Réttur - 01.06.1952, Blaðsíða 47

RÉTTUR
175
mótspymu að vænta nema í Árnesþingi. Allir þessir trúnaðarmenn
eru Sturlungar eða þeim nánum böndum tengdir. Undir forustu
Þórðar kakala hefur hópur Sturlunga völdin í landinu. Sturla
Þórðcirson er þeirra mestur að virðuleika og vitsmunum. Haim
verður lögsögumaður þeirra.
Þá er að líta á sögu þessa trúnaðarmannabandalags. Á öðru ári
þess fer þegar að halla undan fæti. í apríl 1252 tekur Ögmundur
Helgason einn félaganna, Sæmund Ormsson, af lífi. „Um sumarið
fundust þeir í Vatnsdal Eyjólfur, Hrafn, Sturla og Þorleifur, og
angraði þá mjög dráp Sæmundar fyrir sakir mægða og sambands
þess, er Þórður hafði þá saman bundið, áður hann fór frá. Þar
var það talað og samtekið, er Gissur kæmi til, að þeir skyldu
halda ríkjum fyrir honum og hverjum manni öðrum, þeim er til
kallaði". En eining virðist ekki hafa verið sem bezt, því að þess
er getið, að „Þorleifur fór í öllu seiglegar, — þótti hann vera
í öllu slær og skildust að því“. En ætla mætti, að Sturlu hafi ekki
alls kostar fallið samstarfið, því að hans er ekki getið í sambandi
við þingreið um sumarið. Norðlendingarnir eru þeir einu banda-
manna. sem getið er að fjölmenni til þings, Eyjólfur með sex
hundruð manns. En „Gissurarsynir fjölmenntu og mjög“. Og
bandamennirnir voru ekki sterkari á þingi en svo, að Oddur Þórar-
insson fékk sektan einn þeirra, Hrana á Grund. Síðar um sumarið
mætast nokkrir þeirra félaganna í veizlu hjá Eyjólfi í Geldinga-
holti. í þeirri veizlu gerast hinir merkilegustu hlutir. Það fyrst, að
þangað er boðið Þórði Hítnesing, mági Þorgilsar skarða. Þar eru
þeir mjög nánir Sturla og hann. Þar segir hann Þórði draum
sixm, er hann réð svo, „að Þorgils Böðvarsson mundi annaðhvort
kominn við land eða koma allbrátt". í annan stað fer Þórður að
spyrja hann í bakaleið, „hví hann hefði svo fár verið í Geldinga-
holti“. Þá svarar Sturla: „Því að mér er þar viðbjóður við öllu, og
allt kom mér þar ver að haldi en veitt var. En eigi kemur mér það
að óvörum, þótt enn sé ekki búið um skipti vor Eyjólfs". Sýnir
þetta Ijóslega, að Sturlu hefur ekki fallið samstarfið, og skýrir
það, er síðar kemur um milligöngu Þórðar með þeim Þorgilsi
skarða.
Þorleifur er ekki að þeirri veizlu, en þar er lesið bréf frá honum,
þar sem hann telur öll tormerki á að ná Ögmundi Helgasyni, bana-
manni Sæmundar, „þótt hann vildi á hefnileið róa“, þar sem Ög-
mundur búi svo nærri kirkju, að hann mundi skjótt ná henni. Af
þessu er ljóst, að eitt umræðuefni þeirra á fundinum í Vatnsdal
hefur verið hefndin eftir Sæmund og böndin borizt að Þorleifi
um framkvæmdir, og ekki ólíklegt, að í sambandi við það hafi