Morgunblaðið - 08.05.2003, Blaðsíða 51

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. MAÍ 2003 51
✝ Kjartan Frið-bjarnarson
fæddist í Siglufirði
23. nóvember 1919.
Hann lést á St. Jós-
efsspítala í Hafnar-
firði 29. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Friðbjörn Níelsson,
f. á Hallanda á Sval-
barðsströnd 17. jan-
úar 1887, kaupmað-
ur og síðar
bæjargjaldkeri á
Siglufirði, d. 13.
október 1952, og
Sigríður Stefánsdóttir, f. 21. júní
1895, á Krakavöllum í Fljótum,
húsmóðir á Siglufirði, d. 2. júní
1987. Kjartan var næstelstur sex
systkina. Látnir eru Bragi og Kol-
beinn, en eftir lifa Níels, Anna
Margrét og Stefán.
Fyrri eiginkona Kjartans var
Anna Jónsdóttir, f. á Ísafirði 30.
ágúst 1919, d. 5. júlí 1978. Foreldr-
ar hennar voru Jón Bjarnason, f.
að Tröð í Súðavíkurhreppi 2. jan-
úar 1881, d. 3. júní 1929, og Daní-
f. 9. mars 1943. Þau eiga fjögur
börn. Ragnheiður á eitt barn úr
fyrra hjónabandi. 2) Súsanna, f.
18. nóvember 1949, gift Jakobi
Halldórssyni, f. 8. nóvember 1947.
Þau eiga fjögur börn, tvö þeirra
eru látin. 3) Kjartan, f. 26. apríl
1957, sambýliskona Ásta Lára Sig-
urðardóttir, f. 11. mars 1961. Þau
eiga þrjú börn. 4) Sigríður, f. 14.
apríl 1959, sambýlismaður Smári
Björgvinsson, f. 13. júlí 1954. Þau
eiga þrjú börn.
Kjartan ólst upp á Siglufirði.
Stundaði nám við Gagnfræðaskóla
Siglufjarðar. Útskrifaðist frá Sam-
vinnuskólanum með verslunarpróf
árið 1938. Kjartan rak verslun og
heildverslun á Siglufirði árin 1940
til 1947. Fluttist þá til Danmerkur
og Færeyja og rak þar heildversl-
un. Rak heildverslun og útgerð í
Vestmannaeyjum frá 1951 til 1960.
Rak útgerðarfyrirtæki í Reykjavík
árin 1960 til 1969. Framkvæmda-
stjóri Útgerðarfélags Siglufjarðar
árin 1969 til 1972. Á árunum 1972
til 1988 vann Kjartan hjá Gunnari
R. Magnússyni, lögg. endurskoð-
anda í Reykjavík. Þá rak Kjartan
umfangsmikla útflutningsverslun
með grásleppuhrogn, árin 1972 til
1998.
Útför Kjartans verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
ela Jóna Samúelsdótt-
ir, f. í Súðavík 17.
september 1888, d. 17.
júní 1940. Kjartan og
Anna eignuðust þrjú
börn; þau eru: 1) Daní-
el Jón, f. 12. janúar
1940, kvæntur Theó-
dóru Þ. Kristinsdótt-
ur, f. 11. nóv. 1940.
Þau eiga sex börn. 2)
Alda, f. 27. júlí 1942,
er ekkja Flosa Gunn-
arssonar, f. 24. ágúst
1933, d. 26. maí 1990.
Þau eignuðust tvö
börn. Frá fyrra hjóna-
bandi á Alda einn son. 3) Edda M.,
f. 5. ágúst 1945.
Síðari eiginkona Kjartans er
Alida Olsen Jónsdóttir, f. á Ísafirði
22. desember 1924. Foreldrar
hennar voru Jón Bjarnason, f. að
Tröð í Súðavíkurhreppi 2. janúar
1881, d. 3. júní 1929, og Daníela
Jóna Samúelsdóttir, f. í Súðavík
17. september 1888, d. 17. júní
1940. Kjartan og Alida eiga fjögur
börn, þau eru: 1) Ómar, f. 22. ágúst
1946, kvæntur Ragnheiði Blöndal,
Bláir eru dalir þínir
byggð mín í norðrinu
heiður er þinn vorhiminn
hljóðar eru nætur þínar
létt falla öldurnar
að innskerjum
– hvít eru tröf þeirra
Þetta erindi úr undurfallegu ljóði
Hannesar Péturssonar er áleitið við
hug minn þessa dagana. Ég skynja
hlýjuna, einlægnina, tryggðina og
orðsnilldina.
Nk. laugardag verður bróðir
minn, Kjartan, lagður til hinstu
hvíldar í fæðingarbæ okkar, Siglu-
firði. Það hafði hann valið sér þó
lengst af byggi hann annars staðar
og hefði víða farið. Hann bar alltaf
með sér litróf og heiðríkju byggðar
sinnar í norðrinu.
Hann kemur heim til að vera.
Við vorum sex systkinin sem ól-
umst upp í Friðbjarnarhúsinu á
Siglufirði. Aldursmunur skipti okkur
að nokkru í tvo hópa. Við þrjú hin
eldri lékum okkur ekki við eða geng-
um í skóla með yngri bræðrunum.
Þegar ég við þessi þáttaskil hugsa til
bernskuáranna eru það elstu bræð-
urnir, Níels og Kjartan, sem eru
áberandi einingar í lífsmunstri heim-
ilisins. Minnisstæðast er mér hve
miklir vinir þeir voru strax ungir og
æ síðan.
Aldrei man ég eftir þeim togast á
um leikföng, ýta hvor við öðrum –
ekki eftir pústrum eða orðahnipp-
ingum. Þetta er einstakt og hljómar
ekki trúlega. En einmitt svona var
það.
U.þ.b. þrem aldarfjórðungum síð-
ar var ættarmót afkomenda foreldra
okkar haldið í Lónkoti í Skagafirði.
Þá gengu þeir bræður um gólf í mat-
sal staðarins og leiddust. Gamlir
menn. Sá eldri, Níels, frískur og létt-
ur á fæti, sá yngri, Kjartan, sem við
erum nú að kveðja, farinn að heilsu,
en fyrirmannlegur í fasi og yfir hon-
um reisn, sem alltaf var til staðar.
Áfall hafði svipt hann getu til máls.
Ég, systirin, aðeins yngri, horfði á þá
og hugsaði: „Hvað eru orðin svosem
á móti því sem þeir áttu alltaf saman
– vinir og bræður – hlýhuginn og
tryggðina, sem leikur í mát bæði
fjarlægðina og tímann.“
Kjartan var ungur ágætlega
íþróttum búinn, hlaupari og fim-
leikamaður. Sem knattspyrnu-
stjarna síns staðar og tíma var hann
óumdeildur. Einhverjir muna hann
enn sem slíkan. Oft var maður stolt-
ur á vellinum. Einstök snerpa og
dugnaður einkenndu Kjartan við
vinnu, hvað sem hann tók sér fyrir
hendur. Hann vann að mestu við eig-
in rekstur og naut trausts og virð-
ingar viðskiptavina sinna.
Það var sárt að sjá þennan sterka,
duglega mann smátt og smátt lúta í
lægra haldi fyrir sjúkdómsáföllum
og elli. Hugurinn var þó skýr og hon-
um var erfitt að gefa eftir. Kannski
gerði hann það aldrei. Hann sætti sig
ekki við sjúkrahúsvist og heima fékk
hann að þreyta glímuna fram undir
það síðasta. Konan hans, Alida, ann-
aðist hann af alúð og fórnfýsi, með
aðstoð barnanna. Það var sómi að
hvernig hún stóð vaktina og aðdáun-
arvert. Við höfum oft haft orð á því
systkinin okkar á milli. Okkur er
þökk í huga.
Svo kom að því að Kjartan þurfti
að gangast undir erfiða skurðaðgerð
á sjúkrahúsi og átti ekki aftur-
kvæmt.
Æðri handleiðsla hlýtur það að
teljast að röð ýmissa atvika varð til
þess að við þrjú systkinin, sem eftir
lifum nú, heimsóttum Kjartan á
sjúkrahúsið aðeins örfáum klukku-
stundum áður en hann lést.
Okkur varð strax ljóst að komið
var að leiðarlokum.
Við náðum að kveðja.
Þarna kvöddust þeir – vinir og
bræður – sem mér hefur orðið tíð-
rætt um, af látleysi og innileik.
Það er vissulega hryggðarefni
þegar einhver nákominn er að hverfa
endanlega en stundin var falleg.
Kjartan Friðbjarnarson lést á St.
Jósefsspítala í Hafnarfirði 29. apríl
sl. Hann verður til moldar borinn á
Siglufirði 10. maí nk.
Ó bláir eru dalir þínir
byggð mín í norðrinu.
(H.P.)
Innilegar samúðarkveðjur til þín,
Alida mín, og barna ykkar frá mér og
mínu fólki.
Anna Friðbjarnardóttir.
Þegar Kjartan Friðbjarnarson,
mágur minn, varð 80 ára, sendi mað-
urinn minn og bróðir hans honum
þessa afmæliskveðju:
Götur allar gekkstu hreinn og beinn
og gafst ei upp þótt vindur stæði í fang.
Þú ert dæmi um frækinn ferðalang,
sem fer um lönd – og sigrar heiminn einn.
Að baki liggja áttatíu ár
og ævi, sem að geymir blítt og strítt,
en alltaf gerðizt hjá þér eitthvað nýtt
og yfir þér er himinn tær og blár.
Kjartan var sterkur persónuleiki
og vel til forystu fallinn, áræðinn og
framtakssamur. Þessi einkenni
sögðu til sín strax á unglingsárum.
Hann vakti ungur hrifningu á knatt-
spyrnuvelli, þegar Siglfirðingar tók-
ust á við lið úr öðrum byggðarlögum.
Hann fór fyrir KS-ingum í fé-
lagsstarfi um árabil. Hann var og
virkur í Félagi ungra sjálfstæðis-
manna í Siglufirði og formaður þess
á fimmta áratuginum.
Kjartan var kaupsýslumaður að
ævistarfi. Starfsferill hans var fjöl-
þættur og spannaði nokkur lönd.
Hann kom að útgerð, iðnaði, verslun,
innflutningi og útflutningi á sjávar-
vörum, einkum á hrognum. Hann
reyndist smáútvegsmönnum víðs
vegar um landið vel, bæði við útveg-
un á búnaði og sölu afurða á Evr-
ópumörkuðum. Orð hans stóðu eins
og stafur á bók. Hann átti vinum að
mæta í flestum sjávarplássum lands-
ins.
Þegar tóm gafst til frá önnum at-
hafnamannsins tók Kjartan sér
pensil í hönd og festi myndir á striga,
fólk, fjöll og dali. Hann átti og mjög
létt með að tjá sig, bæði í ræðu og
riti. Hann og Alída kona hans voru
töfrandi gestgjafar heim að sækja
meðan sól var í hádegisstað í lífi
þeirra. Það var og aðdáunarvert hve
vel Alída annaðist mann sinn í erfiðu
veikindastríði seinustu lífsár hans.
Já, Kjartan Friðbjarnarson er
dæmi um frækinn ferðalang, sem fór
víða og gat sér hvarvetna gott orð. Í
huga hans var „hver vegur að heim-
an vegurinn heim“. Heima vildi hann
hvíla. Þar vildi hann enda jarðvist
sína. Hann verður jarðsettur í graf-
reit Siglfirðinga, við rætur fjallsins
hans, Hólshyrnunnar, en ofar henni
skein sól á bláum himni í æsku hans.
Ævi siglfirzks athafnamanns er
lokið. Allar götur sínar gekk hann
hreinn og beinn og gafst ei upp, þótt
vindur stæði í fang á stundum. Reisn
sinni hélt hann alla tíð. Yfir minn-
ingu hans er himinn tær og blár.
Við Stefán og fjölskylda okkar
kveðjum Kjartan með virðingu,
söknuði og þakklæti. Við sendum
Alídu og öðrum ástvinum innilegar
samúðarkveðjur.
Þorgerður Sigurgeirsdóttir.
KJARTAN
FRIÐBJARNARSON
✝ Sigríður Bjarna-dóttir fæddist á
Stokkseyri 3. októ-
ber 1915. Hún lést í
Reykjavík 30. apríl
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Bjarni Grímsson, út-
vegsbóndi á Stokks-
eyri, síðar fiskmats-
maður í Reykjavík, f.
á Óseyrarnesi í
Stokkseyrarhreppi
4.12. 1870, d. í
Reykjavík 29.8. 1944,
og kona hans Jó-
hanna Hróbjartsdótt-
ir, f. á Grafarbakka í Hruna-
mannahreppi 20.11. 1879, d. í
Reykjavík 9.6. 1969. Systkini Sig-
ríðar eru Grímur f. 23.6. 1902, d.
22.10. 1971, maki Helga Ólafs-
dóttir; Ástríður, f. 14.2. 1905, d.
19.1. 1906; Dagbjartur, f. 24.10.
1907, d. 20.5. 1974, maki Aðal-
heiður Tryggvadóttir; Haraldur,
f. 27.1. 1909, d. 11.3. 1998; Hró-
bjartur, f. 1.1. 1913, d. 5.6. 1975,
maki Evelín Hobbs; og Elín Svafa,
f. 18.5. 1921, maki Eyjólfur Thor-
oddsen.
Sigríður giftist 9.5. 1957 Er-
lendi Árna Ahrens, f.
í Danmörku 13.
október 1913, d.
28.6. 2001. Foreldr-
ar hans voru Georg
Ahrens, f. 5.3. 1887,
d. 24.5. 1953, og
Ingibjörg Erlends-
dóttir, f. 1.7. 1885, d.
16.5. 1968. Dóttir
Sigríðar og Erlend-
ar er Ingibjörg Jó-
hanna, f. 29.1. 1958,
gift Kristjáni T. Sig-
urðssyni, f. 14.10.
1954. Synir þeirra
eru: Sigurður Árni,
f. 21.8. 1991, og Kristján Ingi, f.
2.10. 1993. Sonur Ingibjargar Jó-
hönnu er Erlendur, f. 6.8. 1973, d.
28.5. 1992.
Sigríður lauk námi frá Kvenna-
skólanum árið 1932. Hún átti og
rak undirfatagerðina Artemis
ásamt vinkonu sinni um tíma og
síðan eignaðist hún Fatabúðina og
rak hana um árabil. Einnig stund-
aði hún ýmis önnur verslunar-
störf.
Útför Sigríðar verður gerð frá
Fríkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Sigga frænka er dáin. Ég sakna
þín en mín huggun er að þú fékkst
það sem þú þráðir mest, að sofna og
vakna ekki aftur í þessum heimi.
Enda orðin þreytt eftir langvarandi
veikindi. Eftir eru minningar um þig
en við höfum alltaf tengst nánum
böndum. Semma komst þú inn í líf
mitt enda föðursystir mín. Ég var
einungis þriggja mánaða þegar þið,
þú og Elín föðursystir, tókuð mig að
ykkur um tíma. Samband okkar
þriggja hefur alltaf verið náið og gott
síðan. Þið voruð samhent fjölskylda
sem bjugguð lengi saman, þrjú systk-
ini með móður ykkar á Barónsstígn-
um, Reynimelnum og í sumarbú-
staðnum okkar. Seinna urðum við
mjög nánar er við störfuðum saman í
Fatabúðinni þar sem þú varst eigandi
í nokkur ár og rakst með miklum
dugnaði. Það voru góð og skemmtileg
ár fyrir okkur báðar.
Seinna giftist þú Erlendi og þið
eignuðust sólargeislann ykkar, ynd-
islega og góða dóttur, Ingu Hönnu,
sem alltaf hefur reynst ykkur ein-
staklega vel. Og mikla ánægju hafðir
þú af dóttursonunum. Núna síðustu
ár höfum við, þú, ég, Elín systir þín
og Eyjólfur maður hennar, dvalið í
sumarbústaðnum okkar í nokkurn
tíma á hverju sumri og haft það mjög
gott saman. Er mér sérstaklega
minnisstætt síðasta sumar, hvað við
gátum hlegið og skemmt okkur vel.
Þú æfðir þig að lesa kvæði og ganga
fram og til baka á pallinum, ákveðin í
að ná heilsu á ný.
Ég kveð þig, frænka, með söknuð í
hjarta og þakklæti fyrir allar góðu
stundirnar.
Guð blessi minningu Siggu
frænku.
Thelma J. Grímsdóttir.
Við mannfólkið getum líklega
misst flest allt annað frá okkur en
minningarnar. Fyrir það er ég þakk-
lát á degi sem þessum þegar ég
hugsa til móðursystur minnar Sigríð-
ar Bjarnadóttur, sem verður jarðsett
í dag. Í minningum mínum um Sigríði
eða Siggu systur, eins og við systk-
inin kölluðum hana, finn ég bara kær-
leika, umhyggju og hjálpsemi. Það
voru þessi gildi sem einkenndu líf
hennar og þeim miðlaði hún stöðugt
til okkar sem nutum nærveru henn-
ar. Sem barni fannst mér og bræðr-
um mínum þessi umhyggja og kær-
leikur Siggu stundum ganga út í
öfgar. Okkur fannst við ekki um
frjálst höfuð geta strokið þegar hún
var nálæg. Ég áttaði mig hins vegar
seinna á því að Siggu gekk aðeins
gott eitt til og að hún hafði lagt sitt af
mörkum til að styrkja það besta sem
gott er að hafa í veganestið út í lífið.
Frá því að ég man eftir mér hefur
Sigga verið til staðar og verið stór
hluti af lífi mínu og fjölskyldu minn-
ar. Það kemur til að því að þær systur
Elín, móðir mín, og Sigga voru mjög
samrýndar. Það var mikill samgang-
ur á milli heimilana, ekki síst eftir að
við fluttum út á Seltjarnarnes 1969
og bjuggum þar hlið við hlið. Ég og
Inga Hanna einkadóttir Siggu erum
á sama aldri og vorum nánast eins og
systur í uppvextinum enda heima-
gangar hvor hjá annarri. Áður en við
fæddumst hjálpaði Sigga til við upp-
eldið á bræðrum mínum þremur.
Ekki veitti af þar sem pabbi var á sjó
og mamma því mikið ein með gutt-
ana. Sigga tók því fullan þátt í að
vernda þessa litlu engla frá hættum
heimsins. Eftir að við Inga Hanna
komum til sögunar nutum við sömu
verndar.
Í mínum huga var Sigga mikil
heimskona sem bauð oft ríkjandi
gildum birginn. Hún var sjálfstæð
kona sem ákvað að mennta sig og fór
ung út í rekstur eigin fyrirtækis. Hún
ók um á eigin bíl og naut þess að lifa
lífinu. Hún var farin að nálgast miðj-
an aldur þegar hún giftist Erlendi og
þau eignuðust Ingu Hönnu. Þau
bjuggu sér fallegt heimili í Skóla-
stræti í Reykjavík og seinna á Látra-
strönd á Seltjarnarnesi. Bæði voru
þau hjónin mikið hagleiksfólk í hönd-
unum. Erlendur var mjög góður
smiður og bar heimili þeirra vott um
það. Sigga saumaði mikið og yfirleitt
allt sem hún gerði var unnið af mikilli
natni og vandvirkni. Mér er minnis-
stæður allur útsaumur hennar og
eins matargerðin. Mér fannst alltaf
rabarbaragrauturinn hennar miklu
betri og flottari útlits en mömmu af
því að hún síaði hann þannig að
grauturinn náði því að vera tær. Þau
hjónin áttu það líka sameiginlegt að
hafa yndi af ferðalögum og ferðuðust
mikið innanlands sem utan. Á ferða-
lögum sínum erlendis gleymdi Sigga
ekki frændsystkinum sínum því
ávallt kom hún með eitthvað til að
gleðja okkur. Sigga fylgdist vel með
því sem við vorum að gera og gaf góð
ráð. Eftir að við urðum fullorðin og
stofnuðum okkar eigin fjölskyldur
fylgdist hún með börnunum okkar og
sýndi þeim sömu umhyggju og hún
hafði sýnt okkur.
Minningar sem mér eru hvað kær-
astar um Siggu eru þær sem tengjast
sumarbústaðnum austur í Hruna-
mannahreppi. Á sumrin fluttu
mamma og Sigga og amma Jóhanna
með okkur börnin austur í bústað og
þar dvöldusmst við sumarlangt. Þar
réð amma Jóhanna ríkjum á sinn
ákveðna en kærleiksríka hátt og
stýrði jafnt dætrum sínum sem
barnabörnum. Það er ómetanlegt að
hafa fengið að eyða þessum tíma þar
með þeim þó að oft hafi okkur nú
fundist þær nokkuð strangar og þá
ekki síst Sigga sem hafði stöðugar
áhyggjur af okkur. Það var oft kátt á
hjalla í sveitinni og margt brallað. Við
frænkurnar lærðum að prjóna og
sauma út enda þær mæðgur allar
miklar handavinnukonur. Um helgar
fjölgaði mikið hjá okkur þegar karl-
mennirnir komu úr bænum og oft
með gesti með sér. Þarna hittist stór-
fjölskyldan og því var oft þröng á
þingi en afskaplega gaman. Þetta
voru ógleymanlegir tímar.
Ég, foreldrar mínir, bræður mínir
og fjölskyldur okkar kveðjum Sigríði
með miklum söknuði. Við erum þakk-
lát fyrir það sem hún gaf okkur og
kenndi og við erum ríkari af því að
hafa notið nærveru hennar. Hins
vegar veit ég að hún er núna í Guðs
höndum og að henni líður vel.
Elsku Inga Hanna, Kristján og
synir megi Guð veri með ykkur á
þessari stund og styðja í sorg ykkar.
Ólína Elín Thoroddsen.
SIGRÍÐUR
BJARNADÓTTIR