Morgunblaðið - 24.01.2004, Qupperneq 11
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. JANÚAR 2004 11
20-50%
HÅVARD Jakobsen líffræðingur
varði doktorsvörn í ónæmisfræði frá
læknadeild Háskóla Íslands 16. jan-
úar sl. Heiti ritgerðarinnar er
„Bólusetning með próteintengdum
pneumókokkafjölsykrum: Vernd-
andi ónæmissvar
eftir bólusetn-
ingu með mis-
munandi bóluefn-
um,
ónæmisglæðum
og bólusetning-
arleiðum.“
Ritgerðin
byggist á sjö
greinum sem
birst hafa í alþjóðlegum vísinda-
tímaritum.
Andmælendur voru Jóna Freys-
dóttir, vísindamaður við Lyfjaþróun
hf. og David Goldblatt, prófessor við
Institute of Child Health, Univers-
ity College London and Great Orm-
ond Street Children’s Hospital
NHS Trust, London. Kristján Er-
lendsson, varaforseti læknadeildar,
stjórnaði athöfninni.
Pneumókokkar eru fjölsykru-
hjúpaðar bakteríur sem valda væg-
um slímhúðarsýkingum og alvar-
legum sýkingum, aðallega í ungum
börnum. Fjölsykrur baktería tengd-
ar próteinum eru ný gerð bóluefna
sem vekur ónæmissvar í ungbörn-
um og getur verndað þau gegn
pneumókokkasýkingum. Músalíkan
fyrir pneumókokkasýkingar var
notað til að sýna fram á vernd-
armátt mótefna í blóði ungbarna
sem höfðu verið bólusett með slík-
um bóluefnum. Ef blóðsýni bólu-
settra barna voru gefin músum voru
mýsnar verndaðar gegn blóðsýk-
ingu og lungnabólgu. Þetta músa-
líkan var síðan notað til að þróa
kjöraðstæður til að vekja verndandi
ónæmissvar gegn pneumókokka-
sýkingum.
Niðurstöður rannsóknarinnar
sýndu að próteintengdar pneumó-
kokkafjölsykrur eru ónæmisvekj-
andi og geta verndað gegn lungna-
bólgu og blóðsýkingu í músum.
Ónæmiskerfi nýbura er vanþroskað
og ónæmissvör hæg og veik. Því var
leitað leiða til að fá fram fullorð-
inslík ónæmissvör snemma á æv-
inni. Niðurstöður benda til að slím-
húðarbólusetning nýfæddra músa
með slíkum bóluefnum ásamt
ónæmisglæðum sé kjörleið til að fá
fram bæði útbreitt og staðbundið
ónæmissvar gegn fjölsykrum bakt-
ería og yfirvinna þannig þá tak-
markandi þætti, sem einkenna
ónæmissvör nýbura.
Rannsóknin var unnin á ónæm-
isfræðideild Rannsóknastofnunar
Landspítala háskólasjúkrahúss
undir handleiðslu Ingileifar Jóns-
dóttur, dósents við læknadeild HÍ.
Helstu samstarfsaðilar voru pró-
fessor Claire-Anne Siegrist, Genf-
arháskóla, Dominique Schulz og
Emanuelle Trannoy, Aventis Past-
eur, Frakklandi, Rino Rappuoli og
Giuseppe Del Giudice, Chiron Vacc-
ines, Ítalíu og prófessor Sveinbjörn
Gizurarson, lyfjafræðideild HÍ.
Í doktorsnefnd Håvards: Þórólfur
Guðnason barnalæknir, Friðrika Þ.
Harðardóttir ónæmisfræðingur,
Björn Rúnar Lúðvíksson dósent og
prófessor Claire-Anne Siegrist.
Rannsóknin var styrkt af Rann-
sóknasjóði Háskólans, Rannsókna-
námssjóði, Vísindasjóði og Tækni-
sjóði RANNÍS, Aventis Pasteur,
Frakklandi og Lífvísindaáætlun
Evrópusambandsins.
Håvard Jakobsen er fæddur 7.
ágúst 1972 í Namsos, Noregi. Stúd-
entspróf frá Namsos Videregående
Skole 1988–1992. BS-gráða í sam-
eindalíffræði frá líffræðisskor HÍ
júni 1994. Håvard hóf meistaranám
við læknadeild HÍ 1998, sem var
breytt í doktorsnám haustið 2000.
Hann er giftur Auði Þórisdóttur líf-
fræðingi og eiga þau eitt barn.
Doktors-
vörn í
læknisfræði
ÞAÐ getur verið hressandi
að ganga rösklega á móti
veðri og vindum og láta ekki
regnið heldur hafa á sig nei-
kvæð áhrif. Enda lítið mál
þegar menn eru rétt búnir í
veðrinu eins og þessir herra-
menn voru á Laugaveginum.
Og eftir rigningarkafla er
rétt að búa sig nú undir ívið
kaldara veðurfar, jafnvel
frost víða um land og snjó-
komu nyrðra.Morgunblaðið/Kristinn
Hress-
andi
ganga
BJÖRN Bjarnason dómsmálaráð-
herra segir reglur um dvalarleyfi
útlendinga alveg skýrar og að brýnt
sé að félagsmálastofnanir kynni sér
þær til hlítar svo að staða einstak-
linga sé ekki óljós vegna ólíkra túlk-
ana.
Fram kom í Morgunblaðinu 18.
janúar sl. að dæmi eru um að út-
lendingum hafi verið synjað um
áframhaldandi búsetu hérlendis
sökum þess að þeir hafa nýtt sér
rétt sinn samkvæmt lögum um fé-
lagsþjónustu sveitarfélaganna og
þegið fjárhagsaðstoð frá félagsþjón-
ustu sveitarfélaga. Á hinn bóginn
segir Georg Kr. Lárusson, forstjóri
Útlendingastofnunar, að því fari
fjarri að tímabundin fjárhagsaðstoð
frá félagsþjónustu útiloki sjálfkrafa
endurnýjun dvalar- og búsetuleyfis.
Öðru máli geti gegnt ef fólk hafi
verið lengi á framfæri hins opinbera
og sjái ekki fram á að fá vinnu í ná-
inni framtíð.
Fólk þarf að kynna
sér reglurnar
Björn Bjarnason segir ekki vand-
ann fólginn í ólíkri túlkun á rétt-
indum útlendinga, heldur þurfi fólk
fyrst og fremst að kynna sér þær
reglur sem í gildi séu.
„Ef krafan er sú að í reglunum sé
nákvæmlega tekið fram hvaða sjón-
armið á að hafa að leiðarljósi þegar
meta á undanþágur frá meginregl-
unni, er horfið frá því meginsjón-
armiði, að unnt sé að taka mið af
ríkum sanngirnisástæðum, þegar
útlendingastofnun eða dómsmála-
ráðuneyti fjalla um mál af þessu
tagi,“ segir Björn. „Þarna þarf að
koma til mat á öllum tilvikum
hverju sinni og líta til margra þátta.
Ef það væri nákvæmlega skilgreint
í reglugerð með lögum um útlend-
inga til hvaða undanþáguheimilda
ætti að vísa til, væri svigrúmið
þrengra en ella.
Staða útlendinga er óljós ef fólk
veit ekki hvaða reglur gilda en ég
tel að þær séu alveg skýrar. Grunn-
reglan er að fólk verður að hafa
trygga framfærslu til að fá hér út-
gefið dvalarleyfi. Hafi menn til
dæmis þegið framfærslustyrki frá
sveitarfélögum, þrátt fyrir fyrirheit
um annað, geta þeir ekki fengið
leyfi, sem getur verið grundvöllur
búsetuleyfis. Þeir gætu hins vegar
fengið útgefið tímabundið dvalar-
leyfi á ný. Unnt er að víkja frá
þessu skilyrði ef ríkar sanngirnisá-
stæður mæla með því, en þær eru
ekki tíundaðar í reglugerðinni, enda
ekki vanalegt og yrði aldrei unnt að
gera það á tæmandi hátt. Matið á
því hvað fellur innan eða utan mark-
anna er í höndum Útlendingastofn-
unar og ráðuneytis, sem hefur tekið
á kærumálum af þessu tagi og er
engin óvissa um reglur við meðferð
slíkra mála.“
Björn Bjarnason dómsmálaráðherra
segir stöðu útlendinga ekki óljósa
Reglur um
dvalarleyfi
alveg skýrar