Morgunblaðið - 07.10.2005, Síða 11
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. OKTÓBER 2005 11
FRÉTTIR
ÚTGJÖLD utanríkisráðuneytis á
yfirstandandi ári aukast um tæp-
lega 500 milljónir króna samkvæmt
fjáraukalagafrumvarpi ársins. Ósk-
að er eftir 274 milljóna króna auka-
fjárveitingu í frumvarpinu vegna
uppsafnaðs halla á rekstri sendi-
ráða. Þá kemur fram að af auknum
útgjöldum ráðuneytisins séu 137
milljónir vegna flutninga fyrir
NATO og til uppbyggingar og þró-
unarstarfs á Srí Lanka.
Einnig er lagt til að veittar verði
50 milljónir króna til að mæta upp-
söfnuðum halla á rekstri aðal-
skrifstofu utanríkisráðuneytisins.
Sótt er um 50 milljóna króna við-
bótarframlag til Þróunarsam-
vinnustofnunar Íslands vegna upp-
byggingar- og þróunarstarfs á Srí
Lanka á árinu 2005.
Uppsafnaður
halli á rekstri
sendiráða
274 milljónir
PRÓFKJÖR um val á frambjóð-
endum til setu á framboðslista
Framsóknarflokksins í Kópavogi í
sveitastjórnarkosningum 2006 mun
fara fram í Smáraskóla 12. nóv-
ember nk. Framboðsfrestur rann
út 5. október og eru eftirgreindir
einstaklingar í framboði í prófkjör-
inu:
Andrés Pétursson skrif-
stofustjóri, Dolly Nielsen starfs-
maður í dægradvöl, Friðrik Gunn-
ar Gunnarsson aðstoðaryfir-
lögregluþjónn, Gestur Valgarðsson
verkfræðingur, Guðmundur Freyr
Sveinsson stjórnmálafræðingur,
Hjalti Björnsson dagskrárstjóri,
Hjörtur Sveinsson þjónustufulltrúi,
Jóhannes Valdemarsson rekstr-
arfræðingur, Linda Bentsdóttir
lögfræðingur, Ólöf Pálína Úlfars-
dóttir kennari og námsráðgjafi,
Ómar Stefánsson bæjarfulltrúi,
Samúel Örn Erlingsson deild-
arstjóri, Una María Óskarsdóttir
uppeldis- og menntunarfræðingur
og Þorgeir Þorsteinsson verkfræð-
ingur.
Formaður kjörstjórnar í próf-
kjörinu er Haukur Ingibergsson.
14 í framboði
í prófkjöri
ALÞJÓÐA geðheilbrigðisdagurinn
er haldinn hátíðlegur 10. október ár
hvert. Þema dagsins í ár er: Andleg
og líkamleg heilsa yfir æviskeiðið.
Verður dagurinn í ár haldinn hátíð-
legur í heila viku og hófst hann með
sérstakri dagskrá í Gerðubergi sl.
þriðjudag þar sem flutt voru
fræðsluerindi um geðheilsu, en
markmiðið með alþjóða geðheil-
brigðisdeginum er að vekja fólk til
vitundar um að tengslin milli and-
legrar og líkamlegrar heilsu eru
órjúfanleg.
„Dagurinn er fyrst haldinn hátíð-
legur í Bandaríkjunum árið 1992, en
hérlendis 1995 þannig að þetta er í tí-
unda skiptið sem hann er haldinn
hér,“ segir Héðinn Unnsteinsson,
sérfræðingur í geðheilbrigðismálum
hjá Evrópuskrifstofu Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar (WHO) í
Kaupmannahöfn, sem stjórna mun
málþingi um geðheilbrigðismál sem
fram fer í dag.
„Til að byrja með var þetta aðeins
baráttudagur geðsjúkra og aðstand-
enda þeirra sem löbbuðu með kröfu-
spjöld og oftar en ekki rigndi á okk-
ur. Hins vegar breyttist þetta árið
2000, en það ár gengum við með bréf-
poka á hausnum niður Skólavörðu-
stíg sem tákn um fordóma gegn geð-
sjúkdómum, en tókum pokana niður
og brenndum í táknrænni athöfn við
Ráðhúsið. Þó ákveðin þemu hafi ver-
ið tengd þessum degi frá upphafi var
það ekki fyrr en
þetta ár sem það
byrjaði að verða
viðhorfsbreyting
um það að dagur-
inn væri geðheil-
brigðisdagur og
þar með eign og
fagnaðarefni fyrir
alla,“ segir Héð-
inn og minnir á að
þennan sama dag
hafi verkefninu Geðrækt verið ýtt úr
vör.
„En það má segja að það hafi orðið
straumhvörf eftir tilurð þess verk-
efnis, sem ætlað er að efla og rækta
geðheilbrigði allra landsmanna. Þá
fannst mér pendúll alþjóða geðheil-
brigðisdagsins sveiflast yfir geðheil-
brigði almennt, jafnt geðsjúkra sem
geðheilbrigðra,“ segir Héðinn og
tekur fram að sér finnist almennt
þegar kemur að umræðunni um geð-
heilsu of mikið fókúserað á sjúka
þátt einstaklingsins í stað þess að
horfa á einstaklinginn sem heild og
horfa þá einnig til þess þáttar hans
sem er heilbrigður.
Gengið afturábak
Líkt og síðustu ár verður í tilefni
geðheilbrigðisdagsins boðið upp á
Geðhlaup og Geðgöngu á morgun,
auk þess sem í boði verður sérstakt
Geðsund frá Nauthólsvík undir
handleiðslu Benedikts S. Lafleur
sjósundkappa. Að þessu sinni verður
Geðgangan, sem hefst kl. 13 á morg-
un, með nokkuð sérstöku sniði því
gengið verður bæði afturábak og
áfram niður Laugaveginn frá Lands-
bankanum að Laugavegi 77 og að
Ráðhúsi Reykjavíkur þar sem sér-
stök hátíðadagskrá fer fram.
Spurður út í afturábak-gönguna
svarar Héðinn: „Þegar ég var beðinn
að skipuleggja gönguna í ár fannst
mér að gangan yrði að endurspegla
þema dagsins sem er tengsl líkam-
legrar heilsu og geðheilsu allt ævi-
skeiðið. Þannig má líta á gönguna
sem táknræna fyrir æviskeiðið. Það
að ganga áfram í göngunni er þannig
tákn líkamlegrar heilsu og líkams-
ræktar sem er mjög skiljanlegt af því
að það er hlutlægt en ekki huglægt
og það að ganga afturábak verður
tákn geðræktar og geðheilsu, sem er
bæði erfitt og huglægt og við vitum
kannski ekki almennilega hvað það
er,“ segir Héðinn og bendir á að
lengsti hluti göngunnar verður geng-
inn áfram sökum þess hversu erfitt
sé að ganga afturábak. „Við munum
þannig sífellt skiptast á að ganga
áfram og afturábak, en ég á nú von á
því að við munum ganga áfram Von-
arstrætið þegar við komum þangað,
enda væri það afar táknrænt,“ segir
Héðinn og tekur fram að gangan
verði farin undir forystu Magnúsar
Scheving sem flýgur sérstaklega
heim til Íslands frá Los Angeles í
fyrramálið til að stjórna göngunni.
Opið hús á mánudag
Eins og fyrr var getið mun Héðinn
stýra ráðstefnu um geðheilbrigðis-
mál sem fram fer á Hótel Loftleiðum
í dag. Segir hann fókusinn þar muni
verða á tengsl andlegs og líkamlegs
heilbrigðis. Í erindum ráðstefnunnar
verður farið yfir stöðuna í geðheil-
brigðismálum á Íslandi í dag, rætt
um forvarnarverkefni á sviði geð-
heilsu ásamt því sem kynnt verða úr-
ræði og nýjungar í geðheilbrigðis-
málum. Aðspurður um dagskrána
nefnir Héðinn að sérlega fróðlegt
verði að heyra erindi annars vegar
Páls Bierings, geðhjúkrunarfræð-
ings, og hins vegar Guðbjargar Dan-
íelsdóttir, sálfræðings, um reynslu
og viðhorf notenda geðheilbrigðis-
þjónustunnar.
Þess má að lokum geta að á sjálf-
um alþjóða geðheilbrigðisdeginum
nk. mánudag verður opið hús hjá at-
hvörfum Rauða kross Íslands, Hug-
arafli, Klúbbnum Geysi og Geðhjálp.
Félag námsmanna með geðraskanir
við Háskóla Íslands heldur stofnfund
sinn í Öskju kl. 16 og um kvöldið
verða kynningarfundir hjá samtök-
um fyrir ungt fólk með þunglyndi. Í
undirbúningshópi alþjóða geðheil-
brigðisdagsins að þessu sinni eru
fulltrúar frá félagsstarfi Gerðu-
bergs, Geðhjálp, Geðverndarfélagi
Íslands, Hugarafli, Klúbbnum Geysi,
Landlæknisembættinu, Lýðheilsu-
stöð – Geðrækt og athvörfum Rauða
krossins. Verndari dagsins er Vigdís
Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti
Íslands. Nánari upplýsingar um al-
þjóða geðheilbrigðisdaginn og dag-
skrá honum tengda má nálgast á vef
Geðhjálpar á slóðinni: www.ged-
hjalp.is
Morgunblaðið/Jim Smart
„Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn er eign og fagnaðarefni fyrir alla,“ segir Héðinn Unnsteinsson, sérfræðingur í geðheilbrigðismálum hjá WHO.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
Héðinn
Unnsteinsson
„Horfa þarf á einstak-
linginn sem heild“
SKIPA á starfshóp sem á að skila til-
lögum um einföldun laga og reglna á
fyrri hluta næsta árs, og er það í sam-
ræmi við aðgerðaáætlunina „einfald-
ara Ísland“ sem forsætisráðherra
kynnti í stefnuræðu sinni á þriðjudag.
Í starfshópnum verða annars veg-
ar fulltrúar forsætisráðuneytis, iðn-
aðar- og viðskiptaráðuneytis, fjár-
málaráðuneytis og sjávarútvegs-
ráðuneytis, og Samtaka atvinnu-
lífsins og Alþýðusambands Íslands
hins vegar
„Samgönguráðuneytið hafði
ákveðna forgöngu að því að taka til í
sínum ranni og þar var starfshópur
sem fór yfir lög og reglur með það að
markmiði að minnka skriffinnsku.
Við þurfum fyrst að setjast yfir það í
stjórnarráðinu og öllum ráðuneytum
hvort það er eitthvað sem hægt er að
breyta, og leita umsagnar hjá þeim
sem eru í mestum samskiptum við
þessa aðila, og heyra hljóðið í fólki,“
segir Björn Ingi Hrafnsson, aðstoð-
armaður Halldórs Ásgrímssonar for-
sætisráðherra.
Hann segir ný lagafrumvörp fara í
gegnum mjög takmarkað matsferli. Í
minnisblaði forsætisráðherra, sem
samþykkt var í ríkisstjórn sl. föstu-
dag, kemur fram að umsögn fjár-
málaráðuneytisins um kostnaðar-
áhrif lagafrumvarps skuli fylgja
lagafrumvörpum við meðferð ríkis-
stjórnar. Ennfremur eigi að fylgja
greinargerð um opinberar eftirlits-
reglur þegar stjórnarfrumvarp feli í
sér ákvæði um eftirlit.
Spurður um dæmi um lög sem
þurfi að endurskoða og einfalda segir
Björn Ingi að hvert ráðuneyti verði
að bera ábyrgð á sínum málaflokkum.
Hann benti þó á erindi framkvæmda-
stjóra Kaffitárs á Viðskiptaþingi í
fyrra þar sem fram kom hvílíkan
frumskóg ný fyrirtæki þurfi að fara í
gegnum áður en þau hefja starfsemi.
Starfshópur skipaður
um einföldun laga
JÓN Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra segist hafa ákveðið að funda
með forsvarsmönnum Öryrkjabanda-
lags Íslands (ÖBÍ) varðandi afnám
bifreiðastyrks til hreyfihamlaðra,
sem á að koma til framkvæmda 1. jan-
úar nk. Jón sagði að málið yrði ræki-
lega kannað áður en frumvarpið yrði
lagt fram sem hluti fjárlagafrum-
varpsins og afstaða ÖBÍ verði tekin til
greina. „Ég hef ekkert horfið frá því
að þessi tegund bóta sé gölluð og þurfi
endurskoðunar við og það er sjálfsagt
að fara yfir þetta mál,“ segir Jón.
Helgi Hjörvar, þingmaður Sam-
fylkingarinnar, fagnaði yfirlýsingu
ráðherra en benti á að hægt hefði ver-
ið að forðast mistök með því að hafa
samráð við Öryrkjabandalagið áður
en tillagan var lögð fram. Hann kall-
aði tillöguflutninginn mistök og vonda
hugmynd sem alls staðar hefði mætt
mótstöðu. Jafnframt benti hann á að
kveðið væri á um þá skyldu stjórn-
valda í meginreglum Sameinuðu þjóð-
anna um málefni fatlaðra að samráð
væri haft við samtök fatlaðra áður en
gripið væri til aðgerða gegn þeim. Ef
því hefði verið framfylgt hefði mátt
koma í veg fyrir mistökin.
Funda með ÖBÍ um
afnám bílastyrks
Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra
SVEINN Andri Sveinsson, lögfræð-
ingur séra Hans Markúsar Haf-
steinssonar, tilkynnti síðdegis í gær
að séra Hans Markús hefði ákveðið
að una tilfærslu í annað starf. Þetta
kemur fram í fréttatilkynningu frá
Biskupsstofu.
Í tilkynningunni segir að í bréfi,
sem dagsett var 18. ágúst síðastlið-
inn, hefði séra Hans Markúsi verið
tilkynnt um tilflutning í nýtt emb-
ætti héraðsprests í Reykjavíkur-
prófastsdæmi vestra.
Deilur í Garðasókn fyrr á þessu
ári urðu til þess að ákveðið var að
færa séra Hans Markús til í starfi.
Unir tilfærslu
í annað starf