Réttur - 01.09.1963, Blaðsíða 74
202
II É T T U R
sljórnarskráin ekki fyllilega lýðræðisleg, því ekki tryggir hún fram-
kvæmd á umbótum í landbúnaðarmálum, né heldur leysir bún
vandamál þjóðabrotanna í landinu. Gömul ólýðræðisleg lög og
andstæð stjórnarskránni eru enn í gildi. Meir en 5 milljónir Kúrda
hafa til að mynda engin borgaraleg réttindi og mega ekki einu sinni
kalla sig Kúrda. Og Tyrkland brýtur í bága við þjóðlega hagsmuni
sína með því að styðja afturhaldsöflin í lrak í baráttunni gegn
Kúrdum.
A sviði utanríkismála hefur samsteypustjórnin haldið fast við
fyrri stefnu. Hún hagnýtti sér ekki þau tækifæri sem henni buðust
til þess að bæta sambúðina við sósíalistísku ríkin og hún hafnaði
tillögum Sovétríkjanna um ráðstafanir til að draga úr viðsjám,
heldur fylgdi hún í fótspor þeirra Bayars og Menderesar í þágu
NATO og CENTO.
Áframhaldandi hervæðingarstefna hefur haft það í för með sér
að hernaðarútgjöld hafa enn aukizt og efnahagsástandið versnað.
Fjárveitingar til varnarmálaráðuneytisins námu 2.100 milljón-
um líra 1961 en hækkuðu upp í 2.500 milljónir 1962 og 2.800
milljónir 1963. En landbúnaðurinn fær aðeins 440 milljónir líra
í fjárlögum þessa árs og iðnaðarmálaráðuneytið enn minna, um
190 milljónir. Af þessurn ástæðum fara þjóðartekjurnar á mann
minnkandi ár frá ári.
Á síðustu þremur mánuðum einum saman hafa verðhækkanir,
einkanlega á matvælum, numið 30% að meðaltali. Stjórnin hefur
gefizt upp andspænis vandamálum atvinnuleysingjanna og hvetur
menn óspart til þess að flytjast úr landi tii Vestur-Þýzkalands þar
sem þeir fá vinnu í námum við hin erfiðustu störf.
Landið hefur verið fjötrað með nýjum bandarískum lánum og
skattar hafa verið hækkaðir. Þetta hefur valdið vaxandi óánægju
meðal almennings og í hernum eins og fram kom í hinum misheppn-
uðu valdránstilraunum í febrúar 1962 og maí 1963.
Til þess að finna leið út úr hinum efnahagslegu ógöngum og friða
fólk hefur ríkisstjórnin samið nýja þjóðhagsáætlun. En til þess að
framkvæma hana þarf að hækka fjárlögin um 2.000 milljónir líra,
en þeirri upphæð hyggst ríkisstjórnin ná með erlendum lánum og
efnahags-„aðstoð“. Þannig mun áætlunin gera landið enn háðara
erlendu fjármagni.
Áður en þingið samþykkti áætlunina hafði verið fjallað um hana
af efnahagssérfræðingum og fulltrúum erlendra ríkja. Stofnuð var
alþjóðleg nefnd með fulltrúum 13 ríkja, þar á meðal Bandaríkj-