Réttur - 01.09.1963, Síða 76

204
H É T T U n
heldur bera þau fram pólitískar kröfur. í árslok 1961 söfnuðust
meira en 150.0000 verkamenn saman í Istanbúl og kröfðust þess
að endir yrði bundinn á atvinnuleysið, verkföll yrðu leyfð o>g lög
sett um samningsrétt verklýðsfélaga. Þetta er mesta mótmælaaðgerð
í 40 ára sögu lýðveldisins og sýndi styrk verklýðsstéttarinnar.
Verkföll og mótmælaaðgerðir færðust í aukana 1962, þótt verk-
föll væru bönnuð. Einn minnisstæðasti atburður ársins var kröfu-
ganga byggingarverkamanna í Ankara í maí. Einnig hafa verk-
lýðsfélögin barizt sérstaklega fyrir réttindum sínum hjá erlendum
euðfyrirtækjum í landinu og gert löng ólögleg verkföll.
Stjórnarvöldin reyna að hamla gegn stjórnmálabaráttu verklýðs-
hreyfingarinnar með stöðugum áróðri um „kommúnistahættuna“.
Andkommúnismi er hin opinbera stefna stjórnarvaldanna. Aðild að
Kommúnistaflokknum, sem verið hefur bannaður frá stofnun fyrir
49 árum, er talin til glæpa, og yfir flokksmönnum vofir stöðugt
fangelsisvist. Framfarasinnaðir menn eru einnig ákærðir fyrir
kommúnisma, enda þótt þeir hafi aldrei nálægt flokknum komið.
Innan verklýðshreyfingarinnar, sem verið hefur mjög klofin,
verður nú vart vaxandi skilnings á gildi einingar. Jafnframt hefur
sú augljósa nauðsyn að hagsmuna verklýðshreyfingarinnar sé gætt
á stjórnmálasviðinu leitt lil þess að 1961 voru mynduð lögleg stjórn-
inálasamtök, Verklýðsflokkurinn. Þessi flokkur stendur gegn aftur-
haldsstefnu samsteypustjórnarinnar og skorar á alla framfarasinna
að mynda bandalag með verklýðsstéttinni. Einn megintilgangur
flokksins er að berjast gegn afturhaldslögum þeim sem gera vald-
höfunum kleift að ofsækja umbótamenn með ákærum um „komm-
únistíska starfsemi“. Flokkurinn beitir sér fyrir afvopnun og vináttu
allra þjóða og hefur gert að sínu kjörorð Atatiirks: „Friður í Tyrk-
landi og um heim allan“. Ekki er að undra þótt stofnendur þessa
flokks hafi mætt harðri andspyrnu stjórnarklíkunnar. En Verklýðs-
flokknum hefur orðið mikið ágengt, hann hefur árangursríka for-
ustu fyrir starfsemi verklýðshreyfingarinnar og áhrif hans fara
vaxandi.