilum.
Í gærkvöldi hélt Ólafur ásamt
heitkonu sinni, Dorrit Moussaieff,
og föruneyti að Bled kastala sem er
skammt fyrir utan Ljúbljana. Í
glaðasólskini var síðan siglt út í
Bled eyju þar sem kirkjustaður hef-
ur verið frá fornu fari. Tóku börn
klædd þjóðbúningum á móti forset-
anum og heitkonu hans og dönsuðu
og sungu að slóvenskum sið.
Háskólinn í Ljúbljana og HÍ vilja starfa saman að smáríkjarannsóknum
Vinsemd þjóða
aldrei jafnþýð-
ingarmikil og nú
Morgunblaðið/Sunna Ósk Logadóttir
Dorrit Moussaieff og Ólafur Ragnar Grímsson sigldu til Bled-eyju.
Ljúbljana. Morgunblaðið.
BISKUP Íslands, Karl Sigur-
björnsson, sendi í gær frá sér svo-
hljóðandi yfirlýsingu vegna stríðs-
ins í Írak:
„Við hörmum að enn skuli gripið
til vígtólanna og þau látin skera úr
deilumálum. Það er mikill ósigur
fyrir mannkynið og vonir okkar um
nýja heimsskipan þar sem siðgæð-
isleg megingildi væru í heiðri höfð:
virðing fyrir alþjóðalögum, réttlæti
og frelsi, mannúð og mildi.
Víst er að stríðið í Írak mun
valda mikilli eyðileggingu og mann-
tjóni og ægilegum hörmungum
meðal almennings. Hjálparstofn-
ana, líknarsamtaka og ríkisstjórna
hinna auðugri ríkja bíða gífurleg
verkefni til hjálpar og uppbygg-
ingar.
Á þessum dimma degi er hugur
okkar hjá öllum þeim saklausum
sem átökin bitna á. Biðjum um líkn
og hjálp af hæðum, huggun og
styrk og nýja von um frið á jörðu.
Ég hvet presta til að efna til
kyrrðar- og bænastunda í kirkjum
landsins og hafa þær opnar á með-
an átök standa, með bæn fyrir þeim
sem líða og fyrir leiðtogum þjóð-
anna, að viska Guðs anda leiði þá
og fyrirheit Drottins rætist: „Og
hann mun dæma meðal lýðanna og
skera úr málum margra þjóða. Og
þær munu smíða plógjárn úr sverð-
um sínum og sniðla úr spjótum sín-
um. Engin þjóð skal sverð reiða að
annarri þjóð, og ekki skulu þær
temja sér hernað framar.“ (Jes. 2:4)
Hugur okkar hjá þeim sak-
lausum sem átökin bitna á
Yfirlýsing frá Karli Sigurbjörnssyni, biskupi Íslands
ALÞJÓÐA Rauði krossinn er einu
alþjóðlegu hjálparsamtökin sem nú
eru í Írak og hafa starfsmenn hans
haft talsverðan viðbúnað, sérstak-
lega við sjúkrahús. Starfsmenn Al-
þjóða Rauða krossins staðfestu í
gærdag að einn óbreyttur borgari
hefði látið lífið og fjórtán særst í
árásunum sem gerðar voru á Írak í
fyrrinótt.
„Starfsmenn Rauða krossins
sögðu að rólegt hefði verið í Írak í
gærdag, verslanir verið lokaðar,
rafmagns- og vatnsveitur hefðu
ennþá verið í gangi en mjög fátt
fólk var á götunum,“ segir Þórir
Guðmundsson, upplýsingafulltrúi
Rauða krossins.
„Við erum með menn bæði í
Bagdad og Norður-Írak og í borg-
inni Basra í Suður-Írak. Það var að
mestu rólegt þarna í gærdag en
enginn veit hvað gerist í nótt.“
Rauði kross Íslands hefur hafið
söfnun til stuðnings hjálparstarfi í
Írak og biður almenning um að
hringja í söfnunarsímann, 907 2020,
og leggja þannig fram 1.000 krónur
af símreikningi eða fara inn á vef
félagsins, www.redcross.is, og setja
framlagið á greiðslukort.
Margir starfsmenn í Írak
„Á annað hundrað starfsmanna
Alþjóða Rauða krossins eru í Írak
og leggja mesta áherslu á aðstoð
við almenning, hjúkrun særðra og
útvegun drykkjarvatns. Ástand al-
mennings í Írak er bágborið eftir
tólf ára viðskiptabann. Eitt af
hverjum tíu börnum sem fæðast
deyr áður en það nær fimm ára
aldri. Eitt af hverjum fimm börnum
þjáist af næringarskorti,“ segir í
fréttatilkynningu Rauða kross Ís-
lands.
Rauði krossinn hrindir af stað söfnun
Bágt ástand al-
mennings í Írak
ÍSLANDSDEILD Amnesty Inter-
national hefur sent öllum alþing-
ismönnum bréf þar sem farið er
fram á að þeir geri allt sem í þeirra
valdi stendur til að tryggja að farið
verði að mannréttinda- og mann-
úðarlögum í stríðinu í Írak. „Sam-
tökin hafa miklar áhyggjur af af-
leiðingum átakanna á almenna
borgara. Þeir sem hófu stríðið
verða að axla ábyrgð á þeim mann-
réttinda- og mannúðarhörmungum
sem kunna að fylgja í kjölfarið.
Meira en helmingur írösku þjóð-
arinnar er háður matargjöfum
stjórnvalda og óttast Amnesty Int-
ernational að miklir brestir kunni
að verða á matvæladreifingu til al-
mennings en slíkt gæti leitt til
hörmunga meðal almennra borg-
ara, segir í tilkynningu Amnesty.
Mannúð og
mannrétt-
indi verði
tryggð
HÆSTIRÉTTUR ómerkti í gær
dóm Héraðsdóms Austurlands yfir
manni, sem hafði verið sýknaður af
ákæru um manndráp og líkamsmeið-
ingar af gáleysi, þar sem of langur
tími leið frá munnlegum málflutn-
ingi þar til dómur var kveðinn upp.
Meira en fjórir mánuðir liðu frá því
aðalmeðferð lauk og þar til dómur
var kveðinn upp. Var lagt fyrir hér-
aðsdóm að taka málið til löglegrar
meðferðar og dómsálagningar að
nýju.
Lögreglutjórinn ákærði manninn
9. nóvember 2001 fyrir að hafa ekki
sýnt nægjanlega aðgæslu við akstur
og valdið árekstri tveggja bifreiða
en við áreksturinn lést 13 ára gömul
stúlka og önnur jafngömul hlaut al-
varlega áverka. Aðalmeðferð í mál-
inu fór fram 5. apríl 2002 og var mál-
ið þá tekið til dóms. Dómur var á
hinn bóginn ekki kveðinn upp fyrr
en 16. júlí, rúmlega fjórum mánuð-
um síðar. Í lögum er kveðið á um að
dóm skuli að jafnaði ekki kveða upp
síðar en þremur vikum eftir að mál
er tekið til dóms. Hæstiréttur segir
að héraðsdómur verði að jafnaði
ekki kveðinn upp að réttu lagi án
þess að málið sé í raun og veru flutt
á nýjan leik, hafi meira en átta vikur
liðið frá munnlegum málflutningi,
enda geti dómurinn þó ekki komið að
gagni. Ríkissjóður var dæmdur til að
greiða 220.000 kr. í málsvarnarlaun.
Guðrún Erlendsdóttir, Garðar Gísla-
son og Hrafn Bragason kváðu upp
dóminn. Ragnheiður Harðardóttir
saksóknari, sótti málið f.h. ríkissak-
sóknara sem hafði áfrýjað en Andri
Árnason hrl. var til varnar.
Rúmlega
fjóra mánuði
að kveða
upp dóm