Réttur - 01.09.1963, Blaðsíða 24
152
R E T T U R
nú geti menn verið félagar í Sósíalistaflokknum án þess að heyra
orSiS nefnt á nafn, og má því segja, aS hér sé helzl til langt öfga á
milli.
AnnaS sem ég var alveg gáttaSur á í fari hinna nýju vina minna,
var trú þeirra á heimsbyltinguna. Mér skilclist, aS hún myndi koma
rétt næstu daga og þaS væri meS vísindalegri nákvæmni hægt aS
segja fyrir, hvenær hún kæmi, líkt og þegar sljörnufræSingar reikna
út tunglmyrkva, eSa, svo tekin sé líking nær nútíSinni, líkt og
þegar fyrrverandi sósíalisti, Jónas Haralz, reiknaSi út viSreisnina,
svo sem frægt er orSiS.
En frómt frá sagt trúSi ég því aldrei, aS heimsbyltingin myndi
koma svona, líkt og þjófur úr heiSskíru lofti.
Þegar vinir mínir fundu, aS ég var tækifærissinnaSur og trúSi
ekki á byltinguna, sögSu þeir viS mig: „Þú verSur aS kynna þér
kommúnisk fræSi og læra marxisma.“ Jú auSvitaS vildi ég kynnast
kommúniskum fræSum og læra marxisma. Ég var þó ekki svo vit-
laus, aS ég vildi ekki gera tilraun til aS bæta úr fáfræSi minni.
AuSvitaS byrjaSi ég á Kommúnistaávarpinu. En þaS fór fyrir mér,
eins og þegar ég ætlaSi aS hlusta á níundu symfóníu Beetovona, í
því skyni, aS hafa af henni andlega nautn. £g sperrti eyrun og hafSi
galopinn munninn, og gerSi mér vonir um aS heilagur andi yfir-
skyggSi mig í líki tónanna, en hafSi ekkert upp úr krafsinu, annaS
en leiSindi og tímaeySslu.
En ég gafst ekki upp, þótt andi byltingarinnar kæmi ekki yfir
mig, viS lestur Kommúnista-ávarpsins. Eg þrælaSist gegnum nokkr-
ar hundleiSinlegar bækur, eftir Lenin og Stalin, og fleiri fræga
menn. En alll kom fyrir ekki. Andi byltingarinnar vildi ekki yfir-
skyggja mig.
Og árin hafa liSiS.
Eg hef fylgzt meS, svo sem eins og áhorfandi, hinum stöSugu
hjaSningavígum auSvalds og sósíalisma. Stundum hefur auSvaldiS
virzt í sókn. Stundum hefur sósíalisminn unniS á. Þegar vel hefur
gengiS hefur hugur hlegiS í brjósti. En hafi á móti blásiS leyfSi
maSur sér aS trúa því, aS aftur myndi rofa til.
Eitt fyrirbæri, öSrum fremur hefur orSiS mér afar erfitt viS-
fangs og raunar aldrei skiliS til neinnar hlítar, og skil ekki enn
þann dag í dag. Sennilega stafar þaS af því hve ég er illa aS mér í
sósíölskum fræSum.
Þegar einhver ósköp hafa gengiS á í auSvaldsheiminum út af
meintum eSa raunverulegum mistökum í sósíölskum iöndum og auS-