Morgunblaðið - 19.10.2005, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. OKTÓBER 2005 21
DAGLEGT LÍF
ÝMISS konar örverur geta lifað
góðu lífi í rúmdýnum mannanna.
Færri vita að sveppir geta lifað góðu
lífi í koddanum. Á vefnum for-
skning.no er greint frá því að undir
hreinu koddaveri geta sveppir dafn-
að og sumir hverjir geta valdið of-
næmi eða astma. Geoffrey Scott,
talsmaður styrktaraðila rannsókn-
arinnar, segir að nýjar uppgötvanir
sem þessar geti haft mikla þýðingu
fyrir fólk með ofnæmi, astma eða
skaddað ónæmiskerfi, sérstaklega
það sem er sent heim af sjúkrahúsi.
Vísindamenn við Háskólann í
Manchester rannsökuðu kodda sem
höfðu verið í notkun í allt upp í tutt-
ugu ár og fundu ýmislegt. Tíu kodd-
ar voru rannsakaðir og í ljós kom að
í hverjum voru yfir milljón sveppir
af 4–16 tegundum. Algengasta teg-
undin var Aspergillus fumigatus. Sá
sveppur getur haft áhrif á fólk með
veikt ónæmiskerfi og ef hann er einu
sinni kominn í lungu eða öndunarveg
getur verið erfitt að losna við hann.
Koddarnir sem voru rannsakaðir
voru bæði dúnkoddar og koddar
fylltir með gerviefni. Þeir síð-
arnefndu reyndust frekar laða
sveppina að. Auk áðurnefnds svepps
fundust einnig myglusveppir.
Morgunblaðið/Kristinn
 HEILSA
Sveppir í
koddanum
an er að finna í fleiri tannkrems-
tegundum og þá helst þeim sem
hafa orðið Total í nafninu, að því er
m.a. kemur fram á vef Aftenpost-
en. Einnig er Triklosan í snyrtivör-
um og sápu.
Talsmaður danskra heilbrigðisyf-
irvalda segir jákvætt að mat-
vöruverslunin taki frumkvæði eins
og þetta þegar framleiðandinn taki
ekki ábyrgðina. Talsmaður Irma
segir að verslunin vilji ekki eyða
hilluplássi í vöru sem ekki er örugg
og framleiðandinn tekur ekki frum-
kvæðið að því að fjarlægja
TANNKREMIÐ Colgate Total
hefur verið fjarlægt úr hillum
verslana dönsku matvörukeðjunnar
Irma vegna þess að tannkremið
inniheldur Triklosan, að því er
fram kemur í norrænum fjöl-
miðlum. Efnið Triklosan er á lista
ESB yfir skaðleg efni en Colgate
fyrirtækið hefur lýst því yfir að
ekki standi til að fjarlægja efnið úr
tannkreminu. Því dró Irma tann-
kremið úr sölu. Leitt hefur verið að
því getum að Triklosan geti m.a.
átt þátt í því að gera bakteríur
ónæmar fyrir sýklalyfjum. Triklos-
Morgunblaðið/Jim Smart
Triklosan er að finna í fleiri tannkremstegundum og þá helst þeim sem
hafa orðið Total í nafninu.
 NEYTENDUR
Colgate Total úr hillum
danskra verslana
SÆNSK rannsókn bendir til þess að
mikið notuð blóðþrýstingslyf hafi
minni áhrif en áður var talið og vís-
indamennirnir mæla með því að notk-
un þeirra verði smám saman hætt. Í
Svenska Dagbladet er rætt við Lars
Hjalmar Lindholm, prófessor við Há-
skólasjúkrahúsið í Umeå, sem er einn
af þeim sem standa að rannsókninni.
Grein um hana birtist í vísinda-
tímaritinu The Lancet.
Boðskapur þeirra er að svokallaðir
betablokkerar, þ.e. ákveðinn flokkur
blóðþrýstingslyfja sem fyrst komu á
markað fyrir þrjátíu árum, hafi nú
sinnt sínu hlutverki og þá beri að taka
af markaði. Ástæðan er að sögn vís-
indamannanna að áhrif lyfjanna eru
verri en annarra og geti m.a.s. haft í
för með sér meiri hættu á hjartaáfalli.
Þeir vilja meina að fólk sem þjáist að-
eins af of háum blóðþrýstingi en hafi
ekki aðra kvilla samhliða, ætti ekki að
fá betablokkera.
„Áhrif betablokkera eru sem sagt
miklu minni en við héldum, segir
Lindholm. Talið hefur verið að lyfin
minnkuðu líkur á áfalli um 38% eða
meira en rannsóknin bendir til þess
að talan sé aðeins um 19%. Þessi lyf
eru í flestum tilvikum efst á lista
lækna yfir lyf til að vinna gegn of
háum blóðþrýstingi. Meðal lyfja í
þessum flokki eru Tenormin, Ateno-
lol og Seloken.
Niðurstöðurnar eru settar fram
eftir söfnun og greiningu á gögnum
úr tuttugu rannsóknum á áhrifum
þessara lyfja þar sem þau eru annað
hvort borin saman við lyfleysu eða
önnur blóðþrýstingslyf. Síðarnefndu
rannsóknirnar hafa verið gerðar til
þess að kanna áhrif nýrri lyfja og því
voru eldri lyfin ekki skoðuð sem
skyldi en það er gert með þessari
rannsókn. „Við getum slegið því föstu
að góð áhrif af nýrri og dýrari blóð-
þrýstingslyfjum, má a.m.k. að hluta
útskýra með því að betablokkerar
virka verr en við héldum,“ segir Lind-
holm í SvD.
 HEILSA
Blóðþrýst-
ingslyfin ekki
eins góð og
haldið var
Reykjavíkurborg