Morgunblaðið - 02.05.2004, Qupperneq 4

FRÉTTIR
4 SUNNUDAGUR 2. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
44.900kr.
SÓL
Portúgal
Tilbo›i› gildir einungis
ef bóka› er á netinu!
Örfá sæti laus í maí
Bóka›u strax á www.urvalutsyn.is
*
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
RV
2
45
39

04
/2
00
4
Brisa Sol í eina viku - 18. og 25. maí
29.900kr. á mann**
Flugsæti - 18. og 25. maí
á mann m.v. 2 fullor›na í stúdíói.
ÓD†R
T
* Innifali›: Flug, gisting, akstur til og frá flugvelli erlendis,
íslensk fararstjórn og flugvallarskattar.
** Innifali›: Flugsæti fram og til baka og flugvallarskattar.
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN Ís-
lands fagnar því ef óháðir sérfræð-
ingar verði fengnir til að yfirfara
rjúpnarannsóknir stofnunarinnar
sem og rannsóknar- og vöktunar-
áætlanir. Stofnunin er hins vegar
mótfallin þeirri hugmynd að slík út-
tekt yrði gerð á vegum Skotveiði-
félags Íslands (SKOTVÍS). Í frétt
Morgunblaðsins í gær var greint frá
því að félagið hefði sótt um styrk til
þess að fá erlenda sérfræðinga til að
yfirfara rjúpnarannsóknir Náttúru-
fræðistofnunar.
Stofnunin telur að umhverfisráðu-
neytið ætti frekar að standa að slíkri
úttekt. Þetta segir Snorri Baldurs-
son, forstjóri Náttúrufræðistofnun-
ar.
„Við treystum því ekki að úttekt á
vegum SKOTVÍS verði hlutlaus
vegna þess hvernig þeir, og einkum
formaður félags-
ins, hefur talað í
ræðu og riti á
undanförnum
mánuðum,“ segir
Snorri. „Formað-
urinn hefur haldið
uppi mjög harðri
gagnrýni á Nátt-
úrufræðistofnun
Íslands og að okk-
ar mati oft mjög ómaklegri og ómál-
efnalegri. Hann hefur m.a. sakað
stofnunina um að hafa hagrætt rann-
sóknarniðurstöðum til að auðvelda
umhverfisráðherra að taka ákvörðun
um að alfriða rjúpuna. Meðan for-
maður SKOTVÍS tekur þessi ómak-
legu ummæli ekki til baka þá treyst-
um við honum ekki til að standa að
óháðri rannsókn. Hann veit betur en
svo að Náttúrufræðistofnun Íslands
sé vísvitandi að hagræða rannsókn-
argögnum,“ segir Snorri.
Hann segir að nú standi yfir vor-
talning á rjúpu og verði niðurstaða
hennar birt í júní ásamt ítarlegri
skýrslu um vöktunargögn Náttúru-
fræðistofnunarinnar á rjúpu frá
árinu 1999. Skýrslan er unnin í sam-
starfi við Reiknifræðistofnun Há-
skóla Íslands.„Við mælum ekki með
því að það verði gripið til breyttra að-
gerða á þessu stigi,“ segir Snorri.
„Fyrsta skrefið er að bíða eftir nið-
urstöðum þessarar skýrslu, en við
lögðum fram veiðibann og teljum
ekki forsendur til að breyta þeirri
stefnu á þessu stigi. Við teljum að
nota eigi tímann til að hafa víðtækt
samráð um hvernig haga eigi rjúpna-
veiðum til framtíðar hér á landi,“ seg-
ir Snorri en nefnd er nú að störfum
sem vinnur að slíkum tillögum.
Fagnar óháðri úttekt
á rjúpnarannsóknum
Snorri Baldursson
Treysta SKOTVÍS ekki til að gera hlutlausa úttekt
LÍÐAN nýbakaðra foreldra við útskrift af fæðing-
ardeild hefur forspárgildi um hvernig þeir aðlagast for-
eldrahlutverkinu og hvernig þeim kemur til með að líða
sex vikum eftir heimferð. Foreldri sem líður illa við
heimferð er líklegra til að líða illa sex vikum síðar.
Skiptir þá engu máli hvort foreldrar hafi verið á sæng-
urkvennagangi, í Hreiðrinu svokallaða eða með börn
sín á vökudeild.
Foreldrum barna af vökudeildum er hættara við að
líða illa við útskrift en öðrum foreldrum. Aðlögun for-
eldra sem hafa átt barn á vökudeild eða sængurkvenna-
gangi, er mjög sambærileg viku eftir heimferð en for-
eldrar sem hafa verið á Hreiðrinu hafa betur aðlagast
foreldrahlutverkinu en hinir hóparnir. Þó virðist aðlög-
un foreldra úr Hreiðrinu hafa tilhneigingu til að versna
þegar líður á fyrstu sex vikurnar meðan hún hefur til-
hneigingu til að batna hjá öðrum foreldrum. Þetta er
meðal niðurstaðna rannsóknar sem hjúkrunarfræðing-
arnir Margrét Eyþórsdóttir og Guðrún Kristjánsdóttir
hafa unnið en niðurstöður hennar voru kynntar á ráð-
stefnunni Hjúkrun 2004. Tilgangur rannsóknarinnar
var að bera saman foreldra heilbrigðra og veikra ný-
bura og hvað aðlögun þeirra að foreldrahlutverkinu og
andlega og líkamlega líðan þeirra varðar. Úrtak rann-
sóknarinnar var 152 foreldrar heilbrigðra nýbura, 100
úr Hreiðrinu og 52 af sængurkvennagangi, og 68 for-
eldrar allra barna sem útskrifuð voru af vökudeild á
þeim tíma sem rannsóknin stóð yfir, þ.e. sumarið 2001.
Samtals tóku 110 foreldrapör þátt í rannsókninni af 174
sem valin voru í úrtakið eða 63,2%.
Gagna var aflað með því að foreldrar svöruðu þrisvar
sinnum spurningalistum; á meðan þau voru á spít-
alanum, viku eftir útskrift og svo sex vikum eftir út-
skrift. Feður jafnt sem mæður voru spurð um líðan
enda segja rannsakendur að líðan annars foreldris hafi
mikil áhrif á líðan hins.
Bjóða þarf viðeigandi þjónustu
„Fyrir okkur sem fagmenn þá skiptir það máli að
vita það að líðanin hefur forspárgildi,“ sagði Guðrún í
samtali við Morgunblaðið. „Það skiptir máli að við met-
um líðan foreldra og bjóðum þeim viðeigandi þjónustu.
Fólk sem líður vel fyrir heimferð er líklegt til að líða
líka vel sex vikum eftir heimkomu, hvort sem barnið
var á vökudeild eða ekki. Það er greinilegt að hlutirnir
batna ekki af sjálfu sér.“
Guðrún segir að góð þjónusta sé veitt nýbökuðum
foreldrum fyrstu dagana eftir að heim er komið, en síð-
an dregur verulega úr eftirfylgni. Sérstaklega eigi
þetta við um foreldra úr Hreiðrinu. Hún bendir á að við
rannsóknir hafi komið í ljós að aðlögun versnar mark-
tækt eftir því sem líður á fyrstu sex vikurnar hjá for-
eldrum úr Hreiðrinu en hún batnar marktækt hjá öðr-
um foreldrum. „Hugsanlega erum við að sleppa fólki,
sem allt virðist ganga vel hjá, of snemma,“ segir Guð-
rún. „Það skiptir máli að meta líðan þessara foreldra.
Við höfum verið að gera stórar breytingar á þjónustu
við foreldra án þess í rauninni að vita afleiðingarnar.“
Guðrún og Margrét benda á að niðurstöðurnar gefi
til kynna að hjúkrunarfræðingar þurfi að vera meðvit-
aðir um líðan foreldra eftir fæðingu á öllum deildum.
„Ef við getum haft áhrif á líðanina fyrir heimferð get-
um við haft áhrif á líðanina eftir sex vikur,“ segir Guð-
rún. Þær segja niðurstöðurnar sýna mikilvægi þess að
halda áfram að skoða aðlögun foreldra að foreldra-
hlutverkinu.
Mikilvægt að fylgjast með
líðan nýbakaðra foreldra
Morgunblaðið/Þorkell
Líðan foreldra við útskrift af fæðingardeild hefur for-
spárgildi um hvernig þeir aðlagast foreldrahlutverki.
TINNA Alavis var ein af tíu efstu
stúlkunum í fegurðarsamkeppn-
inni Queen of the World, sem
fram fór í München í Þýskalandi á
föstudagskvöld. Þá vann hún net-
kosninguna þar sem netverjar
gátu kosið hvert fljóðanna þeim
þætti fegurst. Alls tóku um 60
stúlkur víðsvegar úr heiminum
þátt í keppninni.
„Jú, ég var svolítið stressuð, ég
verð nú að segja það. Ég var að-
allega stressuð yfir að ég kæmist
ekki í topp tíu,“ segir Tinna. Hún
var í tvær vikur í Þýskalandi og
mikið mæddi á stúlkunum. „Við
æfðum á hverjum degi. Vökn-
uðum klukkan sjö og vorum ekki
búnar fyrr en seint á kvöldin, það
voru endalausar myndatökur.“
Tinna segir að hún hafi fengið
alls konar tilboð meðan á keppn-
inni stóð, t.d. frá umboðsskrif-
stofum fyrir fyrirsætur, og því
getur vel verið að hún eigi eftir
að vinna eitthvað við sýningar-
störf í framtíðinni. Hún varð í
öðru sæti í Fegurðarsamkeppni
Íslands síðastliðið vor.
Tinna stundar nám í Mennta-
skólanum í Kópavogi og stendur í
ströngu um þessar mundir því nú
eru prófin að skella á. Fyrsta próf
Tinnu er eftir rúma viku og tók
hún skólabækurnar með til Þýska-
lands. „Ég var eitthvað að glugga
í þær en náði ekki að lesa mikið,“
segir Tinna.
Íslensk stúlka
meðal tíu efstu
Morgunblaðið/Jim Smart
Tinna Alavis lenti í öðru sæti í Fegurðarsamkeppni Íslands 2003.
NOTENDUR mbl.is geta
pantað ókeypis smáauglýsing-
ar á vefnum fram til 1. júní nk.
Auglýsingarnar munu birtast
á smáauglýsingavef mbl.is, og
verður hver auglýsing inni í
sjö daga. Að þeim tíma lokn-
um er auglýsandanum sendur
tölvupóstur þar sem honum er
boðið að framlengja birtingu
um aðra sjö daga eða bóka
nýja auglýsingu.
Auglýsing getur innihaldið
allt að 160 stafi og hægt er að
láta mynd fylgja sé þess ósk-
að.
Ókeypis smá-
auglýsingar
á mbl.is
RAMMT hefur kveðið að þjófnuðum
á bifhjólum undanfarna viku á höf-
uðborgarsvæðinu, og segist formað-
ur vélhjólaíþróttaklúbbsins aldrei
hafa upplifað annað eins. Búið er að
stela tveimur 800 þúsund króna tor-
færuhjólum og gera tilraun til þjófn-
aðar á því þriðja á aðeins einni viku.
Segir Hrafnkell Sigtryggsson, for-
maður vélhjólaíþróttaklúbbsins, að
þjófar séu greinilega farnir að skipu-
leggja sig og sækjast eftir hinum
svokölluðu motocross-hjólum. „Þjóf-
arnir eru farnir að fylgjast með því
hvar þessi hjól er að finna og skoða
hversu auðvelt er að ná þeim. Síðan
fara þeir hreinlega og „sækja“ þau,“
segir Hrafnkell. „Hugsanlega nota
menn hjólin sem gjaldmiðil í ein-
hverjum vafasömum viðskiptum.“
Til marks um bíræfni þjófanna
nefnir Hrafnkell að þeir víli ekki fyr-
ir sér að fara inn í bílskúra með
þjófavörnum og renna hjólunum út
með viðvörunarkerfið glymjandi yfir
sér. Ein tilraun þjófanna heppnaðist
þó ekki sem skyldi því þá kom eldri
kona að þeim fyrir algera tilviljun og
flúðu þeir þá á brott. Hrafnkell hvet-
ur bifhjólaeigendur til að verja hjól
sín með öllum mögulegum hætti.
Dæmi um torfæruhjól sem horfið
hefur að undanförnu. Verðmæti
svona hjóls er um 800 þúsund kr.
Mikið um þjófnaði
á torfæruhjólum