Réttur - 01.09.1963, Síða 61

R E T T U R
189
ættismennirnir sem framkvæmdu verkið urðu að segja af sér þegar
upp komst að sagan var tilbúningur frá rótum.
Afturhaldssinnar höfðu í fyrstu hug á því að beita „löglegum“
aðferðum í ofsókn sinni gegn lýðræðissinnum. Þeir reyndu að fela
spillingu valdahafanna, óþjóðlega samninga þeirra við heimsvalda-
sinna, fela þá staðreynd að „Framfarabandalag“ Bandaríkjanna
hafði beðið skipbrot og að í landinu var alvarleg efnahagskreppa,
réttlæta hækkandi skatta og vaxandi dýrtíð, og sundra baráttu al-
mennings fyrir því að engin kjarnorkuvopn yrðu leyfð í rómönsku
Ameríku.
En ýms ákvæði stjórnarskrárinnar, lýðræðisleg afstaða almenn-
ings og andstaða ýmissa ráðherra í stjórninni gerðu afturhalds-
mönnum erfitt fyrir að ná takmarki sínu. Því varð þrautalendingin
að láta herinn framkvæma valdarán.
Bernbaum, sendiherra Bandaríkjanna, lók virkan þátt í fram-
kvæmd valdaránsins. Skömmu áður en það var framkvæmt sakaði
blaðið Manana, sem gefið er út í Quito, sendiherra Bandaríkjanna
um að „skipuleggja og styrkja fjárhagslega ofbeldisverk sem framin
eru af hægrimönnum og gagnbyltingarmönnum frú Kúbu“. Blaðið
sagði að tilgangur þessara ofbeldisverka væri ,,að búa í haginn
fyrir hernaðareinræði“.
Fyrstu verk herforingjaklikunnar sem hrifsaði völdin voru að
banna Konnnúnistaflokkinn og önnur samtök vinstrimanna; allar
stjórnarskrifstofur og opinberar skrifstofur voru skipulagðar á
hernaðarvísu, verkföll voru bönnuð, stjórnin tók að hlutast til um
inálefni verkalýðsfélaganna, öll þegnréttindi stjórnarskrárinnar voru
afnumin, lagt var bann við fundum og mótmælaaðgerðum. Birt var
yfirlýsing um að undanlekningarlög væru í undirbúningi og að
hver sá sem beitti sér gegn nýju stjórninni yrði látinn sæta þyngstu
refsingu. Stjórnarskráin var afnumin í verki með tilskipun um
það að hún gilti aðeins að því leyti sem hún rækist ekki á ákvarð-
anir herforingjaklíkunnar og fyrirmæli sem þegar hafi verið birt eða
síðar kunni að birtast! Gagnvart verkalýðsfélögunum var lögð
áherzla á að þau losuðu sig við alla „róttæka vinstrisinna“ úr for-
ustustörfum.
Ekki var fyrr búið að steypa ríkisstj órninni en handtökur hófust.
Meðal hinna fangelsuðu eru forustumenn kommúnista og annarra
, vinstriflokka, leiðtogar Indíána, háskólaprófessorar, lögfræðingar,
*'* skáld og stúdentaleiðtogar. Hafa fangarnir verið hart leiknir, ýmsir
pyndaðjr og allir vannærðir.