Morgunblaðið - 25.06.2005, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. JÚNÍ 2005 9
FRÉTTIR
Eddufelli 2 Bæjarlind 6
sími 557 1730 sími 554 7030
Opið mán.-fös. frá kl. 10-18, lau. kl. 10-15
Gallabuxur í útileguna
TILBOÐ
Á ÖLLUM
SPORTFATNAÐI
20% AFSLÁTTUR
Opið frá 10-22 alla daga vikunnar
Verið velkomin
Tilboðsdagar
frá fimmtudegi til sunnudags
Kringlunni
s. 568 1822
afsláttur af
öllum vörum20%
tískuvöruverslun, Laugavegi 82
Útsalan
hefst í dag
40%
afsláttur
af allri
útsöluvöru
LJÓST er að lítið hefur breyst í við-
ræðum um endurskoðað stjórnkerfi
hvalveiða í atvinnuskyni eftir ársfund
Alþjóðahvalveiðiráðsins sem lauk í
Suður-Kóreu í gær, samkvæmt
fréttatilkynningu frá sjávarútvegs-
ráðuneytinu. Þar sem Íslendingar
hafa lagt mikla áherslu á að ná fram-
gangi í viðræðum við aðildarríki ráðs-
ins er niðurstaða ársfundarins nokk-
ur vonbrigði, að sögn Stefáns
Ásmundssonar formanns íslensku
sendinefndarinnar. Sagðist hann ekki
gefa úrslitum málsins háa einkunn
þegar Morgunblaðið ræddi við hann í
gær.
Ekkert bendir til þess að fram-
gangur verði í viðræðum um endur-
skoðað stjórnkerfi atvinnuveiða í
fyrirsjáanlegri framtíð. Á fundinum
unnu Íslendingar að því að koma á
samstarfi við nokkrar þjóðir hval-
veiðiandstæðinga sem vildu frekar að
veiðarnar færu fram samkvæmt
ströngu kerfi innan hvalveiðiráðsins
heldur en þær yrðu áfram stundaðar
án nokkurrar stjórnunar ráðsins.
Framan af virtist sem þessar viðræð-
ur gætu skilað árangri en þegar unnið
var að því að fá aukinn stuðning við þá
nálgun sem Norðurlöndin höfðu kom-
ið sér saman um varð á endanum ljóst
að hörðustu andstæðingar hvalveiða
höfðu náð að hindra að nógu stór hóp-
ur hófsamari ríkja kæmi til liðs við
þau ríki sem leiddu þetta starf.
Við afgreiðslu málsins á ársfund-
inum lögðu Danmörk og Suður-Kórea
fram tillögu sem gerði ráð fyrir
áframhaldi sama viðræðuferlis. Til-
lagan var samþykkt með 25 atkvæð-
um gegn 3, en 28 ríki, þar á meðal Ís-
land, sátu hjá.
Á fundinum komu veiðiheimildir
frumbyggja sem ákveðnar eru til 5
ára í senn ekki til endurnýjunar.
Vegna skorts á vísindalegum upplýs-
ingum hafði vísindanefnd Alþjóða-
hvalveiðiráðsins hvatt til þess að
tímabundið yrðu ekki veiddar fleiri en
10 langreyðar við Vestur-Grænland.
Árlegur kvóti Grænlendinga er 19
dýr. Heimastjórn Grænlands hefur
lýst því yfir að ekki verði leyfðar veið-
ar á fleiri en 10 dýrum á næstu vertíð.
Þá voru hrefnuveiðar Íslendinga í
vísindaskyni ekki gagnrýndar.
Af hálfu Íslands sátu fundinn, auk
Stefáns, Ásta Einarsdóttir, Ragnar
Baldursson, Gísli Víkingsson, Krist-
ján Loftsson og Jón Gunnarsson.
Árni Finnsson framkvæmdastjóri
Náttúruverndarsamtaka Íslands seg-
ir niðurstöðu fundarins sýna að nú sé
tímabært fyrir íslensk stjórnvöld að
hætta að þrýsta á hvalveiðiráðið með
vísindaveiðum, enda séu þær dýrar
og tilgangslitlar.
Styðji frekar við hvalaskoðun
Árni er þeirrar skoðunar að nú sé
ástæða fyrir íslensk stjórnvöld að
styðja frekar við þróun á hvalaskoðun
og nýta hvalina á þann hátt. Hann
segir það ennfremur hafa komið
nokkuð á óvart hversu lítinn stuðning
Japanar fengu frá nýjum aðildarríkj-
um ráðsins, flestum frá V-Afríku sem
búist hefði verið við að myndu standa
með Japönum.
„En það sem Náttúruverndarsam-
tök Íslands hljóta að gagnrýna er
stuðningur Íslands við þá tillögu Jap-
ana að leyfa leynilegar atkvæða-
greiðslur í ráðinu. Það er ekki til
marks um lýðræðisleg og gagnsæ
vinnubrögð,“ segir hann. „Japanar
fóru almennt ekki vel út úr þessum
fundi og því til viðbótar má segja að
hvorki þeir né Norðmenn hafi haft
raunverulegan áhuga á samþykkt á
endurskoðuðu stjórnkerfi hvalveiða
sem er forsenda þess að hvalveiði-
bannið verði afnumið, því það myndi
þýða strangari reglur fyrir hvalveiðar
Japana og Norðmanna.“
Hvalveiðar í atvinnu-
skyni enn bannaðar
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
Reuters
Frá setningu ársfundar Alþjóðahvalveiðiráðsins í Ulsan í Suður Kóreu fyrr í vikunni.
ÁFORM Ólínu Þorvarðardóttur,
skólameistara Menntaskólans á Ísa-
firði, um að láta kalla til óháðan aðila
til þess að skoða próf Ingibjargar
Ingadóttur, enskukennara við skól-
ann, frá því í maí hefur leitt til þess
að Félag framhaldsskólakennara
sendi í vikunni menntamálaráðu-
neytinu stjórnsýslukvörtun.
Aðalheiður Steingrímsdóttir, for-
maður Félags framhaldsskólakenn-
ara, segir það ekki vera tilviljun að
Ólína skuli taka próf þessa ákveðna
kennara fyrir enda hafi Ingibjörg
staðið í dómsmáli við skólann fyrr á
þessu ári sem lauk með dómssátt.
Hún segir að þetta sé ekkert annað
en hreint og klárt einelti.
„Það er augljóst að skólameistari
þolir ekki þá tilhugsun að hafa orðið
að láta í minni pokann í þessu fyrra
áminningarmáli, í þá veru að hún dró
þessa boðuðu áminningu til baka.“
Hún segir að skólameistari megi
ekki taka vorprófin til skoðunar því
þá sé hún að ganga í störf kennara
sem beri meginábyrgð á námsmati.
Engar kvartanir hafi borist, hvorki
frá samkennurum, nemendum né
foreldrum, um störf Ingibjargar.
Toppurinn á ísjakanum
„Þetta mál er toppurinn á ísjak-
anum. En það er svo óskaplega
margt annað sem þarna er í megn-
asta ólestri og ámælisverð atriði
varðandi stjórnsýslu og framgöngu
skólameistara,“ segir Aðalheiður.
Ekki náðist í Ólínu Þorvarðardótt-
ur í gær.
Skólameistari
sakaður um einelti
gagnvart kennara
 SIGURBJÖRG Sigurgeirsdóttir
varði hinn 23. maí sl. doktorsritgerð
í stjórnsýslufræði við London School
of Economics and Political Science
(LSE). Ritgerðin
ber yfirskriftina
„Health Policy
and Hospital
Mergers: How
the impossible
became possible“,
og er íslenskur
titill ritgerð-
arinnar „Heil-
brigðisstefna og
sameining sjúkrahúsa: Hvernig það
ómögulega varð mögulegt“.
Í rannsókn sinni skoðar Sigur-
björg aðdragandann að ákvörð-
uninni um sameiningu Sjúkrahúss
Reykjavíkur og Landspítala árið
1998, en skoðar jafnframt ákvörðun
um sameiningu tveggja kennslu-
sjúkrahúsa í miðborg Lundúna árið
1993, þ.e. um sameiningu St. Thom-
as’ og Guy’s Hospitals, sem í póli-
tísku tilliti átti margt sameiginlegt
með því íslenska. Í báðum tilvikum
var litið svo á að það væri pólitískt
ógerlegt að taka ákvörðun um sam-
einingu þessara sjúkrahúsa vegna
langvarandi og mikillar andstöðu
starfsmanna, einkum lækna. Með
samanburði á sögulegum og pólitísk-
um aðdraganda þessara ákvarðana
eru dregnir fram þættir sem skýra
hvers vegna það var hægt að taka
þessar ákvarðanir á tíunda áratugn-
um en ekki þeim níunda.
Í fréttatilkynningu kemur fram,
að í ritgerðinni beinist athyglin eink-
um að samskiptum ríkisvaldsins og
sjúkrahúsanna sem að mestu snér-
ust um efnahagslegar aðhalds-
aðgerðir ríkisins frá lokum áttunda
áratugarins og fram á miðjan þann
tíunda, og hvernig sífellt hertari að-
gerðir kölluðu fram afdrifaríkar
breytingar innan sjúkrahúsþjónust-
unnar. Í rannsókninni er stuðst við
nýlegar kenningar í stjórnmálafræði
sem skýra meiriháttar stefnubreyt-
ingar í málefnum hins opinbera, þar
sem meðal annars er lögð áhersla á
breyttar hugmyndir í stjórnun, hlut-
verk einstaklinga og það hvernig
einstaka stjórnmálamenn geta feng-
ið aukið svigrúm til athafna og þar
með til að taka umdeildar ákvarð-
anir mitt í átökum stríðandi fylk-
inga.
Ritgerðin er í níu köflum og hafa
meginkaflarnir að geyma ítarlega
frásögn og greiningu á framvindu
mála í Lundúnum og Reykjavík árin
fyrir sameiningarnar þar sem ein-
staklingar sem að málinu komu með
afgerandi hætti eru nafngreindir og
hlutverk þeirra skýrð. Tekin voru
tæplega eitthundrað viðtöl við rúm-
lega sextíu stjórnmálamenn, hátt-
setta embættismenn, stjórnendur og
fagfólk í Bretlandi og á Íslandi á ár-
unum 2001 til 2003. Hefur ritgerðin
að geyma mikinn sögulegan fróðleik
um áhrif stjórnvalda á þróun og
mótun heilbrigðiskerfanna í borg-
unum tveimur.
Leiðbeinandi Sigurbjargar var
Julian Le Grand, prófessor í Health
and Social Policy við LSE, sem jafn-
framt hefur verið nánasti ráðgjafi
forsætisráðherra Breta, Tony
Blairs, í þeim breytingum sem nú
standa yfir innan bresku heilbrigð-
isþjónustunnar.
Þá naut Sigurbjörg einnig ráð-
gjafar hjá Theodore Marmor, pró-
fessor í Public Policy og Political
Science við Yale University í Banda-
ríkjunum, en þar dvali Sigurbjörg í
eitt misseri við rannsóknir og skrif.
Andmælendur við vörnina voru
Rudolf Klein, prófessor í Social Pol-
icy við Bath University og höfundur
bókarinnar „The New Politics of the
NHS (British National Health Serv-
ice)“, og Jean de Kervasdoué, pró-
fessor í hagfræði og stjórnun við
Conservatoire National des Arts et
Métiers í París og fyrrverandi yfir-
maður sjúkrahúsmála í Frakklandi.
Sigurbjörg Sigurgeirsdóttir er
fædd á Litlu-Fellsöxl í Skilmanna-
hreppi árið 1955. Hún var í áratug
yfirmaður öldrunarmála hjá Reykja-
víkurborg en býr auk þess að
margra ára starfsreynslu af ýmsum
sviðum félags-, heilbrigðis- og
grunnskólaþjónustu. Hún lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1976, prófi í félagsráðgjöf
við Diakonhjemmets Socialhögskole
í Ósló 1979, ársnámi í heilsu-
hagfræði við Endurmenntunar-
stofnun Háskóla Íslands 1997 og
M.Sc.-gráðu í stjórnsýslufræði við
London School of Economics 1999.
Með doktorsnáminu í LSE hefur
Sigurbjörg tekið að sér stjórn-
sýsluráðgjöf fyrir Alþjóðabankann í
Washington.
Foreldrar Sigurbjargar eru
Sigurgeir Jóhannsson bóndi á Litlu-
Fellsöxl sem lést árið 1960 og Ingi-
björg Guðmundsdóttir bóndi og síð-
ar sjúkraliði á Akranesi og í Reykja-
vík. Stjúpfaðir Sigurbjargar er
Sigmar Hróbjartsson, fyrrum múr-
arameistari í Reykjavík. Sigurbjörg
var gift Sigursteini Gunnarssyni
tannlækni er lést í Reykjavík 1997.
Sigurbjörg er nú búsett í Lund-
únum. Sambýlismaður hennar er
Robert Hunter Wade, ættaður frá
Nýja-Sjálandi og starfandi prófess-
or í stjórnmála- og þróunarhagfræði
við London School of Economics.
Doktor í stjórnsýslufræði