Morgunblaðið - 19.10.2003, Blaðsíða 26
26 SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
V
IÐ tókum þann
kostinn að byrja á
lokakafla sögunnar,
frá brennunni á
Bergþórshvoli, og
höfum hugsað okkur
að næsta bók sýni
aðdraganda brennunnar. Með því að
rekja sig aftur á bak er hægt að varpa
ljósi á orsakasamhengið í sögunni, en
um leið getum við sett fram sjálf-
stæðar sögur. Lesendur þurfa ekki
að þekkja söguna alla til að skilja
framvinduna. Vonandi náum við að
gera allri Njálu skil með þessum
hætti. Reyndar hófum við þetta verk-
efni með það í huga að skrifa eina
bók, en núna viljum við gjarnan gera
fleiri,“ segja Embla Ýr Bárudóttir og
Ingólfur Örn Björgvinsson, höfundar
myndasögunnar Blóðregns.
Blóðregn segir frá Kára Sölmund-
arsyni, sem nær að forða sér úr
brennandi húsunum á Bergþórshvoli.
Hann á harma að hefna, því þar fór-
ust vinir hans og fjölskylda, þar á
meðal barnungur sonur. Kári stend-
ur einn eftir. Titill myndasögunnar,
Blóðregn, er sóttur í Darraðarljóð:
Vítt er orpið/fyrir valfalli/rifs reiði-
ský,/rignir blóði.
Vilja gera allri Njálu skil
Embla Ýr Bárudóttir er menntuð í
málvísindum og hefur aðallega feng-
ist við textavinnu síðustu ár, bæði
prófarkalestur og þýðingar. Ingólfur
Örn Björgvinsson er grafískur hönn-
uður og myndskreytir. Hann hefur
áhuga á sögulegum myndskreyting-
um og hefur unnið fyrir Þjóðminja-
safnið og ýmsa aðila sem tengjast
sögulegri ferðaþjónustu. „Ég hef leit-
að í slík verkefni, því þau fara vel við
áhugamálið. Annars starfa ég við
hönnun og auglýsingagerð.“
Ingólf hafði lengi dreymt um að
gera myndasögu eftir Njálu. „Það var
alveg ljóst að ekki væri hægt að gera
þessari miklu sögu skil í einni bók.
Við ákváðum því að brjóta Njálu upp í
nokkrar sjálfstæðar sögur og ákváð-
um að byrja á lokakaflanum. Við
sáum fram á að við gætum látið þar
við sitja ef okkur sýndist. En draum-
urinn er að gera þær þrjár eða fjórar
bækur til viðbótar sem þarf til að öll
sagan komist til skila.“
Þegar Ingólfur las Njálu fyrst, á
unglingsaldri, fékk hann áhuga á
Kára Sölmundarsyni. „Kári var dálít-
ið í skugganum af stóru hetjunum,
Gunnari á Hlíðarenda og Skarphéðni
Njálssyni, en þeir Skarphéðinn voru
vinir. Það skemmtilega við Njálu er
að hún er svo lifandi í vitund fólks að
litið er á sögupersónurnar sem raun-
verulegar persónur. Efni bókarinnar
er óendanleg uppspretta og við þurft-
um að einfalda söguna mjög. Æ ofan í
æ urðum við að sleppa atriðum, sem
við hefðum svo gjarnan viljað hafa
með. Þar tókum við stundum til þess
bragðs að steypa mörgum atburðum
saman í einn, til að ná sömu áhrifum.
Og að koma textanum í þetta knappa
form var enginn leikur. Það var líka
erfitt að finna jafnvægi á milli alvar-
legu átakasögunnar í Njálu og alls
þess húmors sem leynist svo víða í
henni. Við reyndum að vefa þetta
saman.“
Blóðregn á suðlægum slóðum
Hvorki Embla Ýr né Ingólfur Örn
höfðu áður komið að gerð mynda-
sögubókar. „Við misreiknuðum veru-
lega tímann sem þetta tók. Við héld-
um að vinnan myndi taka þrjá til fjóra
mánuði, en hún tók rúmt ár. Í fyrstu
notuðum við sumarfríið okkar til að
vinna í handritinu saman. Svo
ákváðum við að ráðast í verkið af
fullri alvöru og það endaði með því að
við tókum okkur frí frá launavinnu
allan síðasta vetur. Við fengum styrk
frá Barnamenningarsjóði, Myndstefi
og menningarsjóði Sjóvár-Almennra
og til að ná endum saman fórum við
til Spánar þar sem ódýrara er að lifa.
Þar entust styrkirnir lengur en þeir
hefðu gert hér heima, fyrir utan að
það var gott að komast aðeins í burtu
frá sögusviði Njálu. Við höfðum
kynnt okkur það rækilega og í fyrstu
var ætlunin að endurskapa landslagið
alveg í myndmáli bókarinnar. Landið
hefur hins vegar breyst töluvert frá
því að sagan gerðist og líklega hefði
alltaf verið erfitt að gera þeim til hæf-
is, sem þekkja þetta svæði eins og lóf-
ann á sér. Þess vegna varð niðurstað-
an sú að skapa sögusvið sem svipar til
Njáluslóða, reyna að halda sömu til-
finningu í landslaginu, en ekki eltast
við smáatriði. Sagan er hvort sem er
ekki nákvæmlega eins og í bókinni.“
Klæðnaður, vopn, húsakostur og
ýmis búnaður er hins vegar eins
sögulega réttur á teikningunum og
framast var unnt. Þar leituðu Ingólf-
ur og Embla fanga víða, í bókum og á
söfnum. „Þeir sem til þekkja geta
komið auga á þekkta hluti úr íslensk-
um kumlum á teikningunum. Við leit-
uðum til fornleifafræðinga, sem fóru
yfir þetta með okkur.“
Þrátt fyrir að mikill tími færi í
heimildaöflun og annan undirbúning
var teikning sögunnar tímafrekust.
„Teikningin tók mikinn tíma og mun
lengri en við reiknuðum með. Við
lærðum mikið á þessu og það kemur
okkur til góða næst.“
Myndasaga um vítahring víga og hefnda í Njálu
Myndasagan Blóðregn kem-
ur út á morgun, 20. októ-
ber, á vegum Máls og
menningar. Ragnhildur
Sverrisdóttir ræddi við
höfundana, Emblu Ýri
Bárudóttur og Ingólf Örn
Björgvinsson, um Kára Söl-
mundarson, vítahring víga
og hefnda og myndlæsi Ís-
lendinga.
Morgunblaðið/Jim Smart
Ingólfur Örn Björgvinsson og Embla Ýr Bárudóttir unnu að Blóðregni í rúmt ár
og vilja gera fleiri bækur um efni Njálu.
Þegar Ingólfur Örn hafði gert skissur af allri bókinni var hver síða hreinteiknuð
með blýanti, bleki og pensli, helmingi stærri en fyrstu skissurnar.
Lokaútgáfa blaðsíðunnar, eins og teikningarnar birtast í bókinni. Ferlið frá
hreinteikningu að fullbúinni síðu tók að meðaltali tvo daga.
Hreinteiknaðar myndirnar voru skannaðar inn í tölvu og þá var hægt að hefjast
handa við að lita þær og setja textann inn á þær.
Teikning sögunnar var tímafrek. Ingólfur Örn teiknaði blýantsskissur í A4-
stærð af allri bókinni og hér er sýnishorn af slíkri skissu.
Við gerð Blóðregns lögðu höfundarnir áherslu á að klæðnaður, vopn, húsakostur og ýmis búnaður væri sögulega réttur.
Hér sést bær Þorgeirs skorargeirs, vinar Kára Sölmundarsonar.
Kápa Blóðregns, myndasögunnar um
lokakafla Njálssögu.