Morgunblaðið - 26.01.2005, Qupperneq 12
12 MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
ÍSLENSKT efnahagslíf þarf þriðju stoðina. Það
er ekki nóg til lengdar að byggja efnahag þjóð-
arinnar eingöngu á sjávarútvegi og stóriðju. Þetta
var inntakið á ráðstefnu Samtaka upplýsinga-
tæknifyrirtækja (SUT) undir yfirskriftinni Þriðja
stoðin? Verður upplýsingatækni þriðja stoðin í
verðmætasköpun og gjaldeyristekjum Íslands ár-
ið 2010?
Wilfried Grommen, framkvæmdastjóri stefnu-
mótunar hjá Microsoft í Evrópu, sagði í erindi sem
hann flutti á ráðstefnunni að möguleikar Íslend-
inga til þess að verða heimsleiðandi á sviði upplýs-
ingatækni væru miklir. Mikilvægt væri að stjórn-
völd veittu sprotafyrirtækjum, sem og rótgrónum
fyrirtækjum, á þessu sviði nauðsynlegan stuðning
til þess að vaxa og dafna.
Til þess að ná árangri er nauðsynlegt að hafa
hugsjón, að mati Grommen. Ef hugsjónin er til
staðar þarf að búa henni gott umhverfi þar sem
aðgangur að fjármagni er góður. Einnig er mik-
ilvægt að hafa markvissa áætlun um hvernig hægt
er að gera þessa hugsjón að veruleika. Fari svo
verður „hagkerfið öflugra, framleiðni þjóðarinnar
eykst og lífsgæði aukast. Möguleikar ykkar til ár-
angurs verða nánast ótakmarkaðir,“ sagði Wil-
fried Grommen.
Stuðlar að virðisauka
Frans Clemmesen, sviðstjóri í ráðuneyti vísinda
og tækni í Danmörku, sagði mikilvægara að geta
nýtt upplýsingatækni í samfélaginu en að vera
framleiðandi tækninnar. Hann lagði einnig á það
mikla áherslu að það sé mikilvægara að upplýs-
ingatækni stuðli að virðisauka en að hún stuðli að
fleiri störfum og auknum útflutningi. Það skiptir
að hans sögn ekki höfuðmáli hvort vara sem er
framleidd í Danmörku sé seld í Þýskalandi eða í
Danmörku.
Ingvar Kristinsson, formaður Samtaka upplýs-
ingatæknifyrirtækja, benti á að skipting verð-
mætasköpunar hefði breyst á síðastliðnum áratug
og árið 2003 hafi hlutdeild hátækniiðnaðar í vergri
landsframleiðslu verið 3,8%. Tíu árum áður hafi
hátækniiðnaður numið 0,6% af landsframleiðslu.
Þá hafi hátækniiðnaður skilað 0,3% af gjaldeyr-
istekjum þjóðarinnar en á síðasta ári 6,3%. Hér sé
því að mati Ingvars um frábært tækifæri að ræða
til þess að byggja enn frekar undir íslenska efna-
hagskerfið.
Morgunblaðið/Jim Smart
Leiðandi Möguleikar Íslendinga til þess að verða heimsleiðandi á sviði upplýsingatækni eru miklir.
Verður upplýsingatækni
þriðja stoð efnahagslífsins?
#$%" ""#$&'
&()-.
.
-
*
(
%& '
( ) *
+,,'- ( ) *
+ !
". /% ) ,
. !
0
"
1",
2+1",
2-. "
"
1",0
"
3
3& .
4.
,*
5
5
". 1/
6
'
/ *
)
, ,! 0
"
+( "
*!"
! #
/78
" 9 : !1) "
; <,"
8! ""
=>
50
5 ? .5 ! "
5- !
-! ! #
/
@ #..".!
-!"
""
-!"
7) 8! 95<1 .
0/
1.2.
%
1,,
, A# !
"
;0
"
@<,<
13 !
BCAD
5;!
'!
,/' !
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
+ # ".
# '!
,/' !
9
9 9
9 9 9
9
9 9
9 9 9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
E
$F
E9$F
E9
$F
9
E9$F
E9
$F
E$F
E
$F
9
E
$F
9
E9$F
9
E9$F
E9$F
9
E$F
9
9
9
9
9
E
$F
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
'!
,*
.
"
@ 1)!; ),.
2 *5
/
/ /
/
/
/ /
/
/ /
/ / / / /
/
9
/ / 9
9
9
/
9
9
9
9
9
9
9
9
9
!
,* ;GH
/, /
%@/I% . "
-
'!
,*
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
%@/9J'
"
- /%@/95,# ! .. # -, 1)!
)"
/
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● HLUTABRÉFAVIÐSKIPTI í Kauphöll
Íslands námu rúmum 3 milljörðum
króna í gær voru rösklega 1,9 millj-
arða króna viðskipti með hlutabréf í
KB banka og hækkaði verð þeirra
bréfa um 2% innan dagsins en KB
banki birtir í dag uppgjör sitt fyrir árið
2004. Verð hlutabréfa í Actavis
hækkaði þó meira, um 4,1%, í næst-
mestu viðskiptum dagsins sem námu
ríflega 365 milljónum króna.
Mest verðlækkun varð á bréfum
Tryggingamiðstöðvarinnar (-2,3%) og
Bakkavarar (-1,6%). Úrvalsvísitalan
hækkaði um 0,91% í 3.596 stig.
Nær 2 milljarða við-
skipti með KB banka
● ÁFRAM er spáð að álverð muni
taka að lækka á vormánuðum. Mið-
að við meðalverð á áli það sem af er
janúar og verð á framvirkum samn-
ingum í NYMEX kauphöllinni í New
York er líklegt að tonnið af áli muni
hækka í verði í febrúar og mars en
að verð taki svo að lækka í apríl.
Þetta er í takt við verðspá sem birt
var í Viðskiptablaði Morgunblaðsins
á Þorláksmessu.
Álverð tekur að lækka
á vormánuðum
Frá einhæfni til hagvaxtar er yf-
irskrift erindis sem Þorvaldur Gylfa-
son, prófessor í viðskipta- og hag-
fræðideild Háskóla Íslands, flytur í
málstofu Hagfræði- og viðskipta-
fræðistofnunar í Öskju, stofu 132, í
dag kl. 12.20.
Í erindinu mun hann lýsa nokkrum
helztu gangráðum hagvaxtar um
heiminn og bregða upp myndum af
sambandi hagvaxtar við ýmis fyr-
irbæri svo sem fjölhæfni atvinnulífs
og lýðræði.
Í DAG
● HAGVÖXTUR í Kína var 9,5% á síð-
astliðnu ári og fór þar með talsvert
fram úr spám opinberra stofnana þar
í landi. Árið áður var hagvöxturinn
9,3%. Kínversk stjórnvöld hafa reynt
að stemma stigu við hagvextinum
með aðhaldsaðgerðum af ýmsu tagi
og vænta má aukins aðhalds á þessu
ári.
Mestur var vöxturinn í landbúnaði á
síðasta fjórðungi ársins 2004, veit-
ingaþjónustu, samgöngum og annarri
þjónustu. En þrátt fyrir mikinn hagvöxt
sjá Kínverjar jákvæð merki í því að
fjárfesting hefur dregist saman og
jafnframt sé einkaneysla mikil.
Hagvöxtur í Kína 9,5%
Innlend útlán
jukust um 38%
*+
$
,
-
- .
-
-
-
/
.
'" 0$1
'
0&
INNLEND útlán bankakerfisins
jukust um 37,6% á síðasta ári og
námu þau við áramót rúmlega 1.425
milljörðum króna en voru 1.035
milljarðar ári áður. Á árinu 2003 juk-
ust innlend útlán heimilanna um
15%. Þetta kemur fram í tölum sem
Seðlabanki Íslands birti síðastliðinn
föstudag.
Helstu skýringar þessarar miklu
aukningar má finna í auknum útlán-
um til fyrirtækja og heimilanna. Út-
lán til fyrirtækja jukust úr 592,6
milljörðum í 794,5 milljarða á milli
ára, eða um 34%, en útlán til heim-
ilanna námu á síðasta ári alls 306,7
milljörðum króna og jukust um 118,6
milljarða króna, eða 63% frá síðasta
ári. Þessa aukningu á lánum heim-
ilanna má skýra með íbúðalánum
bankanna sem hófust í ágústmánuði
sem og bættum lánakjörum. Sam-
kvæmt Morgunkorni Íslandsbanka í
gær er þó ekki um hreina skulda-
aukningu heimilanna að ræða þar
sem stærstur hluti lánanna hefur
verið nýttur til niðurgreiðslu á lán-
um hjá Íbúðalánasjóði og lífeyris-
sjóðum.
ATCO Europe, dótturfyrirtæki kan-
adíska fyrirtækisins Atco Structures,
mun byggja starfsmannabúðir fyrir
1.500 starfsmenn sem koma til með
að vinna við byggingu Fjarðaáls, ál-
vers Alcoa í Reyðarfirði. Frá þessu er
greint í frétt á vefmiðlinum Yahoo.
Atco hefur gert samning um bygg-
ingu starfsmannabúðanna við banda-
ríska verktakafyrirtækið Bechtel
sem byggir álver Alcoa. Samningur-
inn nær til hönnunar, framleiðslu og
uppsetningar búðanna. Einingarnar
sem notaðar verða til byggingar
þeirra eru samkvæmt frétt Yahoo
framleiddar í verksmiðju Atco í
Búdapest í Ungverjalandi en hluti
þeirra kemur frá annarri verksmiðju
fyrirtækisins í Texas í Bandaríkjun-
um.
Í tilkynningu frá Atco Europe er
haft eftir Ron Morrison, aðstoðarfor-
stjóra fyrirtækisins, að gætt verði að
ströngustu umhverfisverndarskil-
yrðum við byggingu starfsmanna-
búðanna og að fyrirtækið hafi mikla
reynslu af vinnu á afskekktum svæð-
um og við erfið skilyrði.
Kanadískt
fyrirtæki
byggir starfs-
mannabúðir
NORSKA fjármálaeftirlitið hefur
samþykkt að mæla með því við
norska fjármálaráðuneytið að heim-
ila kaup Íslandsbanka á BNbank
(Bolig- og Næringsbanken ASA) í
Noregi. Frá þessu er greint í til-
kynningu frá Íslandsbanka til Kaup-
hallar Íslands.
Tilboðið í BNbank er nú háð sam-
þykki fjármálaráðuneytisins í Nor-
egi. Fjármálaeftirlitið hér á landi
hefur tilkynnt að það geri ekki at-
hugasemdir við kaup Íslandsbanka á
BNbank.
Það var í nóvember síðastliðnum
sem Íslandsbanki lagði fram yfir-
tökutilboð í BNbank. Kaupverðið
svarar til um 35 milljarða íslenskra
króna.
Mæla með
yfirtöku á
BNbank
VERÐBÓLGA í EES-ríkjun-
um, mæld með samræmdri vísi-
tölu neysluverðs, var að meðal-
tali 2,2% á tímabilinu frá
desember 2003 til desember
2004. Á sama tíma var hún 2,4%
á evrusvæðinu og 2,9% á Íslandi.
Mesta verðbólga á evrópska
efnahagssvæðinu á þessu tólf
mánaða tímabili var 7,4% í Lett-
landi og 5,8% í Slóvakíu en
minnst í Finnlandi, 0,1%, og í
Svíþjóð, 0,9%. Þetta kemur fram
í tilkynningu frá Hagstofunni.
Samræmd vísitala neyslu-
verðs í EES-ríkjunum var 116,5
stig í desember sl. og hækkaði
um 0,3% frá nóvember. Á sama
tíma var vísitalan fyrir Ísland
130,0 stig, hækkaði einnig um
0,3% frá fyrra mánuði.
Meðalvísitala ársins 2004 fyr-
ir EES-ríkin var 115,3 stig, 2,0%
hærri en meðaltalið árið 2003.
Sambærilegar tölur voru 2,0%
árið 2003 og 2,1% árið 2002.
Meðaltal samræmdu vísitölunn-
ar fyrir Ísland árið 2004 var
128,1 stig, 2,3% hærra en árið
2003. Sambærilegar tölur voru
1,4% árið 2003 en 5,3% 2002.
Verðbólgan
hærri hér
en á EES
♦♦♦
=
K
5LM
! !"
#$
#$
$
$
@5A
N%O
"%
%
#$
#$"
$
$
C%C
43O
% ""
&%
#$'
#!$
$
$
2O
=,,
""
!! &&
#$'
$!
$
$
BCAO N)P:)"
% ('&
!
#$'
#$'
$
$