Réttur - 01.06.1952, Blaðsíða 28
156
RÉTTUR
iðnaðinn'að hvers konar vélum til framleiðslu á neyzluvörum,
leggur landbúnaðinum til vélakost og tilbúinn áburð, samgöngun-
um skip, ökutæki, flugvélar o.s.frv. Það liggur því í augum uppi,
að hvert það land, sem hefur engan eða ófullnægjandi þungainðað,
getur ekki staðið á eigin fótum efnalega, er efnahagslega ósjálf-
stætt. Uppbygging stóriðju, sérstaklega þungaiðnaðar, er því
keppikefli hverrar þjóðar, sem hefur óbundnar hendur, og það,
hvernig þeim málum er komið, er öruggasti mælikvarðinn á
raunverulegt sjálfstæði þjóða. Af þessum sökum beitti Sósíalista-
flokkurinn hér á íslandi sér fyrir öflun stórvirkra framleiðslu-
tækja á nýsköpunarárunum og berst fyrir sköpun stóriðju óháðri
erlendu auðmagni.
í hinni endurskoðuðu fimm-ára-áætlun er gert ráð fyrir aukn-
ingu landbúnaðarframleiðslunnar, sem nemi árið 1954 50—55%
miðað við 1949. Hér er einnig um að ræða verulega hækkun frá
hinni upphaflegu áætlun, því að þar var aðeins gert ráð fyrir
42,2% aukningu. Enda þótt framleiðsla landbúnaðarins aukist
hröðum skrefum á tímabili áætlunarinnar, lækkar þó hlutur henn-
ar í heildarframleiðslu landsins sökum iðnvæðingarinnar. Fyrir
stríð var hlutfallið þannig, að iðnaðurinn framleiddi 53%, en
landbúnaðurinn 47%. Gert er ráð fyrir, að 1954 framleiði iðnað-
urinn um það bil 80%, en landbúnaðurinn 20%.
Mikil áherzla er á það lögð að koma landbúnaðinum í nýtízku-
horf bæði hvað kunnáttu og vélakost snertir. Fjárupphæðin, sem
veitt er til hans samkvæmt áætluninni, nemur 11 milljörðum forint.
En við það bætist svo það fé, sem varið er til menningarauka í
sveitunum, skóla, menningarmiðstöðva, bókasafna og ennfremur
til samgangna. Það gefur nokkra hugmynd um þann vélakost,
sem landbúnaðinum er ætlaður á tímabilinu, að hann á samkvæmt
áætluninni að fá 26—28 þúsund dráttarvélar. Þá á að taka í ræktun
með áveitum á annað hundrað þúsund hektara óræktarlands, og
verða þar meðal annars ræktuð hrísgrjón í svo stórum stíl, að
gerir betur en fullnægja þörfum landsins. Hrísgrjón hafa ekki
verið ræktuð í Ungverjalandi áður. Notkun tilbúins áburðar
margfaldast á tímabilinu.
Táknandi um þau stakkaskipti, sem atvinnuvegirnir hafa þegar
tekið frá stríðslokum, er sú breyting, sem orðið hefur á útflutn-
ingsverzluninni. 1938 var útflutningurinn því nær eingöngu hráefni
og landbúnaðarvörur, en 1951 nam útflutningur hráefna aðeins
29% af heildarútflutningnum, en hálfunnar og fullunnar iðnaðar-
vöru námu 71%. Eins og gefur að skilja dregur iðnaðurinn til sín
mikið vinnuafl á tímabili áætlunarinnar. Er áætlað, að sú aukning