Réttur - 01.06.1942, Page 52
um stíl, en þær leggja hafið undir sig og brjóta
sjóverzluninni nýjar brautir til Vesturevrópu. Fyr-
ir þessar aðgerðir varð Venezía um skeið sterkasta
stórveldi Miöjarðarhafsins. í vesturhluta hafsins
reynir Barcelona að feta í fótspor Venezíu og legg-
ur undir sig Baleareyjamar. Á Cyprus halda Jóhann-
esarriddararnir uppi guðs kristni; þeir veröa aö flýja
þaðan til Rodos og berjast djarflega gegn þeim van-
trúuðu, en á 16. öld reka Tyrkir þá þaöan eftir
frækilega vörn og þá verður Malta síðasta friðland
þeirra og þeir gera hana að öflugasta vígi Miðjarð-
arhafsins. En á landamærum Evrópu og Asíu berst
hið austurrómverska ríki vonlausri baráttu gegn
veldi Islams. Hinar arabísku þjóðir bera nú ekki
lengur merki Múhameös. Mongólskar þjóðir frá Mið-
asíu halda nú um sverð spámannsins. Um miöja
15. öld fellur Mikligarður fyrir sókn Múhameös
Tyrkjasoldáns. Nokkru síðar beið Islam fyrsta af-
hroð sitt viö Miðjarðarhaf, er Márar rnisstu Granada
á Spáni. Það táknar þáttaskipti í Miðjarðarhafssög-
unni. í fyrsta skipti er nú risið upp kristiö þjóð-
ríki á meginlandinu, sem tekur upp baráttuna um
Miðjarðarhafið. Spánn reynir að ná fótfestu á norö-
urströnd Afríku, en tekst þó ekki fyrr en mörgum
öldum síðar. Um líkt leyti rís Frakkland upp sem
þjóðríki og skapar þannig skilyrðin fyrir Miöjarð-
arhafspólitík sinni. En á meöan þetta var streyma
herskarar Tyrkja upp sléttur Ungverjalands og sitja
um Vínarborg. Á öllum kirkjustólum hljóma bænir
til guðs um hjálp gegn Tyrkjum, páfinn leggur skatt
á þegna sína til að kosta evrópska herferð á hend-
ur hinum vantrúuðu. En þaö hefur aldrei tekizt að
safna ríkjum Evrópu til almennrar krossferðar gegn
hálfmánanum síðan hinar gömlu krossferðir leið.
Veldi Tyrkja teygði sig aldrei lengra en inn í Ung-
verjaland, til Krím og stranda Svartahafsins. Það var
116