Fréttablaðið - 19.03.2005, Blaðsíða 56
40 19. mars 2005 LAUGARDAGUR
Í svarbláu íslensku vetrarlands-lagi lýsa upp himinn skamm-degis heitgljóandi gróðurhús á
víð og dreif um sveitir landsins.
Inni í þeim skilur þunnt gler á milli
veðurfars mörsugs og sólmánaðar.
Fæstir veita þeim mikla athygli,
aðra en að sjá hið augljósa: ljósið,
auk þess að njóta afurða gróður-
húsanna árið um kring. Gróðurhús
eru einmitt viðfangsefni ljósmynd-
arans Báru K. Kristinsdóttur, sem
nú sýnir afrakstur gróðurhúsa-
ferða um Suðvesturland í haust og
vetur.
„Það má segja að sýningin hafi
komið á undan efninu, en ég hafði
lengi hugsað um gróðurhúsin,“
segir Bára, sem nú heldur sjöttu
einkasýningu sína í Ljósmynda-
safni Reykjavíkur. „Ég vildi búa
til fallegar myndir sem vektu með
fólki tilfinningar. Gróðurhús eru
heillandi heimur. Nálægt okkur en
samt svo fjarlæg. Íslendingar
gera sér sjaldan ferð í gróðurhús
en eiga þó flestir glaðværar minn-
ingar um gróðurhúsið í Eden. Í
gróðurhúsum er annar heimur,
hlýr og rakur. Notalegur og leynd-
ardómsfullur í senn. Hulin
veröld.“
Sýning Báru kallast Heitir reit-
ir, sem vísar til jarðfræðilegs til-
stillis þess að hérlendis eru gróð-
urhús fjölmörg. Myndirnar eru 26
talsins, hver annarri dulúðlegri,
forvitnilegar og dreymandi.
„Ég valdi árstíma þegar gróð-
urhús eru ekki í háblóma heldur
dvala og hvíld. Mér fannst meiri
dulúð yfir húsunum, mikil rotnun í
beðunum, sérstakir litir, grafar-
þögn og algjör hvíld. Ég mundi þó
ekki kalla andrúmsloftið drauga-
eða dauðalegt, því þar var alltaf
eitthvert líf líka. Ég tók bæði
myndir að utan og inn, og svo að
innan og út. Andstæðurnar eru
miklar. Úti geysar vetrarhríð en
inni er maður staddur í hitabeltis-
loftslagi. Mér fannst framandi að
sjá bananatré og hitabeltisplöntur
teygja sig mót takmarkaðri birtu
vetrarins.“
Bára þvældist með myndavél-
ina gróðurhúsa á milli, allt frá
Kleppjárnsreykjum í Borgarfirði
til Flúða í Árnessýslu. Hún fékk í
veganesti strangar umgengnis-
reglur sem þurfti að virða með til-
liti til lífveranna í gróðurhúsun-
um.
„Með tilkomu mikillar græn-
metisræktunar er viss hætta á
sýklafaraldri, svo ég gætti þess að
fara ekki úr einu gróðurhúsi í ann-
að. Þannig er bannað að fara beint
úr rósahúsi yfir í agúrkuhús, því
sú ræktun er viðkvæm. Maður
varð að skipta um skófatnað og
annað til að gera allt sem réttast,“
segir Bára, sem tók myndirnar á
4x5 tommu myndavél, sem er
gamaldags og stór, rétt eins og
menn notuðu í gamla daga.
„Myndirnar eru allar teknar á
filmu og kóperaðar beint á pappír,
svo þetta var mikil handavinna.
Þær eru alfarið unnar eftir gam-
alli tækni og hafa aldrei farið inn í
tölvu, sem er sérstakt á tímum
stafrænnar tækni. Þá voru þær
allar stækkaðar og sendar til New
York á eitt fárra framköllunar-
verkstæða í heiminum sem enn
vinna eftir þessari aðferð. Þetta
var því frekar þunglamalegt í
vinnslu en fyrir vikið hefur út-
koman meiri vigt.“
Á myndunum leitast Bára við
að sýna mun á vetri og sumri, inni
og úti, í heimi gróðurhúsanna.
Hún segir verkefnið hafa vaxið í
höndum sínum.
„En það er ekki sama hvert
maður fer. Til eru ný og fín gróð-
urhús sem ekki hafa eins mikinn
sjarma og þau eldri og slitnari. Ég
tók fullt af myndum í þeim nýj-
ustu en gat ekki notað eina einustu
því þær skorti sjarma, eins og
mosa í glerjum og fúnar spýtur.
Sums staðar leið manni eins og á
annarri plánetu og víða gekk mað-
ur á laufum og rómantískum rósa-
blöðum. Ég held það sé eftirsókn-
arvert að vinna í gróðurhúsum,
það er svo gott að koma þar inn og
finna kyrrðina sem fylgir jurtun-
um. Held líka að fólkið sem dund-
ar við að næra lífið sé notalegt og
gott,“ segir Bára sem viðurkennir
að hafa blómstrað með myndavél-
ina að vopni innan um rósir,
paprikur, tómata og fíkjutré.
„Ég held það sé mannbætandi
fyrir hinn venjulega Íslending að
ylja sér í gróðurhúsi. Gróðurhúsa-
áhrifin eru bara pósitíf þar inni,“
segir hún hlæjandi og ber ljóst
þess vitni.
Sýning Báru í Ljósmyndasafni
Reykjavíkur stendur til 22. maí.
Opnunartími er frá 12 til 19, og 13
til 17 um helgar.
Hjá ESSO getur flú nú
spara› tíma og borga›
vi› dæluna flegar flú
velur sjálfsafgrei›slu.
Láttu okkur um a› dæla
á bílinn og n‡ttu flér um
lei› flá fljónustu sem vi›
erum flekkt fyrir.
fiegar flú dælir sjálfur á
ESSO stö›vunum getur flú
treyst flví a› fá eldsneyti á
hagstæ›u ver›i.
Enn lægra ver› me›
Safnkortinu!*
á næstu ESSO stö›*
Lægra ver› í
sjálfsafgrei›slu!
*Á höfu›borgarsvæ›inu, Akureyri, Keflavík, Hverager›i og Selfossi. Safnkortsafsláttur er í formi punkta.
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
F
I
0
0
6
1
0
6
Heitir reitir Báru
Bára K. Kristinsdóttir ljósmyndari er heilluð af gróðurhúsum. Í vetur hefur
hún flakkað með myndavélina milli gróðurhúsa og séð hvernig birta, hiti og
kuldi endurspegla fegurð og framandleika, auk þess að minna á drauminn um
Edensgarðinn. Þórdís Lilja Gunnarsdóttir hitti Báru á heitum reit.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/B
ÁR
A
KR
IS
TI
N
SD
Ó
TT
IR
HEITIR REITIR Þessar myndir eru hluti af sýningu Báru í Ljósmyndasafni Reykjavíkur.
Franski grímu- og trúðakennarinn
minn, Philippe Gaulier, reyndist
mikill áhrifavaldur þegar ég nam af
honum töfra leikgleðinnar í leiklist-
arskóla hans í Lundúnum upp úr
1990. Þá lærði ég hversu nauðsyn-
legt er að við segjum hvort öðru
sögur, munum eftir áhorfendum
og snertum við þeim á sviði. Þessi
lexía hefur verið mér veganesti síð-
ustu fimmtán ár í starfi; nú síðast í
verkinu Klaufar og kóngsdætur, úr
ævintýrum H.C. Andersen, í Þjóð-
leikhúsinu. Ekki var nóg með að
leikhópurinn skemmti sér konung-
lega við að æfa sýninguna, skapa
og setja saman, heldur var gleðin
alls ráðandi þegar hún skilaði sér
til áhorfenda á öllum aldri, því fyrr
lifnar leiksýningin ekki við.
Philippe Gaulier er ótrúlegur lista-
maður og stóðu dyr hans alltaf
opnar. Allir gátu gengið inn til
hans, jafnt reyndir og óreyndir,
frægar kvikmyndastjörnur, virðu-
legir Shakespeare-leikarar sem og
ungur leiklistarnemi frá Íslandi.
Philippe er opinskár og einlægur,
og maður gat treyst á að hann
segði heiðarlega til um hvenær
hlutirnir voru að virka og hvenær
ekki. Uppskrift að góðri útkomu
var leikgleði og léttleiki, jafnvel
þótt maður færi með Shakespeare
eða grískan harmleik.
Philippe gaf mér dýrmætt vega-
nesti, töfra í poka sem ég hef
borið með mér í töfraskjóðu sem
alltaf má nota til að finna tæki og
tól sem hrein opinberun er að
vinna að. Ég hef hitt hann
nokkrum sinnum í gegnum árin og
hann er alltaf jafn dásamlega upp-
örvandi og mikill innblástur.
PHILIPPE GAULIER
Er mestur áhrifavalda í lífi Ágústu
þegar kemur að leiklist og sköpun.
ÁGÚSTA SKÚLADÓTTIR
Fékk töfra í töfraskjóðu í haldgott
veganesti frá trúðnum Gaulier.
Gaulier gaf töfra í poka
ÁHRIFAVALDUR
... ÁGÚSTU SKÚLADÓTTUR LEIKSTJÓRA