Morgunblaðið - 04.02.2005, Qupperneq 8

8 FÖSTUDAGUR 4. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
www.1928.is
Laugavegi 20b • Sími 552 2515 • Auðbrekku 1 • Sími 544 4480
Nýkomin sending af
gullfallegum húsgögnum
í kirsuberjavið og hvítum lit
Borðstofuborð með 6 stólum, kr. 99.000
kr. 17.750
kr. 11.500
kr. 15.750
kr. 29.900
kr. 22.500
kr. 13.900
kr. 5.900
kr. 14.750
kr. 29.800
kr. 29.900
kr. 11.500
kr. 39.900
Gættu að hvað þú gerir, kona, dollan er nú bara úr pappír.
Í nýrri skýrslu verkefn-isstjórnar um nýskip-an lögreglumála, sem
kynnt var í upphafi vik-
unnar, er bent á tvær leið-
ir til að styrkja og efla
starfsemi lögreglu og
sýslumanna. Annars vegar
er lagt til að flest lögreglu-
umdæmi landsins verði
stækkuð til muna og fækk-
að úr 26 í fimm til sjö, en
að mati skýrsluhöfunda er
stækkun og sameining
lögregluumdæma for-
senda fyrir hvers konar
umbótum á sviði löggæslu. Hins
vegar er bent á þá leið að samstarf
verði aukið milli lögreglustjóra-
embættanna og stýring þeirra
verði í mun meira mæli eftir verk-
efnum fremur en umdæmum, en
þessi leið myndi kalla á mögulega
lagabreytingu sem einkum miðaði
að því að styrkja stöðu miðlægs
boðvalds sem mælt gæti fyrir um
samvinnu og fyrirkomulag henn-
ar.
Að sögn Ólafs Þ. Haukssonar,
formanns Sýslumannafélags Ís-
lands, eru menn um þessar mund-
ir að fara yfir skýrsluna og á hann
von á því að boðað verði til fé-
lagsfundar fljótlega til þess að
ræða málin. Að mati Ólafs felur
skýrslan aðeins í sér opnun á mál-
inu, enda feli hún ekki í sér tæm-
andi tillögur. Í því samhengi bend-
ir Ólafur á að ekki sé í skýrslunni
tekið á því hvernig menn sjái fyrir
sér þróun sýslumannsembætta að
öðru leyti en því sem snúi að lög-
gæslunni, en eins og staðan er í
dag er löggæsluþátturinn veiga-
mikill þáttur í starfi sýslumanna.
Staða sýslumanna
ekki óbreytanleg
Ólafur segir sýslumenn óhjá-
kvæmilega velta fyrir sér hvernig
menn sjái fyrir sér þróun sýslu-
mannsembætta annars vegar hjá
þeim sem taki við stærra hlutverki
í formi lögreglustjórnar á stærri
svæðum og hins vegar hjá þeim
sem taki við umsvifaminni eining-
um þegar lögreglustjórnin hefur
verið skilin frá embættinu. Að
mati Ólafs er því eðlilegt að skoða
hlutverk sýslumannsembætta á
heildstæðan hátt samhliða þeim
hugmyndum sem nú eru fram
komnar. Segir hann sýslumenn vel
átta sig á því að staða þeirra sé
ekki óbreytanleg í kerfinu og afar
eðlilegt að skoða breytta skipan
sýslumannsembætta, meðal ann-
ars með tilliti til byggðarþróunar
og bættra samgangna.
Ólafur tekur undir það álit
skýrsluhöfunda að með stærri um-
dæmum verði lögregluliðin
burðugri og auðveldara að flytja
mannskap á milli, auk þess sem
stækkunin geti leitt til aukinnar
fagþekkingar. Á móti sé spurning
hvort sérþekking lögreglumanna
á staðháttum glatist. Hann segir
því mikilvægt að menn geri sér
ljóst til hvaða mótvægisaðgerða
hægt sé að grípa til að glata ekki
jákvæðum þáttum í starfsemi
sýslumannsembættanna.
Ljóst má vera í skýrslunni að
verkefnisstjórnin gerir sér vel
grein fyrir að sú gagnrýni sem
fram hefur komið á sýslumanns-
embættin að því er varðar lög-
gæslu, og byggist í flestum atrið-
um á smæð þeirra og þar með
minni möguleikum til að takast á
við flóknari verkefni, á að ýmsu
leyti einnig við um önnur störf
embættanna. Aðspurður segir
Stefán Eiríksson, skrifstofustjóri í
dómsmálaráðuneytinu og einn
skýrsluhöfunda, ljóst að skoða
þurfi sýslumannsembættin í heild
sinni í tengslum við framkomnar
hugmyndir um stækkun lögreglu-
umdæma á landinu. Hann bendir
hins vegar á að í skipunarbréfi
nefndarinnar hafi verið mörkuð
skýr stefna um að ekki ætti að
fækka sýslumannsembættum,
enda skipti þau og „styrkur þeirra
hringinn í kringum landið miklu
fyrir byggðir landsins, þó svo að
inntak í embættisfærslum emb-
ættanna þurfi ekki endilega að
vera alls staðar hið sama,“ eins og
segir orðrétt í skýrslunni.
Stefán rifjar upp að fyrir um
áratug hafi nefnd á vegum þáver-
andi dómsmálaráðherra skilað
skýrslu um aukin verkefni sýslu-
manna og voru þar gerðar ýmsar
tillögur um tilfærslu ákveðinna
verkefna til sýslumannsembætt-
anna. Segir Stefán eðlilegt að
horfa enn frekar til sýslumanna
sem fulltrúa ríkisvaldsins í héraði
og að þar ætti að koma auknum
verkefnum ríkisvaldsins fyrir.
Óskar Bjartmarz formaður
Landssambands lögreglumanna
telur að flestir innan lögreglunnar
séu þeirrar skoðunar að þörf sé á
breytingum á skipan lögreglumála
í landinu. Fækkun umdæma og
stækkun þeirra sé þörf. Breyting-
arnar muni gera viðkomandi emb-
ættum kleift að halda uppi öflug-
um rannsóknum á málum að ekki
sé talað um betri nýtingu á
mannafla innan lögregluliða víðs-
vegar um landið. Óskar tekur
fram að þegar nánari útfærsla
hugmynda um breytta lögreglu-
skipan verði rædd þá þurfi að hafa
ýmsa landfræðilega þætti í huga.
Því muni hann ekki fella dóma um
það hversu mörg umdæmin eigi að
verða á endanum.
Fréttaskýring | Viðbrögð við skýrslu verk-
efnisstjórnar um nýskipan lögreglumála
Stækkun for-
senda umbóta
Eðlilegt að skoða samhliða hlutverk
sýslumannsembætta á heildstæðan hátt
Í skýrslunni er fjallað um hvernig efla megi
starfsemi lögreglu og sýslumanna.
Mikilvægt að sérþekking á
staðháttum glatist ekki

Hvernig mun landið líta út
með í mesta lagi sjö lögreglu-
umdæmum? Verður hlutverk
sýslumanna framtíðarinnar ann-
að en það er í dag? Mun lögregl-
an verða öflugri á sviði rann-
sókna og mun mannskapur innan
hennar raða ef til vill nýtast bet-
ur en við núverandi skipan lög-
reglunnar í landinu og verður
fagþekking íslenskra lögreglu-
manna að sama skapi meiri?
silja@mbl.is
 www.mbl.is/ítarefni
 DOKTORSVÖRN við lagadeild
Háskóla Íslands fer fram á morg-
un, laugardaginn 5. febrúar. Þá ver
Páll Hreinsson
lagaprófessor
doktorsritgerð
sína „Hæfis-
reglur stjórn-
sýslulaga“.
Andmælendur
eru Eiríkur
Tómasson, deild-
arforseti laga-
deildar Háskóla
Íslands, og Tryggvi Gunnarsson,
umboðsmaður Alþingis. Jónatan
Þórmundsson, lagaprófessor við
lagadeild Háskóla Íslands, stjórnar
athöfninni sem fer fram í Hátíða-
sal, Aðalbyggingu, og hefst klukk-
an 14.
Efni þessarar lögfræðilegu rit-
gerðar fjallar um hæfisreglur II.
kafla stjórnsýslulaga nr. 37/1993.
Meginmarkmið ritgerðarinnar er
að draga saman álit umboðsmanna
þjóðþinga á Íslandi, í Noregi og
Danmörk svo og dóma Hæsta-
réttar þessara landa þar sem reynt
hefur á hæfi starfsmanna stjórn-
sýslunnar og dómara og greina
með lögfræðilegri aðferðarfræði
gildissvið hæfisreglna stjórn-
sýslulaga, hvaða sjónarmið eru að-
allega notuð við skýringu og fyll-
ingu þeirra svo og að veita yfirsýn
yfir framkvæmd reglnanna.
Doktorsvörn
við lagadeild
Háskóla Íslands
HÉRAÐSDÓMUR Suðurlands hef-
ur dæmt hálfþrítugan mann í 7 mán-
aða fangelsi fyrir fjölda afbrota á
Suðurlandi undanfarin tvö ár.
Maðurinn var sakfelldur fyrir
þjófnað úr verslun á Selfossi, innbrot
og þjófnað á veitingastað í Hvera-
gerði og heimili í Reykjavík, fölsun
alls níu ávísana á illa fengin eyðublöð
úr tékkhefti annars manns sem hann
notaði í viðskiptum, gripdeild og fyr-
ir tvenn umferðarlagabrot. Í bæði
skipti ók hann bifreið sviptur öku-
rétti. Með brotunum rauf maðurinn
skilorð fyrri dóms og er refsingin nú
óskilorðsbundin að öllu leyti. Mað-
urinn var ennfremur sakfelldur
ásamt rúmlega tvítugum samverka-
manni fyrir nytjastuld þrisvar sinn-
um aðfaranótt annars dags jóla 2003.
Í tveimur tilvikum stálum þeir bílum
ogóku þeim uns annar þeirra hafnaði
utan vegar og valt við Hveragerði og
hinn hafnaði og sat fastur ofan í
skurði í bænum. Í þriðja lagi brutust
þeir sömu nótt inn í húsnæði hjálp-
arsveita skáta í Hveragerði og tóku
vélsleða og óku honum um bæinn.
Samverkamaðurinn var dæmdur í
mánaðar skilorðsbundið fangelsi.
Hjörtur O. Aðalsteinsson héraðs-
dómari dæmdi málið. Verjendur
voru Örn Clausen hrl. og Sigurður
Sigurjónsson hrl. Sækjandi var Ásta
Stefánsdóttir, fulltrúi lögreglustjór-
ans á Selfossi.
Hlaut 7 mánaða fangelsi
fyrir margítrekuð afbrot