Morgunblaðið - 23.07.2003, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. JÚLÍ 2003 27
ð. „Ég er
m brátt sjá
þessa at-
osé María
pánar.
nríkisráð-
öryggis-
ðum yrði
árásanna.
erðast til
fleiðingar
ta, ferða-
sagði að
yrir ferða-
A fyrir að
spænskra
anna.
okkurinn,
ðuflokkur
ýsingu þar
tið aðstoð
isverkun-
rinn ETA
efnu sem
sprengju-
á sumrin
erðaþjón-
stekjulind
ri sprakk
fisbænum
nte, en þar
a og mað-
rm
rð
AP
ÁÐUR en Bandaríkja-menn og Bretar réðustinn í Írak var litið svo á,að Qusay, yngri sonur
Saddams Husseins, væri ætlað að
taka við ríkinu að föður sínum
gengnum. Qusay, sem féll með
Uday, bróður sínum, í gær var yf-
irmaður írösku leynilögreglunnar
og ólíkur bróður sínum að því leyti,
að hann lét yfirleitt lítið fyrir sér
fara.
Vegna stöðu sinnar var Qusay
einna efstur meðal þeirra, sem
Bandaríkjamenn vildu helst koma
höndum yfir, sjálfur „Laufásinn“ í
spilastokknum, sem Bandaríkja-
menn létu dreifa meðal Íraka. Var
Uday, bróðir hans, „Hjartaásinn“
en Saddam, faðir hans, „Spaðaás-
inn“. Í gær var staðfest, að þeir
bræður hefðu verið meðal þeirra
fjögurra manna, sem féllu í árás
bandarískra hermanna á hús í
borginni Mosul í Norður-Írak.
Snemma í þessum mánuði lögðu
Bandaríkjamenn 15 milljónir doll-
ara, um 1,16 milljarða ísl. kr., til
höfuðs þeim bræðrum og 25 millj.
dollara, tæplega tvo milljarða ísl.
kr., til höfuðs föður þeirra.
Bar ábyrgð á
öryggi föður síns
Það var ljóst eftir þá uppstokk-
un, sem gerð var innan Baath-
flokksins, stjórnarflokksins í Írak,
fyrir tveimur árum, að Qusay var
ætlað stórt hlutverk í framtíðinni
og það var staðfest er honum var
falið að stjórna vörn Bagdad-borg-
ar og héraðsins um kring eftir inn-
rás bandamanna í vor. Raunar varð
ekkert úr þeirri vörn þegar til kom
og þeir feðgar hafa síðan farið
huldu höfði.
Eins og fyrr segir var Qusay yfir
leyniþjónustunni og hann bar sér-
staka ábyrgð á velferð forsetans,
föður síns, og annarra æðstu emb-
ættismanna. Talið er, að fyrir
tveimur árum hafi hann sloppið
naumlega er tveir foringjar í leyni-
þjónustunni ætluðu að ráða hann af
dögum en þeir reyndu að sögn að
aka bíl sínum á bíl Qusays og létu
auk þess kúlnahríðina dynja á hon-
um. Qusay áttaði sig hins vegar á
fyrirætlan mannanna og tókst að
komast undan. Var annar tilræð-
ismannanna handtekinn en hinum
tókst að flýja.
Fyrir nokkrum árum töldu
margir, að Uday væri líklegur erf-
ingi að ríkinu en hafi svo verið, þá
átti það eftir að breytast. Þótti
Uday mjög óstöðugur og óútreikn-
anlegur og hafði það orð á sér, að
hann hefði ánægju af því að drepa
menn. Það var ekki sagt um Qusay,
sem hikaði þó ekki við að fyrir-
koma þeim, sem hann vildi losna
við.
Synir Saddams felldir í árás bandarískra hermanna
Var ætlað að taka
við af Saddam
Bagdad. AFP.
Reuters
Hermenn úr 101. fallhlífaherdeild Bandaríkjahers á vettvangi við húsið í
Mosul þar sem synir Saddams Husseins voru felldir í skotbardaga í gær.
UDAY, elsti sonur Sadd-ams Husseins, var al-ræmdur grimmdarsegg-ur sem lét sjaldnast sjá
sig á almannafæri nema í fylgd líf-
varða. Margir Írakar höfðu ástæðu
til að óttast hann og hata og raunar
slapp Uday naumlega þegar
óþekktir byssumenn reyndu að ráða
hann af dögum 1996. Nú hefur verið
staðfest að hann lést ásamt yngri
bróður sínum, Qusay, í Mosul í gær.
Uday stýrði hinum svokölluðu
Fedayeen-sveitum, sérsveitum
Írakshers, og var hjartaásinn í
spilastokki Bandaríkjamanna yfir
hátt setta Íraka sem hvað mest
áhersla var lögð á að handsama eftir
hernaðarátökin í Írak nú í vor.
Qusay var laufaásinn en Saddam
sjálfur spaðaásinn.
Uday var 37 ára gamall en varð
snemma þekktur fyrir gjálífi og
grimmd. Frá því að hann var kjör-
inn á íraska þingið árið 2000 fór hins
vegar minna fyrir honum, auk þess
sem fullyrt er að Saddam hafi sjálf-
ur gert syni sínum ljóst að hann
væri allt annað en ánægður með
hegðun hans. Mun hegðun hans m.a.
hafa valdið því að Qusay, yngri bróð-
ir Udays, naut meira trausts hjá
Saddam og virtist líklegri til að erfa
embætti föður síns.
Átti eitt hundrað bíla
Meiðsl Udays eftir tilræðið 1996
voru alvarleg, enda höfðu tilræðis-
mennirnir látið byssukúlunum rigna
yfir hann. Hann var lamaður að
hluta til og haltur á öðrum fæti.
Uday stýrði ríkisfjölmiðlunum í
Írak á meðan Saddam var þar enn
við völd og bar auk þess titilinn for-
seti ólympíusambandsins íraska.
Það orð fór snemma af Uday að
hann nyti samvista kvenna. Er hann
hins vegar ekki alltaf sagður hafa
komið vel fram við hjákonur sínar.
Fyrrverandi aðstoðarmaður hans er
til frásagnar um að Uday hafi gjarn-
an ekið um í bifreið sinni um götur
borga Íraks og ef hann ræki augun í
föngulega konu sendi hann hand-
bendi sín til að sækja hana – hvort
sem henni líkaði betur eða verr.
Þá átti Uday fjölda hraðskreiðra
bifreiða, að minnsta kosti eitt
hundrað, að sögn aðstoðarmanns-
ins, þar af um 20 Rolls Royce bif-
reiðir. Þótti bláfátækum Írökum
nóg um veldið, sem var á forsetasyn-
inum. Uday mun ennfremur hafa
drukkið ótæpilega og neytt eitur-
lyfja.
Barði yfirsmakkarann
til dauða
Versta sagan sem sögð er um
grimmd Udays er sagan af því er
hann barði yfirsmakkara föður síns
til dauða þar sem fjöldi fólks fylgdist
með. Þetta var árið 1988 og hafði
maðurinn unnið sér það til sakar að
hafa kynnt Saddam fyrir konu, sem
Saddam síðan kvæntist. Var Uday
óánægður með hlutskipti móður
sinnar, Sajidu, en hún ku hafa verið
eina manneskjan sem Uday bar til-
finningar til.
Aðstoðarmaður Udays, sem áður
var vitnað til, sagði Uday annars
ekki sjálfan hafa pyntað menn, þó að
hann hefði fengið sérstaka þjálfun í
þeim efnum. Fékk hann aðra til
þess. Fjöldi frásagna er hins vegar
til af hrikalegum örlögum manna,
sem hann taldi hafa gert á sinn hlut.
Segir aðstoðarmaðurinn fyrrver-
andi að Uday hafi í eitt skipti fleygt
manni af fjórtándu hæð í háhýsi
vegna þess að maðurinn hafði ekki
staðið í skilum með fjárskuld við for-
setasoninn.
Elsti sonurinn alræmdur
fyrir grimmd og gjálífi
Bagdad. AP.
AP
Uday, eldri sonur Saddams Husseins (til hægri), á tali við bróður sinn,
Qusay, í opinberu móttökusamkvæmi í Bagdad fyrir tveimur árum.
slasast
eða fjar-
Einvarður segir Íslendingunum á
Gemenos 22 ekki hafa orðið mjög
hverft við sprenginguna sjálfa, enda
töluvert um að sprengdir séu flug-
eldar og púðurskot í hátíðarskyni á
þessum slóðum. Hinn mikli viðbún-
aður í kjölfarið hafi hins vegar vakið
óróa.
Á milli 500 og 1.000 Íslendingar
eru vanalega í fríi á þessum árstíma
á Benidorm að sögn Einvarðs. Þrátt
fyrir mikinn fjölda Íslendinga á
Benidorm eru íslenskar ferðaskrif-
stofur ekki í viðskiptum við Hótel
Nadal. Úrval-Útsýn segir að allir
farþegar sínir séu í góðu yfirlæti á
Benidorm en Hotel Nadal er í tals-
verðri fjarlægð frá hótelum skrif-
stofunnar á Levante-ströndinni.
Þær upplýsingar fengust hjá Heims-
ferðum, að fararstjórar þeirra hefðu
ekki orðið sprenginganna varir. Þó
var a.m.k. eitt hótel með íslenskum
gestum á vegum Heimsferða rýmt í
öryggisskyni.
Einvarður segir Spánverjana
sjálfa rólega þrátt fyrir hryðjuverk-
in og segir það mál manna að um sé
að ræða fámennan hóp meðlima í að-
sklinaðarsamtökum Baska (ETA)
sem reyni einkum að valda ring-
ulreið fremur en manntjóni.
m örfáum mínútum fyrir hryðjuverkið
AÐEINS 10 mín-útum eftir aðGuðrún Ell-
ertsdóttir, 17 ára
nemandi við Estudios
Sampere á Alicante,
fór af snyrtingunni í
skólanum sínum,
sprakk snyrtingin í
loft upp eftir
sprengjuárás hryðju-
verkamanna í bygg-
ingunni. Sprengjunni
var komið fyrir á hót-
eli sem er sambyggt
við skólann og eyði-
lagðist helmingur
skólans. Þegar
sprengjan sprakk var Guðrún
komin í skólastofu sína sem var
nægilega langt frá sprengingunni.
Aðrir nemendur voru þó ekki eins
heppnir og Guðrún.
„Það sprungu tvær skólastofur
þar sem nemendur voru og einn
þeirra höfuðkúpubrotnaði. Ég sá
að hann var ataður blóði en hann
gekk þó út í sjúkrabíl,“ sagði Guð-
rún. „Það eru sex stofur í skólanum
og annar helmingur skólabygging-
arinnar hrundi. Ég var í þeim hluta
sem slapp. Ég var á klósettinu 10
mínútum áður en sprengjan
sprakk og hefði getað dáið þar.“
Eftir sprenginguna
hljóp fólk út um neyð-
arútganga og mikil
skelfing greip um sig.
„Það voru allir há-
grátandi en fyrir ut-
an tóku einhverjar
gamlar konur okkur
að sér og gáfu okkur
að drekka,“ sagði
Guðrún.
Fyrirhugað er að
nemendurinir fái
áfallahjálp í dag, mið-
vikudag, sólarhring
eftir atburðinn þar
sem skólastjóri frá
Madrid hyggst ræða
við nemendurna. „Fyrst eftir at-
burðinn skalf ég eins og hrísla, en
nú er ég að jafna mig á ströndinni.
Skólinn var allur í blóði, allir vegg-
ir og fólk sömuleiðis. Það var þó
ekki mikið slasað fyrir utan þann
sem höfuðkúpubrotnaði og þrjá
aðra sem ég sá ekki.“
Hún segir það sæta furðu að
skólinn skyldi ekki hafa verið
rýmdur um leið og hótelið eftir að
viðvörun um sprengjuna barst í
gærmorgun. „Mér finnst það mjög
fáránlegt því fólk slasaðist í skól-
anum. Það hrundu tvær stofur, kló-
settin og allur [milli]veggurinn.“
Íslensk stúlka slapp á ótrúlegan hátt
Guðrún Ellertsdóttir
Yfirgaf skólasnyrt-
inguna 10 mínútum
áður en hún sprakk
AP
Mynd frá ástandinu í skóla Guðrúnar skömmu eftir sprenginguna. Kona í
blóði sínu hefur flúið út á svalir hússins auk karlmanns.