Morgunblaðið - 19.10.2003, Side 28
LISTIR
28 SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Síðasti séns!
Allra síðustu dagar rýmingarsölu
Veiðihornsins í Kringlunni (Nanoq)
NÝTT KORTATÍMABIL
Fluguhnýtingarefni á hálfvirði
Hnýtingarönglar á hálfvirði
Flugubox á hálfvirði
Spúnabox á hálfvirði
Belly-bátar frá kr. 8.500
Gúmmívöðlur kr. 3.900
Öndunarvöðlur frá 9.900
Patagonia-vöðlur og jakkar
á hálfvirði
Allir spúnar á kr. 200
Flugulínur frá kr. 500
Shimano-kasthjól á hálfvirði
Okuma-kasthjól 40% afsl.
Flugur á hálfvirði
Veiðivesti frá kr. 2.900
Felugallar á lækkuðu verði
Skot á mikið lækkuðu verði
Ódýrar veiðistangir
Jakkar, veiðistangir og
hjól úr leigunni á góðu verði
Kringlunni - sími 575 5122
Hafnarstræti 5 - sími 551 6760
Síðumúla 8 - sími 568 8410
www.veidihornid.is
S
VARTIR listamenn hafa löngum
verið áhrifamiklir í tónlistarheim-
inum og eru áhrif þeirra enn að
aukast. Sem dæmi var fyrr í mán-
uðinum greint frá því að tónlist-
arfólk, sem er dökkt á hörund,
skipaði tíu efstu sætin á lista
Billboard yfir vinsælustu lögin í Bandaríkj-
unum. Níu af þessum tíu lögum flokkuðust und-
ir rapp eða hipp hopp en topplagið var r & b-
smellurinn „Baby Boy“ með Beyoncé og Sean
Paul.
Hipp hopp er áhrifamikil tónlistarstefna og
með henni hefur ákveðin tíska náð að ryðja sér
til rúms og náð almannahylli. Saga tískunnar
seint á 20. öld verður ekki rituð án þess að líta
til hipp hopps og má segja að sá stíll sem fylgir
þessari tónlistarstefnu hafi valdið byltingu. Ef
litið er til síðustu tveggja áratuga eru íþrótta-
gallar, hettupeysur,
íþróttaskór, of stórar
gallabuxur, her-
mannabuxur, nærbuxur
sem ná uppfyrir buxna-
strenginn, kangol-húfur
og derhúfur einkennandi
fyrir þessa tísku. Þetta er tíska sem fyrir löngu
hefur ratað úr miðborgum stórborga Ameríku í
úthverfi Reykjavíkur. Og ekki bara til Reykja-
víkur því hipp hopp-tengd tíska á sinn stað í
ítölskum tískuhúsum á borð við Dolce & Gabb-
ana og Versace. Á herratískusýningu yngri og
ódýrari línu þess fyrrnefnda, D & G, var nóg
um hipp hopp-tísku fyrir veturinn og mátti
meðal annars sjá stórar hettupeysur með áletr-
uninni, „L’Hip Hop C’est Chic“.
Einnig hafa hipp hopp-merki á borð við Phat
Farm, Enyce, Roc-A-Wear (frá Jay-Z) og Sean
John (fatalínan hans P. Diddy) notið mikilla vin-
sælda. Fleiri tónlistarmenn en hér hafa verið
nefndir eru með fatamerki; Wu-Tang Clan eru
með Wu-Wear, Eminem með Shady, Nelly með
Vokal, Outcast með OutKast Clothing Comp-
any og J-Lo er ekki bara með föt heldur líka
vinsælt ilmvatn. Áðurnefndu merki Phat Farm
var síðan komið á fót af öðrum stofnandi Def
Jam Recordings, Russell Simmons.
Líkt og hipp hopp (reyndar ásamt kántrý)
var ráðandi í sölu á tónlist í Bandaríkjunum á
síðasta ári meðan sala á annarri tónlist minnk-
aði hefur sala hjá mörgum hipp hopp-merkjum
aukist meðan samdráttur ríkir hjá tískuhúsum
almennt.
Hipp hoppið kom af stað fatatískubylgju sem
hefur smám saman breiðst út um heiminn.
Klæðnaður að hætti hipp hopps þykir venjuleg-
ur og á heima víða. (Sem betur fer hefur ekki
allt það sem stjörnur í tónlistarheiminum
klæðst náð almannahylli, eins og víði leðurjogg-
inggallinn, sem vonandi kemst aldrei í tísku því
pokandi og leður er nokkuð sem á ekki sam-
leið.)
Ein ástæða þess að hipp hopp-tískan hefur
átt svo greiða leið í vitund meðal Íslendings er
án efa tónlistarmyndbönd. MTV er orðið 20 ára
og löngu búið að festa sig í sessi. Þar er vinsæl-
asta tónlistin rapp og r & b og eru myndböndin
mikið stíliseruð og stjörnurnar í vel völdum og
dýrum fötum. Eitt af því sem hefur ekki síst
einkennt stjörnur í rappheimum síðustu ár eru
áberandi skartgripir, demantar á demanta of-
an, úr á stærð við eldhúsklukkur og keðjur sem
eru svo margar að þær líta út fyrir að vega
nokkur kíló.
Þessi tíska hefur verið nefnd „bling“ og er
einn maður umfram aðra ábyrgur fyrir því að
þessi stíll breiddist út og það er stílistinn Derek
Khan. Hann komst nýlega í fréttirnar þegar
hann var handtekinn fyrir fjársvik gagnvart
átta virtum skartgripafyrirtækjum, sem lánuðu
honum demanta að andvirði 120 milljóna króna.
Þekkt merki á borð við Harry Winston lánuðu
honum skartgripi í þeirri trú að stjörnur úr tón-
listar- og kvikmyndaheimi myndu klæðast þeim
í myndatökum eða á verðlaunaathöfnum.
Það sem Khan gerði hins vegar var að fara
með gripina beint til veðlánara og notaði hann
féð sem hann komst yfir til að styðja við stór-
karlalegan lífsstíl sinn; hann fór á dýrustu veit-
ingastaðina og splæsti þar á vinina og keypti
dýr krem og föt. Þegar kom að því að skila dýr-
gripunum veðsetti hann annað hálsmen til að
leysa út hitt. En á endanum komst upp um
hann og búið er að dæma hann í eins og hálfs
árs fangelsi og komu svik hans tískuheiminum í
opna skjöldu.
Síðastliðinn áratug hefur Khan verið einn
eftirsóttasti stílistinn í tónlistarbransanum en
hann hefur m.a. átt þátt í að skapa stíl Missy
Elliott, P. Diddy, Monicu, Mary J. Blige, Laur-
yn Hill og Eve.
Í byrjun tíunda áratugarins sannfærði Khan
rappara um að skipta út Timberland-skónum
og víðum gallabuxum fyrir Chanel, Louis
Vuitton og Harry Winston. „Hann gegndi mik-
ilvægu hlutverki í að kynna hátískuna fyrir hipp
hopp-samfélaginu,“ segir Anne Fahey, yfir-
maður almannatengsla hjá Chanel í viðtali við
New York Times. Khan viðurkennir það. „Allir
eru að tala um bling-bling núna. Elskan mín, ég
var með Salt-N-Pepa í Van Cleef & Arpels árið
1996,“ segir hann í viðtalinu.
Hipp hoppið hefur því átt sinn þátt í því að
knýja hátískuna áfram, sem er ekki lengur bara
fyrir fínar konur með litla hunda í tösku. Hefð-
bundin merki eru líka búin að átta sig á mik-
ilvægi hipp hopp-tískunnar og hafa mörg hver
komið fram með sportlegar línur. Hvað svo
verður veit enginn. Kannski selst hipp hopp-
tískan aðeins á meðan plötur þessara lista-
manna seljast en líklegra er að hún sé komin til
að vera.
Bling!
Stællegir strákar. Úr bókinni Back in the
Days eftir Jamel Shabazz.AF LISTUM
Eftir Ingu Rún
Sigurðardóttur
ingarun@mbl.is
Níundi áratugurinn í Brooklyn. Þessir gaurar
eru ekki svo ósvipaðir rappstjörnum í dag. Úr
bókinni Back in the Days eftir Jamel Shabazz.
Missy Elliott er bling.
UNGUR píanisti frá
Lettlandi, Liene Circ-
ene, leikur í Tíbrá,
tónleikaröð Salarins í
kvöld, sunnudags-
kvöld, kl. 20. Fyrst á
efnisskrá hennar er
Sónata í G-dúr eftir
Franz Schubert,
Rondo a capriccio eða
Rondóið um „týnda
tíeyringinn“ eftir
Ludwig van Beethov-
en, síðan næturtónar
frá heimaslóðum pían-
istans eftir Vasks, og
að lokum stórvirki
eftir Franz Liszt;
Ballatan í h-moll og
Feneyjar og Napólí.
Liene Circene er ungur píanó-
leikari frá Lettlandi sem vakið
hefur mikla athygli. Hún hóf nám
sex ára gömul og komu ríkir tón-
listarhæfileikar hennar strax í
ljós. Eftir nám í Siguldas-
tónlistarskólanum í Lettlandi
stundaði hún framhaldsnám frá
1988–1996 í Emils Därzins-
tónlistarskólanum hjá Anitu Päze.
Liene Circene hefur haldið fjölda
tónleika víða um heim og tekið
þátt í fjölmörgum alþjóðlegum
listahátíðum, m.a. í Þýskalandi,
Sviss, Frakklandi, Bretlandi,
Bandaríkjunum, Póllandi, Úkr-
aínu, Rússlandi, Lettlandi og
Litháen. Hún hefur einnig leikið
einleik með fjölmörg-
um hljómsveitum, svo
sem Fílharmóníunni í
Varsjá, þjóðarsinfóníu
Lettlands, hljómsveit
BBC í Wales og
mörgum fleiri.
Lifandi og
dramatísk
Liene Circene hef-
ur unnið til fjölda
verðlauna fyrir píanó-
leik sinn. Árið 1992
hlaut hún 1. verðlaun
í Vladimir Krainev,
alþjóðlegri keppni
ungra sólista, sem
haldin var í Úkraínu.
Árið 1993 komst hún í úrslit í
Tschaikowski-keppninni í Moskvu,
hlaut 1. verðlaun í Maryse Cheilan
Internationale-píanókeppninni í
Frakklandi og 1. verðlaun í Baltic
TV Alternativa-keppninni sama ár.
Hún hefur verið sæmd virðing-
armestu verðlaunum Lettlands
fyrir frammistöðu sína, The Great
Music Award.
Tveir af þekktustu píanóleik-
urum Íslendinga, Jónas Ingimund-
arson og Halldór Haraldsson, eru
á einu máli um hæfileika Liene
Circene. „Þegar maður lifir og
hrærist í tónlistinni þarf kannski
talsvert til að hrífa mann al-
gjörlega,“ segir Jónas Ingimund-
arson. Hann segist hafa hlýtt á
upptöku af tónleikum Circene í
Toronto í Kanada. „Hún spilar
með sálinni ekki bara með hönd-
unum,“ segir Jónas. Halldór Har-
aldsson tekur í sama streng og
segir að hún sé geysilega lifandi
en um leið mjög dramatísk. „Ég
hlakka mjög til að heyra hana
spila á tónleikunum í kvöld.“
Leggur sál sína í leikinn
Liene Circene
píanóleikari.
ATVINNA
mbl.is