Morgunblaðið - 24.02.2005, Blaðsíða 35

Morgunblaðið - 24.02.2005, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 2005 35 MINNINGAR Guðni sig til starfa við útgerð Hall- dórs heitins Jónssonar, sem mat- sveinn til margra ára við góðan orðs- tír. Helgaði Guðni sig störfum í félags- og menningarstarfi í þorpinu, varð formaður sjómannadagsráðs í um 28 ár, varaformaður Verkalýðs- félagsins Jökuls í 10 ár og starfaði við Ólafsvíkurkirkju sem meðhjálpari í 22 ár. 6. áratugurinn einkenndist af mikilli grósku; aflabrögð urðu geysi- góð í þorskanetin í öllum verstöðvum á Snæfellsnesi. Ólsarar hættu að kaupa gamla báta en létu smíða fyrir sig nýja báta. Mikill afli og umsvif í fiskvinnslunni kölluðu á mikið vinnu- afl hér sem annars staðar. Um þess- ar mundir voru Færeyingar að end- urnýja sinn skipaflota og fisk- veiðiaðferðir. Því var þar í eyjunum mikið vinnuafl á lausu sem kom hing- að til lands til starfa við sjósókn- og veiðar. Margir Færeyingar lögðu leið sína hingað til Ólafsvíkur, um tíma á annað hundrað. Guðni lét sig varða aðbúnað og velferð þessa fólks. Færeyingar báru því til hans mikið traust og litu gjarnan á hann sem einskonar „ræðismann“ sinn. Eign- aðist Guðni því ævilanga vináttu þeirra margra. Fyrir um 13 árum kom Guðni á trillunni sinni að landi í síðasta sinn. Gekk ferðin seint og erf- iðlega því hann hafði veikst skyndi- lega í höfði. Með þessari erfiðu land- töku lauk starfsævi hans. Nú er hann ekki lengur á meðal okkar, aðeins lif- ir minningin, skýr og skilmerkileg. Samskiptin við Guðna voru ætíð mannbætandi, ekki síst í samstarfi við hann í félags- og hagsmunamál- um sjómanna. Hæst ber þó það fram- tak hans að hnekkja ríkjandi fordóm- um í garð þorskaneta. Geta því allir hér dæmt um það – annarri eins þró- un í uppbyggingu hefði vart farið að gæta öðruvísi. Blessuð sé minning Guðna Sum- arliðasonar, sjómanns í Ólafsvík. Elinbergur Sveinsson. Hann Guðni er látinn eftir margra ára dvöl á spítala og er vafalaust hvíldinni feginn. Hann hefði orðið áttræður hinn 6. nóv. á þessu ári en það er afmælisdagur okkar beggja. Oft minntum við Guðni hvor annan á þennan dag er við hittumst og höfð- um við báðir gaman af. Við Guðni kynntumst þegar ég kom í Sjó- mannadagsráð Ólafsvíkur 1977 en þar var Guðni þá í forystu en fyrir voru í ráðinu margir góðir menn. Guðni var fyrsti formaður Sjómanna- dagsráðsins en það var stofnað í Ólafsvík árið 1952. Guðni var ein- róma valinn til formennsku af sjó- mönnum og útgerðarmönnum í Ólafsvík á fyrsta fundi þess enda var hann mikill félagsmálamaður alla tíð. Hlutverk Sjómannadagsráðs var að sjá um hátíðarhöld sjómanna- dagsins í Ólafsvík en þá, ekki mörg- um árum áður, var farið að halda upp á hann víða um land. Guðni var for- maður þess í nær 30 ár eða til ársins 1980 að örfáum árum undanskildum er Kristján heitinn Jensson var for- maður. Það fylgdi meira því en að sjá bara um sjómanndaginn að vera for- maður Sjómannadagsráðs. Þegar framkvæmdir hófust í Sjómanna- garðinum í Ólafsvík var mikil vinna við uppbyggingu hans og sú vinna lenti mikið á Guðna. Guðni var þá í essinu sínu þó oft væri mikið að gera hjá honum og naut hann sín þar ásamt þeim fjölmörgu sem að þeirri vinnu komu. Guðni hafði gott lag á að koma mönnum saman og virkja þá til starfa við sjómannagarðinn og hátíð- arhöld sjómannadaginn. Hann var alltaf með hugmyndir um hvað ætti að gera og setti mönnum fyrir verk- efni sem þyrfti að leysa. Þegar lesnar eru fundargerðir Sjómannadagsráðs Ólafsvíkur frá upphafi sést vel hve Guðni var virkur í þessu sjálfboða- liðastarfi sem var alla tíð. Að loknum hverjum sjómannadegi vildi hann alltaf ræða framkvæmd hans, hvað betur mætti fara næst og þakka mönnum fyrir það sem vel var gert. Ég vil að lokum þakka Guðna allt það fórnfúsa starf sem hann lagði á sig fyrir sjómannagarðinn í Ólafsvík. Einnig votta ég aðstandendum Guðna innilega samúð við fráfall hans. Blessuð sé minning hans. Pétur S. Jóhannsson. ✝ Sigríður Jóns-dóttir Trampe fæddist í Litladal í Saurbæjarhreppi 6. febrúar 1914. Hún lést á dvalarheim- ilinu Hlíð laugar- daginn 12. febrúar síðastliðinn. For- eldrar hennar voru Jón Pétur Sophus- son Trampe, bóndi í Litladal í Saurbæj- arhreppi í Eyjafirði, f. á Akureyri 17. september 1884, d. 9. ágúst 1949, og kona hans, Þórdís Guðrún Árna- dóttir, húsfreyja og kennari í Litladal, f. 27. ágúst 1886, d. 1. janúar 1957. Systkini Sigríðar eru Unnur Ingibjörg Jónsdóttir Trampe, f. 8. júlí 1912, d. 7. ágúst 1944, Sophus Franz Jóns- son Trampe, f. 22. nóvember 1915, d. 14. október 1941, Berg- þóra Jónsdóttir Trampe, f. 29. október 1917, Ragnar Jónsson Trampe, f. 29. desember 1919, d. 24. mars 1988, Garðar Jón Jónsson Trampe, f. 27 janúar 1922, d. 21. febrúar 1946, og Ólöf Guðrún Jónsdóttir Trampe, f. 21. ágúst 1925. Sigríður giftist hinn 23. desember 1939 Brynjólfi Jónssyni járnsmið, f. á Dagverðareyri 18. nóvember 1901, d. 28. september 2002. Þau hófu bú- skap á Siglufirði og bjuggu þar til árs- ins 1949 er þau fluttu til Akureyrar. Fósturson- ur þeirra er Franz Árnason, f. 9. maí 1944, kvæntur Katrínu Friðriksdóttur, f. 6. nóvember 1945. Börn þeirra eru Sigríður Rut, f. 16. janúar1976, sambýlis- maður Leifur Reynisson, og Davíð Brynjar, f. 5. maí 1978, sambýliskona Alexandra C. Suppes. Sigríður verður jarðsungin frá Akureyrarkirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 13.30. Sigríður Jónsdóttir frá Litladal, oftast kölluð Sigga, er fallin frá. Hún var nýlega orðin 91 árs og þótti sjálfri nóg lifað. Síðustu þrjú árin dvaldi hún á dvalarheimilinu Hlíð á Akureyri, fyrst í stað með eiginmanni sínum. Fjölskyldan vill koma bestu kveðjum og þakklæti til starfsfólksins á Hlíð fyrir góða ummönnun sem Sigga kunni vel að meta þó sjálfsbjargar- viðleitnin væri henni ávallt efst í huga. Við fráfall kærrar fósturmóður, tengdamóður og ömmu koma ýmsar minningar upp í hugann sem gott er að halda til haga. Það hlýtur óneit- anlega að setja mark sitt á skoðanir og lífssýn að upplifa á langri ævi breytinguna frá grútartýru til raf- ljósa svo eitthvað sé nefnt. Ýmislegt það sem Sigríður sagði frá kom okkur og þó einkum þeim sem fæddir eru á síðustu áratugum síðustu aldar spánskt fyrir sjónir. Það er erfitt að sjá fyrir sér sjúkraflutning á sleða í stórhríð og algeru myrkri en minn- ingar átti Sigga um slíkar ferðir. Einkum var ein ferð henni minnis- stæð en þá var Jón faðir hennar að fara með hana frá Litladal til Akur- eyrar þar sem sjúkrahúsvist beið hennar. Í þessari ferð var veður vont og svo illa vildi til að merin og sleðinn ultu í Stóradalsbrekkunni og varð hún undir sleðanum. Jón varð sem betur ekki undir sleðanum og fegin varð hún þegar hönd hans rakst á hana í snjónum og krafsaði síðan snjóinn frá vitum hennar. Sigríður ólst upp hjá foreldrum sínum í Litladal. Hún átti við van- heilsu að stríða í bernsku. Berklar herjuðu þá á Eyfirðinga og fór fjöl- skyldan ekki varhluta af því fári. Fjölskyldufaðirinn ásamt 3 af systkinunum hennar lést úr sjúk- dómnum á Kristneshæli. Sjálf smitaðist Sigríður af berklum og lá á Sjúkrahúsinu á Akureyri með hléum í nokkur ár. Hún náði þó þokkalegri heilsu þó svo að sjúkdóm- urinn setti mark sitt á hana. Sigríður var kaupakona og vinnu- kona á ýmsum stöðum í Eyjafirði, í Reykjavík og á Akureyri áður en hún giftist Brynjólfi Jónssyni hinn 23. desember árið 1939 á Siglufirði. Brynjólfur var af eyfirskum ættum en vann við skipasmíðar, viðgerðir og fleira á Siglufirði. Oft minntist hún þess þegar þau hjónaleysin brutust fótgangandi í stórhríð til kirkjunnar til að láta gefa sig saman þennan Þor- láksmessudag. Þeim hjónum varð ekki barna auð- ið en í maí 1944 fæddist sveinbarn á heimili þeirra á Siglufirði og tóku þau sveininn í fóstur og reyndust honum afar góðir foreldrar. Á Siglufjarðarárunum sá Sigga um heimilið og vann jafnframt ýmis störf fyrir aðra. einkum við saumaskap sem hún hafði lært til í Reykjavík. Þó svo að íbúð þeirra hjóna væri ekki stór var oft mikið af gestum sem dvöldu sumir lengi. Þetta var á síldar- árunum og mikið af ættingjum kom til að vinna í síldinni. Þá var oft gott að leita til Siggu og Binna um húsa- skjól og stuðning. Einnig voru hjá þeim börn ættingja og kunningja á Siglufirði um lengri og skemmri tíma. Svo hvarf síldin og með henni lífs- afkoma margra. Árið 1949 afréðu þau hjónin að flytja til Akureyrar þar sem Brynjólfur fékk vinnu í Slippnum hjá Skapta og síðan á Vélsmiðjunni Atla þar sem hann vann til 86 ára aldurs. Fjölskyldan flutti fljótlega í Strandgötuna þar sem heimili þeirra stóð í 40 ár. Síðustu árin sem hún hélt heimili fyrir sig og Brynjólf bjuggu þau í íbúð fyrir aldraða í Víðilundi. Brynjólfur andaðist hinn 28. septem- ber 2002. Frá árunum í Strandgötunni er margs að minnast. Áfram hélt Sigga að taka að sér börn ættingjanna oft langtímum saman þegar veikindi eða önnur lífsins vandamál herjuðu á fjöl- skyldurnar. Sömuleiðis sá hún um heimili þeirra, þegar þess gerðist þörf eða reyndi að létta undir svo sem verða mátti, enda harðdugleg. Um tíma tók Sigga virkan þátt í starfi Sjálfsbjargar og var stofnfélagi í Ak- ureyrardeildinni. Hannyrðir voru helsta áhugamál hennar og varði hún mörgum frí- stundum í þær. Eftir hana liggur mikið af hekluðum dúkum, útsaum og skrauti ýmiskonar. Ekki vildi hún flíka þessari kunnáttu sinni enda ekki fyrir að láta á sér bera. Henni þótti sem nógu margir bærust á og teldu sig yfir aðra hafna. Það er munur á hundaþúfu og Hólastað sagði hún stundum í þessu sambandi. Sigga hafði ákveðnar skoðanir á hlutunum og var föst fyrir þegar svo bar undir. Hún var oftast snögg til svars og gat fussað og sveiað yfir því sem henni fannst heimskulegt. Það sem einkenndi skapferli hennar þó mest var hin létta lund. Hnyttin til- svör hennar þekktu þeir vel sem um- gengust hana að einhverju marki og margir fóru glaðari í sinni af hennar fundi. Við fjölskylda Sigríðar þökkum samfylgdina og allar ánægjustund- irnar. Franz, Katrín, Sigríður Rut og Davíð Brynjar. Það var gott að alast upp umvafinn fjöllunum í Djúpadal, í stórum hópi systkina og frændsystkina. Þarna í Djúpadalnum, á bænum Litla-Dal, fæddist Sigríður systir mín hinn 6. febrúar 1914. Á þessum árum, sem og reyndar enn, byggðist búskapurinn á því, að allir legðu sitt af mörkum og aldrei mátti slá af. Í minningunni voru þetta að flestu leyti bjartir dagar og oft var glatt á hjalla. En þessi ár áttu líka eft- ir að reynast Eyfirðingum erfið þeg- ar berklarnir lögðust af fullum þunga á heimilin. Það fór svo, að þrjú af systkinunum frá Litla-Dal urðu hvíta dauðanum að bráð. Sigga fór ekki varhluta af þessu fári, hún smitaðist af berklum aðeins 5 ára gömul og var meira og minna undir læknishendi á spítala til 15 ára aldurs og bar alla sína ævi merki þessarar sáru reynslu.Sigga var 10 árum eldri en ég og þar af leiðandi vissi ég lítið um þær þrautir, sem hún hafði þurft að þola, en þegar hún kom heim af spítalanum gekk hún til verka eins og allir aðrir og kvartaði aldrei. Hún var ef til vill svolítið stirð í skapi, skipaði litlu syst- ur fyrir verkum og bætti gjarnan við „gerðu þetta svo skammlaust, greyið mitt“. Sigga giftist Brynjólfi Jónssyni, in- dælis manni, og fluttist með honum til Siglufjarðar um hríð. Það var síðan lán mitt og barnanna minna, að Sigga flutti aftur til Akureyrar þar sem hún reyndist mér, litlu systur, betri en enginn þegar sinna þurfti barna- hópnum mínum á þeim tíma er ég þurfti að leita lækninga til Reykjavík- ur og jafnvel til útlanda . Ekki var Binni mágur að fárast yfir krakka- stóðinu og Franz minn kvartaði held- ur ekki. Þegar móðir okkar lá bana- leguna voru það Sigga og Binni sem höfðu hana hjá sér í sinni litlu íbúð, sjálf var ég þunguð af sjötta barninu og hin systirin, Þóra, annaðist sitt sjúka barn. Svona virkaði samhjálp stórfjölskyldunnar um miðja síðustu öld. Börnin mín, Biggi, Haukur, Hódda, Unnur, Dísa og Jonni Pési, kveðja hér yndislega móðursystur og ég kveð elskulega og fórnfúsa stóru systur. Sjáumst síðar. Ólöf (Lalla). SIGRÍÐUR JÓNS- DÓTTIR TRAMPE Við fráfall Samúels J. Valbergs, kærs vinar okkar, rifjast upp margar minningar tengdar honum og eft- irlifandi eiginkonu hans, Guðnýju, Dunnu. Í afmælisdagabók með stjörnuspá stendur þetta um þá sem fæddir eru 19. júlí, sama dag og Samúel. „Heið- arleiki, þrautseigja við störf, óvana- legt þrek, bæði andlegt og líkamlegt og meðfædd hneigð til ferðalaga og útivistar, eru helstu einkenni þeirra, sem fæddir eru á þessum degi. Heilsan er mjög sterk og hæfni og áhugi til vinnu sjaldgæflega þrosk- uð, einnig hæfileiki til stjórnar og mannaforráða. Heimilislíf mun verða farsælt.“ Þetta finnst mér passa vel um þann sem nú er kvadd- ur. Fyrstu kynni okkar voru er ég hóf nám í húsgagnabólstrun hjá hon- um, þá 17 ára gamall, þá var hann 39 ára og hafði rekið eigið verkstæði í SAMÚEL JÚLÍUS VALBERG ✝ Samúel JúlíusValberg fæddist í Reykjavík 19. júlí 1920. Hann lést á LSH í Fossvogi 12. febrúar síðastliðinn og var jarðsunginn frá Langholtskirkju 22. febrúar. rúmt ár með einn lær- ling í vinnu og með til- komu minni urðum við þrír. Þegar hér var komið sögu voru öll 5 börn Samúels og Dunnu fædd. Fljótlega byggði Samúel vinnu- stofu við heimili sitt í Efstasundi 21 og má segja að 9 manna sam- félag hafi verið þar að staðaldri þegar við lær- lingarnir erum taldir með. Það voru yfirleitt margir í kaffi og með- læti hjá Dunnu þegar við á vinnustofunni oft ásamt vinum og kunningjum þeirra hjóna nutum gestrisni þeirra. Aldrei var tekið á móti vinum á annan hátt en svona, hversu mikið sem var að gera, slík var gestrisni þessara höfðingja. Samúel hafði ungur gengið í Félag íslenskra farfugla og var því mikill ferðamaður. Hann hafði unnið að uppbyggingu Heiðabóls og Valabóls og Farfuglar áttu sér sinn fasta samastað í Slyppugili í Þórsmörk þar sem þeir gróðursettu tré meðal annars. Þórsmörk var Samúel mjög kær og smituðumst við lærlingarnir af áhuga hans fyrir þeim stað. Hann hélt tryggð við sína gömlu félaga og varð seinna formaður í félaginu og sótti þá ásamt konu sinni mörg al- þjóðamót Farfugla sem haldin voru í ýmsum löndum. Hann var næmur á tungumál og nutum við Inga þess í ferð með honum, Dunnu og dóttur þeirra árið 1976 þegar við fórum öll í 3–4 vikna Evrópuferð um mörg lönd með Tjæreborg m.a. Hann var úr- valsfagmaður og góður kennari hvort sem hann var í vinnu hjá sjálf- um sér eða öðrum. Það sögðu mér nemar sem hann hafði kennt í Tré- smiðjunni Víði þegar hann vann þar. Sjálfur hafði hann lært hjá dönskum meistara sem starfaði um tíma hér á Íslandi og hafði vinnustofu við Skólabrú. Hann bar mikla virðingu fyrir Dönum sem þjóð og talaði góða dönsku og var á heimavelli í Kaup- mannahöfn. Samúel var fjölhæfur maður og hafði áhuga á mörgu og kveikti áhuga hjá öðrum. Hvað mig varðar get ég nefnt myndatökur, jarðfræði og klassíska tónlist. Ég fór m.a. með honum á fyrirlestra upp í Háskóla í nokkur skipti þar sem t.d. var fjallað um jarðmyndanir Íslands og stóran jarðskjálfta í Kanada. Eftir að námi mínu lauk áttum við Samúel eftir að vinna saman í félagi í eitt ár, þ.e. 1966. Þar sem við Inga áttum heima í nágrenni við þau urðu fjölskyldur okkar mjög nánar, fórum við í ferða- lög innanlands og áttum margar góð- ar stundir í leik og starfi. Við Inga þökkum samfylgdina og vottum Dunnu og fjölskyldunni allri samúð okkar þegar þau nú kveðja ástvin sinn. Bjarni. Skemmuvegi 48, Kópavogi. Simi 5576677 www.steinsmidjan.is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.