Réttur - 01.08.1964, Page 55
R É T T U R
133
í Kongó er stöðug stjórnmálakreppa. Stjórn Adoula hefur ekki
nægan meirihluta á þingi til að styðja stefnu sína, og hún væri
fallin fyrir löngu, ef hún hefði ekki gripið til jafn ólýðræðslegra
aðferða og að leysa upp þingið og beita hervaldi og tilskipunum
i stað laga. Yfirvöldin svara kröfu almennings um frjálsar kosn-
ingar með ofbeldi og fjöldahandtökum; þau hafa jafnvel látið
skjóta á friðsamlegar kröfugöngur.
Efnahagsástandið liefur versnað. Undirróður og bein íhlutun
heimsvaldasinna leiddi til aðskilnaðar Katanga og Suður-Kasai,
auðugustu héraðanna í Kongó. Miðstjórn landsins var svipt skatta-
tekjum frá námufélögunum, en þar munar mest um Union Miniere
du Haut Katanga. Átökin trufluðu efnahagslíf landsins, ollu stöðv-
L'n margra fyrirtækja svo að af hlauzt atvinnuleysi og hungur.
Jafnvel nú, eftir að formleg eining hefur verið tryggð, hefur ástand-
ið ekki breytzt svo neinu nema. Tekjur námufélaganna renna til
Briissel en ekki Leopoldville, þar sem meginhluti hlutabréfanna er
í höndum Belga en ekki Kongóstjórnar. Krafan um að Kongó fái
hluta af eignum Belga hefur ekki enn náð fram að ganga, en hún
var borin fram skömmu eftir að landið fékk fullveldi. Og á meðan
heldur arðránið áfram óheft. Framleiðsla á járni, kopar og öðrum
málmum hefur aukizt verulega, en arðurinn rennur til Evrópu og
Ameríku, meðan íbúar Kongó lifa við sult og seyru.
Astandið er þeim mun alvarlegra sem heimsvaldasinnar hafa gert
allt, sem í þeirra valdi stendur, til að grafa undan gjaldmiðli Kongó
með þeim árangri, að nú á Kongó engar gjaldeyrisbirgðir til við-
skipta á heimsmarkaðnum. Stjórnin getur hvorki keypt meyzluvör-
ur, vélar né framleiðslutæki. Vélar og ökutæki eru ónothæf vegna
skorts á varahlutum. Samgönguöngþveiti torveldar flutning á vör-
um og matvælum til fjarlægari héraða.
— Hvernig birtist nýlendustefna okkar tíma í Kongó?
— A mjög ódulbúinn hátt; nýlenduherrarnir, sem voru rekn-
ir út um aðaldyrnar, hafa í staðinn skriðið inn um gluggana, eftir
að hafa yfirbugað sanna forustumenn þjóðarinnar og tryggt lepp-
um sínum völd í staðinn. Nýlendustefna okkar tíma er fyrst og
íremst framkvæmd þannig að nýlendulierrarnir beita fyrir sig vald-
höfum, sein hafa gengið í þjónustu heimsvaldasinna. Bandarískt
fjármagn verður stöðugt umsvifameira í Kongó og hefur áhrif á
allt efnahagskerfið. Eftir að heimsvaldasinnar eru húnir að lama
hið innlenda efnahagskerfi, leggja þeir nú fram „aðstoð“, sem er