Morgunblaðið - 16.04.2004, Blaðsíða 41

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. APRÍL 2004 41
✝ Hrefna Gunnars-dóttir fæddist á
Stokkseyri 6. janúar
1917 og ólst þar upp.
Hún lést 8. apríl síð-
astliðinn á Hjúkrun-
arheimilinu Eir. For-
eldrar hennar voru
Ingibjörg Sigurðar-
dóttir, f. 1883, d.
1976, og Gunnar
Gunnarsson járn-
smiður, f. 1877, d.
1963, sem bjuggu að
Vegamótum á
Stokkseyri. Systkini Hrefnu eru:
Sigríður, f. 1906, Gunnar, f. 1908,
Sigurgeir, f. 1911, Ingólfur, f.
1913, Þórir, f. 1920, og Þorvarður,
f. 1923.
Hrefna giftist árið 1937 Þor-
steini Gíslasyni bifreiðastjóra, f.
1908, d. 1968. Eftir fráfall eigin-
manns síns gerði Hrefna út leigu-
bíl á Hreyfli í mörg ár. Börn
þeirra Hrefnu og Þorsteins eru: 1)
Gunnar Smári Þorsteinsson, f.
1933, eiginkona Kristín Jónsdótt-
ir. Börn þeirra Jón Bjarni og
Hrefna. 2) Ingibjörg Larsen (Þor-
steinsdóttir), f. 1937, eiginmaður
Sven Larsen. Börn þeirra Thor og
Lynn. 3) Þorsteinn
Smári Þorsteinsson,
f. 1940, börn hans
Gunnar Laxfoss og
Þorsteinn. 4) Gísli
Þorsteinsson, f.
1943, kona hans er
Lovísa Jónsdóttir.
Börn: Þorsteinn,
Kjartan og Katrín. 5)
Erla Þorseinsdóttir,
f. 1945, maður henn-
ar Tryggvi Eyjólfs-
son. Börn: Hrefna
Clausen, Sveinn Eyj-
ólfur og Þorsteinn Tryggvasynir.
6) Ingólfur Þorsteinsson, f. 1947,
kona hans er Aldís Hjörleifsdóttir.
Börn þeirra: Kristrún, Hrefna,
Lilja og Guðríður. 7) Katrín Þor-
steinsdóttir f. 1955, barn Salóme
Bernharðsdóttir. 8) Róbert Þor-
steinsson, f. 1962, eiginkona
Misae Thorsteinsson. Börn: Sat-
oru Gunnar og Kakeru Steini.
Langömmubörnin eru orðin 19.
Hrefna flutti til Reykjavíkur 16
ára og bjó þar æ síðan, lengst af í
Eskihlíð 18a eða frá 1955.
Útför Hrefnu verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
Í minningunni skein alltaf sól þegar
maður var lítill. Sérstaklega í stóra
eldhúsinu hennar ömmu í Eskihlíð.
Þar sitjum við Hrefnurnar oft saman í
rólegheitum og allt er baðað sólskini.
Ég ofan á gamla saumavélarkassan-
um með garnhnykil og heklunál sem
ég þvæli á milli handanna. Læst vera
að hekla falleg teppi og milliverk eins
og amma. Hún í rauða eldhússtólnum
sínum við borðið með kaffibollann í
hendinni, gleraugun á nefinu og les
minningargreinar úr Morgunblaðinu:
,,Mikið lifandis óskup deyr nú af
blessuðu fólkinu.“
Svo lítur hún upp og athugar hvort
ekki sé allt í lagi með nöfnu sína sem
hamast við að hekla og nýtur þess
þegar amma dáist að handbragðinu
og dásamar hekluverkið sem ekkert
er nema garnflækja. Þeirri litlu vex
ásmegin og heklar áfram af kappi. Al-
sæl. Aldrei hefur nokkur maður fyrr
eða síðar farið eins fögrum orðum um
hæfileika hennar í hannyrðum.
Svo er staðið upp, hekludótið sett á
sinn stað, kaffibollinn skolaður og snú-
ið á hvolf við eldhúsvaskinn, Morgun-
blaðið brotið snyrtilega saman.
Nú á að fara í bæinn að útrétta með
strætisvagni númer sjö.
Ég er sett í nokkrar peysur og úlpu
og mótmæli af veikum mætti:
– ,,Já, en amma, það er sól úti!“ Of
ung til að skilja að það er og hefur alltaf
verið gagnslaust að andmæla ömmu.
Hún er föst fyrir eins og fleiri af Vega-
mótaættinni og það má mikið ganga á
til að það fólk skipti um skoðun.
– ,,Uss, það er ekkert að marka þótt
það sé sól. Manni getur alltaf orðið
kalt úti og þá er nú eins gott að vera
vel klæddur.
Amma fer í kápu, setur slæðu um
háls og hatt á höfuð. Lagar sig vand-
lega fyrir framan spegilinn. Fullvissar
sig um að fötin fari vel.
Enginn asi á hlutunum. Svo fer hún
aftur inn í eldhús og kveikir sér í einni
sígarettu áður en haldið er af stað.
Stendur við eldhúsgluggann, reykir
og horfir hugsandi út. Svolítið eins og
varkár kisa sem undirbýr sig undir að
fara af stað. Og fer ekki fyrr en hún
ákveður það sjálf.
Þá opnar hún útidyrnar, tekur um
hönd nöfnu sinnar og leiðir hana af
stað.
Og vissulega minnti amma mig um
margt á kisu þótt ekki væri hún sjálf
hrifin af þeirri dýrategund. Þætti
þessi samlíking eflaust óttalega
kjánaleg. En kötturinn hefur jú níu líf
og það hafði hún amma mín svo sann-
arlega líka. Á sinni 87 ára löngu ævi
hafði þessi litla, netta kona oft orðið
svo fárveik að henni var vart hugað líf.
En öllum að óvörum tókst henni alltaf
að hífa sig upp aftur og komast á
kreik. Lífsvilji og kraftur hennar var
nefnilega meiri en margan grunaði.
Og þrjóskan hjálpaði líka til!
Það var líka svo yndislegt hvað hún
hélt alltaf sinni andlegu reisn alveg
fram í andlátið. Hjá henni var ekkert
til sem hét elliglöp eða gleymska.
Í samtölum okkar undanfarið hefur
æsku hennar oft borið á góma. Það
var eins og hugurinn leitaði mikið
austur í Flóa þar sem hún fæddist og
ólst upp. Hún sagði mér sögur af því
þegar hún fylgdi Geira bróður sínum
og Ingibjörgu móður þeirra fyrst
austur í Þrándarholt þangað sem
Ingibjörg fór í kaupamennsku á
sumrin því laun Gunnars langafa
míns á Vegamótum við járnsmíðar
dugðu ekki alltaf til að framfleyta
heimili þeirra. Seinna var hún send
ein í Hverakot á hestvagni í slagveð-
ursrigningu til sumardvalar til að
létta á heimilinu.
Níu ára gömul er hún svo send ein
með mótorbát til Vestmannaeyja í
vist þar sem hún dvaldi heilt sumar.
Nærri má geta hve erfitt það hefur
verið fyrir svo litla stúlku, enda átti
hún ekki auðvelt með rifja upp minn-
ingar frá þessu sumri.
Sama varð ekki sagt um vistina hjá
bankastjórahjónunum, Margréti og
Hilmari á Selfossi. Þar undi hún sér
mjög vel og naut þess að segja mér
sögur frá þeim tíma.
Við fráfall ömmu minnar stendur
ein tilfinning upp úr hafsjó þeirra
minninga sem sækja á huga minn,
þakklæti. Þakklæti fyrir að hafa verið
hornsteinninn og öryggið í lífi mínu,
amma í Eskihlíð sem alltaf var tilbúin
að gera allt fyrir dótturdóttur sína og
nöfnu. Það hefur verið ómetanlegt
veganesti í mínu lífi að hafa átt svo
góða og yndislega manneskju að. Erla
dóttir mín, sagði fyrir stuttu: ,,Mér
finnst þið langamma vera að verða
svolítið líkar.“ Orð hennar glöddu mig
mikið. Þau eru sönnun þess að Hrefna
Gunnarsdóttir lifir áfram í mér og öll-
um afkomendum sínum.
Á skírdagskvöld beið hún mín dag-
inn eftir heimkomu mína frá Frakk-
landi. Ég naut þeirra forréttinda að
sitja við dánarbeð hennar og kveðja
hana hinstu kveðju.
Þetta var afmælisdagur Róberts,
og skírnardagur minn. Páskarnir að
ganga í garð, tími fyrirgefningar,
birtu og trega. Framundan er upp-
risan, og um leið endurnýjun alls lífs-
ins sem vaknar af dvala. Hún liggur í
rúminu sínu og horfir inn í kvöldsól-
ina sem brýst skyndilega út úr skýja-
flókanum og baðar herbergið.
Allt í einu finnur hún rétta augna-
blikið til að leggja af stað. Nú er hún
tilbúin.
Hún sleppir takinu á mér og heldur
af stað inn í ljósið. Í þetta skiptið fer
hún ein og leiðir mig ekki með sér.
Ekki núna.
Elsku hjartans amma mín. Þakka
þér samfylgdina. Ég kem svo til þín
seinna.
Þín
Hrefna.
Elsku amma mín. Mig dreymdi svo
fallegan draum um þig. Þar varstu
komin á nýtt og skemmtilegt vist-
heimili. Þar var líf og fjör, dansað og
þar var leikið leikrit. Ég fór inn til þín
og kom fljótt út aftur og kallaði á
mömmu og sagði mamma, hún amma
mín er ekkert dáin, hún er hérna inni
og er alveg frísk.
Mamma kom inn og sá að þetta var
satt. Ég kallaði líka á Hrefnu frænku
og hún kom.
Elsku amma mín, mig langar til að
þakka þér allt hið góða sem þú hefur
kennt mér. Fyrir að hafa staðið með
mér og fylgst með mér vaxa úr grasi,
læra meira og meira.
Þú hefur ávallt verið óþreytandi við
að hvetja mig til að halda áfram að
gera betur og læra meira.
Ég var ekki gömul þegar ég kom
með litlu fiðluna mína fyrst til hennar
ömmu minnar í Eskihlíðina og spilaði
fyrsta lagstúfinn minn.
Í fyrra gast þú komið og hlýtt á mig
spila á tónleikum ásamt hóp af fiðlu-
krökkum. Mikið var gaman að þú gast
komið.
Það var svo gott fyrir mig að hafa
notið þín þessi ár og þú hafðir líka
ánægju af að fylgjast með okkur öll-
um barnabörnunum þínum vaxa úr
grasi.
Alltaf var gaman að vera komin til
ömmu og oft hittum við þar aðra ætt-
ingja og þar var miðstöð og þú varst
drottningin í ríki þínu. Allt svo fínt og
fallegt, maturinn sá besti sem ég hef
fengið og öll jól sem þú varst heima
kom ég til þín og við áttum saman
ógleymanlegar stundir.
Stundum á virkum dögum þegar ég
kom úr leikskólanum Sólhlíð var sest
niður og tekið í spil eða bara spjallað.
Amma mín hafði góðan smekk bæði
fyrir því sem fallegt var og gæðum.
Hún kunni að velja föt, hafði góðan
tónlistarsmekk og spilaði sjálf eftir
eyranu á píanóið. Hafði yndi af að vera
í góðum félagsskap og hitta skemmti-
legt fólk, skiptast á sögum af mönnum
og málefnum. Hún var líka góð eft-
irherma og gat hermt eftir mörgum
skemmtilegum körlum og kerlingum.
Henni þótt fátt skemmtilegra en
hlusta á góða músík sérstaklega voru í
uppáhaldi hjá henni góðir söngvarar
eins og Gigli, Di Stefano, Pavarotti og
margir fleiri. Hún kunni sjálf margar
aríur og lög og söng oft á góðri stund.
Amma mín var frá Stokkseyri og
var komin af góðum stofni, pabbi
hennar var járnsmiður og mamma
hennar var húsmóðir á stóru heimili.
Hún þurfti ung að fara að vinna fyrir
sér og var t.d. send til Vestmannaeyja
í vist níu ára gömul á mótorbát alein.
Amma mín eignaðist átta börn sem
öll komust til manns og barnabörnin
eru orðin fjölmörg. Oft hefur verið
verið í nógu að snúast hjá henni og
dagurinn oft ekki nægur til að ljúka
öllu.
Kvöldin voru þá oft einu næðis-
stundirnar og kvöldin voru oft drjúg.
Þá var gott eftir eril dagsins að setjast
við eldhúsborðið og leggja einn kapal
eða fá sér eina sígó og kaffi.
Amma mín hafði yndi af því að
halda veislur og var alltaf gaman þeg-
ar gestir voru komnir saman og leið
öllum vel.
Amma var líka alveg frábær hús-
móðir, kokkur og gat saumað og hekl-
að hvað sem var. Hún lét ekki frá sér
neitt verk nema vera ánægð með það,
hvert smáatriði skipti máli. Hún
kenndi mér vandvirkni og að gefa sér
tíma til að ljúka því sem þurfti.
Síðustu árin var amma mín orðin
lasburða og oft veik en alltaf var jafn-
gaman að koma í heimsókn.
Skemmtilegast var þegar við fórum
til hennar Dóru sem var besta vin-
kona hennar mömmu minnar þar.
Hún var á þriðju hæðinni og best var
ef að við gátum tekið eina flösku af
sérríi og smákonfekt með okkur. Þá
var nú aldeilis skemmtilegt, þegar
Dóra skellihló að sögunum hennar
ömmu.
Elsku amma mín. Hafðu þökk fyrir
allt hið góða og ljúfa. Ég er rík að hafa
átt þig að og mun alltaf minnast þín
með gleði í hjarta.
Mig langar að kveðja þig með smá-
ljóði eftir mig sem er svona:
Okkar ljós er gott.
gott eins og guð.
Guð er gott ljós.
Hann er okkar ljós.
Elsku amma mín. Far þú í friði.
Þín
Salóme Jórunn.
Með þessum fáu orðum viljum við
minnast ömmu okkar Hrefnu Gunn-
arsdóttur.
Eftir að við fórum að muna eftir
ferðum okkar að vestan til Reykjavík-
ur, bjó amma í Eskihlíðinni með
tveimur yngstu börnum sínum, Katr-
ínu og Róbert. Þar kynntumst við
þeim sem einni samhentri fjölskyldu
sem alltaf var notalegt að heimsækja
og borða læri eða hrygg sem amma
matreiddi á sinn einstaka hátt.
Það var alltaf jafngaman að ræða
við ömmu, sérstaklega vegna þess
hversu minnug og glögg hún var á
alla hluti. Hún hélt þeim hæfileikum
sínum allt fram á síðustu stundu. Það
var alveg eins að tala við hana núna
síðustu skiptin sem við fengum að
njóta návistar hennar og þegar við
mundum fyrst eftir samtölum okkar
fyrir tæpum aldarfjórðungi síðan.
Dæmi um gott minni og athyglisgáfu
ömmu var þegar hún kom vestur á
Rauðasand í fermingu Steina 1985, þá
hafði hún ekki komið síðan Hrefna
systir var fermd 1978. Hún hafði orð á
öllu sem hafði breyst og sérstaklega
varð okkur minnisstætt hve fljótt hún
veitti því athygli að litla veðurathug-
unarhúsið hafði verið fært spölkorn
til á túninu frá því er hún kom síðast.
Síðasta skiptið sem við heimsóttum
ömmu meðan hún gat verið í Eskihlíð-
inni var haustið 1999. Þá átti hún erf-
itt um gang og studdist við göngu-
grind. Þegar hún frétti að við værum
enn á gamla ,,gula bílnum“ þótti henni
það miklum tíðindum sæta. Hún hafði
fylgst lengi með þessum gamla bíl og
var undrandi yfir seiglu hans. Vildi
hún endilega standa upp og sjá hann
út um eldhúsgluggann þar sem hann
stóð niðri á bílaplaninu. Amma hafði
mikinn áhuga á bílum og gat talað um
,,karbatora og köttát“ eins og besti
bifvélavirki. Þekking hennar á bílum
helgaðist af því að eftir ótímabært lát
afa árið 1968, gerði amma sjálf lengi
út leigubíl frá Hreyfli þar sem afi
starfaði sem bifreiðarstjóri til fjölda
ára.
Okkar síðustu stundir með ömmu
voru á hjúkrunarheimilinu Eir í febr-
úar s.l. Við sátum saman við
gluggann, horfðum yfir sundin á
Snæfellsjökulinn og amma sagði: ,,Ég
veit að jökullinn er þarna þó ég sé
hætt að sjá hann núna sökum veik-
inda. Hann verður alltaf eins í huga
mínum.“ Þannig viljum við kveðja
ömmu okkar og minnast hennar. Við
hættum að sjá hana en hún verður
alltaf til í huga okkar.
Guð geymi hana.
Þorsteinn Gunnar og Sveinn
Eyjólfur Tryggvasynir,
Lambavatni, Rauðasandi.
Nú er hún farin blessuð gamla kon-
an og annars staðar bíður hennar
æðra hlutskipti. Það vitum við fyrir
víst og sú staðreynd að þurfa að
kveðja hana nú í hinsta sinn er okkur
því ekki eins erfið og oft vill verða um
slíkar kveðjustundir. Langamma var
búin að vera lasin lengi og því er til-
hugsunin um hana farna ekki svo
slæm heldur finnum við fremur fyrir
þakklæti fyrir þær stundir sem við
áttum með henni og fyrir það að hún
hafi loksins fengið að hvíla lúin bein,
fengið hvíld frá kvölunum sem fylgdu
veikindunum og geti nú gengið um og
horft í kringum sig. Við munum eftir
langömmu sem góðri og gjafmildri
konu sem allt vildi fyrir mann gera.
Gjafmildin var slík að ef maður kom
með súkkulaðistykki handa henni þá
bað hún um að það yrði skorið niður
svo að allir gætu fengi sér bita.
Nú, meira en nokkru sinni, er okk-
ur svo verðmæt handvinnan sem eftir
hana liggur. Teppi, sængurver, vett-
lingar og margt fleira sem hefur og
mun verða notað kynslóð eftir kyn-
slóð. Elsku langamma, takk fyrir allt.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesú í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji guðs englar yfir mér.
(Hallgr. Pét.)
Þín barnabarnabörn
Ella Björg, Kristín, Hrefna
Björk, Bryndís Helga, Björg-
vin Smári og Gunnhildur.
HREFNA
GUNNARSDÓTTIR
umst á bryggjunni, er ég sigldi norð-
ur á heimaslóðir en hann þræddi
ströndina með sínu strandferðaskipi
til heimahaga. – Báðir gerðumst við
starfsmenn kaupfélaga á næstu ár-
um, sinn á hvoru landshorni. Skrif-
uðumst lengi vel á og fylgdumst hvor
með öðrum. Alltaf voru miklir fagn-
aðarfundir er við hittumst þegar leið-
ir lágu saman og nú síðast er við
fögnuðum saman 50 ára útskriftaraf-
mæli en þá var heilsa hans orðin
þannig að af honum var runninn
mesti garpsskapurinn.
Að leiðarlokum er ég kveð Ólaf
þakka ég honum ógleymanlegar
samverustundir og trausta vináttu og
votta konu hans og afkomendum
innilega samúð.
Ásgeir Jóhannesson.
Traustur samstarfsmaður og góð-
ur vinur um langt árabil er hrifinn á
braut. Minningarnar sækja á hug-
ann.
Ólafi J. Þórðarsyni kynntist ég
fyrst þegar Landsmót UMFÍ var
haldið á Akranesi 1976. Hann vann
ötullega að undirbúningi og fram-
kvæmd mótsins ásamt fleiri félögum
úr Ungmennafélaginu Skipaskaga,
en ég kom að því verkefni sem bæj-
arstjóri Akraness. Ólafur hafði hinn
sanna ungmennafélagsanda, sem
lifði hjá honum fram á síðasta dag.
Hann var reyndur keppnismaður og
verðlaunahafi bæði á frjálsíþrótta-
mótum og Landsmótum UMFÍ og á
síðari árum á íþróttamótum öldunga.
Samskipti okkar og kynni urðu ná-
in eftir að Ólafur var ráðinn skrif-
stofustjóri Rafveitu Akraness á árinu
1984, en ég starfaði þar sem rafveitu-
stjóri. Hann gegndi skrifstofustjóra-
starfinu til ársloka árið 1995, en þá
var rafveitan sameinuð fleiri fyrir-
tækjum í Akranesveitu. Leiðir okkar
Ólafs lágu áfram saman. Hann
gegndi starfi aðalgjaldkera en ég
starfi veitustjóra. Jafnframt var
Ólafur gjaldkeri Hitaveitu Akraness
og Borgarfjarðar og Andakílsár-
virkjunar. Það var fengur að fá Ólaf
til þessa starfs og keppnisreynsla
hans kom í góðar þarfir við lausn á
vandasömum verkefnum. Hann var í
framvarðasveit þeirra ágætu starfs-
manna Akranesveitu, sem lögðu
grundvöll að hagstæðri stöðu Akur-
nesinga í orkumálum.
Hæst ber minningin um góðan
dreng, sem var reiðubúinn til að tak-
ast á við erfið verkefni og vandamál.
Alltaf jákvæður, ósérhlífinn og tilbú-
inn til þess að veita öðrum lið og láta
gott af sér leiða. Oft var fjör á kaffi-
stofunni á Dalbraut 8, þegar skipst
var á skoðunum um menn og málefni.
Ekki síst þegar Vestfirði eða Vest-
firðinga bar á góma, en við Ólafur
ásamt fleirum vorum ættaðir að vest-
an og sáum til þess að ekki væri hall-
að á þann ágæta þjóðflokk.
Það var gott að leita til Ólafs með
ýmis vandamál. Því hélt ég áfram
þótt við værum báðir hættir störfum.
Síðast leitaði ég til hans fyrir þremur
vikum. Hann tók mér vel eins og
hann átti vanda til og ekki datt mér
þá í hug að það yrði okkar síðasti
fundur í þessum heimi. Já, margs er
að minnast.
Ég og fjölskylda mín ásamt fyrr-
um samstarfsmönnum Ólafs hjá Raf-
veitu Akraness og Akranesveitu
sendum Valgerði, dætrum Ólafs og
öðrum aðstandendum innilegustu
samúðarkveðjur.
Magnús Oddsson.
Kveðja frá Stangveiðifélagi
Akraness
Með þessum línum vill Stangveiði-
félag Akraness þakka Ólafi J. Þórð-
arsyni fyrir góð störf í þágu félags-
ins, en hann var gjaldkeri þess til
margra ára. Gegndi hann því starfi af
einstakri trúmennsku og samvisku-
semi. Verður hans sárt saknað af fé-
lögum hans í stjórninni. Aðstandend-
um Ólafs sendir félagið innilegar
samúðarkveðjur. Góður og traustur
félagi er horfinn á braut.
Fyrir hönd félagsins,
Hafsteinn Kjartansson
formaður.
 Fleiri minningargreinar um Ólaf
Jón Þórðarson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.