Morgunblaðið - 04.12.2004, Blaðsíða 42

þrúður Jónasdóttir, f.
27. jan. 1948. 2) Guð-
ríður Guðrún, f. 3.
mars 1938, maki Óli
Th. Hermannsson, f.
24. júní 1943, þau
eiga fjögur börn, 3)
Jón, f. 17. júní 1939,
d. 23. sept. 1998,
maki Ragnhildur
Þorleifsdóttir, f. 16.
apríl 1943, þau eiga
þrjú börn. 4) Guð-
mundína Lilja, f. 28.
júní 1940, maki Hall-
dór Hafsteinsson, f. 5.
maí 1939, þau eiga
fjögur börn. 5) Haukur, f. 18.
sept. 1941, maki Sigurbjörg
Björgvinsdóttir, f. 1. nóv. 1941,
þau eiga fimm börn. 6) Hulda
Bryndís, f. 4. febr. 1943, maki
Ingvar Þ. Gunnarsson, f. 27. apríl
1944, þau eiga fjögur börn. 7) Ás-
dís, f. 20. mars 1944, maki Gylfi
Gunnarsson, f. 27. júlí 1940, þau
eiga fimm börn. 8) Bragi, f. 9.
des. 1945, maki I Kristín Ingv-
arsdóttir, f. 17. feb. 1945, d. 8.
nóv. 1987, þau eiga þrjú börn,
sambýliskona Jónína H. Pálsdótt-
ir, f. 20. sept. 1959. 9) Sigríður
Halldóra, f. 17. des. 1947, maki
Guðmundur Bernódusson, f. 9.
✝ Þorsteina Krist-jana Jónsdóttir
fæddist á Birnustöð-
um í Ögurhreppi 16.
nóvember 1914.
Hún lést á Hjúkrun-
arheimilinu Eir 27.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Jón Jónas-
son bóndi á
Birnustöðum, f. 18.
maí 1882, d. 27. nóv.
1967, og kona hans
Guðmundína Her-
mannsdóttir, f. 14.
nóv. 1889, d. 6. sept.
1979. Þorsteina átti fimm systk-
ini, þau eru: Guðrún, f. 30. júlí
1916, Rebekka, f. 20. sept. 1920,
Hermann Jónas, f. 8. apríl 1922,
d. 1. júlí 1954, Guðmundur
Bjarni, f. 8. apríl 1922, d. 16. júní
1960, og Guðríður, f. 7. jan. 1926,
d. 30. nóv. 1991.
Hinn 9. desember 1937 giftist
Þorsteina Hannibal Guðmunds-
syni frá Ytri-Búðum í Bolung-
arvík, f. 24. apr. 1907, d. 9. des.
1984. Þeim varð 15 barna auðið.
Þau eru: 1) Guðmundur Sigurvin,
f. 17. febr. 1937, maki I Sigrún
Jónasdóttir, f. 25. júlí 1942, þau
eiga fjögur börn, maki II Arn-
júlí 1948, þau eiga tvö börn. 10)
Sigrún, f. 21. apríl 1950, maki
Ólafur Grétar Egilsson, f. 11. okt.
1950, þau eiga þrjú börn, 11)
Margrét Guðbjört, f. 25. jan.
1952, maki Jóhannes Guðmundur
Þorbergsson, f. 31. maí 1949, þau
eiga fjögur börn. 12) Fjóla, f. 22.
apríl 1953, maki Jóhann Adolf
Haraldsson, f. 26. nóv. 1944, þau
eiga tvö börn. 13) Jóhann 27. júlí
1954, maki Guðrún Stella Giss-
urardóttir, f. 9. apríl 1962, þau
eiga fjögur börn. 14) Rebekka
Signý, f. 13. jan. 1956, maki I Ás-
björn Eydal Ólafsson, f. 27. jan.
1948, þau eiga tvö börn, maki II
Felix Felixson, f. 23. ágúst 1954,
þau eiga tvö börn. 15) Þorsteinn
Jóhannes, f. 10. sept. 1961, maki
Magnea Jónasdóttir, f. 25. jan.
1960, þau eiga þrjú börn. Lang-
ömmubörnin eru 49 og afkom-
endur því orðnir 115.
Þau Þorsteina og Hannibal
bjuggu fyrstu árin í Þernuvík í
Ögurhrepp en fluttu að Hanhóli í
Bolungarvík 1944. Eftir lát
Hannibals bjó Þorsteina með Jó-
hanni syni sínum og síðustu árin
ásamt tengdadóttur, Guðrúnu
Stellu Gissurardóttur, á Hanhóli
til ársins 1998, en dvaldi eftir það
á heilbrigðisstofnun Bolungarvík-
ur, hjá dætrum sínum Sigrúnu og
Ásdísi í Reykjavík og síðast á
Hjúkrunarheimilinu Eir.
Útför Þorsteinu verður gerð
frá Hólskirkju í Bolungarvík í
dag og hefst athöfnin klukkan 11.
Skammdegismyrkrið liggur yfir
láði en hvít héla lýsir upp kalda nótt-
ina. Löngum ævidegi er lokið. Göm-
ul kona sem hefur skilað ótrúlegu
ævistarfi hefur lagt af stað yfir
landamæri lífs og dauða. Undarleg-
ar tilfinningar bærast í brjósi enda
þótt vitað hafi verið að lífshlaupi
tengdamóður minnar, Þorsteinu K.
Jónsdóttur, væri að ljúka.
Steinu, eins og hún var jafnan
kölluð, hitti ég fyrst fyrir liðlega 40
árum er ég fór með syni hennar,
Hauki, á æskustöðvar hans vestur í
Bolungarvík. Þessi glettna, glæsi-
lega, hógværa og góðlega kona um-
vafði mig með sinni einstöku hlýju.
Allar götur síðan hefur umhyggja úr
hennar djúpu, brúnu augum gert
nærveru hennar þægilega enda þótt
hún myndi ekki nú hin síðari hver ég
var.
Steina var skarpgreind og hafði til
að bera ótrúlegt æðruleysi. Hún tók
því sem að höndum bar með „stó-
ískri“ ró og reyndi að gera gott úr
öllu. Hún var ótrúlega þolinmóð og
stálminnug, víðlesin, kunni ógrynni
af vísum og ljóðum, sögum og sögn-
um og fylgdist vel með málefnum
líðandi stundar. Fáir stóðu henni á
sporði þegar ráða átti krossgátur
eða leysa aðrar þrautir.
Hún bar undir belti og fæddi 15
börn sem öll komust til fullorðins-
ára. Þá áttu foreldrar ekki rétt á
fæðingarorlofi né barnabótum.
Hjónin á Hanhóli, Hannibal og
Steina, komu hópnum sínum til
manns með fádæma elju og dugnaði.
Börnin þeirra fengu í veganesti úr
foreldrahúsum að heiðarleiki, rétt-
lætiskennd og dugnaður ásamt því
að virða siðareglur samfélagsins
væri það sem skipti máli að lokum.
Steina lét sér ekki nægja að annast
sinn stóra barnahóp heldur nutu
ömmubörnin og margir fleiri hlýju
og velvilja hennar í ríkum mæli.
Ævistarf hennar skiptir sköpum
fyrir íslenskt samfélag þótt hvorki
hún né hennar líkar hafi verið
sæmdar opinberum orðum. Slík af-
rek alþýðukvenna hefur þögnin ein
viðurkennt.
Í uppvextinum varð Steina mótuð
af þeim stórbrotnu og á stundum
óblíðu náttúruaðstæðum sem ein-
kenna Vestfirði. Hún lærði ung að
bjarga sér og var sívinnandi. Það
hlýtur að hafa þurft umtalsverðan
dugnað og verklagni til að annast
hennar fjölmenna heimili.
Hugur Steinu var bundinn háum
fjöllum og grösugum, þröngum döl-
um Vestfjarða. Þar voru hennar
djúpu rætur, hennar bernskuspor,
hennar ævistarf, hennar gleði, henn-
ar sorg.
Með þessum ljóðlínum kveð ég
tengdamóður mína með djúpri virð-
ingu og þökk fyrir allt sem hún hef-
ur gefið mér og mínum.
Aðstandendum votta ég samúð.
Það er sveit bak við heiðina háu
þar sem heiðríkust vornóttin skín.
Þar sem ótal mörg lífssporin lágu
leitar hugur minn ákaft til þín.
Þar sem dvaldi ég æskuna alla
þar sem ævinnar starf mér ég bjó.
Mega hverfa í faðm þinna fjalla
færir sál minni huggun og ró.
Ég var bundinn þér bláfjallasalur
hverju blómi er í skjóli þér grær
og þú seiddir mig sólríki dalur
sveitin öll, hún var hjartanu kær.
Þar sem hnjúkurinn hæstbrýndur fjalla
heldur trúr yfir byggðinni vörð.
Ó, hve gott er nú höfðinu að halla
hinsta sinn að þér blessaða jörð.
(Jóhann Guðmundsson.)
Blessuð sé minning Þorsteinu K.
Jónsdóttur.
Sigurbjörg Björgvinsdóttir.
Í dag er til moldar borin tengda-
móðir mín Þorsteina Kristjana
Jónsdóttir frá Hanhóli.
Við kveðjustund hrannast minn-
ingarbrotin upp um einstæða konu
sem lifði og starfaði inn á milli fjalla
blárra og hrikalegra í Syðridal við
Bolungarvík. Það líða seint úr minni
fyrstu kynni mín af Þorsteinu eða
Steinu eins og hún var gjarnan köll-
uð. Það var eins og að ferðast aftur í
tímann fyrir borgarstúlkuna að
koma að Hanhóli og hitta fyrir konu
sem var langt komin á efri ár með
síðar gráleitar fléttur, konu sem
skartaði upphlut á tyllidögum á milli
þess sem hún vann og stritaði. Konu
sem hafði upplifað tímana tvenna og
hafði ásamt eiginmanni sínum
Hannibal Guðmundssyni komið
fimmtán börnum til manns í sveita
síns andlits við kröpp kjör á harð-
býlu landi. Konuna sem skóp söguna
án þess að sagan væri sögð.
Á þessum tíma voru lítil þægindin
og bjuggu þau Steina og Hannibal
við sjálfsþurftarbúskap að mestu
framan af í Þernuvík við Ísafjarð-
ardjúp en fluttu að Hanhóli í Bol-
ungarvík lýðveldisárið 1944. Öll
börnin fæddi hún heima, fyrst sjö í
Þernuvík og síðan átta á Hanhóli.
Hannibal eiginmaður hennar starf-
aði mikið utan bús eftir að í Bolung-
arvík var komið við að draga björg í
bú enda fyrir stórum hópi að sjá og
má því geta nærri hve mikið af
barnauppeldi og bústörfum var á
hendi Þorsteinu. Er ég kynntist
Þorsteinu tók hún þátt í bústörfum
og sá um heimilið, fór enn í fjósið og
handmjólkaði einu mjólkurkúna á
bænum í fötu og kældi svo mjólkina
í baðkarinu.
Þorsteina var bæði íhugul og iðju-
söm. Hún fylgdist vel með atburðum
líðandi stundar og féll aldrei verk úr
hendi. Þorsteina var um margt fróð
og bókhneigð mjög. En þar sem tími
til lestrar var takmarkaður neð stór-
an barnahóp hafði hún tamið sér að
vinna helst eitthvað samhliða lestr-
inum og þannig sér maður hana fyr-
ir sér, sitjandi við eldhúsborðið með
augun á bókinni og prjóna á fingrum
á milli þess að hún hrærði í pott-
unum til að elda fyrir gesti og gang-
andi en þó á þessum tíma einkum
fyrir hann Jóa sinn sem hafði tekið
við búi foreldra sinna en á milli
þeirra mæðginanna var einstakt
samband sem grundvallaðist á skiln-
ingi, ástúð og virðingu.
Þorsteina var aðlaðandi kona með
góðleg stór brún augu. Hún var
nokkuð hlédræg, hafði mikið jafn-
aðargeð og framkoma hennar ein-
kenndist af æðruleysi og nægju-
semi. Stutt var oftast í brosið og
kætin og hláturinn skammt undan
er hópurinn hennar var saman kom-
inn, dæturnar níu og drengirnir sex.
Öllum sem bar að garði tók hún á
móti af góðmennsku og gestrisni.
Henni þótti ákaflega vænt um börn
og ungmenni og tók á móti barna-
börnunum með opinn arminn og
dvöldu mörg þeirra hjá ömmu sinni í
sveitinni um lengri eða skemmri
tíma. Fyrir henni báru þau virðingu
sökum hreinlyndis hennar, þolgæðis
og góðmennsku. Dóttur minni Ástu
var hún einnig afar góð og mikil
gæði fólgin í því að eiga athvarf inni
hjá Steinu ömmu er skóla var lokið
og mikil var gleði hennar þegar við
Jóhann eignuðumst börnin okkar en
yngsta dóttir okkar og einnig yngsta
barnabarnið hennar heldur nú við
nafninu hennar á Hanhóli.
Þorsteina var einnig mikill dýra-
vinur og var einstakt að sjá hana
hlúa að örsmáum fyrirmálslömbum
þar sem hún kepptist við að koma í
þau lífi með öllum tiltækum ráðum,
halda á þeim hita, næra þau og
nudda til að þau mættu spretta úr
spori í sólbjörtu sumrinu. Heima-
hagarnir voru henni afar kærir og
undi hún sér best heima á Hanhóli
þó að hún hefði gaman af því að
ferðast og virða fyrir sér hina stór-
brotnu náttúru landsins. Sérstak-
lega hafði hún gaman að því að
heimsækja æskuslóðirnar á Birnu-
stöðum og rifja upp með systur sinni
Rúnu bernskuárin, örnefnin og
forna búskaparhætti. Svo kær var
hún heimili sínu og sveitinni að hún
fór helst ekki af bæ nema að taka af
okkur loforð um að koma henni við
fyrsta tækifæri heim aftur. Hennar
staður var á Hanhóli. Þar var hún í
senn kletturinn sem sameinaði og
stóð vörð um fjölskyldu sína og ætt-
ÞORSTEINA KRIST-
JANA JÓNSDÓTTIR
42 LAUGARDAGUR 4. DESEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Björnsdóttir rithöfundur. Hafþór
Jónsson kirkjuvörður les jólaljóð.
Þórhildur Ólafs, settur sókn-
arprestur, flytur ávarp, les úr spá-
dómsbók Jesaja og fer með bæn.
Sundinni lýkur með því að sunginn
verður jólasálmurinn Nóttin var sú
ágæt ein eftir Einar Sigurðsson í
Eydölum og Sigvalda Kaldalóns.
Vonandi fær aðventukvöldið stuðl-
að að því að við getum sett jóla-
undirbúninginn í rétt samhengi og
tekið síðan á móti þeim konungi
lífsins sem kemur á jólum í mynd
vanmáttugs barns til þess að vera
ljós heimsins.
Aðventutónleikar
Kórs Lindakirkju
AÐVENTUTÓNLEIKAR kórsins
verða haldnir sunnudaginn 5. des-
ember kl. 17 í Glersalnum við
Salaveg í Kópavogi.
Söngdagskráin verður fjöl-
breytt, algeng jólalög og verk frá
ýmsum tímum. Stjórnandi er
Hannes Baldursson, undirleikari
er Sigrún Þórsteinsdóttir ásamt
nemendum úr Tónlistarskóla
Kópavogs. Einsöngvari með kórn-
um er Heiða Margrét Guðmunds-
dóttir. Aðgangur er ókeypis.
Pönnukakan hennar
Grýlu í Lindasókn í
Kópavogi
ANNAN sunnudag í aðventu verð-
ur haldin fjölskylduguðsþjónusta í
Lindaskóla kl. 11. Þar verður m.a.
sýnt brúðuleikritið Pönnukakan
hennar Grýlu í flutningi Bernds
Ogrodnik, sem einnig er höfundur
leikritsins. Sagan segir frá hug-
vitssamri pönnuköku sem flýr
steikarpönnu Grýlu með það fyrir
augum að ferðast til Jesúbarnsins í
Betlehem. En á veginum verða
ýmsir sem vilja sinn skerf af kök-
unni.
Kvennakirkjan í
Laugarneskirkju
KVENNAKIRKJAN heldur að-
ventumessu í Laugarneskirkju
sunnudagskvöldið 5. desember
klukkan 20.30. Elína Hrund Krist-
jánsdóttir guðfræðingur predikar
og kór Kvennakirkjunnar leiðir
aðventusöng undir stjórn Að-
alheiðar Þorsteinsdóttur. Einn
þáttur messunnar er mótmæli
kirkjunnar gegn ofbeldi í garð
kvenna. Þar verður gáð að styrkn-
um og gleðinni sem kristin trú
boðar konum eftir orðum Biblíunn-
ar. Kvöldinu lýkur með kaffi og
kökum við kertaljós og næði til
samtals og samveru.
Aðventukvöld í
Norðfjarðarkirkju
AÐVENTUKVÖLD verður í Norð-
fjarðarkirkju 5. desember kl.
20:00. Meðal efnis er: Fjölbreytt
tónlistaratriði með jólastemmingu:
Nemendur Tónskólans flytja jóla-
lög. Ræðumaður: Smári Geirsson.
Kórsöngur; aðventulög og jóla-
sálmar.
Komum saman í kirkjunni til að
eiga gleðistund á aðventukvöldinu.
Kaffisopi og piparkökur í Safn-
aðarheimili á eftir. Allir velkomn-
ir. Aðgangur ókeypis. Þeir eldri
borgarar sem þurfa bílferð til
kirkjunnar láti sóknarprest vita í
símum 477 1127 og 477 1766.
Bráðum koma blessuð jólin!
Sunnudagaskólinn að venju kl.
11:00 í Safnaðarheimilinu. Kveikt
á öðru aðventukertinu.
Lýsing í kirkjugörðunum yfir
jólahátíðina hefst 5. desember og
verður fram yfir þrettándann.
Með ósk um að einlæg birta og
gleði fái að ríkja á aðventunni.
Sóknarprestur og sóknarnefnd
Norðfjarðarkirkju.
Aðventukvöld
Árbæjarkirkju
AÐVENTUHÁTÍÐ Árbæjarkirkju
hefst kl.20.00. Kammersveit skip-
uð, Hjörleifi Valssyni, Helgu
Torfadóttur og Örnólfi Kristjáns-
syni mundu opna hátíðina með
flutningi nokkura verka. Ung-
menni tendra á tveimur af fjórum
kertum aðventukransins og Sr.
Sigrún Óskarsdóttir mun í stuttu
máli segja sögu hans. Við kirkjuna
eru starfandi tveir kórar ann-
arsvegar Kirkjukór kirkjunnar og
gospel kór munu þeir syngja sam-
an og í sitt hvoru lagi þekkt að-
ventu og jólalög sem kemur öllum
í jólaskap undir styrkri stjórn
Krisztinar Kalló Sklenár organista
kirkjunnar. Undirleikari hjá gosp-
elkórnum er Egill Antonsson. Há-
tíðarræðu kvöldsins flytur Tinna
Gunnlaugsdóttir verðandi þjóleik-
hússtjóri. Fermingabörn flytja
helgileik og sr. Þór Hauksson flyt-
ur hugvekju.
Kvöldið endar í kirkjunni á að
kirkjan öll mun óma af söng kór-
anna og kirkjugesta. Boðið verður
upp á heitt súkkulaði og meðlæti í
safnaðaheimilinu á eftir.
Minning látinna
ÞRIÐJUDAGSKVÖLDIÐ 7. desem-
ber. kl. 19:45 býður Bjarni Karls-
son, sóknarprestur í Laugarnes-
kirkju, upp á stuttan fyrirlestur
um sorgina. Þar eru allir syrgj-
endur velkomnir. Í beinu fram-
haldi verður kvöldsöngur í kirkj-
unni kl. 20:30. Þar gefst fólki
kostur á að kveikja á bænakerti í
minningu látinna ástvina og Þor-
valdur Halldórsson leiðir söng.
Kaffisopi er svo í safnaðarheim-
ilinu á eftir handa þeim sem það
vilja þiggja. Gengið er inn um að-
aldyr kirkjunnar.
Erindi síra Braga
um ekkjumenn í
Selfosskirkju
ÞRIÐJUDAGSKVÖLDIÐ 7. desem-
ber nk. kl. 20.00 heldur síra Bragi
Skúlason erindi í safnaðarheimili
Selfosskirkju. Fundurinn er hald-
inn á vegum Geisla, félags um sorg
og sorgarviðbrögð, og er að þessu
sinni einkum ætlaður ekkjumönn-
um.
2. nóvember sl. kom síra Bragi
austur hingað og ræddi að því
sinni ekkjur og aðstæður þeirra.
Sá fundur var framúrskarandi vel
sóttur.
Síra Bragi er sérmenntaður á
sviði sjúkrahúsþjónustu. Hann hef-
ur próf í fjölskyldumeðferð, auk
þess sem hann lauk meistaraprófi
frá Háskóla Íslands með rannsókn-
arverkefninu „Ekklar á Íslandi
1999–2001“.
Áreiðanlegt er, að mjög fróðlegt
verður að hlýða á síra Braga fjalla
um þetta efni og er vonandi, að
sem flestir komi á fundinn, sem
hefst, sem áður segir, kl. 20. Að
erindi loknu verða umræður og
kaffidrykkja.
Sr. Gunnar Björnsson.
Bandarísk
stjórnmál og
guðfræði í Neskirkju
DR. CHRISTOPHER Morse, Diet-
rich Bonhoeffer-prófessor við
Union Theological Seminary í New
York, mun nk. sunnudag, 5. des-
ember, kl. 13–14 ræða um guð-
fræði og bandarísk samtímastjórn-
mál í Neskirkju. Hann mun meðal
annars rýna í stjórnmálaástandið
vestra út frá kenningum Dietrichs
Bonehoeffers, eins virtasta sið-
fræðings 20. aldar.
Christopher Morse er prófessor
í guðfræði og siðfræði Dietrichs
Bonhoeffers við Union Theological
Seminary (guðfræðideild Columbia
University) í New York. Hann er
vígður prestur Sameinuðu meþód-
istakirkjunnar (United Methodist
Church). Rannsókna- og kennslu-
svið hans er í samstæðilegri guð-
fræði með sérstakri áherslu á að
iðka trúfræði og siðfræði með því
að „reyna andana“ að því er varð-
ar mótandi trúfræðihefðir og mik-
ilvægi nútímalegrar sýnar og mats
á trúfræði og kenningum kirkj-
unnar.
Fyrirlesturinn er öllum opinn en
hann tekur um hálfa klukkustund
og að honum loknum verða um-
ræður og fyrirspurnir. Sr. Haukur
Ingi Jónasson stýrir fundinum.
KIRKJUSTARF