Réttur - 01.09.1963, Blaðsíða 50

178
R E T T U R
nefna gleriðnaðinn, undir forustu fyrirtækjanna St. Gobain og
Boussois, en þau ráða að mestu yfir framleiðslu Vestur-Þýzkalands
á einangrunarefnum, sléttu gleri og gluggagleri. Helzta olíufélag
Frakklands, Companie Francais des Pétroles, stofnaði undirdeild
í Vestur-Þýzkalandi og hafði komið upp 500 olíustöðvum í árslok
1961; á næsta ári stofnaði það ásamt vestur-þýzkum aðilum sam-
eiginlegt dótturfyrirtæki og gat þannig tvöfaldað stöðvafjöldann.
Michelin, helzti hjólbarðaframleiðandinn í Frakklandi, tók að nýju
upp framleiðslu í verksmiðjum sínum í Vestur-Þýzkalandi og hef-
ur tvöfaldað afköstin og sér nú fyrir 10% af þörfum Vestur-Þýzka-
lands. Jafnframt hafa önnur stór fyrirtæki komið á laggirnar und-
irdeildum: Berliet (vörubílar), Arthur Martin (heimilisvélar og
önnur tæki), Bull og C. S. F. (rafeindaiðnaður), Stein og Roubaix
(stórir katlar og iðnaðarkynding).
Jafnhliða þessum straumi flýtur annar frá Vestur-Þýzkalandi
til Frakklands, þótt sá fyrri sé raunar sterkari. Eftir að þýzki auð-
jöfurinn Flick hafði látið af höndum námuna Harpener við fransk-
fyrirtækið Sidechar, var fjármagninu að nokkru veitt í frönsku
stórfyrirtækin Neuves-Maison-Chátillon.
Aður en Efnahagsbandalag Evrópu var stofnað, var útflutningur
á vestur-þýzku fjármagni til Frakklands frekar lítill, en eftir 1958
jókst hann snögglega og komst 1962 upp í 276.3 milljónir þýzkra
marka. Meginhluti þessa fjár er lagður í sameiginleg fransk-þýzk
fyrirtæki, í frönsk fyrirtæki, sem lúta yfirstjórn þýzkra auðmanna,
eða í alþýzk dótlurfyrirtæki. Arið 1963 voru flest helztu auðfélög-
in í Vestur-Þýzkalandi húin að koma sér upp dótturfyrirtækjum í
Frakklandi til þess að selja framleiðsluvörur sínar og tryggja sam-
hengi í framleiðslunni. Það eru einkum stór og meðalstór vestur-
þýzk fyrirtæki, sem reisa verksmiðjur sínar í Frakklandi, fyrst og
fremst í landinu austanverðu og einkanlega í Elsass, en fiárhags-
kerfi þess landshluta tengist æ meir Vestur-Þýzkalandi.
Sá samruni fransks og vestur-þýzks auðmagns, sem er forsenda
möndulsins París-Bonn, hefur að okkar áliti tvö andstæð og ósam-
ræmanleg einkenni. Annars vegar gengur samruninn lengra en hin-
ir venjulegu samningar um skiptingu á mörkuðum og fer út fyrir
takmörk þeirra einokunarsamninga, sem til voru fyrir 1939; hann
einkennist af vaxandi miðstjórn yfir fjármagninu og stuðlar að
því að fyrirtækjum sé hreinlega steypt saman. Hinir ýmsu samn-
ingar, sem fyrirtækin gera, stuðla að enn nánari samruna. En á
hinn bóginn þróast einokunarsamsteypur á óháðan hátt og reyna