Morgunblaðið - 17.10.2004, Blaðsíða 56

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNDAY 17. OCTOBER 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 350 KR. MEÐ VSK.
HIÐ svokallaða TOEFL-próf sem halda átti í
gær, laugardag, féll niður og er ekki víst að
hægt verði að taka prófið fyrr en 20. nóvember,
sem gæti tafið umsóknir áttatíu manns um há-
skólavist erlendis.
TOEFL-prófið er stöðupróf í ensku ætlað
fólki sem hyggur á nám í háskólum erlendis,
einkum í Bandaríkjunum. Prófið er tekið um
allan heim og sjá TOEFL-höfuðstöðvarnar í
Bandaríkjunum um að senda prófgögn á próf-
tökustaði. Háskóli Íslands (HÍ) stendur fyrir
framkvæmd prófsins hér á landi.
Hreinn Pálsson, prófstjóri HÍ, segir að í síð-
ustu samskiptum sínum við höfuðstöðvar
TOEFL hafi þeir lagt til að prófinu yrði ekki
frestað, heldur fellt niður, og ef það verði raunin
eigi þeir áttatíu nemendur sem skráðir voru í
prófið á laugardag ekki annan kost en að taka
próf næst þegar það verður haldið, 20. nóv-
ember. Því hafi hann mótmælt, og bíði nú svars.
Íhugaði að taka prófið
í Kaupmannahöfn
„Þetta er mjög slæmt fyrir þessa nemendur,
ég hugsa að lunginn af fjöldanum stefni á nám í
Bandaríkjunum og fólk þarf að sækja um með
góðum fyrirvara. Og það er ekkert elsku
mamma hvað það varðar að skila inn gögnum
[…] eftir að frestur til þess er liðinn,“ segir
Hreinn. Í verstu tilvikum gæti því nám nem-
anda tafist um heilt ár. „Það hringdi til mín ung
kona í gær sem var alvarlega að íhuga að reyna
að koma sér til Kaupmannahafnar,“ segir
Hreinn. Prófið er haldið á sama tíma víða um
heim, og þeir sem skráðir eru í prófið einhvers
staðar í heiminum eiga möguleika á að taka það
annars staðar en þeir eru skráðir ef prófgögn
eru nægilega mörg. Hreinn vissi ekki hvort
konan hefði gert alvöru úr því að fara til Dan-
merkur til að taka prófið, en sagði þetta lýsandi
fyrir þau vandræði sem fólk væri í.
Spurður hvers vegna gögnin hafi ekki borist
segir Hreinn það óljóst. Annaðhvort hafi gögnin
ekki verið send eða þau hafi ekki ratað rétta
leið, þrátt fyrir að notuð sé hraðþjónusta til
flutninganna. Hann segir stofnunina ekki senda
gögnin rafrænt, enda sé m.a. um hljóðsnældur
að ræða.
Stöðuprófsgögn í ensku skiluðu sér ekki í tæka tíð til landsins
Gæti tafið nám um heilt ár
KERFIÐ sem á að koma börnum til hjálpar
er ekki nógu skilvirkt og lagareglur ekki
nógu afdráttarlausar, að mati lögreglu-
manna, sem segja að ef hægt væri að taka
unga afbrotamenn strax úr umferð væru
miklu meiri líkur á að
þeir gætu snúið við
blaðinu.
Lögreglumenn
spyrja hvort það sé ekki
á ábyrgð þjóðfélagsins
að koma til bjargar
börnum sem búa við
vondar aðstæður og
leiðast út á braut glæpa
og fíkniefnaneyslu.
„Halda menn virkilega
að það sé skynsamlegra að bíða þar til þessi
börn eru orðin nógu gömul til að vera dæmd
til refsingar á Hrauninu?“ spyr einn þeirra í
grein í Tímariti Morgunblaðsins í dag. „Þótt
vistin þar hafi sannarlega batnað á síðustu
árum er hún samt ekki í þágu einstaklings-
ins, hún er bara svar við kalli samfélagsins
um hefnd vegna afbrota hans. Þá er barnið
orðið nógu gamalt til að við getum talað um
forhertan glæpamann. Og hver finnur svo-
sem til með forhertum glæpamanni?“
Leikskólar tilkynna sjaldan
Lögum samkvæmt er öllum skylt að til-
kynna til barnaverndaryfirvalda ef börn búa
við slæmar aðstæður. Raunin er sú að kerfið
tekur oft seint og illa við sér.
Dagmæður tilkynna mál nánast aldrei til
barnaverndaryfirvalda og leikskólarnir
sjaldan. Grunnskólar standa sig betur en oft
er ekkert gert þar til barnið er komið á ung-
lingsár. Ástandið er oft orðið mjög alvarlegt
þegar loks er ætlast til að lögregla og barna-
vernd grípi í taumana.
Hægt er að
snúa börn-
um frá braut
afbrota
 Frá vöggu til glæpa/Tímarit
Segja kerfið ekki
nógu skilvirkt
RÚSSNESKI herskipaflotinn er ekki
lengur á Þistilfjarðargrunni og í eft-
irlitsflugi Landhelgisgæslunnar í gær-
morgun sást hvergi til skipanna. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Landhelgis-
gæslunni er ekki vitað hvert flotinn
hélt en líklegt er að hann hafi siglt í
norðaustur, í átt til Rússlands.
Fyrst sást til flotans fyrir norðan
land 29. september og hefur hann því
haldið til á þessum slóðum í hátt í þrjár
vikur. Flotaæfingunni á að ljúka 25.
október nk.
Rússneski
flotinn farinn
STARFSHÓPUR á vegum Fram-
tíðarhóps Samfylkingarinnar, sem
vinnur að stefnumörkun fyrir lands-
fund á næsta ári, hefur sett fram
nýja skilgreiningu á öryggishugtak-
inu í umfjöllun um varnir landsins
og leggur áherslu á efnahagslegt og
félagslegt öryggi þegnanna.
Tillögur hópsins voru lagðar fram
sem umræðuplagg á flokksstjórnar-
fundi Samfylkingarinnar í gær. Þar
er m.a. lögð áhersla á að semja þurfi
um stöðu Íslands í varnar- og ör-
yggiskerfi NATO og Evrópu án
þess að komi til uppsagnar á varn-
arsamningnum. Hópurinn leggur til
að Íslendingar taki við rekstri
Keflavíkurflugvallar og að dregið
verði úr herbúnaði í Keflavíkurstöð-
inni þar sem ekki séu rök fyrir því
að hafa meiri viðbúnað hér á landi
en nauðsyn beri til. Bendir hópur-
inn á að orrustuþoturnar hafi fyrst
og fremst pólitískt gildi en ekki
hernaðarlegt.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
varaformaður Samfylkingarinnar
og formaður Framtíðarhópsins,
gerði grein fyrir störfum Framtíð-
arhópsins á flokksstjórnarfundin-
um.
Lagðar voru fram sex skilagrein-
ar frá jafnmörgum starfshópum til
umræðu en þær eru liður í stærra
heildarverkefni, sem er stefnulýs-
ing Samfylkingarinnar sem leggja á
fyrir landsfund á næsta ári.
Starfshópurinn sem fjallar um
öryggismál telur að Íslendingum
standi mest ógn af völdum meng-
unar- eða umhverfisslysa í Norður-
höfum, lagðar eru fram hugmyndir
um að sett verði á laggirnar sjálf-
stæð innlend rannsóknarstofnun
um öryggis- og varnarmál.
Ekki gert upp á milli rekstrar-
forma í almannaþjónustu
Fram kom í kynningu Ingibjarg-
ar Sólrúnar, að starfshópur sem
fjallað hefur um ábyrgð stjórnvalda
og rekstrarform í almannaþjónustu
gerir ekki upp á milli mismunandi
rekstrarforma heldur vill að við-
fangsefnið verði ávallt metið út frá
hagsmunum almennings. Sett eru
fram nokkur skilyrði sem þurfi að
vera fyrir hendi til að hægt sé að
fela einkaaðilum þjónustu við al-
menning og meðferð opinbers fjár.
Réttlætingin fyrir því að fela einka-
aðilum almannaþjónustu sé að nýta
kosti samkeppninnar og því verði
raunverulegur markaður að vera
fyrir hendi þar sem verðmyndun á
sér stað. Þess verði gætt að kostn-
aður hins opinbera og neytenda
aukist ekki ef verkefni eru flutt til
einkaaðila og hið opinbera glati ekki
sérþekkingu. Þar sem stjórnsýslu-
og upplýsingalög eigi ekki við um
einkaaðila verði að setja strangar
kröfur í samninga og útboðsgögn.
Meðal hugmynda um ríkisfjár-
mál, sem unnið er að innan Fram-
tíðarhópsins, eru tillögur um kerf-
isbreytingar í skattamálum, m.a.
um að lífeyrisgreiðslur undir 150
þús. kr. á einstakling og 300 þús. kr.
fyrir hjón verði skattlagðar sem
fjármagnstekjur, málefni aldraðra
verði færð til sveitarfélaga og sér-
stök deild hjá Ríkisendurskoðun
leggi mat á ráðstöfun skattfjár.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir kynnti hugmyndir Framtíðarhóps Samfylkingar
Íslendingar taki við rekstri
flugvallarins í Keflavík
Ekki komi til uppsagnar varnarsamn-
ings en dregið verði úr viðbúnaði
TÓNLISTARHÁTÍÐIN Iceland Airwaves
hefst í Reykjavík næstkomandi miðviku-
dag og stendur fram á sunnudag. Alls
munu 137 hljómsveitir og stakir lista-
menn, innlendir sem erlendir, leika á há-
tíðinni sem haldin er í miðbæ Reykjavíkur.
Airwaves-hátíðin, sem er nú haldin í
sjötta sinn, hefur vakið athygli víða um
heim og um 1.200 manns koma hingað til
lands gagngert til að sækja hátíðina auk
listamannanna og 200 blaðamanna frá
ýmsum löndum.
Tónlistarhátíð
í miðbænum
 Íslensk tónlistarveisla
UNGIR hljóðfæraleikarar í Suzuki-tónlistar-
skólanum í Reykjavík léku fyrir gesti á 120 ára
afmælishátíð Listasafns Íslands. Mikil dagskrá
var í safninu í gær og m.a. boðið upp á leið-
sögn um yfirlitssýningu á verkum Guðmundu
Andrésdóttur sem nú stendur yfir í safninu.
Morgunblaðið/Kristinn
Ungir hljóðfæraleikarar á afmælishátíð