Fréttablaðið - 11.11.2004, Blaðsíða 86

Næstu fjögur fimmtu-
dagskvöld munu höf-
undar Eddu útgáfu
kynna bækur sínar á
Súfistanum, Laugavegi
18. Að auki verður verð-
ur miðvikudagskvöldið
17. nóv. lagt undir kynn-
ingu á endursögn á
tveimur myndasögum.
Annars vegar kynna
Ingólfur Björgvinsson
og Embla Ýr Bárudóttir
teiknimyndasöguna
Brennuna (frásögn úr
Njálu), en þau sendu frá
sér Blóðregn í fyrra. Hins
vegar kynnir Brynhildur
Þórarinsdóttir Eglu, en
hún hefur áður sent frá
sér Njálu og eru báðar
bækurnar mynd-
skreyttar af Margréti
Laxness. Þessir höf-
undar kynna bækur
sínar í máli og mynd-
um eins og gefur að
skilja.
Fyrsta uppákoman er í
kvöld. Þá munu Stefán
Máni - Svartur á leik,
Gerður Kristný - Bátur
með segli og allt, Úlfar
Þormóðsson - auð
mold, Jóhanna Krist-
jónsdóttir - Arabíu-
konur og Auður Jóns-
dóttir - Fólkið í kjallar-
anum, lesa úr bókum
sínum. Dagskráin hefst
klukkan 20.00 og eru
allir velkomnir.
Í nýrri ljóðabók Baldurs
Óskarssonar er meitluð
náttúrukennd og óvenju-
legar mannlífsmyndir.
Hamingjuríkir dagar eru dagar
þegar góðar ljóðabækur koma út.
Þær hægja á sálinni og tímanum,
þótt allt rúlli áfram sinn vanagang.
Enda vísar heiti nýrrar ljóðabókar
eftir Baldur Óskarsson beint í
þessa eiginleika ljóðsins, en hún
ber heitið „Ekki láir við stein“.
„Þetta er orðtak og er tekið úr
ljóðinu það sem er í bókinni,“ segir
Baldur. „Orðtakið tjáir kyrrð sem
eitthvað býr undir.“
Ljóðin í bókinni eru fallegar
stemningar og myndir úr borginni,
ljóð sem vekja upp spurningar –
eða vekja mann af dvala, og svo
eru það Grandaljóðin.
„Ég segi stundum að ég hafi
skrifstofu á Grandanum og borgi
enga húsaleigu. Þá spyrja gárung-
arnir hvort ég þurfi ekki að borga
gatnagerðargjöld,“ segir Baldur
sem býr langt vestur í bæ og sækir
mikið í fjöruna og bryggjuna þar
sem er orkan úr sjónum, kyrrð öld-
unnar og malandi duggur.
„Ég hef nú ekki alltaf með mér
blað og blýant,“ segir hann, „enda
eru ljóðin sem ég leyfi mér að kalla
Grandaljóð bara fremst í bókinni.“
Ekki láir við stein er þrettánda
ljóðabók Baldurs og vitnar, eins og
aðrar ljóðabækur hans, um orð-
kyngi hans, hlýja gamansemi og
gleði. Það sem einkennir ljóðin er
meitluð náttúrukennd og óvenju-
legar mannlífsmyndir og rauða
þráðinn segir Baldur koma fram í
fyrsta ljóðinu, Til gamals vinar, þar
sem hann vitnar beit í gengið ljóð-
skáld, Sigfús Daðason. Hann segist
þó síður en svo vera að skrifast á
við Sigfús. Flest ljóðin séu borgar-
ljóð, enda endar inngangsljóðið á
ljóðlínunni „Líklega tekur borgin
þér opnum örmum.“
Annars segist Baldur kalla bók-
ina kver, þótt hún sé 128 blaðsíður.
„Samkvæmt skilgreiningu Eunesc-
os má kalla bók bók ef hún er 48
síður,“ segir hann. „Ég kann ekki
við það og kalla þetta kver.
„En þótt ljóðin fremst í kverinu
séu hin eiginlegu Grandaljóð, er
einhver keimur af honum í allri
bókinni, nema í þeim kafla sem
hefur að geyma þýðingar á ljóðum
erlendra skálda.
Þýðingar eru á ljóðum Lorca,
Mahcado, Jiménez, Soyinka,
Laschen, Schiffer, Tammen, Élu-
ard, Björling og Lí Sjang-jinn og
eru allar frá síðustu tíu árum. Og
þegar Baldur er spurður hvort allt
í heiminum geti verið efni í ljóð, er
svarið stutt og skýrt: „Já.“ ■
50 11. nóvember 2004 FIMMTUDAGUR
EKKI MISSA AF…
… Bíótónleikum Sinfóníu-
hljómsveitar Íslands í kvöld. Á
efnisskránni er Píslarsaga Jó-
hönnu af Örk eftir Carl. Th.
Dreyer. Tónleikarnir hefjast klukk-
an 19.30.
… Úlfhamssögu í Hafnarfjarð-
arleikhúsinu. Örfáar sýningar eftir.
… Hinum fullkomna manni
eftir Mikael Torfason í Útvarps-
leikhúsinu í kvöld klukkan 22.15.
Verkið fjallar um mann sem er í
meðferð vegna áfengissýki og á
sér stað á fundi þar sem menn fá
að tjá sig hispurslaust.
Kl. 20.00
Tíbrártónleikar í Salnum. Björn
Thoroddsen, Stefán S. Stefánsson, Jón
Rafnsson og Erik Qvick á tónleikunum
Lúther og djass, þar sem spilaðar verða
nýjar útsetningar Björns Thoroddsen á
sálmalögum eftir Martein Lúther fyrir
djasskvartett.
menning@frettabladid.is
Ágætis verðlaunabók
Bátur með segli og allt nefnist
nýjasta skáldsaga Gerðar Kristnýjar.
Hlaut Gerður bókmenntaverðlaun
Halldórs Laxness fyrir handritið og
er hún vel að þeirri viðurkenningu
komin. Þetta er lipurlega skrifuð
þroskasaga ungrar konu sem á erfitt
með að fóta sig í lífinu eftir fráfall
föður hennar. Frásögnin er í fyrstu
persónu og á lesandinn greiða leið
inn í hugarheim aðalsöguhetjunnar,
Oddfríðar Gunnarsdóttur – Oddu.
Sagan hefst í erfidrykkju föður
Oddfríðar. Strax í fyrsta kafla er ljóst
að samband hennar við móður og
systur er mjög stirt. Helsti banda-
maður hennar í fjölskyldunni er ný-
látinn og framundan eru erfiðir tím-
ar. Oddu finnst hún hafa staðnað og
þráir breytingar. Hún segir því upp
starfi sínu í snyrtivöruverslun og
ræður sig á dagblaðið Fréttir. Henn-
ar fyrsta verkefni þar er að sækja
um sumarafleysingarstarf á Viku-
skammtinum, helsta keppinaut
Frétta, til þess að leika tveimur
skjöldum og skrifa grein um skítlegt
eðli blaðamennskunnar á þeim
bænum. Smám saman verður
Oddu ljóst að skítlegt eðlið finnst
annars staðar en á Vikuskammt-
inum og hjá henni vakna siðferðis-
legar spurningar sem fá hana til að
efast um gildi greinarinnar, starfið
og hennar nánustu vini og vanda-
menn.
Bókin gerist á tveimur sviðum. Í
endurlitum Oddu og núinu. Endur-
litin varpa ljósi á hvers eðlis sam-
band hennar við aðra fjölskyldu-
meðlimi er og útskýra að miklu leyti
kaldhæðna, sjálfhverfa og einmana
persónu Oddfríðar. Í núinu er hún
að kljást við föðurdauða og fóta sig
í nýju starfi vitandi það að hún muni
svíkja samstarfsmenn sína í lok
sumars. Þessum tveimur sviðum er
ágætlega fléttað saman með til-
gerðarlausri frásögn sem kristallast í
eðlilegum samræðum og sannfær-
andi kvenpersónum. Karlpersónur
bókarinnar eru aftur á móti heldur
grunnar og einsleitar; fyllibyttur og
illa lyktandi aumingjar upp til hópa.
Það er helst að persóna föðurins fái
einhverja dýpt í endurlitum Oddu.
Allar persónur sögunnar eiga það
þó sammerkt að þær vekja litla eða
enga samúð með lesandanum.
Undantekningin á reglunni er 8 ára
systursonur Oddu sem þarf að búa
með ömurlegri móður sinni og
ömmu. Meira að segja Oddfríður
vorkennir honum.
Þrátt fyrir mjög kvenlægan heim
bókarinnar ættu allir að geta notið
hennar, karlar jafnt sem konur.
Fléttan er raunsæ, á köflum næst-
um því spennandi, en lausnin enda-
sleppt. Þeim spurningum sem varp-
að er fram er mörgum ósvarað og
maður fær lítinn botn í flókið fjöl-
skyldulíf Oddu. Engu að síður er
bókin áhugaverð og skemmtileg af-
lestrar. Þetta er bátur með segli og
allt, þó engin lystisnekkja, og skipa-
smiðurinn er sérlega laghentur.
BÓKMENNTIR
HLYNUR PÁLL PÁLSSON
Bátur með segli og allt
Höfundur: Gerður Kristný
Útgefandi: Vaka/Helgafell
!
GERÐUR KRISTNÝ
Höfundar lesa
Fögnuður haustsins
líkist skrift
sem liðast um rauðan flöt.
Flekkir eldgulir.
Og skriftin er svört
og ýmisbleik.
Hún spinnur sig upp yfir flötinn
og Uni litli spyr:
verð ég þá einhverntímann …
BALDUR ÓSKARSSON Ég kalla þetta kver.
Eitthvað býr undir
AUÐUR JÓNSDÓTTIR
ÚLFAR ÞORMÓÐSSON
STEFÁN MÁNI
JÓHANNA
KRISTJÓNSDÓTTIR