Morgunblaðið - 30.11.2004, Blaðsíða 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
KOSIÐ Á NÝ Í ÚKRAÍNU?
Leoníd Kútsjma, fráfarandi for-
seti Úkraínu, ljáði í gær máls á því
að haldnar yrðu nýjar kosningar í
landinu. Telur hann það hugsanlega
einu leiðina til að binda enda á deilur
í landinu um framkvæmd forseta-
kosninga sem fram fóru 21. nóv-
ember sl. Stjórnarandstæðingar
saka stjórnvöld um kosningasvindl.
Deilt um virkjunarréttindi
Landeigendur Reykjahlíðar í Mý-
vatnssveit keppa nú ásamt Orku-
veitu Reykjavíkur við Landsvirkjun
um réttindi til rannsókna og nýtinga
á jarðhita í Gjástykki, norðan
Kröflu.
Vilja fjölga í öryggisráðinu
Sérfræðinganefnd sem Kofi Ann-
an, framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna, skipaði í fyrra leggur til að
aðildarríkjum öryggisráðs SÞ verði
fjölgað úr 15 í 24. Þá leggur nefndin
til að breytingar verði gerðar á
starfsháttum SÞ þannig að samtök-
unum verði gert auðveldara fyrir að
hlutast til um mál í aðildarríkjunum.
Blunkett í vanda
David Blunkett, innanríkis-
ráðherra Bretlands, vísar á bug
ásökunum um að hann hafi misnotað
stöðu sína sem ráðherra til að að-
stoða fyrrverandi ástkonu sína.
Tony Blair, forsætisráðherra Bret-
lands, kvaðst í gær bera fullt traust
til Blunketts.
Lífmassaverksmiðja
Tíu störf gætu skapast í líf-
massaverksmiðju í Mývatnssveit.
Iðnaðarráðuneytið og Íslenska líf-
massafélagið hafa kannað möguleika
á að reisa slíka verksmiðju. Hug-
myndin er að framleiða etanól í
verksmiðjunni og nota það sem
íblendi í bensín.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Bréf 25
Úr verinu 12 Forystugrein 26
Viðskipti 14 Viðhorf 28
Erlent 15 Minningar 30/36
Heima 16 Skák 39
Akureyri 17 Dagbók 40/43
Austurland 18 Víkverji 40
Suðurnes 19 Menning 44/49
Landið 18/19 Bíó 46/49
Daglegt líf 20/21 Ljósvakar 50
Listir 22/23 Veður 51
Umræðan 24/28 Staksteinar 51
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@ .is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf
Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl

 




 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 

  


 

 $ 

 
 

%&' (

 )***



 









 


 


 


FUNDUR áhugafólks er berst gegn
umskurn og limlestingum kvenna
var haldinn í Norræna húsinu í gær
og tókst, að sögn aðstandenda, með
miklum ágætum. Að sögn Herdísar
Tryggvadóttur, eins stofnfélaga
áhugahópsins, var fundurinn vel
sóttur og voru flutt fróðleg erindi
um málið. Meðal fyrirlesara voru
Steinunn Jóhannesdóttir rithöf-
undur og Guðrún Agnarsdóttir
læknir, auk þess sem kristniboðar er
starfað hafa í löndum þar sem um-
skurn tíðkast ræddu um reynslu
sína. Á fundinum var hrundið af stað
sérstöku átaki sem miðar að því að
fá allar konur á Íslandi til að skrá sig
á vefslóðinni: www.konurgegnlim-
lestingu.com og mótmæla með þeim
hætti því ofbeldi sem konum er sýnt
í formi umskurðar.
Morgunblaðið/Golli
Konur gegn limlestingum
EINKAHLUTAFÉLÖGUM hefur fjölgað um
rúmlega sjö þúsund, eða 52%, á tæpum fjórum
árum og voru þau tæplega 21 þúsund talsins und-
ir lok októbermánaðar. Víða hefur þessi þróun
merkjanleg áhrif á útsvarstekjur einstakra sveit-
arfélaga, að því er fram kemur í samantekt á
þessari fjölgun sem Samband íslenskra sveitarfé-
laga hefur látið gera.
Flest eru einkahlutafélögin í Reykjavík, tæp-
lega 9.500 talsins, og hefur þeim fjölgað um tæp
46% þar frá árinu 2000. Hlutfallsleg fjölgun er
enn meiri annars staðar á höfuðborgarsvæðinu.
Þannig hefur einkahlutafélögum fjölgað um rúm
61% í Kópavogi og Hafnarfirði, um rúm 57% í
Garðabæ og á Seltjarnarnesi, 81% í Mosfellsbæ
og 121% í Bessastaðahreppi. Hlutfallsleg fjölgun
á Akureyri er svipuð og í Reykjavík eða 46% á
ofangreindu tímabili. Í mörgum smærri sveitar-
félögum er hlutfallsleg fjölgun enn meiri eða allt
upp í það að vera þreföldun eða jafnvel fjórföldun
frá því sem var á árinu 2000, að því er fram kem-
ur í samantektinni.
Einkahlutafélög greiða ekki útsvar til sveitar-
félaga. Þau greiða 18% tekjuskatt sem rennur til
ríkissjóðs, en af rúmlega 38% staðgreiðsluskatti
launþega eru 12–13% útsvar sem rennur til sveit-
arfélaga til að standa undir útgjöldum þeirra.
52% fjölgun einkahluta-
félaga á fjórum árum
MAÐURINN
sem lést í um-
ferðarslysi á Sel-
fossi aðfaranótt
sunnudags, þeg-
ar ekið var á
hann á gangi á
Eyrarvegi, hét
Sveinbjörn Júl-
íusson, til heimil-
is að Reykjamörk 15, Hveragerði.
Hann var fæddur 22. desember árið
1963 og lætur eftir sig eiginkonu og
þrjú börn.
Lést í bílslysi
RAOUL Wallenberg-stofnunin,
mannréttindaskrifstofa við háskólann
í Lundi í Svíþjóð undir forystu Guð-
mundar Alfreðssonar prófessors,
beinir því til Alþingis að hugleiða að
setja lög til að koma á fót sjálfstæðri
stofnun til að berjast fyrir og varð-
veita mannréttindi jafnt á Íslandi og
erlendis. Einnig að skapa heilbrigðan
fjárhagsgrundvöll óháðra samtaka
(NGO), án þess að fjárframlögum
fylgi skuldbindingar eða stýring, svo
tryggja megi virðingu fyrir og stuðla
að mannréttindum á Íslandi og er-
lendis.
Jafnframt lýsir stofnunin áhyggj-
um sínum yfir því að Alþingi ræði
niðurskurð sem muni hafa alvarleg
áhrif á systurstofnunina Mannrétt-
indaskrifstofu Íslands. Þurfi skrif-
stofan að sækja sérstaklega um fjár-
veitingu til ráðuneyta dómsmála eða
utanríkismála muni það draga úr
sjálfstæði skrifstofunnar, ekki síst
hvað varðar álitsgjöf til Alþingis um
lagafrumvörp.
Ýtir undir efasemdir
Talsmenn stofnunarinnar segjast
óttast að þessar kringumstæður muni
ýta undir efasemdir um vilja íslenskra
stjórnvalda til að leyfa hlutlæga og
óháða greiningu á því hvernig þau
standa sig í mannréttindamálum.
Wallenberg-
stofnunin sendir
Alþingi áskorun
ALÞINGI samþykkti með hraði í gær
frumvarp til laga um að áfengisgjald á
sterku víni hækki um 7% auk þess
sem tóbaksgjald hækkar um sömu
prósentu. Öðluðust lögin þegar í stað
gildi. Þessar tvær breytingar, á lögum
um gjald af áfengi og tóbaki, eru í
samræmi við forsendur í tekjuáætlun
fjárlagafrumvarpsins fyrir árið 2005,
segir í athugasemdum við laga-
frumvarpið. Í frumvarpinu er lagt til
að verð á léttvíni og bjórs haldist
óbreytt.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
lagði frumvarpið fram og hlaut málið
flýtimeðferð, en það var lagt fyrir Al-
þingi klukkan 18 í gærkvöldi og af-
greitt fjórum tímum síðar.
Í frumvarpinu kemur einnig fram
að reikna megi með því að „smásölu-
verð á sterku víni hækki um u.þ.b.
5,6% og verð á tóbaki um 3,7% að jafn-
aði. Gert er ráð fyrir því að tekjuauki
ríkissjóðs vegna þessara hækkana
nemi allt að 340 millj. kr. á ársgrund-
velli“. Sem dæmi má nefna að 1.000 ml
flaska af Bombay Sapphire-gini kost-
ar 5.690 kr. í Vínbúðum fyrir breyt-
ingu en eftir breytingu hækkar verðið
í rétt rúmar 6.000 kr.
Pakki af sígarettum kostar nú um
530 kr. út úr búð en eftir hækkun mun
pakkinn kosta u.þ.b. 550 kr.
Áfengis- og tóbaksgjald hefur ekki
hækkað síðan í lok nóvember árið
2002.
Áfengi og tóbak hækkar
Samþykkt með
hraði á Alþingi
í gærkvöldi
TÓNSKÓLI
Hörpunnar hefur
kært Reykjavík-
urborg til félags-
málaráðherra
fyrir brot á
stjórnsýslulög-
um, en skólinn
telur að borgaryf-
irvöld hafi ekki
farið að þeim
reglum sem borg-
in setti um úthlutun fjár til tónlistar-
skóla veturinn 2003.
Kjartan Eggertsson, skólastjóri
Hörpunnar, segir að 134 nemendur
stundi nám í skólanum en styrkupp-
hæð borgarinnar í ár miðist við 58
nemendur. Skólinn fái 8 milljónir
króna í styrk en sambærilegur skóli í
nágrenninu, sem hafi 160 nemendur,
fái 25 milljónir. Hann nefnir og að á
sama tíma og Tónskóli Hörpunnar
fái styrk með innan við helmingi
nemenda sinna fái sumir aðrir styrk
með nánast öllum nemendum sínum.
Tónskóli
Hörpunnar
kærir Reykja-
víkurborg
Kjartan
Eggertsson
♦♦♦