Fréttablaðið - 09.02.2008, Blaðsíða 70

38 9. febrúar 2008 LAUGARDAGUR
M
yndin Iceland með
norsku skautadrottning-
unni Sonju Henie í aðal-
hlutverki var fyrsta sjó-
bis-tengda áfallið sem
skall á okkar viðkvæmu
sjálfsmynd. Myndin fór afar illa í ráðamenn
og almenning á Íslandi þegar hún var frum-
sýnd árið 1942 og tveimur árum síðar á
Íslandi. Myndin, sem átti að gerast í Reykja-
vík og mikið á „Hotel Jorg“, fjallar um
íslensku stúlkuna Katrina Jonsdottir (Sonja)
og samband hennar við amerískan her-
mann. Margt þótti orka tvímælis. Íslending-
um var lýst sem gráðugum og fleðulegum
aulum. Fyrstu viðbrögð pabba Katrinu við
því að dóttirin hafði nælt í amerískan her-
mann voru til dæmis „Ó, Bandaríkjamaður!
Hann hlýtur að vera forríkur!“ Einnig köll-
uðu hermennirnir Íslendinga „eskimóa“,
sem gerði útslagið því verra skammaryrði
gat þjóðin ekki hugsað sér.
Mogginn var alveg brjálaður: „Myndin
verður varla til annars en að gefa þeim, sem
hana sjá og ókunnir eru hér á landi, alranga
hugmynd um land og þjóð.“ Algjörlega tók
steininn úr þegar Sonja skautaði eins og
ekkert væri á Tjörninni í Reykjavík um
mitt sumar. „Hvernig skyldu höfundar kvik-
myndarinnar hugsa sér veðráttuna á Íslandi
á þorranum þegar aðalskemmtun landsbúa
er skautahlaup seinast í júlí?“ spurði
Mogginn alveg bit.
Sendiherra Íslands í Bandaríkjunum,
Thor Thors, gerði sitt besta til að fá mynd-
ina bannaða eða allavega að nafni hennar
væri breytt og allt tekið út sem minnti á
Ísland. Nokkru fé hafði verið veitt í land-
kynningu á Íslandi í Bandaríkjunum og var
talið fullvíst að Iceland myndi eyðileggja
það starf. Myndin fékk þó svo lélega dóma
og aðsókn að mótmæli Íslendinga reyndust
óþörf.
Í bíómyndinni Journey to the Center of
the Earth frá 1959 ferðast James Mason og
félagar hans á hestvagni að Snæfellsjökli.
Kvikmyndagerðarmennirnir sáu til þess að
nokkrir alíslenskir kaktusar urðu á vegi
þeirra á leiðinni. Ferðin að kjarna jarðar í
gegnum eldfjallið er heljarinnar ævintýri
og á meðal leiðangursmanna er Íslending-
urinn Hans Belker (leikinn af Pétri Rögn-
valdssyni, eða Peter Ronson eins og hann
kallaði sig í Hollywood). Hans er góðlegur
bjálfi og eyðir megninni af myndinni í að
röfla við gæsina sína, Geirþrúði – eða Ger-
trud – sem er með í för. Myndin var tilnefnd
til þriggja óskarsverðlauna fyrir brellur og
leikmynd en gæsin sem lék Gertrud kom
ekki við sögu í fleiri myndum samkvæmt
Imdb.com. Kannski hún hafi í alvörunni
verið étin eins og í lok myndarinnar.
John Cleese er orðinn Íslandsvinur þökk
sé djúpum vösum KB banka. Honum var þó
fyrr hugsað til okkar því í myndinni A Fish
called Wanda segir hann í ástarbrímanum
með Jamie Lee Curtis að þau ættu bara að
stinga af og hefja nýtt líf á Íslandi. Þetta
átti að vera til merkis um hve ástin getur
gert menn klikkaða. Áhorfendur á Íslandi
voru ánægðir með að landið væri nefnt og
fögnuðu jafn mikið á öllum sýningum. Það
er reyndar alvanalegt enn að salurinn fagni
ef Ísland kemur við sögu á hvíta tjaldinu.
Félagi Johns úr Monty Python-genginu,
Terry Jones, hafði lesið Íslendingasögurnar
þegar gerð Monty Python-sjónvarpsþátt-
anna stóð yfir. Í þriðju seríu er listilega
snúið út úr sögunum í grínatriðinu Njorl‘s
Saga. Seinna byggði Terry heila bíómynd á
Íslendingasögunum – reyndar mjög laus-
lega – Eric the Viking.
Vinur og samstarfsmaður Hómers Simp-
son í kjarnorkuverinu er Carl Carlsson –
eða ættum við að segja Karl Karlsson? Carl
fæddist nefnilega á Íslandi og ólst þar upp
fyrstu árin þar til hann flutti til Springfield.
Í þætti í 14. seríu er vegna óvenjulegra
aðstæðna skjannabjart allan sólarhringinn í
Springfield og þá segir Carl, þegar hann
kemur út af barnum hans Moes: „Þetta
minnir mig á bernsku mína á Íslandi.“
Íslandi brá einnig fyrir í þætti í tólftu seríu
þegar Homer og Marge ganga framhjá mat-
sölu sem heitir What They Eat in Iceland. Í
hinum þætti Matts Greoning, Futurama, er
talað um að frændi aðalpersónunnar hafi
átt í ástarævintýri með íslenska súper-
módelinu „Njord“.
Propaganda Films Sigurjóns Sighvatsson-
ar var framleiðandi Twin Peaks-sjónvarps-
þáttanna og í gegnum samband sitt við
Sigurjón unnu nokkrir Íslendingar á töku-
stað. Leikstjórinn David Lynch, sem hefur
næmt auga fyrir hinu skrítna, fannst tungu-
mál og hegðun hópsins kynleg og vildi endi-
lega láta Íslendinga koma við sögu í þættin-
um. Augafullir Íslendingar í lopapeysum
syngjandi ættjarðarlög héldu því vöku fyrir
aðalsöguhetjunni, FBI-löggunni Dale Coop-
er, sem blótaði þeim í sand og ösku. „Synir
Óðins“, eins og Íslendingarnir voru kallaðir,
létu einnig að sér kveða í mikilli veislu sem
haldin var þeim til heiðurs á gistiheimilinu.
Ekki þótti myndin sem dregin var upp af
landi og þjóð glæsileg og sagan segir að
Íslendingar í Bandaríkjunum hafi læðst með
veggjum vikurnar eftir sýningu þáttarins.
Í kvikmynd Roberts Altman, The Player
frá árinu 1992, er aðalpersónan íslensk,
June Guðmundsdóttir. Greta Scacchi leikur
June og við myndum seint samþykkja
hvernig hún ber fram nafnið sitt, „Gud-
múnds-dotter“. Á blaðamannafundi eftir
frumsýningu myndarinnar vildi íslenskur
blaðamaður sem þar var staddur fá að vita
hvers vegna June væri íslensk. Hann stóð
upp og hóf upp raust sína: „Ég heiti Ómars-
son og kem frá Íslandi …“ Lengra komst
hann ekki því salurinn sprakk úr hlátri.
Þegar fólk hafði hlegið nóg af íslenska
blaðamanninum sem stóð eldrauður í fram-
an í miðjum sal, svaraði handritshöfundur-
inn: „Okkur vantaði bara eitthvað nógu
fáránlegt og fjarlægt öllu því sem er í
myndinni. Altman kom strax með ýmsar
hugmyndir um Ísland, en ég skildi ekkert í
þeim. Og skil þær ekki enn.“
Ísland aðhlátursefni í Hollywood
Í D2: Mighty Ducks 2 kom íslenska
barnaíshokkílandsliðið mikið við
sögu. Krakkarnir litu út eins og litlir
nasistar og báru nöfn eins og Wulf
og Gunnar Stahl. Liðið lék ljótan
leik og á meðal þess sem krakkarn-
ir hrópa í hita leiksins er „Áfram,
áfram, destroy!“ María Ellingsen
lék íslenskan hokkíáhugamann
sem fellur fyrir Emilio Estevez.
Þökk sé Davíð og Halldóri var
Ísland aðhlátursefni í mynd
Michaels Moore, Fahrenheit 9/11,
ásamt öðrum smáþjóðum sem
studdu grimma risann.
Í Hostel er íslenski bakpokaferða-
langurinn Óli brytjaður í spað.
Honum tekst þó að stynja út úr sér
einu orði fyrst, „snípur“.
Í einum af fyrstu þáttunum af
Seinfeld líkti Elaine því við að flytja
í aðeins stærri íbúð, sem var samt
slæm, við að flytja frá Íslandi til
Finnlands: „Well, for me it’s a step
up, it’s like moving from Iceland to
Finland.“
Í Joey-þætti talar ein stelpan um
að Drake Ramoray, persónan sem
Joey lék í sápuóperunni, væri
„huge“ á Íslandi. Þetta þótti til
marks um hvað
Joey væri mis-
heppnaður.
Anna Björns
lék íslenskan
skiptinema í
framhaldsmynd-
inni More American Graffiti. Mynd-
in floppaði illa en það var samt alls
ekki Önnu að kenna.
Þökk sé kynningarátaki Icelandair
komu lausgyrtar
íslenskar flugfreyj-
ur mikið við sögu í
þættinum Money for
nothing and Icelandic
Chicks for free í fjórðu
seríu mafíuþáttanna
The Sopranos. Íslensk-
um femínistum var ekki
skemmt en Icelandair
hefur eflaust selt fleiri
flugmiða.
Í Disney-teiknimyndinni Lilo &
Stich fær geimveran Stitch nafnið
sitt af því að „það er alvöru nafn á
Íslandi“.
Sjónvarpsmyndin
Girl in the Café,
eftir Harry Potter-
leikstjórann David
Yates með Bill
Nighy í aðalhlut-
verki, gerist í
Reykjavík.
Íshöll illmennisins
í Bond-myndinni
Die Another Day var á Íslandi. Sá
vondi var þó ekki íslenskur heldur
breskur aðalsmaður – eða reyndar
DNA-breyttur Kóreumaður.
Tommy Lee réttlætir aðferðina
sem notuð er til að berjast á móti
eldgosinu í Volcano með því að
segja að „svona gera menn þetta á
Íslandi“.
Sérstaklega er tekið fram að snæ-
uglan sem Jim Carrey drepur óvart
með kampavínskorktappa í Dumb
and Dumber sé íslensk.
Aumingja við. Litla krúttlega þjóðin ein og yfirgefin í miðju Atlantshafinu. Þótt við berum okkur mannalega og nefnum Björk,
íslenska hestinn og glímuna til marks um yfirburði okkar og getu, verðum við þó seint meira en pönslænið í áframhaldandi
brandara skemmtanaiðnaðarins. Hin sauðslega mynd sem nýlega var dregin upp af okkur í The Daily Show er ekkert einsdæmi.
Við höfum oft áður verið aðhlátursefni í Hollywood.
1. Úr Iceland frá 1942. Katrina í „ekta
íslenskum fötum“ með dátanum, vini
hans sem kallaði Íslendinga „eski-
móa“ og pabbanum gráðuga. 2. Úr
Journey to the Center of the Earth frá
1959. Íslendingurinn Hans er lengst til
vinstri með gæsina Geirþrúði. 3. John
Cleese og Jamie Lee Curtis í Fiskinum
Vöndu datt í hug að fara til Íslands í
ástarbrímanum. 4. Hómer og Marge
ganga fram hjá alíslenskri matsölu.
5. Dale Cooper var andvaka vegna
íslenskra drykkjuláta í Twin Peaks. 6.
Greta Scacchi sem June Gudmunds-
dottir í The Player.
5
6
1
2
3
4
Meira Ísland í Hollywood